HI-END
HI-END
HI-END - Monitory 4800 zł
HI-END
HI-END
Z pierwszego zdania firmowej prezentacji
modeli nowej serii D4 dowiadujemy się, że Jamo jest największym
nacznie bardziej jednak interesu-
w Europie producentem zespołów głośników. A więc jednak - nie B&W,
ją nas nowe modele, które nie tyl-
ko ciekawe są same w sobie, ale
nie Tonsil, nawet nie Qba, a właśnie Jamo, tak jak nam się
Z
Z
Z też ukazują samą firmę Jamo
Z
Z
od dawna wydawało.
w bardziej audiofilskiej perspektywie. Od
dawna nie pojawiały się w jej ofercie tak
zaangażowane konstrukcje, dedykowa-
ne słuchaczom o najwyższych wymaga-
niach.
Na pierwszy rzut oka konstrukcja
Jamo D430
D430 jest nie mniej ambitna technicznie
niż piękne Concerty 8 (D830). Że mo-
dele D4 nie byłyby jednak w stu procen- nych, niepowtarzalnych przetwornikach, ferencji Sony ogłoszono, że właśnie wy-
tach godnymi następcami Concertów, mogąc tym samym w pełni swobodnie myślili neodymowy układ magnetyczny,
przekonałem się, biorąc D430 w ręce. kształtować ich parametry. a na konferencji Philipsa, że wynalez
li
Obudowa jest bardzo ładna, oryginalna Jakie więc głośniki uruchomiono w membranę bierną, to niech sobie Jamo
(lekko wygięty panel przedni), wykonana D430 i w pozostałych modelach tej serii? opracowuje otwarty układ magnetyczny,
bez zarzutu, ale nie reprezentuje tej Choćby średnio zorientowani już to wie- w dodatku w głośniku produkowanym
maksymalnej solidności, jaką wyróżniają dzą, widząc samo główne zdjęcie. Ale przez Vifę. I teraz zrozumiałem, dlacze-
się Concerty, mające wręcz pancerny firma Jamo adresuje swoje produkty i in- go mnie wielcy producenci już na swoje
front i chyba też grubsze pozostałe formacje prasowe nie tylko do czytelni- konferencje nie zapraszają.
ścianki, co przekłada się na ich wyraz
nie ków Audio i podobnych pism hobbystycz- Jak by jednak innym i sobie nie do-
większą masę. Wypada przecież zazna- nych, może więc pisać, że zastosowano gryzać, po pierwsze trzeba przyznać, że
czyć, że D430 są znacznie tańsze od  opracowany specjalnie przez Jamo pierścieniowy tweeter XT to głośnik bar-
D830 - kosztują ok. 2/3 ich ceny. A same głośnik wysokotonowy DCD z podwójną dzo zacny, i rzeczywiście przetwarzający
głośniki w nich zastosowane reprezentu- koncentryczną kopułką i otwartym syste- pasmo aż do 40kHz, a po drugie, że wy-
ją nie gorszy poziom i są w dodatku mem magnetycznym . Wyciągając ten stępujący w konstrukcjach Jamo serii
znacznie nowsze. Jeżeli nie będziemy znany nam wszystkim od trzech lat pier- D4, jednak różni się od standardowego -
więc przeceniać znaczenia ścianek obu- ścieniowy głośnik wysokotonowy Vify eliptycznym frontem i niecentralną w nim
dowy (ostatecznie konstrukcja D430 też XT, nieopracowany specjalnie dla żad- pozycją układu drgającego. Nie jest to
nie jest pod tym względem ułomna, po nego producenta, miałem jeszcze na- tylko bajer, dzięki takiemu pomysłowi
prostu dobry standard - MDF 20mm), to dzieję, że ujrzę zupełnie otwarty układ obudowa głośnika zostaje umieszczona
możemy mieć nadzieję na bardzo dobre magnetyczny. Ale zobaczyłem standar- w osi symetrii przedniej ścianki, co jest
brzmienie. dowe wykonanie, czyli plastikową kapsu- korzystne wzorniczo, ale samo z
ródło
Jamo jest firmą dość specyficzną ze łę, w której wytłumiane jest ciśnienie od promieniowania zostaje z tej osi przesu-
względu na to, że przy swojej światowej tylnej strony membrany, przebiegające nięte, co jest korzystne akustycznie (po-
pozycji i ogromnej skali produkcji, samo- przez otwór w układzie magnetycznym. wstają różne odległości do bocznych
dzielnie nie przygotowuje sobie głośni- Można takie rozwiązanie nazwać  otwar- krawędzi i odbicia fal nie kumulują się
ków, ale kupuje je od podwykonawców. tym układem magnetycznym , i jest ono dla jednej częstotliwości). Ze spraw czy-
Inni  wielcy , tacy jak B&W, JMlab, JBL, korzystne dla parametrów głośnika (ob- sto estetycznych, pomysłowy i finezyjny
chociaż w części swoich konstrukcji sto- niża częstotliwość rezonansową), cho- jest sposób przykręcenia głośnika -
sują czasami głośniki wyglądające  po- ciaż jest znane od lat z dziesiątków, je- wkręty znajdują się na samej jego kra-
dejrzanie , to jednak chwalą się, że prze- żeli nie setek typów głośników wysokoto- wędzi, swoimi łbami wchodząc w wyfre-
de wszystkim bazują ma swoich włas- nowych. Ale skoro kilka lat temu na kon- zowania już we froncie obudowy.
12/2003
32
Jeszcze bardziej zmodyfikowano głoś-
nik nisko-średniotonowy, choć i w tym
przypadku łatwo ustalić protoplastę -
również Vifa z serii XT. 18-cm nisko-
średniotonowe z membranami z włókna
drzewnego zostały wprowadzone ponad
dwa lata temu, ale o ile wysokotonowy
pierścieniowy XT szybko zrobił karierę w
wielu konstrukcjach, to większe XT dość
długo przecierały sobie drogę. W szerzej
znanych zespołach ujrzeliśmy je dopiero
ok. roku temu, w modelach Euphonia fir-
my Dali, a główna rola u Jamo powoduje,
że wypływają na szerokie wody. Podob-
nie jak Avance przy modyfikowaniu swo-
jego 18-cm Scan-Speaka, tak i kon-
struktorzy Jamo przy modyfikowaniu wy-
branej przez siebie Vify zażyczyli sobie
specjalnej wersji z korektorem fazy. I
sam ten element jest też nietypowy. Naj-
częściej spotykamy kształt  pocisku (jak
w Magnumach), ostatnio zdarza się
kształt wklęsły, tworzący przedłużenie
krzywizny membrany (np. średniotono-
we w Electrach i nowych Utopiach JMla-
ba), Jamo połączyło te dwa profile - czu-
Tunel bass-reflex znajduje się
bek korektora jest stępiony, a nawet
z tyłu obudowy, co jasno określa
podfrezowany w głąb. Kosz głośnika,
wykonany z metali lekkich, ma bardzo wymagania - D430 należy potrakto-
wąskie, wyprofilowane żebra i prześwit
wać podstawkami w oddaleniu
pod dolnym zawieszeniem - należy on
od ścian. Znajdujące się pod nim
do najnowszej generacji koszy  aerody-
podwójne gniazdo przyłączeniowe
namicznych .
 Drewniane membrany mają bardzo
zaakceptuje też wtyki bananowe,
dobre właściwości akustyczne, ale są
ale po usunięciu plastikowych
kontrowersyjne ze względów wizualnych
zaślepek.
- ich brązowy kolor wymaga szczególnej
oprawy, dobrego dopasowania kolorys-
tyki obudowy. Jamo odważyło się jednak listewka nad górną krawędzią jest deli-
ukazać ten głośnik na szarym tle (tak katną ozdóbką, podkreślającą trochę
polakierowano wszystkie ścianki oprócz słodką elegancję D430. Cienką maskow-
bocznych), będącym dzisiaj w modzie. nicę wykonano z metalu, zagięte boczne
Wyszło niez
le, bowiem do koloru memb- krawędzie chowają się w szczeliny mię-
rany ściśle nawiązują boczne, fornirowa- dzy frontem a bokami obudowy. Tutaj
ne panele. deklaracje producenta nie rozmijają się z
Najbardziej charakterystyczną cechą prawdą - konstrukcje serii D4 mają wy-
obudowy jest lekkie wygięcie panelu chodzić naprzeciw nie tylko oczekiwa-
przedniego. Wygląda to ciekawie i przy- niom miłośników dobrego brzmienia, ale
nosi pewne korzyści akustyczne, ale nie i  żeńskiej części domowników . Tak jak-
należy ich przeceniać (wbrew opisowi by żeńska część domowników nie była
producenta, nie usunęło to krawędzi miłośnikami dobrego brzmienia. Tak jak-
obudowy w pobliżu głośnika wysokoto- by... ale to najczęściej prawda. Wraz z
nowego, zaokrąglenie bocznych krawę- D430 otrzymaliśmy od dystrybutora pod-
dzi jest zasługą wykończenia bocznych stawki - specjalne dla tych monitorów,
paneli). Samo wygięcie jest też na tyle czyli bardzo ładne, ale chyba zbyt lekkie
niewielkie, że wytrzymał je kosz głoś- i za mało stabilne, aby zainteresowa-
nika nisko-średniotonowego, ze- ły audiofilów. Typowe dla żeńs-
wnętrznym obwodem przyciska- kiej części.
ny do powierzchni przedniej
ścianki. Obudowa jest bar-
dzo estetyczna, metalowa
Głośnik
nisko-średniotonowy
ma nowoczesny,
 aerodynamiczny
kosz i silny układ
magnetyczny,
a wysokotonowy
małą kapsułę
wytłumiającą,
dzięki której
rezonans leży
przy niskich
500Hz.
12/2003
12/2003
33
HI-END
HI-END
HI-END - Monitory 4800 zł
HI-END
HI-END
Laboratorium
Rys. 2 - działanie bass-reflexu.
Rys. 1 - charakterystyka modułu impedancji.
Rys. 3a - zakres średnio-wysokotonowy, na osi 00, 150 i 300,
Rys. 3b - wpływ maskownicy na charakterystykę
w płaszczyz
nie poziomej, pomiar MLS.
(na osi głównej).
95
90
85
80
75
70
65
60
55
10 100 1000 10000
Częs totliwoS
ć w Hz
Rys. 4 - charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.
4-omowa impedancja D430 (na tym wa bardzo łagodnie zwiększa nachyle-
poziomie minimum w zakresie 150- nie, mając spadek -6dB też przy 45Hz.
200Hz - rys. 1) jest dowodem na jedną z Bardzo  grzeczne strojenie, w odróżnie-
modyfikacji względem standardowych niu od agresywnego w Magnumach 12.
wersji nisko-średniotonowych głośników Lekkie przesunięcie centrum głośnika
XT Vify - są one bowiem 8-omowe. Ob- wysokotonowego z osi symetrii i tutaj
niżenie impedancji stawia nieco wyższe skłoniło nas do niezależnych pomiarów
wymagania przed wzmacniaczami, ale w w lewo i w prawo (rys. 3a), ale różnice
praktyce eliminuje tylko wyjątkowych sła- między charakterystykami dla tych sa-
beuszy, za to zwiększa efektywność na- mych kątów są nieistotne. Na osi głów-
pięciową, bowiem pozwala wyciągnąć nej zwraca uwagę liniowe i pewne dojś-
z większości wzmacniaczy więcej prądu cie do 20kHz, gdzie nasz pomiar się urywa.
i mocy. Dwa prawie równej wysokości Maskownica, mimo że tak subtelnie
wierzchołki w zakresie basowym wska- skonstruowana, nie pozostaje bez wpły-
zują, że bass-reflex dostrojono w pobliżu wu na charakterystykę (rys. 3b).
częstotliwości rezonansowej głośnika, Rys. 4 świadczy o bardzo dobrym
może nieco wyżej, bo górny wierzchołek zrównoważeniu w całym pasmie, w prze-
jest minimalnie niższy. dziale 50Hz-20kHz mamy +/- 2dB, sześ-
Rys. 2 pokazuje bardzo ładne kształ- ciodecybelowy spadek  na basie wzglę-
ty wszystkich trzech krzywych. Jeszcze dem średniego poziomu pojawia się przy
nie odczytując spadków decybelowych 40Hz - dla monitora bardzo dobrze.
można ocenić, że impulsowo bas powi- Efektywność wynosi 85dB - niewiele,
nien być dobry, a tonalnie niepodbarwio- ale i nie najgorzej.
ny. Cieszy także, że z tunelu nie wydo-
stają się poważne rezonanse pasożytni-
Impedancja znamionowa [&!]4
cze w zakresie średnich tonów. Odciąże-
Efektywność (2,83V/1m) [dB] 85
nie na charakterystyce głośnika zbiega
Moc znamionowa* [W] 140
się przy 45Hz dokładnie ze szczytem sy-
Wymiary (WxSxG)[cm] 32x19,5x29
metrycznej charakterystyki ciśnienia z
* wg danych producenta
*
*
*
*
bass-reflexu, charakterystyka wypadko-
12/2003
34
CiS
nienie w dB
nia na okazję do zabłyśnięcia. W najod-
powiedniejszych momentach pojawia się
więc dz
więczność, a góra pasma jest
równa i wybrzmienia świeżo, unikając
przy tym nadmiernej połyskliwości.
Działanie pierścieniowego tweetera
XT oceniam w D430 jako jedno z najlep-
szych, jakie słyszałem. Głośnik ten jest
cenny i dzisiaj modny, ale wcale nie za-
wsze i nie wszędzie brzmi tak, jak na-
prawdę potrafi. Jamo zrobiło z niego bar-
dzo dobry użytek. Bas nie pozwala jed-
nak górze pasma zebrać wszystkich po-
chwał. Działa szybko, dynamicznie, po-
jawia się nisko. Ilościowo jest go mniej
niż w Avance ach i Dynaudio, ale wcale
nie za mało. Doskonałe uporządkowanie
wszystkich aspektów prawidłowej repro-
dukcji ukazuje się także w barwowej
spójności i naturalnej przestrzenności.
Tylko minimalne podkolorowanie prze-
myka przez środek pasma, nie zaburza-
jąc jego czytelności. Natomiast w zakre-
sie niskich tonów nie ma śladu dudnień.
W planach zwraca uwagę bardzo dobra
separacja poszczególnych z
ródeł oraz
Jakość elementów
nieuprzywilejowanie żadnego wymiaru.
Pierwszy plan ani nie jest wypychany,
zwrotnicy nie jest hi-endowa, ale
ani cofany. Panorama jest normalna,
najważniejsze, że układ działa
głębokość sceny łatwo wyczuwalna, ale
bardzo dobrze, o czym świadczy
niewywołująca efektów ponadnatural-
nych. Równy, czysty, chwilami rześki, ale
liniowość charakterystyki .
nie rozjaśniony ani przeładowany detala-
Jamo przedstawia swoje nowe mi dz
więk o świetnych proporcjach dla
dzieło jako  unikalne połączenie wyrobionego słuchacza. Może żadna pły-
doskonałego brzmienia, a także ta nie zapiera tchu, lecz i żadna nie zosta-
eleganckiego i nietuzinkowego wzor- je pokrzywdzona. Słuchałem D430 długo,
nictwa - z uwzględnieniem  żeńskiej bez nerwów i niepokoju, z rosnącym
części domowników . Takie podejście nie uznaniem dla rzetelności konstruktora.
musi być skazane na porażkę, ale jest
ostrzeżeniem, że audiofilskie wymaga-
D430
nia mogą być częściowo poświęcone dla
rodzinnej zgody. We wzornictwie D430 Cena (za parę) [zł] 4565,-
rzeczywiście widać troszeczkę ozdob- Dystrybutor: KONSBUD AUDIO
nictwa, ale sam dz
więk pozostał już w
WYKONANIE i KOMPONENTY: Nowoczesne
stu procentach w rygorach neutralności
głośniki Vify w zmodyfikowanych (mniej lub
i wierności niemal dogmatom. Nie chcę
bardziej) wersjach, nowoczesny pomysł
pozostawić wątpliwości - brzmienie jest
plastyczny, trochę niewyraz
nie prezentują się
wyśmienite, a tym bardziej byłem pod
tylko elementy zwrotnicy i okablowanie.
wrażeniem, iż obawiałem się, że może
OCENA: dobra+
pójść trochę w stronę łatwizny. Tutaj po-
sunąłem się do niegroz
nych manipula-
LABORATORIUM: Bardzo dobra równowaga,
cji... D430 słuchałem po raz pierwszy pół
ładne charakterystyki w zakresie niskich tonów,
roku wcześniej na specjalnym  Eisowym
liniowo przetwarzana góra pasma poza grani-
pokazie, i już od tamtej pory w zasadzie
cę 20kHz. Umiarkowana efektywność. Od
wiedziałem, że na naszych łamach do-
monitora już nic więcej nie można wymagać.
czekają się laurki. Gdyby jednak nie
OCENA: bardzo dobra
tamtem pokaz, szczere refleksje byłyby
właśnie takie.
BRZMIENIE: Bardzo dojrzałe, wyrównane i precy-
Brzmienie D430 jest bardzo neutral-
zyjne, od doskonale kontrolowanego i dobrze roz-
ne, ani odrobinę nie skażone efekciars- ciągniętego basu, po czystą i spokojną górę.
twem, tak samo jak nieograniczone zbyt- Niewybujała, ale całkiem dobra dynamika.
nią asekuracją. Doskonale wyważone,
OCENA: bardzo dobra
nowoczesne i uniwersalne. Z całego pas-
ma i z każdego dz
więku emanuje wyrów- OCENA KOC
COWA:
nanie, zwięzłość, skoordynowanie. Cza-
BARDZO DOBRA
sami dz
więk może wydawać się suchy,
ale to tylko przejaw spokoju i wyczekiwa-
Najlepsze pomysły Vify w specjalnym wydaniu Jamo - pierścieniowy tweeter
umieszczony niecentralnie w eliptycznej obudowie, nisko-średniotonowy
z membraną  drewnianą i aluminiowym korektorem fazy
o nietypowym kształcie.
12/2003
12/2003
35