Szkoła Policji w Katowicach
Opis i u\ytkowanie pistoletu P 64
Opracowanie:
mł. asp. Aleksandra Kukuła
mł. asp. Marek Grzebieluch
Zakład Wyszkolenia Specjalnego
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2009
S
P
A
O
A
L
O
I
C
K
J
Z
I
© Wszelkie prawa zastrze\one SzkoÅ‚a Policji w Katowicach 2009
Ksią\ki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezale\nie od
zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody
Wydawcy.
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
2
SPIS TREÅšCI
1. Rys historyczny pistoletu P-64 5
2. Zmiany w P-64. Odmiany P-64 9
3. Podstawowe informacje o P-64 12
4. Przeznaczenie i opis części oraz zespołów pistoletu P-64 15
5. Rozkładanie i składanie pistoletu P- 64 22
6. Literatura 23
3
4
1. Rys historyczny pistoletu P 64
Po umocnieniu się władzy komunistycznej w Polsce, organa bezpieczeństwa
i porządku publicznego szykowały się do zmiany swego paramilitarnego charakteru.
Częścią tych zmian miało być wyeliminowanie z uzbrojenia funkcjonariuszy broni
długiej i maszynowej na rzecz pistoletów. Poniewa\ w tej nowej formule ka\dy
funkcjonariusz MO i bezpieki miał być uzbrojony w pistolet, potrzeby resortu spraw
wewnętrznych w tej dziedzinie były ogromne, dorównywały zapotrzebowaniu
wojskowemu. W praktyce działań policyjnych słu\b mundurowych pistolet stanowi
broń przeznaczoną do samoobrony i wymuszania posłuszeństwa. Znaczna część
funkcjonariuszy pionów kryminalnych pełniła słu\bę w ubraniach cywilnych,
natomiast broń nosiła w ukryciu. Do tych celów potrzebny był pistolet niewielkich
rozmiarów. Resort spraw wewnętrznych i obrony narodowej miały odmienne definicje
pojęcia niewielkie rozmiary . Wojskowi chcieli broni bocznej, która nie
przeszkadzałaby w wykonywaniu codziennych obowiązków słu\bowych, ale w razie
potrzeby pozwalała na wygodne u\ytkowanie i zapewniała siłę skutecznego-
śmiertelnego ra\enia, dzięki nabojowi kalibru 9 mm. Milicjanci za najwa\niejszy
wyznacznik uznali mo\liwość ukrycia i skrytego przenoszenia broni.1
W roku 1955 ZSRR przedstawił nowy, pięcioletni plan rozwoju uzbrojenia sił
zbrojnych państw bloku wschodniego, zawierający zapowiedz wprowadzenia nowego
naboju pistoletowego 9 mm x 18, oznaczonego indeksem N-181S. Siły zbrojne ZSRR
(wojsko i słu\by milicyjne) przyjęły ten nabój w 1951 roku wraz z nowym pistoletem
Makarowa (PM). Amunicja ta miała siłę ra\enia wystarczającą do obezwładnienia
trafionego celu, a jednocześnie poziom energetyczny pozwalający konstruować
pistolety działające na zasadzie odrzutu zamka swobodnego.
1
W opisywanym czasie większość policji świata po obu stronach śelaznej Kurtyny nosiła pistolety na
małe, słabe naboje 7,65 mm Browninga. Ich energię uwa\ano powszechnie za wystarczającą do
samoobrony, a ponadto pozwalała ona stworzyć pistolet niewielkich rozmiarów i prosty w budowie
za sprawą wykorzystania zasady odrzutu zamka swobodnego. W odró\nieniu od Czechów
z pistoletami vz. 27 i vz. 50, czy funkcjonariuszy policji NRD z kopiÄ… Walthera PP, pistoletem
1-1001, polscy milicjanci byli skazani na noszenie do słu\by pistoletu TT (popularnie zwanego
tetetką), wa\ącego około kilograma, zasilanego nabojem 7,62 mm x 25, o zasięgu skutecznego
ra\enia niemal 1000 m. Nadmierny zasięg ra\enia i du\a zdolność penetracji tej\e amunicji
stwarzały powa\ne zagro\enie dla zdrowia i \ycia osób postronnych.
5
Rys. 1. 9 mm pistolet wz. 1964
Hegemonistyczna rola ZSRR w podpisanym w 1955 r. Układzie Warszawskim
oznaczała, i\ kraje doń nale\ące będą musiały przyjąć nowo skonstruowany nabój.
Destalinizacja, która przetoczyła się po XX Zjezdzie KPZR (rok 1956), w całym
obozie państw Układu, spowodowała odrodzenie narodowych szkół konstrukcyjnych
i powstawanie własnych modeli broni na standaryzowane naboje.
Na przełomie lat 1957/58 rozpisano konkurs na nowy pistolet wojskowy, a jego
zało\enia taktyczno - techniczne były następujące: mo\liwość szybkiego przejścia
z poło\enia zabezpieczonego do poło\enia, w którym mo\na oddać natychmiastowy
strzał (czyli mechanizm spustowy z samonapinaczem i łatwym w obsłudze
bezpiecznikiem). Ponadto miał on być dogodny w u\yciu, pewny w działaniu,
z odpowiednimi zabezpieczeniami oraz o małej masie i gabarytach.
Do konkursu zgłoszone zostały trzy niezale\nie od siebie działające zespoły
konstrukcyjne, przedstawiające prototypy o ró\nych rozwiązaniach konstrukcyjnych.
W Politechnice Warszawskiej Piotr Wilniewczyc i Stanisław Rojek zgłosili do
konkursu pistolet WiR wz. 57. W Zakładach Metalowych im. Gen. Karola
Świerczewskiego Waltera w Radomiu (czyli Auczniku), Ryszard Białostocki
i Ryszard Chełmicki opracowali prototyp pistoletu noszącego oznaczenie wz. 58.
TrzeciÄ… grupÄ™ stanowili konstruktorzy wojskowi, pracownicy Centralnego
Badawczego Poligonu Artyleryjskiego w Zielonce, tj. Witold Czepukajtis, Romuald
6
Zimny, Mieczysław Adamczyk, Henryk Adamczyk, Stanisław Kaczmarski
i Kazimierz Kowalewski.
Opracowując zało\enia koncepcyjne, projektujący broń wzięli pod uwagę
następujące wymagania:
- broń miała działać na zasadzie odrzutu zamka swobodnego i powinna być
wyposa\ona w mechanizm uderzeniowo-spustowy z kurkiem zewnętrznym,
zaopatrzonym w mo\liwość samonapinania;
- pistolet powinien mieć wskaznik załadowania, umo\liwiający stwierdzenie
obecności naboju w komorze nabojowej lufy bez potrzeby odciągania zamka;
- konstrukcja powinna umo\liwiać przeładowanie broni w poło\eniu
zabezpieczonym;
- przy małych wymiarach broni nale\ało zapewnić jej dobrą celność na odległość
do 50 m;
- do produkcji miały być wykorzystane materiały i surowce wyłącznie
pochodzenia krajowego.
Po ukończeniu prac nad projektem wstępnym i sporządzeniu rysunków zostały
wykonane dwa prototypy: model M (6 nabojów, lufa 81 mm) i model W (7 nabojów,
lufa 94 mm).
W modelu M, pierwszym wyprodukowanym prototypie, w czasie badań
wstępnych i strzelań próbnych, pomimo ujawnionych kilku drobnych usterek, broń
strzelała celnie i miała dobre skupienie. Usterki te wyeliminowano w modelu W.
W tym okresie narodziła się równie\ nazwa broni Czak stanowiąca skrót
pierwszych liter nazwisk twórców (Czepukajtis, Zimny, Adamczyk, Kaczmarski)2.
W 1961 roku komisja konkursowa, w obliczu śmierci konstruktora pistoletu
WiR wz. 57 oraz zbyt skomplikowanego konstrukcyjnie wz. 58 z Radomia, podjęła
decyzjÄ™ o wyborze pistoletu Czak.
Niestety w tym czasie Rada Naukowo-Techniczna MON zło\yła wniosek do
ministra o rezygnację z prac nad pistoletem. Uznano, i\ pistolet TT, który wygrał
2
Do zespołu konstrukcyjnego dołączył Jerzy Pyzel, zajmujący się zagadnieniem łańcuchów
wymiarowych i tolerancji, kluczowym przy przygotowywaniu produkcji seryjnej pistoletu, jednak\e
jego nazwisko, chocia\ podane wśród konstruktorów w nagłówku patentu, nie zostało dołączone do
nazwy.
7
wojnÄ™ , jest najlepszy dla potrzeb wojskowych. Wycofanie siÄ™ wojska z rozwijania
Czaka spowodowało, \e cały program znalazł się pod skrzydłami MSW. Ostatecznie
zrezygnowano z modelu W, a do dalszego rozwoju skierowano poprawiony
i przerobiony na nabój 9x18 prototyp Czaka M3. Dzięki kolejnym zawirowaniom na
szczytach władzy wojskowej, pistolet Czak znowu znalazł się w zainteresowaniu
MON.
Po przeprowadzonych testach i dopracowaniu konstrukcji pod kÄ…tem
niezawodności działania i wytrzymałości części, Czak przyjęto w roku 1965 do
uzbrojenia wojska i organów porządku publicznego jako etatową broń oficerów,
podoficerów i pracowników MSW. Nadano mu oficjalne oznaczenie 9 mm pistolet
wzór 1964, w skrócie P-64 i w roku 1966 w Radomiu rozpoczęto seryjną produkcję.
28 lipca 1965 roku konstruktorzy pistoletu zgłosili do Urzędu Patentowego PRL swoje
dzieło i uzyskali patent polski nr 54822, opublikowany 28 lutego 1968 roku. Patent ten
zastrzega jedynie konstrukcję wyłącznika.
Pierwsze partie P-64 z produkcji seryjnej trafiły do MSW, które w latach
1967-1968 było ich głównym odbiorcą. Znacznie mniejsze parte skierowano do
jednostek wojskowych, gdzie na większą skalę typ ten zaczął się pojawiać od roku
19694.
3
W roku 1963 w Radomiu wyprodukowano serię informacyjną pistoletu. Broń nosiła nazwę Czak, ale
nie rozró\niano ju\ wariantów. Nazwa została wygrawerowana po lewej stronie zamka. Numery
seryjne egzemplarzy z serii informacyjnej miały prefiks PP - Pistolet Prototypowy.
4
Wśród pierwszych odbiorców wojskowych była m. in. 6 Pomorska Dywizja Powietrzno-Desantowa.
W sierpniu 1968 roku w ramach akcji Dunaj , to jest okupacji Czechosłowacji, Dywizja ruszyła do
boju z 335 sztukami pistoletu P-64.
8
2. Zmiany w P-64. Odmiany P-645
Po początkowej euforii u\ytkowników, P-64 zaczął ujawniać swoje wady,
w tym m. in.: silny odrzut broni, krótką rękojeść, zawodność w postaci zacięć, małą
zasobność magazynka broni. Sam sposób produkcji pistoletu prowadzony metodą
wiórową, pracochłonną i materiałochłonną, powodował du\y koszt jego zakupu.
Ju\ w 1972 roku rozpoczęły się prace nad nowymi modelami pistoletu
wojskowego, które doprowadziły do powstania prototypu P-75 z plastykowym
szkieletem i dwurzędowym magazynkiem. Pomysł ten jednak porzucono na rzecz
konstrukcji zwanej P-83 Wanad.
Do roku 1977 trwała produkcja podstawowego wariantu P-64 w liczbie 190 tys.
jednostek. Ju\ w 1971 roku, po serii przypadkowych odpaleń z P-64 wczesnej
produkcji, doszło do zmiany konstrukcji kurka i szyny spustowej. Zmieniono wówczas
kształt i kąt podcięcia zęba zabezpieczającego, obni\ając punkt, w którym zaczep
uruchamiał kurek. Zmodyfikowany kurek oznaczany był od roku 1972 wybijaną na
lewym boku literÄ… A . Natomiast w roku 1973 dokonano kolejnych zmian
mechanizmu spustowego i ponownie zmieniono kurek, nadając jego główce kształt
trójkątny.
W połowie lat 70. w Radomiu ruszyła realizacja projektu Safloryt , w ramach
którego skonstruowano tłumik do P-64 i pistoletu maszynowego PM-63. Rezultaty
przeprowadzonych testów nie były jednak zadowalające, tłumik do P-64 okazał się
mało skuteczny, gdy\ z powodu krótkiej lufy część gazów uchodziła przez okno
wyrzutowe.
P-64 miał równie\ odmianę luksusową, nagrodową. Była to wersja polerowana
i pokryta błyszczącą oksydą, a na lewym boku zamka nosiła wygrawerowany autograf
marszałka Mariana Spychalskiego, ministra obrony narodowej w rządzie Józefa
5
Podczas początkowych testów pistoletu u\yto naboju 9 mm Browning, gdy\ nabój Makarow był
amunicją deficytową. Podsunęło to konstruktorom myśl, aby skonstruować, obok przedmiotowego
P-64, jego wariant eksportowy, strzelający właśnie nabojami 7, 65 mm Browninga i 9 mm krótkim.
Pierwszy wariant pozostał projektem, a drugi doczekał się partii prototypowej w 1967 roku. Pistolet
ten nosi na zamku oznaczenie B9mm P-64 i numery seryjne z prefiksem PB, ma on szkielet będący
nawiązaniem do Czaka W (dłu\szy magazynek o jeden nabój, a przez to dłu\szy chwyt).
9
Cyrankiewicza. Broń stanowiła nagrodę ministra dla prymusów akademii
wojskowych.
Pistolet P-64 wytwarzany był równie\ w wersji szkolnej, pozbawionej cech
bojowych, przeznaczonej do nauki rozkładania i obsługi broni. Pistolety te miały
w komorze nabojowej wyfrezowany owalny otwór, skróconą iglicę, czerwone pasy na
okładzinach chwytu broni. Początkowo broń szkolną tworzono z egzemplarzy
zu\ytych, niepotrzebnych prototypów. Na przełomie lat 60. i 70. pojawiły się
egzemplarze, które od początku produkowano jako broń szkolną. Miały one
wygrawerowany na zamku napis SZKOLNY (od pistolet szkolny ), który
w ostatnim okresie produkcji ustąpił miejsca napisowi SZKOLNA (od broń
szkolna ).
P-64 produkowano równie\ w formie przekroju, dzięki któremu mo\na
obserwować działające mechanizmy i poszczególne części broni. Przekroje
wykorzystywane są dla celów szkoleniowych.
Na początku lat 90. powstał kolejny wariant P-64 G, pistolet gazowy na nabój
PA. Realizację tego prototypu zarzucono jednak po wprowadzeniu przez Zakład
w Radomiu do oferty P-83 G.
10
Rys. 2. Pistolet P-64 szkolny
Rys. 3. Pistolet P-64 przekrój
11
3. Podstawowe informacje o P-64
9 mm pistolet wz. 1964 jest bronią osobistą, samopowtarzalną; słu\y do walki
na krótkich odległościach (do 50 m) oraz do samoobrony.
Broń samopowtarzalna to broń, w której praca gazów prochowych
przygotowuje następny wystrzał tak, \e oddanie go wymaga od strzelca jedynie
ponownego ściągnięcia języka spustowego6.
D a n e t a k t y c z n o - t e c h n i c z n e p i s t o l e t u :
1. Kaliber broni 9 mm
2. CiÄ™\ar pistoletu 620 g
3. Liczba gwintów 4
4. Długość skoku gwintu 240 mm
5. Długość przewodu lufy 84,6 mm
6. Praktyczna szybkostrzelność 6 strz/8-12 sek.
7. Nabój zasilający 9x18 Makarow
8. Ra\enie obezwładniające pocisku około 300 m
9. Prędkość wylotowa pocisku Około 310 m/sek.
10. Energia wylotowa pocisku 29 kGm
11. Pojemność magazynka 6 nabojów
12. PrzyrzÄ…dy celownicze wyregulowane na 25 m
13. CiÄ™\ar naboju 9,7 g
14. CiÄ™\ar pocisku 6,0 g
15. Mechanizm uderzeniowo-spustowy SA/DA
Pistolet składa się następujących podstawowych części i zespołów:
- szkieletu z lufÄ…,
- zamka,
- sprÄ™\yny powrotnej,
- magazynka.
6
Klasyfikacja broni automatycznej według stopnia zautomatyzowania zawarta w publikacji
Stanisława Kochańskiego, Automatyczna broń strzelecka, Warszawa 1991, s. 16.
12
Rys. 4. Podstawowe części pistoletu P-64
Ka\dy pistolet jest wyposa\ony w futerał, wycior i magazynek zapasowy.
Rys. 5. Komplet wyposa\enia do pistoletu P-64
13
Zasada działania pistoletu P-64 polega na wykorzystaniu energii odrzutu
swobodnego zamka. W układzie tym lufa jest nieruchoma, zamek7 zaś jest
jednoczęściowy. Przewód lufy nie jest zaryglowany, a jedynie zamknięty zamkiem,
dociśniętym do czoła lufy siłą sprę\yny powrotnej. Po odpaleniu naboju gazy
prochowe naciskają na dno łuski, łuska naciska na zamek i odrzuca go do tyłu.
Cofający się zamek wyciąga i wyrzuca łuskę, ściska sprę\ynę powrotną i napina
kurek. Sprę\yna powrotna pochłania energię kinetyczną zamka i zamienia ją na
energiÄ™ potencjalnÄ… sprÄ™\yny. Zamek w ruchu wstecznym zostaje wyhamowany
całkowicie przez sprę\ynę powrotną. Je\eli zaś nie zostałby wyhamowany całkowicie,
wówczas uderza w zderzak. Następnie ściśnięta sprę\yna rozprę\a się i powoduje ruch
powrotny zamka do poło\enia wyjściowego, zamykającego wlot lufy. W ruchu
powrotnym, zamek wybiera kolejny nabój z magazynka i wprowadza go do komory
nabojowej.
Po wystrzeleniu wszystkich nabojów z magazynka zamek zatrzymuje się na
wyrzutniku i pozostaje w tylnym poło\eniu.
Bezpieczeństwo w obchodzeniu się z pistoletem zapewnia, umieszczony z lewej
strony zamka, bezpiecznik skrzydełkowy ryglujący iglicę i przesuwający wyłącznik.
7
Masa zamka swobodnego powinna być na tyle du\a, aby podczas działania gazów prochowych
uniemo\liwiała nadmierne wysunięcie się łuski z komory nabojowej i zapobiegła tym samym
ewentualnemu rozerwaniu się łuski. Natomiast energia kinetyczna zamka powinna być
wystarczająca do wykonania wszystkich prac związanych z przeładowaniem broni. Z drugiej strony
zarówno masa zamka, jak i prędkość jego ruchu są ograniczone ze względów wytrzymałościowych
i eksploatacyjnych, a ich wartości zale\ą od masy całkowitej broni, szybkostrzelności czy celności.
Dlatego te\ układ z zamkiem swobodnym znajduje zastosowanie przede wszystkim w broniach
strzelających nabojami o małej energii kinetycznej pocisków, to znaczy w broniach strzelających
nabojami pistoletowymi. Stosuje się go równie\ do pistoletów maszynowych, przykład PM-98
Glauberyt. Jak wskazuje Stanisław Kochański wadą broni z zamkiem swobodnym, występującą
głównie w pistoletach maszynowych, jest mo\liwość oddania przypadkowego strzału. Jeśli cię\ki
zamek pistoletu maszynowego, znajdujący się w poło\eniu przednim pozostawimy
niezabezpieczony, wówczas przy przypadkowym uderzeniu kolbą o ziemię lub uderzeniu, na
przykład dłonią w kolbę, zamek pod wpływem bezwładności przemieści się w kierunku kolby
i ugnie sprę\ynę uderzeniowo-powrotną (lub sprę\yny - przyp. autora). Je\eli uderzenie będzie tak
silne, \e zamek cofnie się poza gniazdo załadowanego magazynka, to w drodze powrotnej,
popychany ściśniętą sprę\yną, mo\e wybrać nabój ze szczęk magazynka, wprowadzić go do komory
nabojowej i odpalić. Z tych względów wymaga się, aby pistolety maszynowe miały urządzenie
zabezpieczające zamek w przednim poło\eniu i aby podczas przenoszenia broni bezpiecznik ten był
włączony . Tam\e, s. 84.
14
4. Przeznaczenie i opis części oraz zespołów pistoletu P-64
S z k i e l e t z l u f Ä…
Rys. 6. Szkielet z lufÄ…
Szkielet wraz z lufą składa się z następujących elementów:
- lufa,
- szkielet,
- kabłąk,
- zatrzask magazynka,
- kurek i jego zespół,
- zaczep kurka szyna spustowa,
- wyrzutnik,
- język spustowy,
- nakładki.
LUFA - ma wewnątrz przewód gwintowany z czterema bruzdami i polami
prawoskrętnymi. Kaliber przewodu lufy wynosi 9 mm. Kaliber jest to średnica lufy
mierzona między dwoma przeciwległymi polami lufy. W tylnej części lufy znajduje
15
się komora nabojowa. W celu wzmocnienia ścianek komory nabojowej tylna część
lufy jest zgrubiona.
SZKIELET - stanowi jedną całość z uchwytem. Słu\y on do połączenia wszystkich
mechanizmów i części pistoletu. U góry znajduje się obsada, w którą jest wstawiona
i zakołkowana lufa. W szkielecie jest osadzony wyłącznik, którego zadaniem jest
zabezpieczenie pistoletu przed przedwczesnym strzałem8 i rozłączeniem szyny
spustowej z zaczepem kurka po zabezpieczeniu pistoletu. Spełnia równie\ rolę
przerywacza; powoduje po strzale konieczność naciśnięcia spustu, w celu odpalenia
kolejnego naboju. Dolna część pistoletu czyli chwyt ma przykryte boczne wycięcia
nakładkami zmniejszającymi cię\ar pistoletu. W górnej części znajdują się szyny
prowadnic, które łączą szkielet z zamkiem. W dolnej części szkieletu znajduje się
zatrzask magazynka.
NAKAADKI - słu\ą do osłony wnętrza chwytu przed zanieczyszczeniami oraz do
wygodnego trzymania pistoletu.
KABAK - słu\y za osłonę spustu, amortyzuje częściowo odrzut zamka oraz łączy
szkielet wraz z zamkiem. Kabłąk w górnym poło\eniu jest utrzymany przez sprę\ynę,
która poprzez \erdz naciska na jego krótsze ramię.
ZATRZASK MAGAZYNKA - jest osadzony na osi, co pozwala wyjąć magazynek
z komory magazynka. Zatrzask jest utrzymywany w swym normalnym poło\eniu
przez sprÄ™\ynÄ™ kurka.
KUREK I JEGO ZESPÓA - zespół kurka słu\y do odpalenia naboju z pistoletu.
Wchodzi on w skład mechanizmu spustowo - uderzeniowego z samonapinaczem
8
Strzał przedwczesny mógłby nastąpić wówczas, gdyby odpalenie naboju było mo\liwe w trakcie
dosyłania go do komory nabojowej. Urządzenie zabezpieczające przed przedwczesnym wystrzałem
umo\liwia zwolnienie kurka dopiero wówczas, gdy zamek znajduje się w poło\eniu, w którym nabój
jest tak daleko wprowadzony do komory nabojowej, \e mo\e być bezpiecznie odpalony.
M. Adamczyk, Pistolet P-64, s. 5.
16
kurka, tzn. \e pozwala przez naciskanie spustu napiąć kurek, a następnie w ciągu
dalszej drogi spustu zwolnić go, powodując strzał. Samonapinanie pozwala na
ponowne uderzenie iglicy w spłonkę w razie niewypału, za pomocą kolejnego
pociągnięcia spustu. Kurek słu\y do nadania energicznego ruchu iglicy.
ZACZEP KURKA - słu\y do utrzymania kurka w stanie napiętym. Górne ramię
zaczepu kurka podpiera sprÄ™\yna zaczepu osadzona na \erdzi.
SZYNA SPUSTOWA - słu\y do wyzębiania kurka z zaczepem kurka.
WYRZUTNIK - słu\y do wyrzucania łusek, do zatrzymania zamka w tylnym
poło\eniu. Znajduje się na nim:
" zÄ…b wyrzucajÄ…cy Å‚uski,
" ząb współpracujący z donośnikiem magazynka,
" ścianka zatrzymująca zamek w tylnym poło\eniu.
Rys. 7. Poło\enie części po wystrzeleniu ostatniego naboju
17
Rys. 8. Poło\enie części podczas wyrzucania łuski naboju
JZYK SPUSTOWY - spust wraz z szyną spustową słu\y do zwolnienia kurka
z zaczepu kurka. W przednim poło\eniu spust utrzymany jest przez sprę\ynę. Spust
osadzony jest w szkielecie na osi.
Z a m e k
ZAMEK - połączony ze szkieletem za pomocą prowadnic mieści w sobie:
- trzon zamkowy,
- iglicÄ™,
- wskaznik naboju,
- zespół wyciągu,
- bezpiecznik,
- przyrzÄ…dy celownicze.
TRZON ZAMKOWY - posiada u góry muszkę do celowania, gniazda na celownik.
Górna powierzchnia zamka i części boczne są radełkowane, posiada wycięcia do
umieszczenia zespołu wyciągu.
Z prawej strony trzonu zamkowego znajduje siÄ™ okno wyrzucania Å‚usek. Z lewej
strony wy\łobienia, bezpiecznik. Z przodu ło\ysko sprę\yny powrotnej, z tyłu
18
wycięcie dla kurka. Wewnątrz trzonu znajduje się iglica, wskaznik naboju, zespół
wyciÄ…gu i bezpiecznik.
IGLICA - słu\y do zbijania spłonki, działa na spłonkę bezpośrednio. W tylnym
poło\eniu iglicę utrzymuje sprę\yna.
WSKAyNIK NABOJU - znajduje siÄ™ w zamku przed iglicÄ…. Gdy zamek dochodzi do
przedniego poło\enia, tylny koniec wskaznika opiera się o łuskę i wysuwa się z tylnej
części zamka, wskazując tym samym obecność naboju w komorze nabojowej.
ZESPÓA WYCIGU - słu\y do wyciągnięcia łusek i naboi z komory nabojowej przy
cofaniu się zamka do tyłu. Jest on umieszczony w podłu\nym wycięciu z prawej
strony zamka. W skład wyciągu wchodzi:
- \erdz wyciÄ…gu,
- sprÄ™\yna,
- wyciÄ…g.
BEZPIECZNIK - słu\y do zabezpieczania pistoletu przed przypadkowym strzałem.
Obrócenie bezpiecznika o pewien kąt za pomocą skrzydełka powoduje zaryglowanie
iglicy, osłonięcie iglicy specjalnymi występami, jednocześnie wyłączenie szyny
spustowej i zwolnienie kurka w poło\enie przednie, je\eli znajdował się w poło\eniu
tylnym.
PRZYRZDY CELOWNICZE - wyregulowane są na odległość 25 m. Umieszczone
i wyregulowane na stałe.
S p r Ä™ \ y n a p o w r o t n a
Przesuwa zamek do poło\enia przedniego po strzale. Ostatni zwój jednego
końca sprę\yny ma mniejszą średnicę w porównaniu z pozostałymi zwojami. Podczas
19
składania pistoletu tym właśnie zwojem nakłada się sprę\ynę na lufę, aby zapewnić jej
pewne osadzenie. Sprę\yna nało\ona na lufę mieści się razem z nią w komorze zamka.
M a g a z y n e k
MAGAZYNEK - słu\y do pomieszczenia w nim 6 naboi. Składa się z:
- pudełka wraz ze szczękami i występem do zaczepu magazynka,
- donośnika,
- sprÄ™\yny magazynka,
- denka z kopytkiem.
PUDEAKO MAGAZYNKA - górne krawędzie bocznych ścianek magazynka są
zagięte do wewnątrz. Słu\ą do utrzymania donośnika, naboi (szczęki). W bocznych
ściankach mają podłu\ne wycięcia do sprawdzenia liczby naboi. Dolne krawędzie
wygięte są na zewnątrz i słu\ą do połączenia z dnem. Na bocznej ścianie znajduje się
występ zatrzasku magazynka.
DONOŚNIK - słu\y do donoszenia naboi z magazynka. Donośnik z nabojami jest
podnoszony do góry przez sprę\ynę magazynka.
SPRśYNA MAGAZYNKA - słu\y do dosyłania naboi przez donośnik.
DENKO Z KOPYTKIEM - nasuwa się na dolne wygięte krawędzie pudełka
magazynka. Na denko nało\one jest kopytko, które udogadnia uchwycenie pistoletu
i umo\liwia oparcie o nie małego palca.
20
Rys. 9. Przekrój P-64
1) lufa, 2) muszka, 3) sprę\yna powrotna, 4) kołek, 5) nabój, 6) sprę\yna iglicy,
7) iglica, 8) zamek, 9) celownik, 10) bezpiecznik, 11) wskaznik naboju, 12) sprÄ™\yna
zaczepu kurka, 13) wyłącznik, 14) kurek, 15) oś kurka, 16) zaczep kurka, 17) szyna
spustowa, 18) \erdz sprÄ™\yny kurka, 19) sprÄ™\yna kurka, 20) zatrzask magazynka,
21) magazynek, 22) kopytko, 23) sprę\yna magazynka, 24) donośnik, 25) szkielet
pistoletu, 26) \erdz sprę\yny kabłąka, 27) sprę\yna kabłąka, 28) język spustowy, 29)
sprę\yna języka spustowego, 30) kabłąk.
21
5. Rozkładanie i składanie pistoletu P-64
Pistolet P-64 rozkłada się na zasadnicze zespoły i części w następujący sposób:
- trzymając chwyt pistoletu w prawej dłoni, naciska się kciukiem lewej ręki na
zatrzask magazynka, po czym magazynek wyjmuje siÄ™ z chwytu,
- sprawdza się, czy broń nie jest nabita: w tym celu, po odbezpieczeniu, odciąga
się zamek w tylne poło\enie,
- upewnia siÄ™ wzrokowo przez okienko w zamku, czy komora nabojowa jest
pusta oraz oddaje się tzw. strzał kontrolny (sprawdzenie P-64 nale\y poprzedzić
określeniem poło\enia wskaznika obecności naboju w komorze nabojowej),
- palcami lewej ręki kabłąk odchyla się w dolne poło\enie, po czym zaczepia się
go górnym fragmentem o szkielet broni,
- równie\ palcami lewej ręki odciąga się zamek w tylne poło\enie, po czym unosi
się jego tylną część w pewien kąt do góry, a następnie przemieszcza do przodu
i odłącza od chwytu,
- ruchem skrętnym ściąga się sprę\ynę powrotną z lufy.
Składanie pistoletu przeprowadza się w porządku odwrotnym do czynności
rozkładania. Ka\dorazowo po zło\eniu pistoletu, przed podłączeniem magazynka,
nale\y sprawdzić prawidłowość współdziałania podstawowych zespołów broni.
W tym celu nale\y kilkakrotnie odciągnąć i puścić zamek, a następnie zwolnić kurek.
Podłączenie magazynka jest ostatnią czynnością.
Trzeba zawsze pamiętać, \e praktyka bezpiecznego i prawidłowego
posługiwania się bronią wymaga od u\ytkownika wypracowania stałego nawyku
sprawdzania stanu komory nabojowej, w szczególności niezwłocznie po
ka\dorazowym wzięciu pistoletu do ręki.
22
LITERATURA
1. Mieczysław Adamczyk, Pistolet P-64, Typy Broni i Uzbrojenia, Wydawnictwo
MON, Warszawa 1974.
2. Waldemar Ciechanowicz, Lech Pellowski, Od Naganta do Czaka, SÅ‚upsk 1998.
3. Instrukcja 9 mm pistolet wz 1964. Opis i u\ytkowanie. Sposoby i zasady
strzelania, Wydawnictwo MON, Warszawa 1974.
4. Stanisław Kochański, Automatyczna broń strzelecka, Wydawnictwo Czasopism
i KsiÄ…\ek Technicznych Sigma Not, Warszawa 1991.
5. Stanisław Kochański, Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Wydawnictwo
MON, Warszawa 1985.
6. Leszek Erenfeicht, Zbigniew Gwózdz, Gdzie kucharek sześć...czyli P-64,
Strzał 2005, nr 12.
7. Andrzej Subocz, Polska broń krótka, Broń 2000, nr 16.
8. Andrzej Subocz, Polska broń krótka cz II, Broń 2000, nr 17.
9. Lucjan Zawodny, 9 mm pistolet wz. 1964 (P-64,Czak), Strzał 2004, nr 12.
23
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
RMZ o upr rat med zmiana 2009 11 64rozporzadzenie ke64 20092009 2010 rejon2009 pytania testowe[W] Badania Operacyjne Zagadnienia transportowe (2009 04 19)Twilight Saga New Moon 2009 CAM XviD POISON2009 03 Our 100Th IssueDoghouse (2009)Marketing Opracowane Pytania Egzaminacyjne 2009 Furtak (46)2009 SP Kat prawo cywilne cz IIpredator drone readout 20092009 03 BP KGP Niebieska karta sprawozdanie za 2008rid&657więcej podobnych podstron