Funkcjonalizm i problem instytucji społecznych
Bronisław Malinowski (1884-1942)
Malinowski i badanie społeczności wysp Trobrianda
- jako badacze społeczni powinniśmy za cel postawić sobie uchwycenie poglądu tubylca na świat
widziany jego oczyma, znalezienie typowych sposobów myślenia i odczuwania, i zrozumienie, co się
za nimi kryje oraz ustalenie, co jest normą, zwyczajem, powszechną regułą obowiązującą w badanej
społeczności
- podstawową jednostką życia społecznego są instytucje społeczne (np. handel wymienny  kula na
Trobriandach)
- każda instytucja i jednostka musi spełniać określoną funkcję społeczną
- funkcjonalny charakter społeczeństwa zachodzi na dwóch poziomach
- jednostka musi być funkcjonalna względem innych jednostek
- jednostka musi być funkcjonalna względem społeczeństwa rozumianego jako system
- społeczeństwo i występujące w nim zależności funkcjonalne możemy rozumieć poprzez analogię do
żywego organizmu
Koncepcja kultury wg B. Malinowskiego
- kultura posiada cztery charakterystyczne właściwości:
" stanowi całość
" jest wewnętrznie zintegrowana
" jej elementy pełnią swoiste funkcje
" stanowi instrumentalny aparat zaspokajania ludzkich potrzeb
Alfred Reginald Radcliffe-Brown (1881-1955)
Strukturalny  funkcjonalizm A.R. Radcliffe'a-Browna
- najważniejszą cechą społeczeństwa jest jego uporządkowanie, swoisty ład wewnętrzny badany przez
socjologa
- porządek ten zawiera się w strukturze społecznej i systemie społecznym
- system społeczny składa się z:
" struktury społecznej
" praktyki społecznej
" sposobów (wzorów) myślenia i odczuwania
Konteksty socjologii amerykańskiej początku XX w.
Najważniejsze czynniki wpływające na kierunki badań socjologii amerykańskiej
pierwszej połowy XX w.
- napływ imigrantów spoza obszarów anglosaskich
- trwała obecność mniejszości etnicznych i społeczno  kulturowych (Indianie, Afroamerykanie)
- wpływ badaczy spoza USA (w szczególności wywodzących się z tradycji niemieckiej) na
kształtowanie się instytucji socjologicznych w kraju
- proces urbanizacji (tworzenie się wielkich aglomeracji miejskich jak np. Nowy Jork) i
industrializacji (rozwój przemysłu i technologii)
- szybki wzrost gospodarczy i rosnące znaczenie geopolityczne USA
- popularność nurtu psychologicznego, językoznawstwa porównawczego i filozofii pragmatycznej
(wpływ myśli Williama Jamesa i Johna Deweya)
Zjawisko migracji i jego wpływ na badania amerykańskiej tożsamości
Procesy migracyjne i amerykańska koncepcja wielokulturowości
- na przełomie XIX i XX w. obserwowaliśmy pierwszą falę tzw. Wielkiej Imigracji z Europy
(wschodnie wybrzeże USA) i Azji (zachodnie wybrzeże)
- mit  amerykańskiego snu (American Dream) jako czynnik przyciągający imigrantów oraz sytuacja
ekonomiczna w Europie jako czynnik wypychający
- koncepcja tygla etnicznego (Melting Pot)
- zagrożenie tożsamości nurtu W.A.S.P. (White Anglo  Saxon Protestant) i próby przedefiniowania
ideału amerykańskiego
- wpływ założeń niemieckiej koncepcji narodu i rola dyskursu rasowego w USA
- model socjologii opisowej jako odpowiedz
na zróżnicowanie społeczeństwa amerykańskiego
Franz Boas (1858-1942)
Partykularyzm kulturowy F. Boasa
- Boas wychodził z założenia mówiącego, że każde społeczeństwo zbudowane jest na odmiennych
podstawach kulturowych
- zróżnicowanie społeczeństw na świecie i zróżnicowanie społeczne w USA przekłada się na
odmienność sposobów postrzegania rzeczywistości przez przedstawicieli różnych grup
- modele społeczne są względne  początki relatywizmu kulturowego
- zmiana kulturowa i społeczna zachodzi wewnątrz danego systemu, nie zaś dotyczy wszystkich
społeczeństw, nie jest prawem uniwersalnym, lecz partykularnym
- powinniśmy badać zatem to, co w danym społeczeństwie i kulturze unikalne i niepowtarzalne  to,
co stanowi o stylu życia danej grupy
Zasady teorii Sapira  Whorfa
- teoria ta, stworzona przez amerykańskich badaczy Edwarda Sapira i Benjamina Lee Whorfa,
bazowała na językoznawczych badaniach porównawczych
- zgodnie z jej tezami język, którego używamy determinuje postrzeganie przez nas rzeczywistości
- tym samym używane przez nas kategorie językowe są kategoriami poznawczymi  to, jak nazywamy
elementy rzeczywistości wokół nas określa nasz światopogląd i wpływa bezpośrednio na nasze
działanie
- przykładem oddziaływania języka na nasz światopogląd może być np. zależność pomiędzy
nazewnictwem kolorów a postrzeganiem ich jako podobnych do siebie
Szkoła psychologii kulturowej
- do jej najważniejszych przedstawicieli należeli Ralph Linton, Alfred Louis Kroeber, Margareth
Mead i Ruth Benedict
- inkorporowała ona metody i przedmiot badań psychologii w obrębie studiów społeczno 
kulturowych
- centralnym przedmiotem badań stał się społecznie i kulturowo określony schemat osobowości
człowieka
- w obrębie tej szkoły socjologicznej poszukiwano tzw.  charakteru narodowego - typowego dla
narodu zestawu cech osobowościowych i predyspozycji emocjonalnych
- poszukiwano także tzw. wzorców kulturowych tj. określonych, powtarzalnych wątków kulturowych
stanowiących o symbolicznej syntezie danej kultury zawartych w praktyce społecznej i wierzeniach
danej grupy.