Przygotowania do egzaminów pisemnych zaczynamy od przestudiowania podręczników, notatek oraz dostępnych tematów i zagadnień. Kolejnym krokiem jest rzetelna ocena posiadanych przez nas wiadomości. Powtarzanie tego, co już się umie, zabiera czas potrzebny na przyswojenie nowych informacji. Obszerny materiał warto podzielić na mniejsze, bardziej "zjadliwe” porcje. Taka selekcja materiału pozwala łatwiej uporać się z zagadnieniami - pojedyncze kawałki nie przerażają, szybciej i łatwiej można zobaczyć rezultaty pracy, a to z kolei motywuje do dalszego wysiłku.
Aby powtarzanie było skuteczne i zajęło jak najmniej czasu, warto pamiętać o kilku zasadach. Najważniejszą z nich jest zrozumienie przyswajanego materiału - bez tego trudno mówić o uczeniu się; to, czego nie rozumiemy, można co najwyżej mechanicznie wykuć. Takie podejście bywa jednak zawodne na dłuższą metę, ponieważ to, co szybko "zakujemy”, jeszcze szybciej zapomnimy.
Kolejnym warunkiem efektywnej pracy jest zaplanowanie wielokrotnych powtórek - zapamiętujemy tylko to, co powtórzymy. Stała pora i to samo miejsce pracy pomagają w uczeniu się, ponieważ poprawiają zdolność koncentracji.
Podczas uczenia się do egzaminów pisemnych najskuteczniejsze będzie zastosowanie dedukcji - najpierw omawiamy ogólnie zagadnienie, potem przywołujemy konkretne, bardziej szczegółowe informacje oraz przykłady potwierdzające tezę ogólną. Jeżeli zależy nam na utrwaleniu zapamiętywanych wiadomości, wykorzystajmy podczas uczenia się wyobraźnię, róbmy notatki, do których powracamy podczas powtórek. Najlepsze będzie w tym wypadku sukcesywne przygotowywanie konspektów prac na przewidywane tematy (wykorzystanie gotowych zestawów).
Ucząc się z kilku przedmiotów jednocześnie, dobrze jest stosować zasadę kontrastu. Nie planujmy nauki z tylko jednego przedmiotu na cały dzień, ponieważ łatwo w takiej sytuacji o znużenie i zmęczenie. Zadbajmy o to, by po sobie następowały różniące się przedmioty - odpoczniemy od jednych rzeczy, zajmując się czymś diametralnie innym. Mózg zyska czas na przetworzenie informacji i odpowiednie ich "zaszufladkowanie”.
Ucząc się, pamiętajmy, że przerwy są równie ważne jak sama praca z podręcznikiem. Są potrzebne by odetchnąć, uporządkować nowe informacje, umieścić je w odpowiednim miejscu naszego mózgu. Najwięcej informacji zapamiętujemy zaraz na początku nauki i tuż przed jej końcem - to kolejny plus planowania przerw. Są one też konieczne, by móc się koncentrować na tym, co robimy i by efektywnie przyswajać nowe informacje. Im trudniejszy materiał, tym krócej jesteśmy w stanie się na nimi skupić, a więc przerwy powinny być częstsze, ale niezbyt długie. Podczas uczenia się łatwiejszego materiału możemy to robić dłużej, ale przerwy też powinny być proporcjonalnie dłuższe.
Egzamin pisemny zazwyczaj pozwala na większą swobodę w dysponowaniu informacjami, ale zmusza jednocześnie do ich selekcji. Nie jesteśmy w stanie napisać wszystkiego, co wiemy. Istnieje jednak podstawowe kryterium oceny każdej pracy - zgodność treści z tematem. I o tym należy pamiętać, zastanawiając się, co wziąć pod uwagę, a co przemilczeć.
Równie ważnym elementem jest kompozycja pracy. Obowiązuje przede wszystkim zasada trójdzielności, która zakłada, że we wstępie należy zinterpretować temat i określić, o czym będzie się pisało; rozwinięcie to przedstawienie tez, udowodnienie ich poprzez odpowiedni dobór przykładów; zakończenie służy zaś podsumowaniu najważniejszych wątków pracy - tu warto umieścić szczególnie błyskotliwą myśl, bo to, co na końcu, zapamiętujemy szczególnie mocno. I na koniec słowo o języku pracy - powinien być jasny, precyzyjny i pozbawiony błędów. Pod tym względem prace pisane są oceniane dużo bardziej rygorystycznie niż wypowiedzi ustne.