1

Dynamiczna niespójno

ść

polityki pieni

ęż

nej

Reguły czy dyskrecjonalno

ść

? (1)

Reguły – tak, dyskrecjonalno

ść

– nie

–

Bank centralny mo

ż

e d

ąż

y

ć

do celów innych ni

ż

stabilizowanie cen (np. presja polityczna)

–

Du

ż

a niepewno

ść

co do działania gospodarki –

decyzje banku centralnego mog

ą

by

ć

odpowiedzi

ą

na niewła

ś

ciwe zmienne – w efekcie

dodatkowa destabilizacja gospodarki

–

Mniejsza przewidywalno

ść

polityki

dyskrecjonalnej – negatywne oddziaływanie na
oczekiwania

Reguły czy dyskrecjonalno

ść

? (2)

Dyskrecjonalno

ść

– tak, reguły – nie

–

Stosowanie reguł to konieczno

ść

przygotowania z

wyprzedzeniem algorytmu działania we
wszystkich mo

ż

liwych sytuacjach – wszystkiego

nie da si

ę

z góry przewidzie

ć

(np. ostatnie

zaburzenia na rynkach finansowych)

–

Niepewno

ść

co do funkcjonowania gospodarki

argumentem za dyskrecjonalno

ś

ci

ą

– nie mo

ż

na

tworzy

ć

reguł nie znaj

ą

c „prawdziwego” modelu

funkcjonowania gospodarki

2

Decyzje spójne w czasie

W momencie t okre

ś

lamy przyszł

ą

(warunkow

ą

)

ś

cie

ż

k

ę

optymalnych decyzji

–

W szczególno

ś

ci, w momencie t definiujemy optymaln

ą

decyzj

ę

, któr

ą

podejmiemy w momencie t+i

Nasza decyzja jest spójne w czasie, je

ś

li w

momencie t+i rzeczywi

ś

cie podejmiemy tak

ą

decyzj

ę

, jak okre

ś

lona w momencie t

Uwaga: zakres dost

ę

pnych informacji mo

ż

e by

ć

taki

sam

Teoria agencji

Rozwini

ę

ta przede wszystkim na potrzeby teorii

przedsi

ę

biorstwa

Mocodawca (ang. principal) przekazuje
pełnomocnikowi (ang. agent) cz

ęść

swych

uprawnie

ń

–

Cele mocodawcy i pełnomocnika mog

ą

by

ć

rozbie

ż

ne

–

Jak skonstruowa

ć

umow

ę

,

ż

eby optymalne działanie

pełnomocnika realizowało cele mocodawcy?

Teoria agencji a polityka pieni

ęż

na

Społecze

ń

stwo (mocodawca) „wynajmuje” bank

centralny (pełnomocnika) do prowadzenia polityki
pieni

ęż

nej

–

Specyficzna wiedza i do

ś

wiadczenie banku centralnego

–

Asymetria informacji

Czy bank centralny zrealizuje cele społecze

ń

stwa?

Jakie rozwi

ą

zania instytucjonalne minimalizuj

ą

problemy „agencyjne”?

3

Model dynamicznej niespójno

ś

ci

polityki pieni

ęż

nej (1)

Funkcja straty:
Z =

λ

(u-u*)

2

+

π

2

–

Funkcja straty wspólna dla banku centralnego i
społecze

ń

stwa

–

Wszyscy wiedz

ą

wszystko – zakładamy

racjonalno

ść

i symetri

ę

informacji

Krzywa Philipsa:
u = u

n

–

α

(

π

–

π

e

)

u* = ku

n

, 0<k<1

Model dynamicznej niespójno

ś

ci

polityki pieni

ęż

nej (2)

Bank centralny jest w stanie kontrolowa

ć

inflacj

ę

Kolejno

ść

zdarze

ń

:

–

Ustalenie nominalnych płac

–

Ustalenie poziomu instrumentu banku centralnego

–

Nowy poziom inflacji

–

Nowy poziom bezrobocia (PKB)

Bank centralny jest w stanie krótkookresowo
zwi

ę

kszy

ć

PKB je

ś

li zaskoczy wy

ż

sz

ą

inflacj

ą

Model dynamicznej niespójno

ś

ci

polityki pieni

ęż

nej (3)

Dla banku centralnego optymalne jest

–

Ogłoszenie celu inflacyjnego = 0

–

Doprowadzenie do

π

e

= 0

Sztywno

ś

ci w gospodarce (ró

ż

nica mi

ę

dzy u* oraz

u

n

) zach

ę

caj

ą

bank centralny do stworzenia

„niespodzianki inflacyjnej”

Podmioty gospodarcze to wiedz

ą

, wi

ę

c

π

e

> 0

W efekcie niezerowa inflacja oraz brak
„nadwy

ż

kowego” PKB

4

Model dynamicznej niespójno

ś

ci

polityki pieni

ęż

nej (4)

Dynamiczna niespójno

ść

doprowadza do

wy

ż

szej inflacji, mimo

ż

e a priori ani bank

centralny, ani społecze

ń

stwo nie maj

ą

preferencji dla podnoszenia inflacji

–

Raczej argument przeciw dyskrecjonalno

ś

ci

Czy mo

ż

na temu zaradzi

ć

?

Czy model ma zwi

ą

zek z rzeczywisto

ś

ci

ą

?

Dynamiczna niespójno

ść

–

rozwi

ą

zania instytucjonalne

Koncepcja optymalnego kontraktu:

–

„nieprzyjemno

ś

ci” dla banku centralnego w przypadku

niezrealizowania celu:

Utrata reputacji

Ni

ż

sza pensja decydentów

Brak mo

ż

liwo

ś

ci wybrania na kolejn

ą

kadencj

ę

Zatrudnienie „konserwatywnego” bankiera

–

Wi

ę

ksza wra

ż

liwo

ść

na odchylenia inflacji funkcji straty

banku centralnego ni

ż

społecze

ń

stwa

Ograniczenie swobody – narzucenie reguł