Artykuł pochodzi z dodatku:
Podatkowa księga przychodów i rozchodów
Dodatek nr 6 do Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno - Finansowych
nr 5 (688) z dnia 2010-02-10
www.czasopismaksiegowych.pl
wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
www.gofin.pl sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl
Podatek od nieruchomości u osób prowadzących podatkową księgę przychodów
i rozchodów
Prowadzę samodzielną działalność gospodarczą, a z podatku dochodowego rozliczam się na podstawie podatkowej
księgi przychodów i rozchodów. Decyzję z urzędu gminy, która nakłada na mnie obowiązek zapłaty podatku od
nieruchomości, otrzymuję raz w roku. Jednakże płatność tego podatku jest rozłożona na cztery raty. Czy całość tego
podatku należy jednorazowo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w dacie wydania decyzji, czy też powinienem
rozliczać ten podatek sukcesywnie, w miarę spłacania poszczególnych rat?
W świetle obowiązujących przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na
podatek od nieruchomości stanowią koszty uzyskania przychodów z działalności gospodarczej, jeżeli spełniają kryteria
określone w art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF, a więc wówczas, gdy zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub
zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Tak więc ocena, czy w danym stanie faktycznym występują powyższe przesłanki zaliczenia do kosztów podatkowych
w odniesieniu do podatku od nieruchomości, jest uzależniona w praktyce od uprzedniego stwierdzenia, czy samo
wykorzystywanie określonych nieruchomości lub obiektów budowlanych spełnia warunki wymienione w powołanym art. 22
ust. 1 ustawy o PDOF.
Moment zaliczenia podatku od nieruchomości do kosztów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów
W przypadku podatnika, który prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów według metody uproszczonej, koszty
uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (art. 22 ust. 4 ustawy
o PDOF). Oznacza to, że przy stosowaniu tej metody, wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia -
bez względu na to, jakiego okresu dotyczą.
Natomiast podatnik, który prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów według metody memoriałowej, rozlicza koszty
uzyskania przychodów w podziale na koszty bezpośrednio związane z przychodami danego roku podatkowego oraz koszty
pośrednie (art. 22 ust. 5-5c w związku z ust. 6 ustawy o PDOF). Z treści tych przepisów wynika w sposób jednoznaczny, że przy
metodzie memoriałowej wydatki na podatek od nieruchomości należy zakwalifikować do kosztów pośrednich. W efekcie
oznacza to, iż wydatki na podatek od nieruchomości stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, ponieważ
nie sposób powiązać ich z osiągnięciem jakiegokolwiek konkretnego przychodu.
Należy przy tym zauważyć, że u wszystkich podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, za dzień
poniesienia kosztu uzyskania przychodów, co do zasady, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu
stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
Tak stanowi art. 22 ust. 6b ustawy o PDOF, który ma zastosowanie zarówno do podatników prowadzących podatkową księgę
według metody uproszczonej, jak i według metody memoriałowej. Z tego przepisu wynika, iż ustawodawca - co do zasady -
nie uzależnia prawa do uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów określonych zobowiązań od faktycznej ich zapłaty.
Regułą jest zatem, że zarówno data zapłaty danej kwoty, jak i sam fakt jej dokonania, są obojętne z punktu widzenia
kwalifikacji kosztowej poszczególnych zobowiązań podatnika.
Konstrukcja i systematyka ustawy o PDOF pozwalają na stwierdzenie, iż ilekroć celem ustawodawcy jest uzależnienie prawa
zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów określonych zobowiązań od spełnienia dodatkowego warunku w postaci
faktycznej (bądź terminowej) ich zapłaty, to tylekroć ustawodawca czyni to w sposób wyraźny, expressis verbis warunkując
możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów danej kategorii zobowiązań od ich zapłaty (czego przykładem są m.in.
przepisy art. 22 ust. 6ba i 6bb, art. 23 ust. 1 pkt 7, 32, 55 i 55a oraz art. 24c ustawy o PDOF).
Jednakże wspomniane wyżej wyjątki w żaden sposób nie odnoszą się m.in. do podatku od nieruchomości, o którym mowa
w pytaniu.
Podsumowując:
W konsekwencji należy uznać, że podatek od nieruchomości wynikający z decyzji organu podatkowego
ustalającej wymiar tego podatku na dany rok - niezależnie od metody prowadzenia podatkowej księgi
przychodów i rozchodów - powinien być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości,
w dacie wydania ww. decyzji przez właściwy organ podatkowy.
W takim przypadku nie mają znaczenia wynikające z decyzji terminy płatności poszczególnych rat podatku od
nieruchomości oraz terminy faktycznego uiszczenia podatku.
Kwotę podatku od nieruchomości wynikającą z otrzymanej decyzji organu podatkowego wpisuje się
w kolumnie 13 podatkowej księgi "Pozostałe wydatki".