Prasa – klasyfikacje prasy, kolportaż, formy własności prasy, grupy mediów na
polskim rynku prasowym, studia przypadków.

Opracowanie: Tomasz Słabczyński
Na podstawie literatury:

T. Mielczarek, Monopol. Pluralizm. Koncentracja. Warszawa 2007, s. 80-148.
J. Dzierżyńska-Mielczarek, Rynek prasowy w Polsce w latach 1990-2010, „Studia Medioznawcze
2(49)/2012.

PRASA INFORMACYJNO – PUBLICYSTYCZNA:

W 1989 roku wychodziło w Polsce 3 tys. tutułów prasowych.
W 2006 roku natomiast liczba ta wzrosła do ponad 6 tys. tytułów.

Ogólnopolskie i ogólnoinformacyjne dzienniki.

*Prasa informacyjno – publicystyczna – niskonakładowe biuletyny organizacyjne oraz czasopisma
adresowane do wąskich kręgów.

*Prasa lokalna lub sublokalna (ok. 2.5 tys. tytułów – ok. 40-50 % ogółu).

*Tytuły RSW „Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej” Prasa -Ksiazka-Ruch - w tym gazety PZPR -prasowe
organy partii. Gazety RSW starannie zacierały swe kontakty z PZPR, usuwano z winet hasło „Proletariusze
wszystkich krajów łączcie sie”, zmieniano tytuły. Po pewnym czasie w Polsce zauważono przesyt
politykom, np. nastąpił wzrost zainteresowania prasą kobiecą.

*Solidarność- ok. 1 tys. pism z tego obozu wyszło z konspiracji + biuletyny organizacyjnych komitetów
obywatelskich przy Lechu Wałęsie → zadanie: prowadzenie agitacji wyborczej.

*Wydwnictwo Czytelnik

Ustawa o likwidacji RSW – 30 marca 1990

–

powołała Komisję Likwidacyjną

–

doprowadziła ona do demonopolizacji rynku

–

utorowała drogę pluralizmowi

–

ograniczyła wpływ gazet ugrupowań z okresu PRL, np. dziennik „Kurier Polski” Stronnictwa
Demokratycznego stał się własnością Zygmunta Solorza, np. pisma Wydawnictwa Ludowego –
niskie nakłady

–

lewica zatrzymała jeden ogólnopolski dziennik, nie miała jednak gazet regionalnych i okalnych, ich
miejsce zajęły biuletyny organizacyjne lub propagandowe co miesiąc lub nieregularne
(„Biuletyn informacyjny”SDRP – Dąbrowa Górnicza, „Głos Lewicy” - Częstochowa)

–

1 stycznia 1990 powołano Oficynę Wydawniczą „Sztandaru Młodych” - wyszli z RSW, przekazanie
„Sztandaru Młodych”w ręce KPN – cały zespół złożył wymówienia i zaangażował się w spółce
Zarządzanie i Bankowość wydawcy dziennika „Nowa Europa” - protest T.Mazowieckego;
„Sztandar Młodych” został wystawiony na przetarg, nowym właścicielem została spółka SM Media
w jej skład weszli: Fundacja Edukacji Ekonomicznej L. Balcerowicza, PP Polskie Nagrania, Barbara
Holding S.A., Wojciech Gawęda (49% udziałów), pracownicy (15%) - ta struktura przetrwała do
1994 roku

–

w 1994 roku powołano Dom Wydawniczy SM ze szwajcarską grupą kapitałówą Jorga Marquarda
oraz Fibak Investment Group

–

„sztandar młodych” zamknięto 25 lipca 1997 roku,

–

była ekipa miała następujące tytuły: „Głos Socjaldemokracji” Zielona Góra, „Nasze Sprawy”
Olsztyn, „Robotni” oraz „Lewą nogą” → tytuły PPSu, komuniści mieli „Brzask”

–

„Głos” - tygodnik katolicko-narodowy od 1996 wydawany przez A.Macierewicza,

–

„Głos Narodu Polskiego” - Bezpartyjny Blok Wspierania Reform,

–

„Tygodnik Małopolska – AWS” - od 1996 roku,

–

„Głos Samoobrony” - do 2004 roku

–

„Gromada – Rolnik Polski” - pismo utworzone w 1947 roku, przejęła społka Corso, firmująca PSL
„Solidarność” Józefa Ślisza (potem zwanej Stronnictwo Ludowo Chrześcijańskie) – starania ich o
„Gromadę” poparli Wałęsa i Geremek

–

nowy tytuł „Gromada Rolnika” Leszka Leśniaka ze Związku Młodzieży Wiejskiej, od 1991, po 1992
roku zmienił nazwę na „Gazeta Rolnicza” - ale ogółnie prasa adresowana do mieszkańców wsi
straciła po 1989 roku na powodzeniu,

–

„Express wieczorny” - popołudniówka, starało się o nią Porozumienie Centrum i ją kupili jako
Fundacja Prasowa Solidarnosc, prezes Sławomir Siwek; 80% załogi przeszło do „Expressu
Porannego”; red. naczelnym „Expressu Wieczornego” został Krzysztof Czabański, potem Andrzej
Urbański, Krzsztof Czabański – ponownie; w lipca 1993 80% udziałów kupił holding JMG Ost Press
AC oraz Fibak Press S.A. (20%); pismo zamknięto 1 lipca 1999 roku;

–

nieudane próbu przejęcia tzw. starych tytułów – prawicy nie udało się stworzyć wysokonakładowego
pisma, które utrzymałoby się na rynku

–

grudzień 1990 – pierwszy numer „Spotkania” z inicjatywy Piotra Jagielińskiego właściciela Editions
Spotkania, red. naczelnym Maciej Iłowiecki, potem Anatol Arciuch; w „Spotkania” zainwestował
kapitał francuski Groupe Express Paris; znani dziennikarze: Jerzy Wysocki, Jacek Maziarski;
„Spotkania” zamknięto w maju 1993 roku;

–

„Nowy Świat” - pierwszy numer 1 grudnia 1991 roku, pismo zamnięto 14 lutego 1993 roku;
wydawca: Niezależny Instytut Wydawniczy, red. Andrzej Karnowski, potem Piotr Wierzbicki;

–

„Nowa Gazeta” - kontynuacja „Nowego Świata” - zawieszono ją po kilku tygodniach działalności w
1993 roku, red. był Mieczysław Gil, BBWR, wspierał ich Roman Zalewski, współpraca: Maciej
Iłowiecki, Tadeusz Szyma, Lech Dymarski, Ryszard Terlecki;

–

„Obserwator Codzienny” - pierwszy numer 5 luty 1992 , wyd. Przedsiębiorstwo Zagraniczne Beatex,
kierował nim Damian Kalabarczyk, ostatni numer 16 maj 1992;

–

„Glob24” - pierwszy numer 19 sierpnia 1991, red. Dobrochna Kędzierska, wyd. Dom Wydawniczy
Handley Vega S.A. - ostatni numer 5 lipca 1992;

–

„Dziennik krajowy” - liberalny, inwestycje aż 2 mln dolarów, brak sukcesu,

–

„24 Godziny” - reklamowany, nie ujrzał światła dziennego

–

jedynie dwa ogólnopolskie dzienniki informacyjne odniosły sukces:

–

”Gazeta Wyborcza” i „Super Express”;

–

„Gazeta Wyborcza” - łągodny ton wypowiedzi, szukanie nowych form pozyskiwania czytelnika;

Konsekwencje likwidacji RSW:

–

demonopolizacja

–

odpolitycznienie prasy

–

zubożenie oferty wydawniczej

–

nietrwałe nowe dzienniki

Gazeta Wyborcza

–

powstanie: posiedzenie Komisji Krajowej „Solidarność” 7 kwietnia 1989 roku, dzięki obradom
Okrągego Stołu Wałęsa wyznaczył szefa gazety – red. Adam Michnik; wspomagali go: Helena
Łuczywo, Ernest Skalski, wydawcą była spółka Agora (członkowie: Zbigniew Bujak, Aleksander
Paszyński, Andrzej Wajda);

–

pierwsza siedziba GW to żłobek ul. Lwicka 19 w Warszawie

–

zespół tworzący: Piotr Pacewicz, Jacek Żakowski, Antoni Pawlak, Tomasz Burski, Anna Bikont,
Edward Krzemień, Piotr Niemczycki, Danuta Zagrodzka, Małgorzata Szejmer, sekretarz redakcji –
Juliusz Rawicz,

–

trzon zespołu tworzyli dziennikarze prasy konspiracyjnej, dziennikarze „Tygodnika Mazowsze”,
„Przegląd Wiadmości Agencyjnych”, „Gazety Niecodziennej”, „Woli” i innych oraz ogłoszono
nabór w rekrutacji w Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW; część dziennikarzy

przyszła z „Tygodnika Solidarność”, którego red. był T. Mazowiecki i w związku z funkcją premiera
musiał zrezygnwać z tego stanowiska, nowy red. „Tygodnika Solidarność” został Jan Dworak, ale
nie zyskał on akceptacji Wałęsy, który na jego miejsce wyznaczył Jarosława Kaczyńskiego (odeszli
wtedy z redakcji, m.in. Jan Turnau)

–

pierwszy numer GW ukazał się 8 maja 1989 roku i miał 8 kolum; pierwszy tekst „Drodzy
Czytelnicy” cel: dostarczanie informacji + ścisłe związki z Solidarnością + zdjęcie Lecha Wałęsy i
pod nazwą GW symbol Solidarności i napis: „nie ma wolności bez Solidarności”

–

w pierwszych miesiącach gazeta była rzeczniczkom całego obozu Solidarności, ale wraz ze
zróżnicowaniem w ramach tego ruchu społecznego, do podziału doszło także i w dzienniku, część
dziennikarzy przeszła do „tygodnika Solidarność”, inni „Naszego Świata” Piotra Wierzbickiego

–

w roku 1990 była kampania prezydencka i nastąpił podział w Solidarności, decyzją Komisji
Krajowej pozbawiono GW prawa do używania symbolu związkowego – przez kilka dni pojawiała
się ona z okrojonym hasłem „Nie ma wolności”, potem z niego zrezygnowała.

–

Zarzuty malwersacyjne wobec GW wysunął Jacek Maziarski w „Życiu Warszawy” → dla swoich
celów miałaby spożytkować wszystkie środki z pomocy zaganicznej dla całej polskiej opozycji;
GW wytoczyła im proces - „Życie Warszawy” Tomasza Wołka opublikowało sprostowanie;

–

artykuł „Wasz prezydent, nasz premier” Michnika – podział władzy między dawnym obozem a
Solidarnością,

–

po wyborach prezydenckich GW postrzegana była jako organ Uni Wolności (Uni Demokratycznej) i
Kongresu Liberalno Demokratycznego (KLD) + kontakty z Unią Pracy (UP) i Partią
Konserwatywną Aleksandra Halla,

–

Wyborcza krytykowała Porozumienie Centrum i Zjednoczenie Chrześcijańsko Narodowe,

–

stosunek do SLD – polemika demokratyczna, rzadko ataki -nie nawoływało do czystek politycznych
– odcinanie się od ideii odpowiedzialności zbiorowej

–

ostry konflikt GW z rządem Jana Olszewskiego,

–

GW w walce o fotel prezydentów popierała Mazowieckiego, w 1995 – Jacka Kuronia, gdy Kuroń
nie przeszedł do II tury – polemika z Kwaśniewskim,

–

wybory prezydenckie 2000 – początkowo zachęcała do głosowania na centrum, wobec
Kwaśniewskiego była neutralna, czasem przychylna

–

w 2005 roku sprzyjała Donaldowi Tuskowi

Linia ideaowa Gazety Wyborczej ma charakter centro-lewicowy. Zakres zainteresowań szeroki:

–

bliskie są jej sprawy Europy Środkowo – Wschodniej (radośnie witano zwolnienie Vaclova Havla z
więzienia, pogrzeb Imre Nagya; poparcie dla ideii zjednoczenia Niemiec, zryw w Rumunii),

–

relacje z Rosji (Leon Bójko),

–

popieranie ukraińskiej pomarańczowej rewolucji,

–

krytyka autorytarnej władzy Łukaszenki na Białorusi,

–

relacje z walk narodowo-wyzwoleńczych na Zakaukaziu – relacje Wojciecha Jagielskiego,

–

konflikty zbrojne w Afryce

–

wydarzenia lokalne, np. korupcja w poznańskiej policji” lub „Łowcy skór” - pogotowie z Łodzi,

–

ale i niesprawdzone informacje, np. maj 2005 tekst „Gang w komendzie głównej” (prowokacja?),

–

liczne akcje społeczne, np. „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”,

–

1990 rok – dokument „Karta Gazety Wyborczej” - jak powinien wyglądać artykuł?
a. tekst podstawowy – tylko relacja
b. komentarz – precyzyjnie oddzielona odrębna publikacja
→ jednak to nie jest zawsze stosowane

–

niejednokrotnie zdarzało się dziennikarzom GW mieszać fakty z własnymi opiniami,

–

pluralizm opini,

–

wada: tendencyjność? chęć pouczenia? brak poczucia humoru?

–

ataki GW na łamanie prawa, korupcje, czasy i ludzi PRL,

–

paraliteracki repertuar,

–

znani dziennikarze GW: Ewa Milewicz, Jacek Żakowski, Jerzy Jachowicz, Dawid Warszawski,
Danuta Zagrodzka, Michał Ogórek, Agnieszka Kublik, Witold Gadomski, Piotr Pacewicz,

–

GW zwalczała Samoobronę, Radio Maryja, LPR i trochę PIS,

–

gówni jej czytenicy – to prawie 50% mieszkańców dużych miast

Początki Gazety Wyborczej:

–

przydział papieru – uzgodnienia telefoniczne Grzegorza Lindenberga,

–

telefoniczne konsultacje z GUKPPiW,

–

Seweryn Blumsztajn organizował lokalne dodatki – pierwszy – 7 stycznia 1990 „Gazeta Stołeczna” ,
1993 „Gazeta Zachonia” (osiemnasty dodatek)

–

GW ma 3 grzbiety: - wydanie ogolnopolskie – wkładka lokalna – dodatek tematyczny

–

pierwszym dodatkiem tematycznym był wydany 5 czerwca 1993 w kolorze reporterski „Magazyn”,
potem jako „Duży Format”; piątki- „Gazeta telewizyjna”, środy „Nieruchomości”, sobota „Wysokie
obcasy”

–

GW drukowano w Warszawie, Bydgoszczy, Krakowie, Łodzi i Wrocławiu

–

przeciętna objętość gazety to 80 kolumn,

–

dwie trzecie przychodów pochodzi z druku reklam i ogłoszeń

AGORA – zmieniła się ze środka bieżącej polityki i ideowej polemiki w medialny koncern, większe
znaczenie ekonomiki;
1989 – zatrudniała 2347 osób, w tym 675 dziennikarzy
1997 – zatrudniała 1,9 tys. osób, w tym 700 dziennikarzy, dla 80% z nich była to pierwsza praca w życiu
średni wiek 30 lat,
1992 – podział spółki na dwa podmioty:

•

Agora Gazeta (1993 – 12,5 % udziałów kupił amer. koncern Cox Enterprises)

•

Agora Druk

Dzięki kredytowi w 1993 z Europejskiego Banku Rozbudowy i Rozwoju (8 mln dolarów) GW miała własną
drukarnię przy ul. Czerniakowskiej w Warszawie – maszyny niemieckiej firmy Koenig und Bauer, w 1997
wybudowano drukarnie w Tychach.
1997 – Agora kupiła za 34 mln dolarów 22,5 % udziałów w telewizji Canal +
1995 – skład spółki to 24 osoby: pracownicy gazety, niepobierali dywidendów, zyski inwestowano
kwiecień 1999 – Agora trafiła na giełdę papierów wartościowych – wartośc 2,83 miliarda złotych;
powołano Agorę Holding kontrolowany przez:
Helene Łuczywo, Wandę Rapaczewską, Piotra Niemczyckiego, Sweryna Blumsztajna, Ernesta Skalskiego,
Juliusza Rawicza- wśród właścicieli akcji nie było Adama Michnika -założyciela i redaktora GW!
2001 – sprzedano za 100 mln dolarów udziały w Canal +,
2001 – kupienie bezpłatnego miesięcznika „City Magazine” - zlikwidowany w 2004
15 pazdzernika 2001 – uruchomiono bezpłatny tygodnik „Metro”
2002 – kupno od Prószyńśki % Spółka – dwunastu kolorwych magazynów oraz 68% udziałów w firmie
reklamowej AMS,
2002 – afera Rywina – od codziennej pracy odsunął się Adam Michnik,
Piotr Niemczycki – półroczny urlop, redaktorem została Helena Łuczywo,
2003 – ukazanie się „FAKTU” - dziennika bulwarowego niemieckiego koncernu Axel Springer
GW zaczęła akcje promocyjną – płyty cd, kolekcje książek, encyklopedia PWN
Uruchomiono miesięcznik „Avant”, „Logo”, „Auto”.
14 pazdzernika 2005 wprowadzono NOWY DZIEŃ” red. Jerzy Wójcik, miał kosztować złotówke;
redagowało go ok. 100 osób, działy: wydarzenia, ludzie i kultura, ciało i dusza, sport. 250 tys. egzemplarzy –
taki był próg opłacalności pisma, dlatego dziennik w 2006 roku, po wydaniu 102 numeru przestał istnieć.
18 kwietnia 2006 pojawił się „Dziennik. Polska-Europa-Świat” Axel Springera – o cenie takiej samej co
GW, 1.50zł. Red. został Robrt Krasowski – pismo potem stało się konserwatywne, chętnie współpracowało z
PIS i Kaczyńskimi; trzon pisma – ok 400 osób stnowili dziennikarze „Życia”, również Jerzy Pilch –
felietonista „Tygodnika Powszechnego” i „Polityki”;

RZECZPOSPOLITA

–

powstała w kwietniu 1981 roku na forum Sejmu z inicjatywy Edmunda Osmańczyka jako symbol
rozdzielenia PZPR i rządu;

–

powołanie nowej niezależnej od RSW oficyny wydawniczej Państwowego Przedsiębiorstwa
Wydawniczego Rzeczpospolita

–

pierwsze numery w styczniu 1982

–

pierwsza drukowała sejmowe i rządowe akty normatywne, które potem były oficjalnie w „Dzienniku
Ustaw” i „Monitorze Polskim”

–

stała się organem polskiej biurokracji - spostrzeżenie Dariusza Fikusa

–

dwie trzecie , 250 tys. nakładu sprzedawano w prenumeracie!

–

15 pazdzernika 1989 roku redaktorem został Tadeusz Mazowiecki, desygnował potem Dariusza
Fikusa- do redakcji dziennika wprowadził go Jacek Ambrożak,

–

w początkach lat 90tych RZ postrzegana była jako oficjalne pismo władzy,

–

udział Fikusa w posiedzeniach Rady Ministrów jako obserwatora + dotacje rządowe w 1990 roku,

–

1990 – prywatyzacja RZ przez grupę Roberta Hersanta, reprezentowaną przez hrabiego Michaela
d'Ornano

–

1 lutego 1991 rejestracja spółki PRESS PUBLICA, skład: PPW Rzeczpospolita (51%) oraz francuski
Socpress S.A. (49%, potem w 1995 51%);

–

w 1995 rząd wystąpił z inicjatywą przekształcenia PPW w jednosobową społkę Skarbu Państwa –
gwałtowna reakcja Francuzów dokupili 2 % udziałów,

–

Press Republica – czteroosobowy zarząd (2 Polaków, 2 Francuzów)

–

Skarb Państwa PPW Rzeczpospolita – sześcioosobowa rada nadzorcza

–

22 maja 1996 norweska spółka ORKLA MEDIA kupiła od Francuzów 51 % udziałów i 50,8%
udziałów drukarni Warszawa Print za 46 milionów dolarów- zniesiono skład zarządu;
prezesem spółki Press Publica Holding Norway został Jan Lindh oraz wiceprezesi: Elżbieta
Ponikało, Piotr Mikosz, Piotr Aleksandrowicz, szefem PPW – Maciej Cegłowski,

–

w styczniu 1999 prezesem spółki Press Publica został Grzegorz Gauden, konflikt z szefem PPW
Cegłowskim

–

Cegłowski wystąpił z 12 postępowaniami sądowymi wobec Norwegów oraz 3 doniesieniami do
prokuratury – sprawa Rzeczpospolitej stała się przedmiotem dyskusji Zgromadzenia
Parlamentarnego Rady Europy – w 2004 prokuratura umorzyła postępowanie

–

19 listopada 2004 PPW została skomercjalizowana i przekształcona w spółke decyzyjną –
kierownikiem został Stanisław Bagińśki,

–

połowa 2006 ORKLA MEDIA kupione zostało przez brytyjski fundusz inwestycyjny MECOM–
949 milionów euro, kierownik: David Montgomery

–

PRESS REPUBLIC obok RZ jest właścicielem 2 miesięczników: „Detektyw”, „Sam na sam”,
dwóch tygodników: „Polski farmer”, „Businessman” (51%), „Znad Wilii” (49%) - polskojezyczny
tygodnik na Litwie, w 2005 roku kupiłz „Gazete Giełdy. Polska”.

–

PRESS REPUBLICA jest współwydawcą tygodnika „Słowo Wileńskie” (Litwa), red. Stanisław
Widtman

Rzeczpospolita

–

format A2

–

skład: sekcja ogólna – biały papier
ekonomia – zielony papier
prawo – żółty
dodatki – fosforowe

–

od 2005 dodatki: „Tele”, „Piąta aleja” (dla kobiet), „Dobra firma”,

–

od 23 stycznia 1993 dodatek sobotni „Minus-plus” pod red. Macieja Łukasiewicza – teksty
historyczne, publicystyka prawicowa

–

czyją „własnością” jest Rzeczpospolita? Jana Olszewskiego? SLD-PSL ? Kontrola nie wykazała
uchybień

–

po śmierci Fikusa redaktorem został Piotr Aleksandrowicz (do lipca 2000); we wrzesniu 2000
redaktorem został Maciej Łukasiewicz (do sierpnia 2004); od września 2004 red. by Grzegorz

Gauden, w 2006 roku red. został Paweł Lisiecki

–

nakład RZ w 1988 roku to 240 tys. egzemplarzy, 1990 – 200 tys. egzemplarzy

–

czytelnicy to głównie osoby dorosłe (45-54 lat, ok 25%), mieszkańcy dużych miast (50%), z
wyższym wykształceniem (ponad 60%);

Życie Warszawy

–

redaktorem w 1989 był Artur Howzan, powołał on 29 kwietnia 1990 spółkę w któej skład weszli:
krakowski Bank Przemysłowo Handlowy, Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług, Urząd Miasta
Stołecznego Warszawy, 25% akcji otrzymała RSW

–

cel: linia programowa bez ingerencji- charakter centrowy

–

zła sytuacja finansowa

–

20 kwietnia 1990 – spółka Dom Prasy Przyjaciół Życia Warszawy

–

31 maja 1990 – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy

–

Komisja Likwidacyjna RSW wyznaczyła na redaktora Kazimierza Woycickiego („Więzi) i Tomasza
Wołka („Królowa Apostołów”)

–

w połowie 1990 dołączył Pawe Hertz, Jerzy Jaruzelski, Jerzy Wysocki, Janusz Reiter

–

stała się prawicowa? - relacje Wołka z Wałęsą

–

prawa własnościowe spółki Życie Press ,głównie akcje kupili STEI oraz Nicola Grauso (Włochy),;
Grauso utworzył spółke SEI i odkupił od STEI udziały, miał ich w sumie 98%,

–

powołanie spółki Publicitus Poland -jedynej do koncesjonowania reklam i ogłoszeń w „Zyciu
Warszawy”

–

29 czerwca 1992 pojawiła się nowa wersja „Zycia Warszawy”. A od 1993 dodatek publicystyczny
„Zycie Extra”, sobotnio-niedzielny magazyn „Niedziela”, poniedziałkowy dodatek komputerowy
„Bit”, piątkowy ogłoszeniowy „Żóty serwis”?,sobotni dodatek telewizyjny oraz „Femina” - dodatek
dla kobiet pod red. Aleksandry Jakubowskiej

–

od 19 czerwca 1994 jako jedyna gazeta w Polsce wychodziła także w niedzielę!

–

objętość średnia Zycia Warszawy – ok . 60 kolum (1993-1994)

–

Nicola Grauso nie otrzymał koncesji na ogólnopolską telewizję prywatną; gdy zamknieto nadajniki
Poloni 1 ropoczęły się cieńcia w budżecie Życia Warszawy,

–

nakład: 1989-270 tys., 1991 -168 tys., 1994 – 113 tys., 1995 – 59 tys. egzemplarzy

–

następowała powolna degradacja dziennika

–

pismo z początkiem lat 90tcyh miało sympatię Lecha Wałęsy

–

w 1990 roku pracowało w „”Zyciu Warszawy” ok. 170 dziennikarzy, w 1994 tylko 90 dziennikarzy,

–

1993 – Kazimierz Woycicki zrezygnował z funkcji redaktora-przyczyna? - popularna formuła

–

pismo zajmowao się tropieniem malwersacji i nadużyć w zyciu politycznym i społecznym,

–

zwalczano rządy Waldemara Pawlaka i Józefa Oleksego,

–

w pazdzerniku 2005 roku – otwarta wojna z nadydatem na prezydenta – Kwaśniewskim – artykuł
„Czerwona pajęczyna”

–

7 grudnia 1995 – protest redakcyjnej Solidarności broniący redaktora Tomasza Wołka;
zwolniono go 6 stycznia 1996, redaktorem został Jerzy Wysocki;,

–

nowym właścicielem został Zbigniew Jakubas – pojawiły się zarzuty, że pismo stanie się prywatnym
dziennikiem SLD – odejście kierownictwa i 35 dziennikarzy,

–

nowyme władze: szef Aleksander Chećko, zastępca Karol Małcużyński, szef działu krajowego
Marek Sarjusz – Wolski (Wprost), publicysta Stanisław Podemski (Polityka).

–

między czerwcem a wrześniem 1997 redaktorem był Andrzej Urbański,

–

we wrześniu 1997 redaktorem został Macej Zalewski

–

lipiec 1997 – likwidacja mutacji radomskiej

–

lipiec 1998 – likwidacja wydań krajowych

–

grudzień 1999- sprzedaż „Życia Częstochowy”

–

1998 nakład wynosił 38 ts. Egzemplarzy, sprzedaż 27 tys. egzmaplarzy,

–

2000 – sprzedaż pisma – Michał Sołowo – przybrało lokalny charakter

–

nie wspomniani redaktorzy: Andrzej Bober, Marek Zagórski, Urszula Surmacz-Imieńska, od 2004
redaktorem Andrzej Załucki

„ŻYCIE”

–

konserwatywny dziennik Tomasza Wołka

–

pierwszy numer ukazał się 16 września 1996 roku, wydawca: Dom Wydawniczy „Wolne słowo”

–

nakład 1996 – 160 tys. egzemplarzy, 1997 – 126 tys. egzemplarzy

–

dział „Opinie”, m.in. Cezary Michalski, Wiesław Walendziak, Ludwik Dorn, Kazimierz Ujazdowski,
Zdzisław Najder, Rafał Ziemkiewicz, Tomasz Strzembosz, Stefan Niesiołowski, Jan Nowak
Jeziorański

–

dziennikarstwo śledcze – luty 1997 – seria tekstów o banku Segieja Gawriłowa i rosyjskicj
interesach w Polsce (23 Rosjanom dziennikarze zarzucili szpiegostwo); 23 sierpnia 1997 tekst
„Wakacje z agentem” rozpoczął spór z Aleksandrem Kwaśniewskim; potem opisy złożonej sytuacji
w AWS

–

w 2001 spółka 4 MEDIA (Chemiskór) została nowym właścicielem „Życia”, red. Paweł Fafara

–

w marcu 2002 4 Media przestało płacić dziennikarzom – strajk – Fafara odwołany za popieranie
strajku dziennikarzy

–

6 grudnia 2002 zawieszono wydawanie pisma

–

31 marca 2004 4 Media zostały wykluczone z giełdy,

–

styczeń 2003 ogłoszono upadłość „Wolnego słowa”,

–

Tomasz Wołek nie dał za wygraną – 15 stycznia 2004 „Życie” znów pojawiło się na rynku, bo
15września 2003 prawo do tytułu „Życie” kupiła brytyjska firma AIB Investments

–

w styczniu 2005 „Życie” ponownie upadło

–

Tomasz Wołek został redaktorem programowym TELE 5;

TRYBUNA

–

wyrosła z „Trybuny Ludów”, której ostatni numer 23/14090 ukazał się 27 stycznia 1990 roku,
„Trybuna Ludów” była organem KC PZPR

–

od 29 stycznia do 12 lutego istniała pod nazwą „Trybuna Kongresowa” red. Jerzy Majka,

–

13 lutego 1990 wychodziła już jako „Trybuna”- początkowo jako pismo SDRP – Socjaldemokracji
Rzeczpospolitej

–

15 pazdzernika 1991 – w stopce redakcyjnej napisano „pismo socjaldemokracji”,

–

pocztątkowo wydawcą „Trybuny” był RSW

–

od 31 marca do 30 kwietnia 1990 – wydawnictwo Edytor,

–

w maju i czerwcu 1990 – wydawała ją SDRP,

–

od 1 lipca 1990 – spółka BEFRA (+Uniwersal), przekształcona w spółke Ad Novum Arkadiusz
Ostrowski, Anna Turska

–

siedziba przy ulicy Starynkiewicza w Warszawie,

–

pierwszym redaktorem nowej „Trybuny” był Marek Siwiec, potem przeszedł on do KRRiT,a
redaktorem został Dariusz Szymczych (do lipca 1997), potem Janusz Rolicki; w styczniu 200 roku
redaktorem został Andrzej Urbańczyk,rzecznik klubu SLD; w kwietniu 2001 zastąpił go Wojciech
Pilecki; w latach 2002-2005 redaktorem był Marek Barański, z tym że na 11 miesięcy zastąpił go
Wiesław Dębski, Barański wrócił w czerwcu 2006 roku

–

pazdzernik 2002 – wszystkim pracownikom złożono wymówienia i zatrudniono tych, którzy założyli
jednoosobowe przedsiębiorstwa

–

czytelnicy „Trybuny” to osoby w wieku ponad 54 lat (40%), młode osoby tylko 8%;

NASZ DZIENNIK

–

orientacja Radia Maryja, ojca Tadeusza Rydzyka; powstał 29 stycznia 1998 roku,

–

Rydzyk nie uratował upadającego „Słowo- dziennik katolicki”,

–

Arur Zawisza – założyciel i pierwszy redaktor pisma,

–

kolejni redaktorzy: Artur Górski, Tomasz Rakowski, Hubert Wołacewicz, Ewa Sołowiej,

–

pracownicy to głównie działacze Młodzieży Wszechpolskiej, NZS, duszpasterstwa akademickiego,

–

wydawca spółka SPES (udziałowiec Ewa Sołowiej) – spolka zarejestrowana w Rembertowie w
klasztorze sióstr Loretanek, szef zarządu: Marcin Nowina-Konopka,

–

gazeta nieustanie poszukuje wrogów Kościoła, Polski, Radia Maryja i ojca Rydzyka, „demaskuje
spiski”, atakuje mniejszości narodowe i seksualne,

–

środowisko ojca Rydzyka przejeło w 1997 roku „Ilustrowany Kurier Polski” - po 1999 roku znalazł
się on w rękach biznesmenów toruńśkich- redemptorysta Stanisław Golec; Golec sprzedał pismo
spółce Orbi, powiązanej z Rydzykiem; potem spółka 4 Media- IKP po raz ostatni ukazał się w
styczniu 2003 roku;

SUPER EXPRESS

–

powstał z przeksztacenia „Expressu Wieczornego” w połowie lutego 1992

–

wydanie było wspomagane przez Komisję Likwidacyjną RSW (także Express Poranny),

–

od 27 utego 1991 wydawany przez spółke Express Wieczorny – Kulisy (Zjednoczone
Przesiębiorstwo Rozrywkowe i Dziennikatska Spółdzielnia Pracy)

–

1 listopada 1991 – ZPR Express odwołało kierownika redakcji Andrzeja Bunna i Marka
Adamskiego

–

nowym kierownikiem został Grzegorz Lindberg (od 15 lutego 1992- redaktorem)

–

Lindberg zmienił tytł na „Super Express” - koncepcja ilustrowanego dziennika w formie
tabloidu

–

cenzorami mieli być ludzie ulicy,

–

od kwietnia 1992 wychodził kolorowy dodatek „Super Tydzień”, potem muzyczny „Super
Rock”, feministyczny „Super Baba”

–

grudzień 1991 – wydanie magazynowe Urszula Surmacz – Imienińska- od lata 1993 jako
Weekend

–

19 września 1993 Surmacz – Imienińska została redaktorem „Super Expressu”

–

charakter dziennika bulwarowego – sensacje, apolityczny charakter

–

łamanie ciszy wyborczej przez drukowanie sondaży

–

głównym sukcesem stały się konkursy i zdrapki- dzięki nim padł rekord sprzedaży →
15 maja 1995 – 2 miliony sprzedanych egzemplarzy

–

potem od 20 grudnia 1994 roku w rękach szwdzkiego Tidnings AB Marieberg, rodziny
Bonnier (30%)

–

od 12 kwietnia 1995 wychodził w kolorze,

–

częste zmiany redaktorów: Katarzyna Nazarewicz (1997), Izabela Jabłońska (1998-2000),
Ewa Jarosławska (2001-2002)

–

w czerwcu 2006 wycofali się Szwedzi

–

2003-2006 redaktorem naczelnym Mariusz Ziomecki, potem Tomasz Lachowicz

–

„Super Express” opublikował na pierwszej stronie zdjęcie zwłok Waldemara Milewicza,
reportera zastrzelonego w Iraku;

FAKT

–

pojawił się 22 paźdzernika 2003 roku,

–

wydawnictwo Axel Springer (Niemcy) – koncern na polskim rynku od 1994 – wcześniej mieli w
swoich rękach tygodniki” „Pani Domu”, „Auto świat”, „Komputer świat”) oraz od 2001
„Newsweek”

–

pierwszym redaktorem „Faktu” został Grzegorz Jankowski,

–

swój status określał jako gazeta zwykłej polskiej rodziny.

–

w pierwszym numerze sesja fotograficzna Patrycji Ossowskiej narzeczonej Dariusza
Michaczeskiego,

–

prezesem Axel Springer Polska został – Wiesław Podkański,

–

„Fakt” - objętość: 30 kolorowych stron

–

120 dziennikarzy,

–

używali programy edytorskie niemeckiego „Bilda”,

–

dodatki magazynowe: „Idee”, „Europe”, Tygodnik ideii”

–

niska cena – tylko 1 złoty

–

40% współczytelnictwa „Faktu” i „Super Expressu”,

–

odważne fotografie, krzykliwe nagłówki, populistyczna retoryka,

–

Fakt otrzymał dwa raz tytyuł „Hieny Roku”wedlug Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich:
2004 – nagie zwłoki człowieka na okładce, 2005 – zdjęcie niewinnego człowieka z podpisem
„Ten zboczeniec jest na wolności”

Ogólnopolskie dzienniki ekonomiczne

–

„Rzeczpospolita” jako pierwsza podjęła tematykę ekonomiczną,

„NOWA EUROPA”

–

„Nowa Europa”(„Dziennik Niezależny”) - wyrosło z niej „Prawo i gospodarka”
twórcy „Nowej Europy”: Krzysztof Teodor Toeplitz (pierwszy redaktor), Karol Szyndzielorz, Józef
Śniadecki,

–

wydawca: Bank Inicjatyw Gospodarczych oraz spółka Zarządzanie i Bankowość,

–

pierwszy numer ukazał się 28 stycznia 1992,

–

32 kolumny w formacie A3

–

ostatnia strona – skrót informacji po angiesku,

–

dla pisma pracowało 40 dziennikarzy,

–

kolejnym redaktorem był od 5 pażdzernika 1992 – Witold Gadomski,

–

od numeru 201 pojawił się podtytuł „Gazeta Finansowa”,

–

nowy wydawca – włoski Jl Sole 24 Ore (90% udziałów) oraz BIG S.A. (10%) - 1993 -powołano
spółke Wydawnictwo Nowa Europa,

–

nowy podtytuł „Polityka, gospodarka, finanse”,

–

informacje giełdowe, analizy rynku,

–

1995 rok – nakład 35 tys. egzemplarzy,

–

po Karolu Szyndzielorzu nowym redaktorem został Waldemar Keday, w kwietniu 1995 zastąpił go
Andrzej Krzysztof Wróblewski (wcześniej szef „Gazety Bankowej”),

–

kontakty z grupą Nicola Grauso,

–

Włosi z IJL Sole 24 Ore znalezli partnera w postaci spółki INFOR (spec. prawnicza),

–

w styczniu 1996 wyznaczono nowego redaktora Krzysztofa Sobczaka,

–

28 stycznia 1997 Infor wykupił od Włochów udziały,

–

7 kwietnia 1997 „Nowa Europa” przekształcona została w „Dziennik Prawa i Gospodarki”,
redaktorem został Roman Chocyka,

–

w pazdzerniku 1997 zmienionio tytułna „Prawo i gospodarka”,

–

w winecie nadtytuł „Dziennik finansowy”,

–

przetrwało do 1 września 1998,

–

w 2002 roku „Prawo i Gospodarka” w rękach 4 Media,

–

pismo zlikwidowano 15 grudnia 2002 roku;

INFOR → wydawnictwo dzienników ekonomicznych założone w 1987 roku przez radcę prawnego
Ryszarda Pieńkowskiego. Posiadało 27 tytułów, 500 pracowników. W sierpniu 1995 Infor kupił od koncern
Jean Frey tygodnik „Prawo i życie”, rok później „Życie gospodarcze” i uruchomił tygodnik „Twój Biznees”
(potem jako dwutygodnik).
Także pisma tygodniki: „Doradca Podatnika”, „Prawa przedsiębiorcy”, „Gazeta Prawna” - która od
pazdzernika 2002 stała się dziennikiem. Wychodziła w kolorze żółtym, redakcja to 80 osób, redaktorem był
Jarosław Sroka.

PULS BIZNESU – założony 14 stcznia 1997 za wzór miał szwdzkie pismo Dagens Industri grupy Bonnier/
Początkowo ukazywało się dwa razy w tygodniu, od 1998 jako dziennik. Red.Andrzej Nierychło.

GAZETA BANKOWA – najstarsze pismo ekonomiczne, bo od 1988 roku. Rozkwi to w latach 1993-1994.
Nakład:40 tys. egzemplarzy. Częsta zmiana właścicieli.

GAZETA GIEŁDY. PARKIET – od 2005 roku własnościa „Rzeczpospolitej”.

GAZETA PODATKOWA – wydawana przez Wydawnictwo Podatkowe Gofin z Gorzowa Wielkopolskiego.

Ogólnopolskie dzienniki sportowe

–

najstarszy jest „Przegląd Sportowy”, bo istnieje od 21 maja 1921 roku, największe sukcesy odnosił
w latach 70tych – 1976r. - Olimpiada w Montrealu – 250 tys. sprzedanych egzemplarzy;
w 1989 „Przegląd Sportowy” kupił Zbigniew Niemczycki, we wrześniu 1997 sprzedał go Jurga
Marquarda – kupił on również od Francuza Roberta Hersanta w krakowskie „Tempo”, które
wychodziło dwa razy w tygodniu- „Tempo” powstało 1 lipca 1951 roku

–

1 stycznia 1999 roku „Przegląd Sportowy” i „Tempo” połączono w „Dziennik Sportowy” -
11 mutacji

–

Marquard w pazdzerniku 2000 roku podpisał umowę ze „Sportem” - dziennikiem spółki Katowickie
Towarzystwo Kapitałowe Sport (KTK) i został wydawcą pisma bez prawa do tytułu;
„Sport” ukazywał się od 40 sierpnia 1945 roku, 10 marca 2005 Marquard wycofał się ze „Sportu”;
redaktorem „Sportu” został Rafał Zaremba, wznowiono go 11 marca 2005 w nakładzie 23 tys.
egzemplarzy; Marquard przywrócił nazwę „Przegląd Sportowy” - red. Roman Kołtoń;

PRASA LOKALNA I SUBLOKALNA

–

zasięg regionalny,

–

przetargi,:
o *„Gazetę Poznańską” - należącoą do „apolitycznej” Wielkopolskiej Izby Przemysłowo Handlowej
(w efekcie ZCHN wspierane przez Wałęse)
*„Gazetę Olsztyńską” - Semico – firma związana z Kongresem Liberalno Demokratycznym,
* „Gazetę Robotniczą” (Wrocław), „Gazetę Pomorską” (Bydgoszcz), „Głos Szczeciński” - zabiegało
o nie Porozumienie Centrum,
* „Gazeta Krakowska” - rywalizacja Porozumienia Centrum i Unii Demokratycznej,
* „Nowiny”(Rzeszów)– udziały Solidarności i Stronnictwa Ludowo Chrześcijańskiego Józefa Ślisza
*”Dziennik Polski”, „Dziennik Zachodni”, „Dziennik Bałtycki” - wpływy Solidarności

Burzliwe przemiany prasy lokalnej w latach 1989 – 1991.

–

Gdańsk – powołano „Tygodnik Gdańśki” początkowo jako „Tygodnik Wyborczy” 1989-1991;
„Młodą Polske” (1989-1991), „Gazetę Gdańską” (1990-1993),

–

Kraków - „Czas Krakowski” (1990-1995),

–

Łódź - „Wiadomości Dnia” - związane z ZCHN i spółką LUS, potem bawarską spółką
kapitałową pod kierownictwem Ewy Kluczkowskiej,

–

1990-1991 – WZROST CEN PAPIERU I DRUKU, ORAZ CEN PRASY

–

1989 rok było 59 dzienników, 1992 było 80 dzienników,

–

lata 90te w Polsce – ok. 50 nowych dzienników lokalnych, tylko 7 z nich zdołało utrzymać się
na rynku

–

pisma o niewielkich nakładach znalazły się w rękach spółdzielni dziennikarskich lub polskich
grup kapitałowych

–

prasę regionalną z nakładami powyżej 50 tys. egzemplarzy – przejął kapitał zagraniczny;

ROBERT HERSANT i jego francuska grupa kapitałowa SOCPRESSE

–

Gdańsk – udziały w „Dzienniku Bałtyckim”, „Wieczorze Wybrzeża” wspólnie ze spółką Przekaz
– lokalną organizacją Solidarności

–

Kraków - „Tempo” oraz „Gazeta Krakowska”,

–

Katowice – udziały w „Trybunie Śląskiej” (wczesniejszej „Trybunie Robotniczej”) oraz
„Dzienniku Zachodnim”,

–

Łódź – udziały w „Expressie Ilustrowanym” i „Dzienniku Łódzkim”;

–

pisma zdobywano w ramach PRZETARGÓW organizowanych przez Komisję Likwidacyjną
RSW,

–

w 1994 grupa Hersanta miała 8 dzienników (w tym Rzeczpospolitą) – jeden milion
jednorazowego nakłądu egzemplarzy w wydaniach codziennych, oraz dwa miliony w wydaniach
magazynowych + wspólny dodatek telewizyjny

–

inwestycje oraz modernizacja drukarnii w Raszynie, Pruszczu Gdańśkim, Łodzi (40 mln $),

–

potem Francuzi sprzedali udziały w prasie lokalnej, za 100 milionów marek kupił je niemiecki
koncern z Bawarii - Verlagsgruppe Passau, zwany w Polsce jako Grupa Wydawnicza
Polskapresse lubPassauer Neue Presse

Grupa wydawnicza POLSKAPRESSE – PASSAUER NEUE PRESSE (PNP)

–

ta niemiecka firma powstała w 1946 roku, kiedy Hans Kapfinger otrzymał od okupacyjnych
władz w Niemczech amerykańską licencję na wydawanie lokalnego dziennika- gdy w firmie
pojawił się Franz Xaver Hirtreiter osiągnęła ona ogromne zyski (lata 80te); połowa lat 90tych –
15 lokalnych gazet w Niemczech i Austrii oraz 38 gazet w Czechach (od 1991 roku),

–

w Polsce kilkanaście dzienników lokalnych

–

90 lokalnych tygodników

–

bezpłatnej gazety „Echo miasta”,

–

współudziałowiec domu mediowego Dom Prasy Regionalnej Mediatak,

–

Agencja Prasowa Polskapresse, 8 drukarni,

–

właściciel internetowych serwisów gratka.pl, alegratka.pl i portalu wiadomosci.pl,

–

PNP w Polsce zatrudniał 2600 osób, obroty w 2005 roku to 332 miliony złotych

–

w sumie w 1997 koncern miał udziały w 13 polskich dziennikach: „Dziennik Zachodni”,
„Trybuna Śląska”, „Gazeta Krakowska”, „Dziennik Polski”, „Tempo”, „Dziennik Bałtycki”,
„Wieczór Wybrzeża”, „Expressie Ilustrowanym”, „Dzienniku Łódzkim”, „Wiadomościach
Dnia”, „Gazecie Wrocławskiej” (do grudnia 1995 jako „Gazeta Robotnicza),

–

w lipcu 1996 kupił 95 % udziałów formy FIBAK INVESTMENT GROUP wydawcy „Gazety
Poznańskiej” i „Expressu Poznańskiego”

–

1997 wykupił od wydawnictwa ARKONA piętnaście tygodników lokalnych na Wybrzeżu
Gdańskim oraz tygodnik „Panorama Leszczyńska” także „Nowe Echo” (tygodnik) który
wcześniej był własnością Marquarda;

ORKLA MEDIA – norweski kapitał w Polsce

–

nieudana próba stworzenia z Solidarnością nowej gazety lokalnej „Dziennika
Dolnośląskiego”

–

1997 rok – udziały w 12 tytułach: „Wieczór Wrocławia”, Słowo Polskie” (Wrocław),
„Nowiny” (Rzeszów), „Gazeta Pomorska” (Bydgoszcz), „Gazeta Współczesna”, „Kurien
poranny” (obie Białystok), „Dziennik Wschodni” (Lublin), „Nowej Trybunie Opolskiej”
„Głos Pomorza” (Koszalin),

–

udziały w „Filipince” i „Przekroju”,

–

w 2006 roku pisma Orkla Media stały się własnością brytyjskiego funduszu inwestycyjnego
MECOM, wydawnictwo przyjęło nazwę Media Regionalne,

FIBAK INVESTMENT GROUP – FIBAK NOMA PRESS S.A.,
+ JMG OST PRESSE HOLDING S.A.

–

polsko – szwajacarska firma Wojciecha Fibaka,

–

udziały w „Gazeta Poznańska”, „Express Poznański”, „Dziennik Śląski”,
„Sport”, „Dziennik Beskidzki”

–

kilka czasopism”: „Panorama”, „Ekran”,

–

właściciel „Sztandaru Młodych”, „Expressu Wieczornego”

–

po 1994 Fibak stopniowo wycofywał udziały w polskich mediach

1999 rok – WPROWADZENIE NOWEGO PODZIAŁU ADMINISTRACYJNEGO.

ZMIANY – > GAZETY BEZPŁATNE:

–

pierwszą bezpłatną gazetą nowego typu był „Czas Warszawski” z 1997 roku, potem
„Sonda”, którą wkrótce zastąpiła „Gazeta Trójmiejska”,

–

2001 rok – około 260 bezpłatnych gazet

–

najważniejsze z nich to wydawnictwa Agory: „City Magazine”, „Metro” (267 tys. nakładu,
„Bezpłatna gazeta wyborcza” (Łódz i Trójmiasto),

–

wydawnictwa Polskiej Prasy Bezpłatnej: „AGB Metro”,

–

DD Media: „Dzień dobry” (aż 443 tys. egzemplarzy),

–

TPP: „Metropol” - 207 tys. egzemplarzy

–

zwartośc gazet bezpłątnych: głównie reklama i wiadomości lokalne;

AXEL SPRINGER POLSKA

–

22 pazdzernika 2003 ukazał się „FAKT”, ucierpiał na tym głównie „Super Express”,

–

„Fakt” odebrał czytelników także gazetom lokalnym

–

efekty: *spadek czytelnictwa gazet lokalnych, *ograniczenie liczby reklam i ogłoszeń *liwkwidacja
wielu tytułów,

2000 rok – PNP połączył „Dziennik Łódzki” i „Wiadomości Dnia”.
2001 rok – PNP połączyło „Dziennik Bałtycki” z „Wieczorem Wybrzeża”
2001 rok – Orkla połączyło „Gazetę Pomorską”, z „Dziennikiem” (wcześniej „Dziennik Wieczorny),
2001 rok – Orkla połaczyło „Słowo Polskie” z „Wieczorem Wrocławia”,
2003 rok – Orkla sprzedała wrocławskie dzienniki wydawnictwo PNP, które połączyło je z „Gazetą
Wrocławską” → od 1 grudnia 2003 ukazuje się „Słowo polskie Gazeta wrocławska”, zaś „Wieczór”
dołączony jest jako wkładka miejska,
2004, 5 grudnia – ostatnie wydanie „Trybuny Śląskiej”, gazetę te PNP włączyło do „Dziennika
Zachodniego”

CENTREX PRESS BV (Holandia) + Oficyna Wydawnicza Wielkopolski

–

+ mniejszości udziałowe PNP

–

4 grudnia 2006 włączyły „Gazetę Poznańśka” do „Głosu Wielkopolski” (miejska), natomiast w 1999
PNP włączyła „Express Poznański” do „Gazety Poznańskiej” → oba tytuły okazały się nierentowne

ORKLA

–

grudzień 2006 – w miesięczniku „Press” informacja o możliwości konsolidacji trzech
tytułów Orkli: „Głosu Pomorza”, Głosu koszalińskiego/słupskiego”, „Głosu szczecińskiego”

–

od stycznia 2007 miał się ukazywać sam „Głos”

Powstawanie mutacji

–

przodowała „Gazeta Wyborcza”, która ma obecnie ok 20 mutacji →
1990 „Gazeta Stołeczna”, 1993 „Gazeta Zachodnia”

–

„Super Express”, „Życie”, „Trybuna”, „Fakty” → też mutacje kształtowały żywot

–

rok 2004 Agora zwolniła 500 osób, głównie w oddziałach terenowych

PRASA SUBLOKALNA

–

zróżnicowana pod względem periodyczności,

–

katalogi prasowe – niekompletne – nie wszystkie pisma rejestrowano z racji niskiej świadomości
prawnej wydawców (jedynie 10% tytułów trafia do biblioteki),

–

1989 rok – 74 tytuły, 1997 rok – 1,5 tysiąca

–

na przełomie wieków liczba tytułów prasy lokalnej i sublokalnej – ok.2,5 tysiąca tytułów
1. pisma – organy wojewódzkie, miejskie, gminne, organizacji społecznych, politycznych
2. prasa parafialna (ok. 10%)
3. pisma samorządowe i organów administracji (37%),
4. czasopisma wolnorynkowe (39%)

–

w 1991 roku Włodzimierz Chorążki zarejestrował 110 tytułów prasy sublokalnej w byłym
województwie katowickim; 65 – warszawski, 56 -gdański, 55-poznański, 51-lubelski, 51-opolski, 9-
chełmski, 9-bielskie, 9-podlaskie,

–

po zmianie administracyjnych granic kraju , już w 2001 roku najwięcej pism lokalnych i
sublokalnych w Małopolsce (294), Maziwszu (282), Wielkopolsce (279),

–

nakłady prasy sublokalnej – od kilkadziesięciu egzemplarzy (głównie biuletyny,informatory
urzędów gmin i pism parafialnych) do kilkunastu tysięcy (czasopisma prywatne wolnorynkowe),

–

wolnorynkowi potentanci,

–

np. „TIT” - Tomaszowski Informator Ogłoszeniowy – 18 tys. egzemplarzy,
„Gazeta Jarocińska” - 11, 5 tys. egzemplarzy
„Dzień po dniu” - mający 3 mutacje – od 10 do 168 tys. egzemplarzy – Świebodzice

–

połowa lat 90tych – KONCETRACJA PRASY SUBLOKALNEJ, powstawały minikoncerny –
wydające od kilku do kilkunastu tytułów, m.in.:
*Wydawnictwo Pomorskie z Tczewa (obecnie Grupa Wydawnictwo Pomorskie) – 13 tytułów,
*Arkona z Gdańska – 12 tytułów,
*PAJ Press z Tomaszowa Mazowieckiego – 6 tytułów,
*To i Owo z Legionowa – 11 tytułów;

–

od 1996 roku próby wydawania pism sublokalnych podjęła Agora, głównie wydając tygodniki
propagujące „Gazetę Wyborczą”,

–

1998 – Orkla Media i PNP – mutacje gazet lokalnych,

–

prasa sublokalna – nieskie zwroty bo głównie zrezygnowano z profesjonalnych koloprterów, a pisma

rozprowadzali głównie sami wydawcy,

–

wydawca: 1.ustalał liczbę egzemplarzy 2.zabiegał o prenumeratorów 3.reagował na potrzeby
czytelnika

–

prasa sublokalna to głównie prasa tania, zwrot kosztów za papier i druk,

–

zespoły redakcyjne to 1-2 osoby – praca dla przyjemności lub zyski rekompensujące nakłady,
wyjątek gazety prywatne - inseraty – 30-50% objętości,

–

ogłoszenia w prasie lokalnej często pochodziły od sponsorów wydawnictw,

–

prasa sublokalna zastąpiła znikające po 1989 roku gazety zakładowe,

–

zawartośc: artykuły historyczne dokumentujące dzieje regionu/miasta, monografie lokalnych
organizacji kulturalnych, sportowych, ekonomicznych, kolumny rozrywkowe , informatory

–

konflikty w czasie wyborów samorządowych,- coraz częsciej prasa samorządowa redagowana była
przez pracowników urzędów gmin,

–

kampanie wyborcze do samorządu – nowe czasopisma za pieniądze podatników- zadanie:
promowanie kandydatów – efemeryczność (krótkotrwałość),

–

porozumienia reklamowo-konsolidacyjne, np. skupiające ok.250 tytułów Stowarzyszenie Gazet
Lokalnych

–

od 2005 roku – badania Stowarzyszeń Gazet Lokalnych – 52 tygodników w nakładach 300 tys.;