MOZLIWOŚĆ KONTROLI KLIMATYCZNEJ W SZKLARNI/ TUNELU

Kontrola klimatu wewnątrz szklarni jest stworzona, aby zoptymalizować wzrost uprawy.

Temperatura, wilgotność, CO2, światło – to podstawowe czynniki decydujące o prawidłowym

wzroście roślin. Fotosynteza i transpiracja są procesami, które mogą być optymalizowane

poprzez dokładną kontrolę środowiska. Aby te oczekiwania mogły być zrealizowane,

konieczne jest zainstalowanie w szklarni odpowiednich urządzeń technicznych oraz systemu

sterowania tymi urządzeniami. Dzięki temu możliwe będzie zapewnienie w szklarni

najkorzystniejszych warunków dla uprawy roślin.

Wpływ światła i temperatury na rozwój roślin.

Powszechnie wiadomo, że przyrost masy roślin zależy od ilości światła jaka do nich dociera.

Konieczne jest dostosowanie temperatury do ilości światła. Temperatura odpowiada za

przechodzenie do kolejnych faz rozwojowych. Zbyt wysoka w stosunku do ilości światła

(najczęściej zimą) powoduje szybkie wydłużanie się pędów i tworzenie nowych liści. Ze

względu na niedobór światła pędy te są cienkie i wiotkie, a liście małe. Przy zbyt niskiej

temperaturze następuje spowolnienie tworzenia nowych liści i wydłużania się pędów. Jeżeli

ochłodzenie występuje krótko, a następnie podniesiemy temperaturę do właściwego poziomu

są szanse na prawidłowy wzrost i rozwój roślin.

Sterowanie temperaturą.

Do sterowania temperaturą stosuje się komputery klimatyczne. Umożliwiają one podzielenie

doby na 6 okresów, w których możemy ustalić różne warunki. Integracja temperatury w

komputerach klimatycznych to funkcja umożliwiająca obniżenie kosztów ogrzewania.

Komputer utrzymuje sumę temperatury z kilku dni na poziomie dostosowanym do ilości

ś

wiatła w tym czasie. Dzięki temu w chłodne, ale słoneczne, dni komputer może utrzymywać

nieco niższą temperaturę powietrza zmniejszając tym samym koszty ogrzewania, a w dni

cieplejsze, gdy koszty ogrzewania są niższe, podnosi ją nieco – tak, aby suma była

dostosowana do ilości światła w tym okresie.

Sterowanie doświetleniem

Może ono odbywać się na trzy różne sposoby. Czasowe sterowanie zaciemniające dla roślin

reagujących na długość dnia prowadzone jest tak, aby uzyskać dzień o określonej długości.

Przy doświetlaniu asymilacyjnym możliwe jest również włączenie lamp, gdy ilość światła

spadnie poniżej wymaganego poziomu. Natomiast sterowanie wzrostem roślin, planowanie

produkcji i prognozowanie plonów możliwe jest przy włączeniu lamp na podstawie sumy

radiacji. Jeżeli wyznaczymy, ile rośliny produkują suchej masy przy dochodzącym

promieniowaniu słonecznym, do tego uwzględnimy radiację w okresie wzrostu – będziemy

mogli regulować wzrost roślin oraz prognozować plony.

Kurtyny

Czasowe sterowanie kurtynami zaciemniającymi w uprawach roślin reagujących na długość

dnia prowadzone jest tak, aby uzyskać dzień określonej długości. Cieniówki mogą być

używane przy silnym promieniowaniu słonecznym dla ochrony roślin przed poparzeniem oraz

w celu obniżenia temperatury powietrza w szklarni. Przy takim wykorzystywaniu cieniówek

powinniśmy je zamykać zawsze po zachodzie słońca. W dzień zazwyczaj cieniówki

zaciągane są, gdy intensywność promieniowania słonecznego przekroczy wyznaczony przez

ogrodnika poziom radiacji – czyli taki, który może powodować oparzenia roślin lub wzrost

temperatury powietrza w szklarni powyżej optymalnej dla fotosyntezy.

Wilgotność oraz CO

2

Wentylatory w szklarni mogą służyć do równomiernego rozprowadzenia ciepłego powietrza,

zmniejszenia jego wilgotności i zwiększenia poziomu CO2, wokół roślin. Zbyt duża

wilgotność powietrza występuje przy dużym zagęszczeniu roślin. Sprzyja to między innymi,

występowaniu chorób grzybowych. Dla prawidłowego sterowania wilgotnością powietrza

trzeba, aby jej czujnik umieszczony był wśród roślin, gdyż nad nimi wilgotność może

utrzymywać się na prawidłowym poziomie. Zbyt niski poziom CO2 spotyka się najczęściej

zimą w uprawach w podłożach mineralnych i sztucznych bez dokarmiania tym gazem.

Sprzyjają temu mały dostęp powietrza z zewnątrz i wysoka radiacja oraz gęste nasadzenia

roślin. Jeżeli istnieje możliwość podawania CO2, trzeba zadbać, aby gaz ten był

wykorzystywany jak najefektywniej.