KOREKTY ZUS
Umowa o pracę
Umowy cywilnoprawne
2016
VADEMECUM PŁATNIKA
KOREKTY ZUS 2016
Vademecum
płatnika
ISBN 978-83-269-4891-6
UOB 74
Cena brutto 68,25 zł
Korekta naliczeń na błędnie sporządzonej liście płac jest
czasochłonna i stresująca. Szczególnie wtedy, gdy nie wiadomo,
jak poprawić wyliczenia. Dlatego też w naszej książce
pokazujemy, jak ustrzec się przed koniecznością dokonywania
korekt, a jeśli okażą się one niezbędne, Czytelnicy znajdą
tu fachową pomoc z wieloma przykładami i praktycznymi
podpowiedziami. Ta książka to praktyczny przewodnik dla
pracodawcy, jak sporządzać korekty do ZUS. Można znaleźć tu
odpowiedzi na pytania:
•
jak
dokonywać korekt umów zlecenia po zmianach
wprowadzonych od 1 stycznia 2016 r.,
• jak powinna wyglądać wzorcowa lista płac,
• w jaki sposób oskładkowywać i opodatkowywać świadczenia
dla pracowników − praktyczna tabela,
•
jak
chronić dane osobowe pracowników przy wypłacie
wynagrodzeń,
• jaka jest odpowiedzialność pracodawcy oraz specjalistów ds.
płac i kadr za błędnie sporządzone rozliczenia.
Pzyk
łady liczbowe,
dokumentacja, praktyczne tabele
Jedyne czasopismo na rynku poświęcone
tylko umowom zlecenia i dzieło
My ponosimy wszystkie koszty, Ty testujesz i decydujesz co dalej…
Do pierwszego zamówienia
w prezencie otrzymasz plakat
,,Umowy cywilnoprawne – oskładkowanie i cechy charakterystyczne”
w praktyce
CO
Bądź na bieżąco przez cały rok!
1.
Poznaj wszystkie ważne zmiany prawne i interpretacje, odpowiedzi na problemy z praktyki.
2.
Skorzystaj z podpowiedzi dotyczących postępowania w sytuacjach,
które nie zawsze wynikają wprost z przepisów.
3.
Dowiedz się na co kontrola PIP i ZUS zwraca uwagę i jak się do niej przygotować.
NOWOģý
NA RYNKU
WYDAWNICZYM
2016
Poznaj szczegóły i skontaktuj się
z naszym Centrum Obsługi Klienta.
Centrum Obsługi Klienta
czynne pon-pt w godzinach 8-16,
poza godzinami pracy można pozostawić
wiadomość na skrzynce głosowej.
Tel. 22 518 29 29
lub adres e-mail
cok@wip.pl
Weź udział w ogólnopolskim bezpłatnym teście
czasopisma „Zlecenie i umowa o dzieło w praktyce”
i przekonaj się o jego użyteczności.
Plakat
w prezencie
Dlaczego warto mieć pod ręką aktualne wydanie czasopisma
,,Wynagrodzenia w Twojej fi rmie”:
- ponieważ zawiera zwięzłe, praktyczne i jednoznaczne poradnictwo dot. naliczania ZUS, wynagrodzeń
i podatków w płacach
- omawia zmiany i nowości z naciskiem na te zagadnienia, które mogą przysparzać najwięcej problemów
- odpowiada na konkretne pytania czytelników
w Twojej firmie
WYNAGRODZENIA
Oferta obejmuje prenumeratę roczną dwutygodnika
„Wynagrodzenia w Twojej firmie” na specjalnych
warunkach
Prenumerata roczna
dwutygodnika + gratis prezenty: tablet,
Kodeks pracy 2016, Kalendarz kadrowo-płacowy 2016
To nie wszystko! W ramach prenumeraty również otrzymujesz:
- e-mailowy dyżur eksperta ds. wynagrodzeń
- elektroniczny ,,Przegląd ZUS i płace”
- dostęp do serwisu:
www.wynagrodzeniawfi rmie.wip.pl
Uwaga!
Pierwszy egz. wysyłamy bezpłatnie, abyś mógł/mogła się z nim zapoznać i podjąć
w ciągu 14 dni decyzję dotyczącą prenumeraty.
JAK ZAMÓWIĆ
W celu złożenia zamówienia prosimy
o bezpośredni kontakt z naszym
Centrum Obsługi Klienta:
cok@wip.pl
l
ub
tel. 22 518 29 29
i podanie kodu
NW6A
Oferta jest ważna w ciągu 14 dni
TABLET
KALENDARZ
kadrowo-płacowy na 2016 rok
KSIĄŻKA
„Kodeks pracy 2016”
ZAMÓW JUŻ DZIŚ
i odbierz prezenty
KA
acy
KA
2016”
+
Rozdział nr tytułrozdziału
1
KOREKTY ZUS
Umowa o pracę
Umowy cywilnoprawne
2016
VADEMECUM PŁATNIKA
Korekty ZUS 2016
2
Autorzy:
Aldona Salamon
Mariusz Pigulski
Joanna Kaleta
Michał Culepa
Sławomir Liżewski
Kierownik grupy wydawniczej:
Agnieszka Konopacka-Kuramochi
Wydawca:
Agnieszka Gorczyca
Redakcja:
Renata Kajewska
Koordynator produkcji:
Mariusz Jezierski
Korekta:
Anna Marecka
Skład:
Triograf Dariusz Kołacz
Druk:
Drukarnia Miller
Nakład: 300 egz.
ISBN 978-83-269-4891-6
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2016
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl
NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie
XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.
Publikacja „Korekty ZUS 2016” została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem
wysokich kwalifi kacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i in-
terpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych,
pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi cjalne stanowisko or-
ganów i urzędów państwowych. W związku z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić
odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „Korekty ZUS 2016” wskazówek, przykładów,
informacji itp. do konkretnych przypadków.
Rozdział nr tytułrozdziału
3
Spis treści
Wykaz skrótów i aktów prawnych użytych w książce
................................ 6
Wstęp
........................................................................................................................................ 8
Rozdział 1. Wzorcowa lista płac
.............................................................................. 9
Kwota do wypłaty .......................................................................................................................... 11
Zadania listy płac ........................................................................................................................... 13
Obowiązkowe dane na każdej stronie ......................................................................................... 13
Sposób sporządzenia listy płac .................................................................................................... 13
Rozdział 2. Zaokrąglenia przy wypłacie wynagrodzeń
......................... 24
Najważniejsza zasada zaokrągleń ................................................................................................ 24
Zobowiązania podatkowe ............................................................................................................. 25
Zaokrąglenia składek i podatku .................................................................................................. 26
Błędy zaokrągleń przy transmisji danych do programu Płatnik ............................................. 29
Księgowanie nierozliczonych kwot wynikających z zaokrągleń ............................................. 30
Wypłata zaokrąglonego wynagrodzenia ..................................................................................... 30
Obliczenia bez zaokrągleń ............................................................................................................ 30
Rozdział 3. Korekty ZUS przy umowach o pracę w pytaniach
i odpowiedziach
........................................................................................................ 33
Dodatek stażowy za okres choroby w podstawie wymiaru trzynastki ................................... 33
Sporządzanie korekty raportów świadczeniowych ZUS RSA ................................................. 35
Nadpłata wynagrodzenia a składki ZUS .................................................................................... 37
Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek .................................................................. 40
Skorygowanie świadczenia chorobowego po zwrocie nadpłaconych składek ...................... 44
Korekta dokumentów do ZUS za okres, z którego należności uległy
przedawnieniu ............................................................................................................................... 46
Podstawa zasiłkowa po zmianie wynagrodzenia ....................................................................... 48
Korekta schematu podlegania ubezpieczeniom oraz daty powstania obowiązku
ubezpieczeń podanych w ZUS ZUA ..................................................................................... 51
Niewłaściwe skalkulowanie kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego
do wysokości świadczenia rodzicielskiego .......................................................................... 51
Rozliczenie przychodu z tytułu fi nansowanych przez pracodawcę obiadów ....................... 54
Premia roczna w podstawie wymiaru zasiłku .......................................................................... 60
Obliczanie wynagrodzenia przy zwolnieniu na podnoszenie kwalifi kacji
zawodowych ............................................................................................................................. 65
Dodatek za wieloletnią pracę w podstawie trzynastki ............................................................. 73
Korekty ZUS 2016
4
Zwrot składek ZUS menedżerowi, gdy podstawa ich wymiaru przekroczyła
roczny limit ............................................................................................................................... 80
Rozdział 4. Korekty ZUS przy umowach zlecenia w pytaniach
i odpowiedziach
........................................................................................................ 91
Umowy zlecenia w 2016 roku – 5 zasad rozliczania .................................................................. 89
Zasada nr 1 – decyduje kolejność zawierania umów ................................................................. 89
Zasada nr 2 – decyduje wynagrodzenie wskazane w umowie ................................................. 90
Zasada nr 3 – o wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych decyduje miesiąc
otrzymania wynagrodzenia ................................................................................................... 91
Zasada nr 4 – po ustaniu tytułu do ubezpieczeń nie sumuje się przychodów,
a składki nalicza się zgodnie z ostatnim zgłoszeniem do ubezpieczeń ............................ 93
Zasada nr 5 – zmiana tytułu ubezpieczeń nie może być dowolna .......................................... 94
Sprawdzenie przychodów zleceniobiorcy z innych umów zlecenia ........... ........................... 95
Zleceniobiorca powinien okazać dokument o innym zatrudnieniu ....................................... 95
Co, jeżeli zleceniobiorca odmówi okazania dokumentu .......................................................... 96
Składki od umowy zlecenia trwającej na przełomie roku ........................................................ 98
Rozliczanie zleceń do 31 grudnia 2015 r. ................................................................................. 100
Rozliczanie zleceń od 1 stycznia 2016 r. ................................................................................... 100
Rozliczenie wynagrodzenia i składek ....................................................................................... 101
Skutki ewentualnego błędu ....................................................................................................... 103
Korekta przy błędnym oskładkowaniu umowy zlecenia
po zmianach wprowadzonych od 1 stycznia 2016 r. ............................................................... 104
Zaniżenie zasiłku chorobowego zleceniobiorcy ...................................................................... 106
Konsekwencje uznania przez ZUS umowy o dzieło za umowę zlecenia ... ......................... 108
Działania pracodawcy przy zakwalifi kowaniu zlecenia jako umowy o pracę ..................... 110
Błędna interpretacja nowych przepisów o oskładkowaniu zleceń w razie
podlegania ubezpieczeniom z dwóch umów ..................................................................... 112
Niedopłata składki chorobowej w przypadku byłego zleceniobiorcy .................................. 114
Rozdział 5. Świadczenia dla pracowników a składki ZUS
i podatek
...................................................................................................................... 120
Składki i podatek od świadczeń pracowniczych ..................................................................... 120
Przykłady rozliczeń, w których pojęcie miesiąca nie odpowiada liczbie
dni kalendarzowych w nim zawartych ................................................................................ 139
Rozdział 6. Ochrona danych osobowych
...................................................... 143
Zatajanie prawdziwych danych osobowych ............................................................................. 143
Przetwarzanie danych osobowych – defi nicja ......................................................................... 144
Zgoda pracownika na przetwarzanie jego danych osobowych ............................................. 145
Ograniczenie dostępu do danych pracowników ..................................................................... 145
Forma upoważnienia do przetwarzania danych ...................................................................... 147
Informacja o wynagrodzeniu a tajemnica służbowa .............................................................. 147
Odpowiedzialność za ujawnienie wysokości pensji pracownika .......................................... 148
Spis treści
5
Odpowiedzialność za naruszenie ochrony danych osobowych ............................................ 148
Odpowiedzialność cywilna ........................................................................................................ 149
Konsekwencje ujawnienia zarobków pracowniczych ............................................................. 150
Ujawnienie swoich zarobków przez pracownika ..................................................................... 151
Rozdział 7. Odpowiedzialność specjalisty ds. kadr i płac
.................. 152
Skutki naruszenia obowiązków ................................................................................................. 154
Obniżenie wysokości premii regulaminowej ........................................................................... 154
Wypowiedzenie zmieniające ...................................................................................................... 155
Wypowiedzenie umowy o pracę ................................................................................................ 155
Natychmiastowe zwolnienie z winy pracownika ..................................................................... 156
Odpowiedzialność materialna ................................................................................................... 156
Odpowiedzialność wykroczeniowa specjalisty ds. płac i kadr .............................................. 157
Grzywna za wymienione wykroczenia ..................................................................................... 158
Odpowiedzialność karna ............................................................................................................ 159
Pełnomocnictwo dla specjalisty ds. płac i kadr ....................................................................... 160
Korekty ZUS 2016
6
Wykaz skrótów i aktów prawnych
użytych w książce
SN
– Sąd Najwyższy
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
MPiPS – Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
PIP
– Państwowa Inspekcja Pracy
GIP
– Główny Inspektorat Pracy
Kodeks pracy – ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.:
Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
kc – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r.
poz. 121 ze zm.),
kpc – ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst
jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.),
ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę – ustawa z 10 października
2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r.
poz. 2008),
ustawa zasiłkowa – ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.:
Dz.U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.),
ustawa systemowa – ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpie-
czeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.),
ustawa o ochronie danych osobowych – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochro-
nie danych osobowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1182),
Ordynacja podatkowa – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatko-
wa (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.),
ustawa o zwolnieniach grupowych – ustawa z 13 marca 2003 r. o szczegól-
nych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn
niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 192),
Wykaz skrótów i aktów prawnych użytych w książce
7
ustawa emerytalna – ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Fun-
duszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 748),
ustawa o ZFŚS – ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świad-
czeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 111),
ustawa o PIT – ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
ustawa o CIT – ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób
prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.),
rozporządzenie składkowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki so-
cjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania pod-
stawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.:
Dz.U. z 2015 r. poz. 2235),
rozporządzenie o wynagrodzeniach – rozporządzenie ministra pracy i po-
lityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia
w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podsta-
wę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wyna-
grodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U.
nr 62, poz. 289 ze zm.),
rozporządzenie urlopowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki socjal-
nej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu
wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz
ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.),
rozporządzenie o nieobecnościach – rozporządzenie ministra pracy i po-
lityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nie-
obecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst
jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1632 ze zm.).
Korekty ZUS 2016
8
Wstęp
Problem dotyczący naliczeń na liście płac i będących ich konsekwencją rozliczeń z ZUS
wynika z tego, że pracodawcy mają możliwość dowolnego kształtowania swoich syste-
mów wynagradzania, przyznając pracownikom, obok obligatoryjnych składników, ja-
kim jest wynagrodzenie za pracę, wiele dobrowolnych składników. W większości mają
one działanie motywacyjne, jednak często odzwierciedlają nie tylko świadczenia pie-
niężne wypłacane na rzecz pracowników, ale także różnego rodzaju świadczenia rze-
czowe lub usługi sfinansowane przez pracodawcę. Czasami pojawiają się błędy mające
charakter rachunkowy, ale czasami te pomyłki dotyczą tego, co faktycznie powinno
składać się na prawidłowe naliczanie rozmaitych składników wynagrodzenia i prawi-
dłowe ich przekazywanie do dyspozycji pracowników. Dlatego przygotowaliśmy tę pu-
blikację jako zbiór przykładowych korekt do ZUS i urzędu skarbowego.
Korekta naliczeń na błędnie sporządzonej liście płac zawsze jest czasochłonna, niekie-
dy może okazać się bardzo trudna lub wręcz niewykonalna. Pokazujemy więc, jak moż-
na ustrzec się przed koniecznością dokonywania korekt, a jeśli te okażą się konieczne,
w naszej publikacji Czytelnicy znajdą fachową pomoc w tym zakresie z wieloma przy-
kładami i praktycznymi podpowiedziami. Ta książka to praktyczny przewodnik i dla
samego pracodawcy, i dla pracowników kadrowo-płacowych. Można dowiedzieć się
z niej nie tylko, jak sporządzić listę płac i rozliczyć na niej pracę w godzinach nadliczbo-
wych, nocnych czy wypłacić wynagrodzenie za czas urlopu. Czytelnik znajdzie tu tak-
że sposoby naliczania potrąceń, wypłacania odpraw i ekwiwalentów urlopowych czy
rozliczania nieobecności pracowniczych. Pokazujemy sposób dokonywania korekt
do ZUS, konsekwencje finansowe takich błędów a także to, jak dokumenty należy
przesłać do ZUS w przypadku korekt.