IDZ DO
IDZ DO
PRZYKŁADOWY ROZDZIAŁ
PRZYKŁADOWY ROZDZIAŁ
Nie każ mi my leć! O życiowym
SPIS TRE CI
SPIS TRE CI
podej ciu do funkcjonalno ci
KATALOG KSIĄŻEK
KATALOG KSIĄŻEK stron internetowych
Autor: Steve Krug
KATALOG ONLINE
KATALOG ONLINE
Tłumaczenie: Krzysztof Jurczyk
ISBN: 83-7361-696-9
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
Tytuł oryginału: Dont Make Me Think
Format: B5, stron: 192
TWÓJ KOSZYK
TWÓJ KOSZYK
W książce  Nie każ mi my leć! O życiowym podej ciu do funkcjonalno ci stron
DODAJ DO KOSZYKA
DODAJ DO KOSZYKA
internetowych znajdziesz wskazówki, dzięki którym projektowane przez Ciebie witryny
WWW będą spełniały podstawowe wymaganie większo ci użytkowników internetu 
będą przejrzyste i łatwe w nawigacji. Dowiesz się, jak stworzyć witrynę, która wzbudzi
CENNIK I INFORMACJE
CENNIK I INFORMACJE
zainteresowanie odwiedzających i sprawi, że będą do niej wracać.
" Znaczenie funkcjonalno ci stron WWW
ZAMÓW INFORMACJE
ZAMÓW INFORMACJE
O NOWO CIACH
O NOWO CIACH
" Zasady projektowania układu graficznego
" Pisanie tekstów na strony WWW
ZAMÓW CENNIK " Schemat nawigacji w witrynie
ZAMÓW CENNIK
" Testowanie funkcjonalno ci witryn WWW
Dzięki zawartym w tej książce wiadomo ciom sprawisz, że Twoje witryny WWW będą
CZYTELNIA
CZYTELNIA
przedstawiane innym projektantom jako wzór do na ladowania.
FRAGMENTY KSIĄŻEK ONLINE
FRAGMENTY KSIĄŻEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. [phone]
e-mail: [e-mail]
ASDFADFROZDZIAA
2
Spis treści
Przedmowa 6
Wprowadzenie 8
Kilka uwag na początek
ROZDZlAA
1. Nie każ mi myśleć! 16
O życiowym podejściu do funkcjonalności stron internetowych
Pierwsze prawo funkcjonalności Kruga
ROZDZlAA
2. Jak naprawdę korzystamy z internetu? 26
Przeglądanie, zadowalanie się i dawanie sobie rady
ROZDZlAA
3. Wstęp do projektowania billboardu 36
Projektowanie stron do przeglądania, a nie czytania
ROZDZlAA
4. Zwierzę, roślina czy rzecz? 46
Dlaczego użytkownicy lubią podejmować wybory niewymagające myślenia?
ROZDZlAA
5. Usuń zbędne słowa 50
Sztuka pisania tekstów w internecie
ROZDZlAA
6. Znaki drogowe i ścieżki powrotu 56
Projektowanie nawigacji
[ 4 ]
JAK NAPRAWD
KORASDZYSTAMY Z INTERNETU?
ROZDZlAA
7. Co robić, gdy strona główna wymyka się spod kontroli 102
Projektowanie strony głównej
ROZDZlAA
8.  Farmer i pastuch powinni być przyjaciółmi 136
Dlaczego większość argumentów osób projektujących
strony internetowe na temat ich funkcjonalności jest
nieprawdziwa i jak samemu uniknąć wyrażania
takich opinii. Jeden człowiek lubi orać ziemię,
ROZDZlAA
9. Testowanie funkcjonalności za 50 groszy dziennie 144
Upraszczanie testów  po to, aby zrobić ich odpowiednio wiele
ROZDZlAA
10. Film pod tytułem  Testowanie funkcjonalności 160
Jak samodzielnie przeprowadzić testowanie funkcjonalności?
ROZDZlAA
11. Co zrobić, aby nie wylać dziecka z kąpielą 178
Interpretacja wyników testów
Skorowidz 186
[ 5 ]
Michael, czemu okna są odsłonięte?
NIE KAŻ MI MYŚLEĆ! O ŻYCIOWYM PODEJŚCIU DO FUNKCJONALNOŚCI&
 KAY CORLEONE W OJ CU CHRZESTNYM
L udzie często pytają mnie:
 Na co powinienem zwrócić uwagę, aby mieć pewność,
że moja witryna będzie łatwa w użyciu? .
Odpowiedz
jest prosta. Nie jest to:  Najważniejsze rzeczy nie powinny być dalej niż
o dwa kliknięcia lub:  Używaj języka odbiorcy ani też:  Bądz
konsekwentny .
To po prostu&
Nie każ mi myśleć!
Od lat mówię ludziom, że jest to moje pierwsze prawo funkcjonalności. Im więcej
stron internetowych oglądam, tym bardziej jestem przekonany o jego słuszności.
Zasada ta jest ważniejsza od innych i stanowi kluczowy argument podczas podejmowania
decyzji, czy coś jest przydatne, czy nie w projekcie strony WWW. Jeśli potrafisz
zapamiętać tylko jedną regułę, niech to będzie właśnie ta1.
Oznacza to, że oglądana przeze mnie strona WWW powinna być, na ile jest to tylko
możliwe, zrozumiała, oczywista i niewymagająca dodatkowych objaśnień.
Powinienem bez żadnego zastanowienia  załapać ją  zrozumieć, w jakim celu
powstała i jak z niej korzystać.
Do jakiego stopnia strona WWW powinna być zrozumiała?
No cóż, do takiego, aby np. sąsiadka z mieszkania obok, której tematyka Twojej witryny
w ogóle nie interesuje i która raczej nie wie, do czego służy w przeglądarce przycisk
Wstecz, mogła po oglądnięciu strony startowej witryny powiedzieć:  Tak, to jest& 
(przy odrobinie szczęścia może nawet:  Tak, to jest& Fajnie wygląda , ale to już
inna sprawa).
1
Tak naprawdę istnieje jeszcze jedna podobna do niej zasada:  Wyrzuć połowę wyrazów z każdej
strony, potem połowę z tego, co zostało . Omówię ją w osobnym rozdziale w dalszej części książki.
[ 17 ]
ROZDZIAA
1
Gdy patrzę na stronę internetową, która nie zmusza mnie do zastanawiania się nad
jej zawartością czy układem, myślę mniej więcej tak:  OK, tu jest& A tutaj widzę&
A tu jest to, czego szukam .
NIE WYMAGA MYŚLENIA
Tu widzę
kategorie
produktów&
& a tu są
dzisiejsze
oferty specjalne
Pamięć
modemył
Są! Monitory.
Kliknięcie
[ 18 ]
NIE KAŻ MI MYŚLEĆ! O ŻYCIOWYM PODEJŚCIU DO FUNKCJONALNOŚCI&
Gdy natomiast oglądam stronę, która zmusza mnie do myślenia, wówczas każdej
myśli towarzyszy znak zapytania.
WYMAGA MYŚLENIA
Czy to jest pasek
Hmm. Sporo
nawigacji?
tu rzeczy.
Czy może to,
Od czego
co jest nad nim?
zacząć?
Czemu to jest
Hmm. Czemu
w tym miejscu?
oni tak to
nazwali?
Oba łącza
wyglądają tak samo.
Mogę to
Ciekawe czemu?
kliknąć?
Gdy tworzysz witrynę internetową, Twoim zadaniem jest usunięcie znaków zapytania
z myśli przyszłego odbiorcy.
[ 19 ]
ROZDZIAA
1
Elementy, które każą nam myśleć
Praktycznie wszystko, co znajduje się na stronie internetowej, może zmusić nas
do niepotrzebnego zatrzymania się i zastanowienia. Takimi elementami są np. nazwy
własne produktów, nazwy powstałe na potrzeby marketingu, nazwy charakterystyczne
dla danych firm czy specjalistyczne wyrażenia techniczne.
Przypuśćmy, że znajomy wspomniał Ci o firmie XYZ, która planuje zatrudnić kogoś
z kwalifikacjami dokładnie takimi jak Twoje. W tym celu odwiedzasz stronę internetową
XYZ i przeglądasz ją, próbując znalez
ć odnośnik do ofert pracy. Nazwa nadana
przyciskowi, który prowadzi do listy wakatów, ma istotne znaczenie dla właściwego
zrozumienia jego znaczenia.

Hmm. To pewnie oferty
Hmm
pracy, ale wygląda jednak na coś
[Milisekundy zastanawiania się]
więcej. Powinienem
Praca.
Praca!
kliknąć czy szukać dalej?
Kliknięcie
Kliknięcie
Użyte wyrażenia zawsze znajdują się gdzieś pomiędzy kategorią  oczywiste dla każdego
a  absolutnie niezrozumiałe , przy czym za każdym razem o wybraniu danego zwrotu
przez projektanta decyduje jakiś kompromis.
Przykładowo,  Praca może brzmieć zbyt nieoficjalnie dla XYZ, natomiast  Świat pracy
może wynikać z jakiejś skomplikowanej polityki wewnętrznej lub tego, że takiego zwrotu
używają od zawsze w ich wewnętrznej gazetce. Zastosowane kompromisy powinny
jednak zawsze być bliżej grupy wyrażeń oczywistych dla każdego niż tej, która zmusza
do niepotrzebnego myślenia.
Innym przykładem z
ródła niekończących się znaków zapytania dla osób odwiedzających
strony internetowe są odnośniki i przyciski, które nie wyglądają jak te, które można
kliknąć. Użytkownik nigdy nie powinien mieć cienia wątpliwości, czy dany element
służy do kliknięcia, czy nie.
[ 20 ]
NIE KAŻ MI MYŚLEĆ! O ŻYCIOWYM PODEJŚCIU DO FUNKCJONALNOŚCI&

Hmm
[Milisekundy zastanawiania się]
Hmm.
Myślę, że jest to przycisk.
Czy to jest przycisk?
Kliknięcie
Kliknięcie
Pomyślisz pewnie:  No tak, ale przecież nietrudno poznać, czy coś da się
kliknąć. Po najechaniu kursorem powinien przyjąć on kształt dłoni.
W czym problem? .
Problem w tym, że przy korzystaniu z internetu każdy kolejny znak
zapytania zwiększa nasz wysiłek i rozprasza uwagę. Tego typu niedogodności
mogą być niewielkie, jednak z czasem sumują się i w końcu mogą
wyprowadzić z równowagi.
Należy przyjąć, że ludzie nie lubią głowić się nad tym, jak coś zrobić. Fakt, że projektanci
nie przejmują się wystarczająco, aby tworzona przez nich strona była przejrzysta
i nieskomplikowana, może zniszczyć nasze zaufanie do witryny i jej właścicieli.
Inny przykład: zanim rozpocznę wyszukiwanie książek w większości księgarni
internetowych, muszę pomyśleć, jak to szukanie przeprowadzić.
[ 21 ]
ROZDZIAA
1
Większość witryn księgarni internetowych
Spójrzmy.  Szybkie wyszukiwanie .
To chyba to samo co  Szukaj , prawda?
Czy muszę kliknąć tę listę rozwijaną?
Wszystko, co wiem o książce,
to jej autor  Tom Clancy.
Czy Clancy to słowo kluczowe?
(Co to właściwie jest  słowo kluczowe ?)
Chyba jednak muszę użyć tej listy.
Klika symbol strzałki
 Tytuł. Autor. Słowo kluczowe.
OK, wybieram  Autor .
Klika symbol strzałki
Wpisuje  Tom Clency
Klika  Szukaj
Zgoda, ten dedukcyjny ciąg myślowy trwa ułamek sekundy, mimo to może być
męczący. Nawet coś tak banalnego jak zmiana opisu przycisku z Search (szukaj)
na Quick Search (szybkie wyszukiwanie) może spowodować pojawienie się kolejnego
znaku zapytania.
[ 22 ]
NIE KAŻ MI MYŚLEĆ! O ŻYCIOWYM PODEJŚCIU DO FUNKCJONALNOŚCI&
W interfejsie księgarni Amazon.com nie ma nawet rozróżnienia Title-Author
-Keyword (tytuł-autor-słowo kluczowe). Mechanizm wyszukiwania analizuje po prostu
to, co wpisałeś i próbuje zwrócić jak najbardziej sensowne wyniki.
AMAZON.COM
OK.  Wyszukaj
książki wg & 
Wpisuje  Tom Clancy
Klika  Go
Dlaczego miałbym myśleć nad tym, w jaki sposób chcę przeszukać bazę książek lub
zastanawiać się, czego oczekuje po moim wpisie mechanizm wyszukujący książki?
Takie interfejsy przypominają mi kłótliwego trolla stojącego na straży mostu
( Zapomniałeś spytać się, czy Ci wolno? ).
Mógłbym zrobić listę kilkudziesięciu innych pytań, które nie powinny pojawiać się
w głowach odwiedzających stronę, np.:
> Gdzie się znajduję?
> Od czego powinienem zacząć?
> Gdzie oni umieścili& ?
> Co jest na tej stronie najważniejsze?
> Dlaczego oni to tak nazwali?
Oczywiście najmniej potrzebną rzeczą w tej chwili jest kolejna lista zakazów
i nakazów, którą należałoby dołączyć do pokaz
nego już stosu innych list związanych
z projektowaniem stron internetowych. Najważniejsze jest to, aby zapamiętać kilka
podstawowych metod eliminacji pojawiających się wątpliwości. Jeśli tak się stanie,
wówczas zaczniesz zauważać na odwiedzanych stronach WWW wszystkie elementy
zmuszające do niepotrzebnego myślenia, a w rezultacie  nauczysz się je rozpoznawać
i unikać ich w tworzonych projektach.
[ 23 ]
ROZDZIAA
1
Nie wszystko może być idealne
Twoim celem powinno być takie zaprojektowanie stron, aby każda z nich była
całkowicie zrozumiała i łatwa w obsłudze dla zwykłego użytkownika2.
Czasami jednak  zwłaszcza w sytuacjach, kiedy tworzysz coś oryginalnego, zwalającego
z nóg lub bardzo skomplikowanego  nie ma możliwości wykreowania idealnej
strony WWW. Rozeznanie się w prawidłowo zaprojektowanej stronie zajmuje chwilę
 i tylko chwilę. Wygląd elementów i ich prawidłowe opisy, układ strony i niewielka
ilość starannie dobranego tekstu  to wszystko powinno pozwolić na prawie
natychmiastowe zrozumienie zawartości strony.
Jeśli nie ma możliwości, aby strona była intuicyjna, powinieneś zrobić wszystko,
abyprzynajmniej stała się zrozumiała.
Dlaczego jest to tak ważne?
Zadziwiające, ale nie dlatego, jak myśli wiele osób:
W Internecie konkurencja jest zawsze
jedno kliknięcie obok. Dlatego więc,
jeśli użytkownik poczuje się
rozczarowany, pójdzie do konkurencji.
Czasami to prawda, ale zaskakujące jest, jak długo niektórzy ludzie potrafią wytrzymać
na stronach, które sprawiają im same problemy. Wiele osób po napotkaniu przeszkód
w czasie przeglądania witryn internetowych próbuje za zaistniałą sytuację oskarżać
siebie, a nie odwiedzane strony.
2
Naprawdę wzór Zwykłego Użytkownika umieszczony jest w hermetycznie zamkniętej piwnicy
w budynku Międzynarodowego Biura Standaryzacyjnego w Genewie. Do tego, jak wyobrażać
sobie  zwykłego użytkownika , powrócimy jeszcze w dalszej części książki.
[ 24 ]
NIE KAŻ MI MYŚLEĆ! O ŻYCIOWYM PODEJŚCIU DO FUNKCJONALNOŚCI&
Może być jednak i tak, że Twoja strona nie jest łatwa do odnalezienia, a odwiedzający
nic nie wie o konkurencji. W takim przypadku perspektywa rozpoczynania poszukiwań
od nowa nie zawsze jest pocieszająca.
Istnieje jeszcze zjawisko:  Czekałem na autobus już 10 minut, mogę więc wytrzymać
jeszcze chwilę . Poza tym, kto mówi, że strona konkurencji będzie mniej uciążliwa?
Po co więc to wszystko?
Tworzenie stron zrozumiałych i przejrzystych jest jak dobre oświetlenie w sklepie
 sprawia, że wszystko wygląda lepiej. Korzystanie ze strony, która nie zmusza
do myślenia o rzeczach nieistotnych, nie wymaga żadnego wysiłku, podczas
gdy konieczność zaprzątania sobie głowy niepotrzebnymi szczegółami wyczerpuje
energię oraz zmniejsza entuzjazm  nie wspominam już o stracie czasu.
Jak jednak zobaczysz w następnym rozdziale, analiza sposobu, w jaki naprawdę
korzystamy z internetu, pokazuje, że głównym powodem, dla którego należy tworzyć
strony niewymagające myślenia, jest fakt, że większość ludzi ma zamiar poświęcić
oglądaniu strony o wiele mniej czasu, niż nam się wydaje.
Jeśli więc strony internetowe mają być efektywne, muszą w mgnieniu oka spełniać
swoje zadanie. A najlepszą metodą, aby to osiągnąć, jest tworzenie stron całkowicie
intuicyjnych lub chociaż w pełni zrozumiałych.
[ 25 ]