J
AK
PR
ZYGO
T
OW
A
Ć
SI
Ę N
A
WO
JNĘ
?
A
b
y
poko
na
ć państwo,
wystarczą
dziś prec
yz
y
jn
e ud
erzenia
w
czułe
pun
kty
in
fra
st
r
uktur
y:
paraliż s
i
eci
ko
mputer
o
wy
ch, telefoniczn
y
ch,
t
ra
nsp
o
r
tu
,
o
dcięcie do
sta
w
wody
,
prą
du, żywno
ści,
leków
, pieniędz
y
i
in
f
ormacji. Do
teg
o akt
y d
ywer
s
ji,
de
zinformac
ja
i
wywo
ła
n
i
e
pa
niki.
Cz
y
państwo
i ob
ywa
t
e
le
mo
gą się na to prz
yg
oto
wać
? Jak wygląd
a to
w
Polsc
e?
Ra
no budz
i n
as ko
mun
ikat, że
rząd og
łosi
ł stan wo
jny
. Zmaso
wany cybe
ratak wroga na
wrażl
iwe obszar
y i
nfrast
ruktur
y spar
al
iż
o
wał życie
kr
a
ju. Uszkodzona
została s
ieć
e
nerge
tyczna i
wodocią
gi
, n
ie dz
iał
a
ją te
lefo
ny
, z
bankom
atów
n
ie
m
oż
n
a w
ypłacić
p
ie
ni
ędzy
.
T
rwa sztur
m na sk
lepy
i
a
ptek
i, z
kt
órych w
c
iągu
ki
lku
godz
in
zostaj
ą
wykupi
one wsz
ystk
ie p
rodu
kt
y
.
J
eśl
i
nie
przy
gotow
a
li
ś
my
wcześni
e
j żadnyc
h zapasów
,
mo
że
my
l
i
czyć już
t
ylko
na p
aństw
o.
Pró
bu
je
my
sko
ntaktować się
z
lo
ka
lny
mi
w
ładza
mi, a
le
one n
ie
wiedzą, co
rob
ić. N
ie
p
rzygotowały
pl
anów
dz
iał
ani
a na wypadek kryzys
u, n
ie ma
j
ą in
forma
cji, k
ied
y dotrą
d
osta
wy ży
wnośc
i i
l
eków
z
państwo
wy
ch ma
g
a
zyn
ó
w
.
Nie
wie
my
jes
zcze
, że stra
tegi
czne
re
zerwy
pa
ńst
wa to
w
dużej
mierze f
ikcja
–
urzęd
nic
y w
ykorzystywal
i p
rzeznaczo
ne na n
ie
f
undusze i
n
terw
en
cy
jni
e skupując
wi
eprzowinę i
węgi
el
. Jeś
li
w
c
iągu k
i
lku
dni
skończ
ą
s
ię
n
a
m
za
pasy ży
wnośc
i i
wod
y
, m
oże
my
już
t
ylko
l
icz
yć na pomo
c l
ep
iej
z
aopat
rzonych
sąs
ia
dó
w
. Po w
odę r
oz
wożon
ą strażack
i
m
i sa
mochoda
mi st
a
je
my
w
dłu
giej kol
e
jce.
A
le nawet j
eśl
i
zgrom
adz
il
i
ś
my
domo
we
r
ezerwy
na
czas k
ryzysu, n
ie jesteś
my
w
du
żo
l
ep
sze
j sytuacji. Na t
eren
ach, gdz
ie
zaczyna b
rakowa
ć żywności,
zaczynają
się
pi
erw
sze
zamieszki
i
rab
unk
i. Pol
icja pró
bu
je na
d ty
m
z
apanowa
ć,
al
e n
ie ma
je
j
kto pomóc.
O
bron
a
cywil
na n
ie
is
tn
iej
e, p
ozbawien
i d
ostępu d
o bro
ni
obywa
t
ele
n
ie ma
j
ą czy
m
br
on
ić s
ię
p
rzed g
rupami prze
stępczy
mi. Z
a
myka
ją si
ę w
do
mu na czte
ry spus
t
y
, l
i
cząc n
a to, ż
e rząd
p
rzy
wróc
i p
orząde
k. Na pr
óżno.
W
służba
ch pan
u
je decyzyj
n
y
i
kom
pet
ency
jny chao
s, podsyca
ny przez
dezi
nforma
cję
wroga. I
nterne
to
we str
ony i
nstyt
uc
ji pu
bl
i
cznych zost
ały zab
lokowane lu
b z
m
ieni
one,
st
a
jąc si
ę na
rzędz
ie
m ni
eprzyjaci
elsk
iej
prop
agandy
. F
ałszy
wa i
nformac
ja
o
e
waku
a
cji
rz
ądu za
gran
icę
w
y
wołu
je pan
ikę
– l
udz
ie z
aczyna
ją op
uszczać dom
y
. Kie
dy kończą s
ię
za
pasy ży
wnośc
i, r
ó
wn
ież m
y prób
u
je
my
wy
d
o
s
tać si
ę au
te
m
z
miasta. Sto
i
my
w
ko
rku,
b
lo
ku
jąc dr
ogę, co
un
ie
możl
i
w
ia wo
jsku sprawne przemieszczan
ie
się
w
re
jony walk
. Kied
y
ko
ńczy si
ę pa
liwo, t
rzeba
iść
pi
eszo. Stacje
b
enzynowe
s
ą puste
, kl
uczow
e d
la
gospod
arki
i
nf
or
matycznego
stały si
ę pr
io
rytet
e
m
dl
a k
ra
jów
NA
T
O. W
czasi
e cybe
rataku
w
E
sto
ni
i
wył
ą
czone zostały m.in. główny serwe
r
DNS
.e
e i
ser
we
ry tel
eko
mó
w E
MT
, El
io
n i
El
isa
,
łącz
a tel
e
info
r
matyczne z
Un
ią Eur
ope
jską i
NA
T
O, si
eci
kom
pute
ro
we i
stro
ny i
nter
netowe
p
rezyde
nta, pa
rl
a
mentu, r
ządu, p
ol
icji, mini
sterstwa
spraw
z
agran
iczn
ych ora
z
n
a
j
wi
ę
kszyc
h banków
,
fi
r
m
tr
anspo
rtow
ych i
gaze
t.
A było to za
le
d
wi
e ostrz
eżeni
e
związa
ne z
nap
i
ęci
e
m
w
sto
sunkach między Eston
ią a
Ros
ją.
Atak prze
pro
wadz
iło 8
5 tys.
kom
put
eró
w tzw
. bot
netu RBN (Russ
ian
Busin
ess Netw
ork
) – s
iec
i kom
pute
row
ej
służąc
e
j
d
o prze
prow
a
dzan
ia cybe
rprzes
tępstw
– k
tórej
szef
(ps. F
l
y
man) j
est te
ż
współpracownik
iem
rosyjs
k
ich
sł
u
żb specjalnyc
h.
Eston
ia
została sp
ara
li
żowa
n
a na k
il
ka d
ni,
straty
li
cz
ono w
dz
ies
ią
tkach mili
on
ó
w euro,
jednak w
pr
zypadku
prawd
z
iwe
j
wo
jny
b
yłyby one t
rudn
e do o
szaco
wani
a. Z
a pom
ocą
umie
jętn
ie p
rzep
ro
wadzo
nych cybe
rataków
mo
żna bowiem
m
.in
. w
yłączyć tel
efo
nic
zne
n
u
m
e
r
y
al
ar
mow
e, uszko
dzić
lu
b pr
zekonf
igur
o
wać op
rogr
a
mo
wani
e w
szpi
tal
ach i
f
irma
ch
f
ar
maceutycznych (m.in.
sł
u
żące do
produ
kc
ji
lek
ó
w), s
po
wodowa
ć wył
ącz
enie
si
eci
e
nerge
tycznej
i
wod
o
cią
gó
w oraz
w
ybuchy ga
zo-c
iąg
ó
w
(popr
zez gwa
łtowny w
zrost
c
iśn
ien
ia
), s
para
li
żow
ać syst
e
m
i
nfo
r
matyczny banków
,
un
i
e
mo
ż
l
i
w
iaj
ąc całk
o
wic
ie
w
ypłaty
p
ie
ni
ędzy
, a
t
akże prz
e
jąć strony
in
tern
etow
e me
d
iów
i
i
nstyt
u
cji p
ańst
wow
ych,
zamieszczaj
ąc na
ni
ch n
ie
praw
dz
i
we i
s
iejące pan
ikę i
n
for
mac
je.
T
o
, czy tak
i ata
k si
ę powied
zie
, zal
eży za
ró
wno od
zabezp
ie
czeni
a sa
mych s
iec
i, ja
k
i
kom
pet
enc
ji
zespołów
p
o
wołanych d
o ochr
ony nar
odow
ej
cyb
erpr
zestrzen
i.
W
t
e
j
os
tatn
iej
dz
ied
zi
ni
e Pol
ska m
a się
czy
m
p
och
wa
lić
– w
201
4 roku
zespół i
nf
or
matykó
w
z Age
nc
ji Bez
pie
czeństw
a W
ewnęt
rznego
, Służby Kontrw
ywiad
u W
ojsk
o
wego, MON,
W
ojskowe
j
Akade
mi
i
T
echni
cznej
i
CER
T
.GOV
.PL
(Com
pute
r E
me
r
gency Resp
onse
T
ea
m
Po
lska –
zespół powołany do
reagowani
a na
zagro
żeni
a w
i
nter
nec
ie) z
a
jął trzec
ie
m
iej
sce
n
a mi
ędzy
narod
o
wych zaw
od
ach Locked
SHI
ELDS. Lep
sze od Po
laków
b
yły tylk
o CE
R
T
NA
T
O i zespół z
E
sto
ni
i.
Kie
dy j
ednak p
rzy
jrzy
my
si
ę bezp
iecze
ńst
wu sa
mych si
eci
,
sp
ra
wa n
ie
w
ygl
ąda już
tak róż
o
wo.
Z rapo
rtu CER
T
.GOV
.
PL
za
2014 r
ok wy
n
ika, ż
e co p
iąt
a
z
witryn i
nte
rnet
o
wych in
stytucji
p
ańst
wow
ych zawier
ała tzw
. kr
ytyczną pod
atność n
a cyber
atak, któ
ry w
skrajny
m
p
rzypadk
u m
óg
ł za
kończyć s
ię p
rzej
ęc
ie
m
uprawnie
ń ad
mi
nis
trato
ra
!
W
c
i
ąż du
ża je
st t
eż
n
ie
frasob
l
iwość
urzęd
nik
ó
w państwo
wych, m
aso
wo
korzystających z
por
tal
i
sp
ołecznośc
iow
ych.
Dla
haker
a prz
e
jęci
e haseł i
l
og
in
ó
w do używane
j przez
ni
ch poczt
y
n
ie
j
est żad
ny
m
pr
obl
e
me
m,
czeg
o do
w
iodło wła
m
an
ie d
o prywatnych skrzy
nek
