„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Dariusz Kutkowski
Zakładanie i prowadzenie sadu
621[01].Z2.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji
–
Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Alicja Karlus
mgr Tomasz Kałuski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Krystyna Kwestarz
Konsultacja:
mgr inż. Marek Rudziński
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 621[01].Z2.02
„Zakładanie i prowadzenie sadu”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
ogrodnik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
4
3. Cele kształcenia
5
4. Przykładowe scenariusze zajęć
6
5. Ćwiczenia
10
5.1. Zakładanie sadu
10
5.1.1. Ćwiczenia
10
5.2. Systemy utrzymywania gleby w sadzie
12
5.2.1. Ćwiczenia
12
5.3. Morfologia drzew owocowych
14
5.3.1. Ćwiczenia
14
5.4. Cięcie i formowanie drzew i krzewów owocowych
16
5.4.1. Ćwiczenia
16
5.5. Ochrona roślin sadowniczych
18
5.5.1. Ćwiczenia
18
5.6. Technologia produkcji malin, porzeczek, agrestu i truskawek
20
5.6.1. Ćwiczenia
20
5.7. Integrowana produkcja owoców
22
5.7.1. Ćwiczenia
22
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
24
7. Literatura
36
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ogrodnik.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne,
−
cele kształcenia,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
ć
wiczenia ze wskazówkami do realizacji ćwiczeń, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia się, środkami dydaktycznymi,
−
testy do ewaluacji osiągnięć ucznia,
−
wykaz literatury dotyczącej tej jednostki modułowej.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, ćwiczeń praktycznych,
tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Struktura układu jednostek modułowych
621[01].Z2
Produkcja sadownicza
621[01].Z2.02
Zakładanie i prowadzenie
sadu
621[01].Z2.03
Zbiór i przechowywanie
owoców
621[01].Z2.01
Zakładanie i prowadzenie
szkółki sadowniczej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
przygotowywać do pracy, przeprowadzać konserwację maszyn i urządzeń do pracy
w sadzie,
−
wykonywać zabiegi agrotechniczne z zastosowaniem maszyn i urządzeń,
−
charakteryzować podkładki dla jabłoni, grusz, śliw, brzoskwiń, wiśni, czereśni,
−
charakteryzować budowę drzewka owocowego,
−
wyjaśniać pojęcia: podkładka, zraz, oczko, okulant, wstawka skarlająca,
−
przyporządkowywać podkładki do określonych grup według gatunku i siły wzrostu drzew
i krzewów,
−
charakteryzować metody uszlachetniania drzew owocowych,
−
przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska zapoznanych we wcześniejszych jednostkach modułowych,
−
charakteryzować warunki klimatyczne regionu oraz określać ich wpływ na wzrost, rozwój
i plonowanie roślin,
−
korzystać z prognoz pogody i komunikatów meteorologicznych w planowaniu prac
ogrodniczych,
−
określać skład, budowę i właściwości gleby,
−
określać sposoby przygotowywania terenu i gleby pod uprawę roślin ogrodniczych,
−
charakteryzować nawozy organiczne i mineralne oraz określać ich wpływ na właściwości
gleby, wzrost i plonowanie roślin.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
określić
cechy
morfologiczne,
właściwości
biologiczne
oraz
wymagania
klimatyczno-glebowe roślin sadowniczych,
−
określić znaczenie gospodarcze oraz wartość odżywczą owoców,
−
określić przydatność terenu i gleby pod uprawę sadu,
−
zaplanować gatunki i odmiany drzew i krzewów do sadu i jagodnika,
−
zaplanować odległości między rzędami i w rzędach drzew,
−
wyznaczyć miejsca sadzenia drzewek,
−
określić termin sadzenia drzew i krzewów owocowych,
−
zasadzić drzewka i krzewy owocowe,
−
dobrać i zastosować zabiegi po posadzeniu drzewek i krzewów,
−
zaprojektować podpory dla drzew,
−
scharakteryzować systemy utrzymania gleby oraz określić ich wpływ na wzrost
i owocowanie drzew i krzewów,
−
dobrać i zastosować herbicydy do zwalczania chwastów zgodnie z zaleceniami programu
ochrony sadów i jagodników,
−
zidentyfikować objawy wywoływane niedoborem lub nadmiarem składników
pokarmowych,
−
scharakteryzować metody nawożenia i nawadniania roślin sadowniczych,
−
wykonać nawożenie plantacji sadowniczej zgodnie z zaleceniami nawozowymi,
−
scharakteryzować pąki i pędy drzew i krzewów owocowych,
−
dobrać zabiegi wpływające na efektywność owocowania,
−
scharakteryzować typy koron drzew owocowych,
−
wykonać cięcie drzew i krzewów owocowych,
−
uformować typ korony określonych rodzajów drzew owocowych,
−
rozpoznać i scharakteryzować mrozowe uszkodzenia drzew,
−
dobrać oraz zastosować sposoby zabezpieczania drzew i krzewów przed mrozem
i przymrozkami,
−
dobrać i zastosować sposób leczenia przemarzniętych roślin,
−
scharakteryzować integrowaną ochronę sadów i jagodników,
−
zaplanować nadzorowaną ochronę upraw sadowniczych,
−
dobrać środki zwalczania chorób i szkodników roślin sadowniczych zgodnie
z zaleceniami programu ochrony,
−
scharakteryzować uprawę gatunków sadowniczych zaliczanych do roślin jagodowych,
−
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Ogrodnik 621[01]
Moduł:
Produkcja sadownicza 621[01].Z2.
Jednostka modułowa:
Zakładanie i prowadzenie sadu 621[01].Z2.02
Temat: Obliczanie dawek nawożenia mineralnego przed założeniem sadu.
Cel ogólny: uczeń potrafi obliczyć dawki nawożenia przed założeniem sadu.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
określić zawartość składników pokarmowych w glebie na podstawie wyników analizy
i tabeli liczb granicznych,
−
ustalić dawki nawożenia,
−
wybrać nawozy do uzupełnienia niedoborów,
−
obliczyć wielkość nawożenia.
Metody nauczania – uczenia się:
−
ć
wiczenia,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
katalogi nawozów,
−
wyniki analiz chemicznych gleby,
−
tabele liczb granicznych zawartości składników pokarmowych przed założeniem sadu,
−
kalkulator.
Przebieg zajęć:
1) czynności organizacyjne i określenie tematu zajęć,
2) wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia,
3) przypomnienie zasad bhp przy pracy na stanowisku komputerowym,
4) wyjaśnienie zasad pracy,
5) zbieranie informacji:
−
w jakich materiałach znajdują się informacje?
−
jaka jest powierzchnia pola?
−
jaki jest skład mechaniczny gleby?
6) planowanie:
−
uczniowie szukają niezbędnych wiadomości, wykorzystując różne źródła wiedzy,
7) ustalenie:
−
uczniowie odczytują, jakie są zawartości składników pokarmowych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
−
określają z tabeli zawartości, jako: niskie, średnie, wysokie,
−
ustalają, jakie nawozy będą wnoszone do gleby,
8) wykonanie:
– uczniowie określają, jakie dawki składników pokarmowych zostaną wniesione do
gleby,
−
obliczają dawki nawozów w przeliczeniu na hektar i powierzchnię pola,
9) sprawdzenie:
−
uczniowie przedstawiają wyniki swoich prac,
−
sprawdzają wzajemnie ich poprawność,
−
nauczyciel kontroluje poprawność obliczeń oceniając poszczególnych uczniów.
Podsumowanie i zakończenie zajęć:
−
uczniowie omawiają co było treścią zajęć i jakie treści z nich zapamiętali.
−
następnie oceniają jako pierwsi, później prowadzący, które elementy ćwiczeń sprawiły
najwięcej problemów.
−
wspólnie wyciągają wnioski do dalszej pracy i nauki.
Praca domowa
Obliczyć dawki nawozów na podstawie otrzymanych wyników analizy gleby.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
ankieta anonimowa dotycząca przebiegu zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Ogrodnik 621[01]
Moduł:
Produkcja sadownicza 621[01].Z2.
Jednostka modułowa:
Zakładanie i prowadzenie sadu 621[01].Z2.02
Temat: Określanie szkodliwości patogenów według tabeli progów zagrożeń.
Cel ogólny: uczeń potrafi określić, czy został przekroczony próg zagrożenia.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
uczeń potrafi korzystać z tabel progów zagrożenia szkodników.
−
określić liczbę szkodników występujących w sadzie,
−
określić, czy został przekroczony próg zagrożenia.
Metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenia,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
sad jabłoniowy,
−
lupa,
−
Atlas Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych,
−
Program Ochrony Roślin Sadowniczych.
Przebieg zajęć:
1) czynności organizacyjne i określenie tematu zajęć,
2) wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia,
3) przypomnienie zasad bhp przy pracy na stanowisku komputerowym,
4) wyjaśnienie zasad pracy metodą tekstu przewodniego,
5) zbieranie informacji:
−
w jakich materiałach znajdują się niezbędne informacje?
−
dla jakich szkodników są określone progi zagrożenia?
6) planowanie:
−
uczniowie szukają niezbędnych wiadomości, wykorzystując różne źródła wiedzy,
7) ustalenie:
−
uczniowie odczytują, jakie szkodniki mogą występować w sadzie jabłoniowym,
−
sprawdzają miejsca ich występowania,
−
określają ich wielkość, kształt i barwę,
8) wykonanie:
−
uczniowie przeprowadzają lustrację sadu, rozpoznając i określając liczebność
szkodników,
−
porównują rzeczywistą liczebność szkodników z wartościami progowymi,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
9) sprawdzenie:
−
uczniowie przedstawiają wyniki swoich badań,
−
sprawdzają wzajemnie ich poprawność,
−
nauczyciel kontroluje poprawność wyników i ocenia poszczególnych uczniów.
Zakończenie zajęć:
−
uczniowie oceniają elementy ćwiczenia, które sprawiły najwięcej problemów,
−
formułują wnioski do dalszej pracy i nauki,
Praca domowa:
Określić, jakie choroby roślin sadowniczych mają określone progi zagrożenia.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
ankieta anonimowa dotycząca przebiegu zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Zakładanie sadu
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Obliczyć dawkę nawozów na podstawie wyników analizy gleby.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa. Należy położyć
szczególny nacisk na praktyczne zastosowanie zdobytej w trakcie tych zajęć wiedzy i konieczność
wykorzystywania wcześniej zdobytej wiedzy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny na stanowisku pracy,
2) określić powierzchnię sadu,
3) określić skład mechaniczny gleby,
4) przeanalizować wyniki badań laboratoryjnych podłoża,
5) określić składniki, które należy uzupełnić,
6) jeżeli w poprzednim punkcie stwierdzono konieczność nawożenia danym składnikiem, to
należy określić czy zostanie wniesiona pełna dawka czy tylko jej połowa,
7) wybrać nawozy, którymi będą uzupełniane niedobory,
8) obliczyć dawki masy towarowej nawozów na jeden hektar,
9) przeliczyć dawki na powierzchnię sadu,
10) zaprezentować wyniki obliczeń.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
katalogi nawozów,
–
wyniki analiz chemicznych gleby,
–
tabele liczb granicznych zawartości składników pokarmowych przed założeniem sadu,
–
kalkulator.
Ćwiczenie 2
Wykonaj konstrukcję nośną dla drzew karłowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Przedstawić konieczność wykonywania rusztowań w sadach karłowych i korzyści
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
wypływających z ich zastosowania. Podczas wykonywania pracy zachować szczególną
ostrożność podczas wiercenia otworów, wkładania słupków do dołków, a przede wszystkim
naciągania drutu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) zaplanować system sadzenia i rozstawę drzew,
3) określić materiały konieczne do wykonania rusztowania,
4) wyznaczyć rzędy za pomocą sznurka lub łańcuchów sadowniczych,
5) rozciągnąć sznurek wzdłuż rzędu,
6) określić odległości między podporami i drzewami w rzędzie,
7) wykopać dołki pod podpory,
8) ustawić podpory kontrolując, aby ich górne końce były w jednej linii,
9) pierwszy i ostatni słupek ustawić skośnie i wykonać przy nich odciągi,
10) przeciągnąć drut przez otwory w słupkach i naciągnąć go,
11) przymocować listwy do drutu w miejscach drzew,
12) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ć
wiczenie produkcyjne.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
ś
wider lub łopaty sztychówki,
–
słupki o długości 2,8 m z otworami na wysokości 2,5 m,
–
listwy 1,5 m,
–
drut,
–
naciągarka do drutu,
–
sznurek,
–
nożyce do cięcia drutu, nóż, piła do drewna, kątownik.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5.2. Systemy utrzymywania gleby w sadzie
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj objawy niedoborów składników pokarmowych na roślinach sadowniczych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa. Należy położyć
szczególny nacisk na praktyczne zastosowanie zdobytej w trakcie tych zajęć wiedzy i konieczność
wykorzystywania wcześniej zdobytej wiedzy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) obejrzeć rośliny, ich fragmenty lub ich fotografie,
3) określić zmiany w roślinach:
– wielkość i barwę liści,
– zmiany występujące na owocach,
– długość i grubość przyrostów,
4) zapisać zaobserwowane zmiany,
5) porównać wyniki obserwacji z objawami niedoborów poszczególnych składników
pokarmowych,
6) określić, jakich składników pokarmowych brakuje roślinom,
7) przedstawić wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–czenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
rośliny sadowniczych z widocznymi objawami niedoboru składników pokarmowych,
−
fotografie i slajdy z objawami niedoborów składników pokarmowych na drzewach
i krzewach owocowych.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj nawadnianie kwatery sadu jabłoniowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa. Należy położyć
szczególny nacisk na praktyczne zastosowanie zdobytej w trakcie tych zajęć wiedzy i konieczność
wykorzystywania wcześniej zdobytej wiedzy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić przepisy bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) przeanalizować sposoby nawadniania w sadzie,
3) obliczyć wielkość kwatery,
4) określić gatunki drzew w sadzie, ich wiek i rozstawę,
5) obliczyć liczbę drzew,
6) ustalić źródło wody i odległość od niego,
7) wybrać sposób nawadniania drzew,
8) określić, z jakich elementów będzie się składała instalacja,
9) naszkicować schemat instalacji,
10) obliczyć ilości poszczególnych części,
11) zaprezentować swoją pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
foldery i inne materiały reklamowe firm produkujących urządzenia do nawadniania w sadzie,
−
schematy różnych systemów nawadniania,
−
literatura dotycząca tego zagadnienia,
−
kalkulator.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
5.3. Morfologia drzew owocowych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj gatunki drzew owocowych na podstawie budowy pędów, pąków kwiatowych
i liściowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia zwracając uwagę na konieczność przestrzegania przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy. Wskazane jest podanie celowości wykonywania pracy oraz
bieżąca kontrola jej wykonywania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) obejrzeć pędy,
3) określić długość pędów, kolor i gładkość kory,
4) sprawdzić ułożenie pąków na pędach i ich kształty,
5) zapisać wyniki obserwacji,
6) porównać je z opisami i fotografiami drzew owocowych,
7) określić do jakich gatunków drzew owocowych należały otrzymane pędy,
8) przedstawić wyniki własnych obserwacji i badań.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
pędy różnych drzew owocowych,
–
fotografie i slajdy z drzewami owocowymi,
–
klucz do oznaczania roślin,
–
linijka.
Ćwiczenie 2
Uszereguj drzewa owocowe wg kolejności kwitnienia i określ znaczenie terminu
kwitnienia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien podkreślić znaczenie
znajomości terminu kwitnienia poszczególnych gatunków i wynikających z tego
konsekwencji np. wrażliwości na przymrozki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać zasad bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) określić terminy kwitnienia drzew owocowych,
3) uszeregować gatunki drzew od najwcześniej kwitnących,
4) wskazać gatunki wrażliwe na przymrozki,
5) zapisać wnioski,
6) określić, u których gatunków drzew zróżnicowany termin kwitnienia poszczególnych
odmian wpływa na zapylenie,
7) zapisać wnioski i przedstawić efekty pracy.
Zalecane metody nauczania–czenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
literatura zawierająca opisy drzew owocowych,
−
filmy lub prezentacje.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.4. Cięcie i formowanie drzew i krzewów owocowych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz sposób i wykonaj cięcie jabłoni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Należy zwrócić szczególną uwagę na zasady cięcia i konieczność przeprowadzenia tego
zabiegu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) określić, jaki cel ma zastosowanie tego cięcia,
3) ustalić sposób cięcia,
4) określić narzędzia konieczne do wykonania zadania,
5) określić, które pędy będą usuwane,
6) wskazać, które pędy należy skrócić,
7) wykonać cięcie pędów (przy wycinaniu zastosować cięcie na koronkę),
8) zabezpieczyć miejsca cięcia (u gatunków pestkowych),
9) zaprezentować pracę i przedstawić jej efekty.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ć
wiczeń praktycznychodukcyjnych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
sekatory jedno i dwuręczne,
–
piłka lisi ogon, przy cięciu grubych konarów także może być przydatna piła łańcuchowa,
–
Funaben 0,3 PA lub inny środek do zabezpieczania ran,
–
pędzelek.
Ćwiczenie 2
Wykonaj ciecie formujące jabłoni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Należy zwrócić szczególną uwagę na znaczenie tego zabiegu i dokładność jego wykonania,
wybór typu formowanej korony lub kontynuację formowania rozpoczętego w poprzednich
latach.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) określić gatunek, wiek i rozstawę drzew,
3) określić typ formowanej korony,
4) określić narzędzia konieczne do wykonania pracy,
5) określić, jakie pędy będą wycinane,
6) wskazać, które pędy będą skracane i na jaką długość,
7) wykonać cięcie wskazanych pędów,
8) zabezpieczyć miejsca ciecia,
9) omówić pracę i przedstawić jej efekty.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda ćwiczeń produkcyjnych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
sekatory jedno i dwuręczne,
–
piłka „lisi ogon”, piła łańcuchowa,
–
Funaben 0,3 PA lub inny środek do zabezpieczania ran,
–
pędzelek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.5. Ochrona roślin sadowniczych
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj choroby drzew ziarnkowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem wagi właściwego rozpoznania objawów
choroby i sposobu jej zapobiegania i zwalczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać zasad bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) określić, jakie choroby mogą występować na drzewach ziarnkowych,
3) rozróżnić objawy poszczególnych chorób,
4) na podstawie okazów lub fotografii określić zmiany na wskazanych roślinach,
5) zapisać obserwacje,
6) porównać wyniki z opisami chorób,
7) określić nazwy chorób występujących na wskazanych roślinach,
8) zaproponować metody, środki do ich zwalczania,
9) przedstawić wyniki pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
części roślin porażonych przez choroby,
−
lupa,
−
fotografie porażonych drzew,
−
Atlas Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych,
−
Program Ochrony Roślin Sadowniczych.
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj szkodniki jabłoni i grusz.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia, zwracając uwagę uczniów na konieczność wczesnego
wykrywania i rozpoznawania obecności szkodników oraz metod i środków do ich zwalczania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać zasad bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) dokładnie obejrzeć fragmenty roślin, zdjęcia szkodników lub objawy ich żerowania,
3) określić wielkość szkodnika, jego kształt i ubarwienie oraz rodzaj aparatu gębowego,
4) określić typ uszkodzenia liści, kwiatów lub owoców,
5) zapisać wyniki obserwacji,
6) porównać z opisami zawartymi w Atlasie Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych,
7) określić nazwę szkodnika,
8) zaproponować sposoby zwalczania, określając metody i zastosowane środki zgodne
z aktualnym programem ochrony,
9) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego,
–
metoda programowana.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
okazy szkodników,
−
fragmenty roślin, fotografie z objawami żerowania szkodników,
−
lupa,
−
Atlas Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych,
−
Program Ochrony Roślin Sadowniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.6.
Technologia produkcji malin, porzeczek, agrestu i truskawek
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj cięcie krzewów porzeczki czarnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa pracy.
Szczególną uwagę należy zwrócić na wybór i technikę cięcia pędów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać zasad bezpieczeństwa na stanowisku pracy,
2) określić cel cięcia,
3) ustalić wiek krzewów i sposób zbioru owoców,
4) wskazać pędy do usunięcia,
5) wykonać cięcie wskazanych krzewów,
6) przedstawić efekt swojej pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda tekstu przewodniego,
–
ć
wiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
sekatory dwuręczne,
−
krzewy porzeczki czarnej.
Ćwiczenie 2
Dobierz odmiany malin na plantację przeznaczone do zbioru ręcznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem uzasadnienia konieczności właściwego
doboru odmian krzewów do uprawy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) scharakteryzować odmiany malin,
2) wskazać różnice odmianowe między nimi,
3) określić cechy odmian do sadzenia na tej plantacji,
4) zaproponować odmiany,
5) ustalić rozstawę i ilość materiału do wykonania nasadzenia,
6) przedstawić wyniki pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda programowana,
–
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
literatura dotycząca uprawy malin.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
5.7. Integrowana produkcja owoców
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj instrukcję integrowanej produkcji owoców dla sadu jabłoniowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i sposób
wykonania ćwiczenia ze szczególnym uwzględnieniem konieczności wykorzystywania całej
dotychczas zdobytej wiedzy. W instruktażu wstępnym zaleca się omówienie korzyści
wynikających z zastosowania IPO.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku,
2) określić, jakie elementy powinna zawierać instrukcja IPO,
3) na podstawie pozyskanych informacji i literatury sporządzić instrukcję IPO,
4) przedstawić efekty pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
stanowisko komputerowe,
−
literatura dotycząca zagadnienia, w tym Program Ochrony Roślin Sadowniczych.
Ćwiczenie 2
Określ szkodliwość szkodników według tabeli progów zagrożenia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem znaczenia określania progów zagrożenia
szczególnie w produkcji integrowanej. Wykonując lustrację należy zwrócić uwagę uczniom
na charakterystyczne miejsca występowania poszczególnych chorób i szkodników.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku,
2) odszukać wartość progów zagrożeń z Programu Ochrony Roślin Sadowniczych,
3) scharakteryzować szkodniki oraz powodowanych przez nie uszkodzenia,
4) określić miejsca występowania szkodników,
5) przeprowadzić lustrację sadu,
6) określić liczebność szkodnika,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
7) ocenić, czy są przekroczone progi zagrożeń,
8) przedstawić wyniki swoich badań.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
porażone szkodnikami drzewa,
−
lupa,
−
Atlas Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych,
−
Program Ochrony Roślin Sadowniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test nr 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„
Zakładanie i prowadzenie sadu”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 7, 8, 10, 12, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,
−
celujący za rozwiązanie wszystkich zadań.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. c, 4. c, 5. d,6. d,7. a, 8. b,9. a, 10. b,11. d,12. c,
13. c, 14. a,15. d,16. a, 17. c, 18. b,19. c, 20. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Określić wymagania glebowe roślin
sadowniczych.
B
P
b
2.
Określić cechy morfologiczne roślin
sadowniczych.
B
P
b
3. Zaplanować odmiany drzew do sadu.
C
P
c
4.
Określić przydatność terenu i gleby pod
założenie sadu.
B
P
c
5.
Zidentyfikować objawy wywoływane
niedoborem lub nadmiarem składników
pokarmowych.
C
P
d
6.
Określić metody nawadniania roślin
sadowniczych.
B
P
d
7.
Scharakteryzować wartość odżywczą
owoców.
C
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
8. Zidentyfikować cechy drzew.
D
PP
b
9.
Dobrać oraz zastosować sposoby
zabezpieczania drzew i krzewów przed
mrozem i przymrozkami.
C
P
a
10.
Scharakteryzować typy koron drzew
owocowych.
C
PP
b
11.
Scharakteryzować typy koron drzew
owocowych.
C
P
d
12.
Zastosować sposób leczenia
przemarzniętych roślin.
D
PP
c
13.
Określić środki chemiczne do ochrony
roślin sadowniczych.
C
P
c
14.
Zastosować przepisy bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
C
P
a
15.
Rozróżnić metody ochrony roślin
sadowniczych.
B
P
d
16. Rozpoznać choroby drzew owocowych.
B
P
a
17. Dobrać odmiany krzewów owocowych.
D
PP
c
18.
Zaplanować nadzorowaną ochronę
upraw sadowniczych.
C
P
b
19.
Określić termin sadzenia drzew
i krzewów owocowych.
C
PP
c
20.
Scharakteryzować integrowaną ochronę
sadów i jagodników.
C
P
b
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniów o rodzajach zadań podanych w zestawie oraz zasadach punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów oraz kart odpowiedzi i instrukcji dla ucznia.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Określ czas pisania testu i nie przekraczaj go.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zaznacz numer testu.
4. Przeczytaj zestaw zadań testowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. Na każde pytanie jest tylko jedna
prawidłowa odpowiedź.
6. Czas na udzielenie odpowiedzi wynosi 30 minut.
7. Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Poziom wody gruntowej na terenie pod założenie sadu karłowego jabłoni nie powinien
być niższy niż
a) 0,5 m.
b) 1,0 m.
c) 1,5 m.
d) 2.0 m.
2. Kwiaty jabłoni zebrane są w kwiatostany
a) 1-3.
b) 5-7.
c) 10-12.
d) 15-18.
3. Minimalna liczba odmian obcopylnych na kwaterze, gdy jedna z nich jest triploidalna
wynosi
a) jedna.
b) dwie.
c) trzy.
d) cztery.
4. Sady gruszowe najlepiej sadzić
a) na płaskim terenie.
b) w kotlinach.
c) na stokach.
d) miejsce sadzenia nie ma znaczenia dla uprawy tych drzew.
5. Chloroza brzeżna liści (brzegi liścia staja się jaśniejsze, żółkną, a następnie zamierają jest
jednym z objawów niedoboru
a) azotu.
b) fosforu.
c) magnezu.
d) potasu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
6. Najkorzystniejszym ekonomicznie sposobem nawadniania sadu jest nawadnianie poprzez
a) zalewanie całej powierzchni sadu.
b) deszczowanie.
c) nawadnianie kropelkowe.
d) minizraszanie.
7. Najwięcej witaminy C zawierają owoce
a) porzeczki czarnej.
b) porzeczki czerwonej.
c) czereśni.
d) gruszki.
8. Drzewa często atakowane przez choroby drewna i kory, a przez to uprawiane w sadach
nie dłużej niż 10-15 lat to
a) jabłonie.
b) wiśnie.
c) czereśnie.
d) grusze.
9. Dla zabezpieczania drzew przed przymrozkami zalecane jest
a) zraszanie drzew dużą ilością wody.
b) spalanie opon i innych materiałów wokół sadu.
c) okrywanie drzew folią.
d) formować drzewa wysokopienne.
10. Jabłonie formowane na superwrzeciono powinny mieć średnicę korony do
a) 0,5 m.
b) 1 m.
c) 2 m.
d) 4 m.
11. Korona kotłowa ma zastosowanie przede wszystkim dla
a) jabłoni.
b) grusz.
c) wiśni.
d) śliw.
12. Gdy młode drzewka wymarzną na wysokości śniegu około 25 cm należy
a) posmarować je środkiem Funaben 03.
b) polewać wodą.
c) przyciąć wysokości 5-30 cm.
d) przyciąć na wysokości 1-5 cm.
13. Wykaz aktualnie dopuszczonych pestycydów do zwalczania chorób i szkodników
znajduje się w
a) Atlasie Chorób i Szkodników Roślin Sadowniczych.
b) czasopismach ogrodniczych.
c) Programie Ochrony Roślin Sadowniczych.
d) podręcznikach sadowniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
14. Stosowanie w sadach pestycydów I i II klasy toksyczności jest dozwolone
a) tylko dla mężczyzn po ukończeniu odpowiedniego szkolenia.
b) tylko dla właścicieli gospodarstw.
c) tylko dla mężczyzn.
d) dla każdego ze względu na małą szkodliwość tych środków.
15. Metodą zapobiegawczą ochrony roślin jest metoda
a) fizyczna.
b) biologiczna.
c) mechaniczna.
d) hodowlana.
16. Zaraza ogniowa jest chorobą kwarantannową występującą na
a) jabłoniach i gruszach.
b) wiśniach i czereśniach.
c) śliwach i morelach.
d) brzoskwiniach i morelach.
17. Rondom to odmiana
a) agrestu.
b) maliny
c) porzeczki czerwonej.
d) truskawki.
18. Nasilenie występowania choroby lub szkodnika, przy którym konieczne jest wykonanie
zabiegu, aby nie dopuścić do strat gospodarczych nazywamy
a) progiem szkodliwości gospodarczej.
b) progiem zagrożenia.
c) progiem wykrywalności agrofagów.
d) masowym występowaniem.
19. Maliny, porzeczki i agrest są sadzone
a) wczesną wiosną.
b) po pierwszym maja
c) jesienią.
d) przez cały rok, o ile ziemia nie jest zamarznięta lub wysuszona.
20. Integrowana ochrona roślin sadowniczych polega na
a) połączeniu gospodarstw sadowniczych w celu wspólnej ochrony roślin przed
chorobami i szkodnikami.
b) zastosowaniu dostępnych pestycydów w zalecanych dawkach zgodnie z Programem
Ochrony Roślin Sadowniczych tylko , gdy są przekroczone progi zagrożenia.
c) zastosowaniu różnych metod razem w celu osiągnięcia możliwie najskuteczniejszego
działania.
d) zastosowanie chemicznych metod ochrony roślin w celu zwalczenia patogenów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Zakładanie i prowadzenie sadu
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„
Zakładanie i prowadzenie sadu”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 19 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 1, 2, 14, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,
−
celujący za rozwiązanie wszystkich zadań.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. c, 4. d, 5. b,6. c,7. d, 8. a,9. a, 10. b,11. c,12. b,
13. d, 14. a,15. a,16. c, 17.b, 18. d,19. c, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Scharakteryzować cechy morfologiczne
roślin sadowniczych.
C
PP
d
2.
Scharakteryzować znaczenie
gospodarcze upraw sadowniczych.
D
PP
c
3. Ustalić gęstość sadzenia drzew.
C
P
c
4. Scharakteryzować podpory dla drzew.
C
P
d
5.
Scharakteryzować systemy uprawy
w sadzie oraz określić ich wpływ na
wzrost i owocowanie.
C
P
b
6.
Zidentyfikować objawy niedoboru
składników mineralnych.
C
P
c
7.
Scharakteryzować metody nawadniania
roślin sadowniczych.
C
P
d
8.
Scharakteryzować metody nawożenia
sadu.
C
P
a
9.
Scharakteryzować budowę pędów
i pąków kwiatowych.
C
P
a
10. Rozróżnić rozstawę drzew.
A
P
b
11. Scharakteryzować typy koron.
C
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
12.
Dobrać i zastosować sposób leczenia
uszkodzeń mrozowych.
C
P
b
13.
Scharakteryzować nadzorowaną metodę
ochrony sadów.
C
P
d
14.
Zastosować przepisy ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
D
PP
a
15. Scharakteryzować szkodliwość zajęcy.
C
P
a
16. Scharakteryzować uprawę jagodowych.
C
P
c
17.
Określić zasady uprawy roślin
jagodowych.
B
P
b
18. Dobrać odmiany krzewów.
D
PP
d
19.
Określić sposób sadzenia krzewów
owocowych.
B
P
c
20. Scharakteryzować agrofagi.
C
PP
d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniów o rodzajach zadań podanych w zestawie oraz zasadach punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów oraz kart odpowiedzi i instrukcji dla ucznia.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Określ czas pisania testu i nie przekraczaj go.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zaznacz numer testu.
4. Przeczytaj zestaw zadań testowych.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. Na każde pytanie jest tylko jedna
prawidłowa odpowiedź.
6. Czas na udzielenie odpowiedzi wynosi 30 minut.
7. Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Pąki są ułożone po trzy, z czego boczne są kwiatowe, a środkowy może być liściowy u
a) czereśni.
b) grusz.
c) jabłoni.
d) śliw.
2. Powierzchnia uprawy jabłoni wynosi w Polsce ponad
a) 30% powierzchni upraw sadowniczych.
b) 50% powierzchni upraw sadowniczych.
c) 70% powierzchni upraw sadowniczych.
d) 90% powierzchni upraw sadowniczych.
3. Sadząc jabłonie na podkładkach półkarłowych na żyznej glebie należy zastosować
rozstawę:
a) 6 m x 4 m.
b) 5 m x 3 m.
c) 4 m x 2 m.
d) 3 m x 1 m.
4. Podpory dla jabłoni karłowych powinny mieć wysokość
a) 0,8 m.
b) 1,2 m.
c) 1,7 m.
d) 2,3 m.
5. Ściółkowanie
a) zwiększa zachwaszczenie.
b) obniża parowanie wody.
c) wymaga zwiększonych dawek nawożenia potasowego.
d) zwiększa częstość występowanie parcha na jabłoni.
6. Chloroza marmurkowa (jasna blaszka liściowa między nerwami) występuje przy
niedoborze
a) wapnia.
b) potasu.
c) magnezu.
d) azotu.
7. Nawadnianie/deszczownianie sadu przeprowadza się
a) dla dokładniejszego nawożenia drzew.
b) wyłącznie podczas suszy.
c) podczas przymrozków wiosennych.
d) podczas suszy lub podczas przymrozków wiosennych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
8. Nawożenie dwuletnich jabłoni na podkładkach półkarłowych w niewielkich sadach,
należy wykonać
a) wokół drzew.
b) w pasach szerokości ok. 1,5 m.
c) w pasach szerokości 2 m.
d) na całej powierzchni sadu.
9. Silne mocne długopędy z krótkopędami u ich podstawy są charakterystyczne dla
a) czereśni.
b) grusz.
c) jabłoni.
d) wiśni.
10. Jabłonie karłowe na żyznych glebach sadzi się w rozstawie
a) 2 x 1 m.
b) 3,5 x 1 m.
c) 5 x 2 m.
d) 6 x 4 m.
11. Formując koronę wrzecionową należy
a) dążyć, aby górne i dolne pędy były podobnej długości.
b) pozostawić drzewo wycinając tylko pędy chore i krzyżujące się.
c) przyciąć pędy tak, aby drzewu nadać kształt choinki.
d) ponad pierwszym rozgałęzieniem pozostawić kilka przewodników, aby drzewo miało
lepsze nasłonecznienie wewnątrz korony.
12. Po pęknięciu kory wzdłuż pnia należy
a) zastosować szczepienie mostowe.
b) przybić korę jak najszybciej do pnia.
c) odciąć odstające fragmenty kory, aby obniżyć parowanie.
d) usunąć drzewo.
13. Nadzorowana metoda ochrony polega na
a) zastosowaniu wszelkich możliwych środków, aby patogeny nie mogły występować
w sadzie.
b) monitorowaniu liczebności szkodników i zastosowaniu metody chemicznej we właściwym
czasie i w odpowiedniej dawce.
c) stosowaniu chemicznych środków ochrony roślin przyjaznych dla środowiska.
d) połączeniu różnych metod w celu zwalczania agrofagów.
14. W celu zabezpieczenia drzew przed przymrozkami nie należy
a) palić ogniska z materiałami łatwopalnymi np. opony.
b) okrywać drzewa folią lub brezentem.
c) włączać w sadach wentylatorów w celu mieszania powietrza.
d) włączyć nawadniania sadu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
15. Zające w młodym sadzie
a) uszkadzają korę drzew.
b) zjadają liście drzew.
c) podgryzanie korzeni.
d) uszkadzają owoce.
16. Pędy malin rosną przez
a) 6 lat i więcej.
b) 4 lata.
c) 2 lata.
d) 1 rok.
17. Truskawki uprawia się najczęściej przez
a) 1-3 lat.
b) 3-5 lat.
c) 5-8 lat.
d) ponad 8 lat.
18. Odmianą porzeczki czarnej jest
a) Canby.
b) Norna.
c) Random.
d) Ojebyn.
19. Porzeczkę czarną do zbioru kombajnowego sadzi się w rozstawie
a) 2 x 1 m.
b) 2 x 2 m
c) 4 x 0,5 m.
d) 4 x 2 m.
20. Szarka to
a) szkodnik wiśni.
b) szkodnik grusz.
c) choroba winorośli.
d) choroba śliw.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Zakładanie i prowadzenie sadu
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
7. LITERATURA
1. Gacek E: Lista odmian roślin sadowniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce
2006. COBORU, Słupia Wielka 2006
2. Gładych J.: Sadownictwo i szkółkarstwo – ćwiczenia. Hortpress, Warszawa 1999
3. Główny Urząd Statystyczny: Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2006,
Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa, 2006
4. Kądzioła J., Kocimowski K., Wołonciej E: Świat w liczbach. Wydanie XII
zaktualizowane, WSiP Warszawa 2004
5. Klimek G.: Sadownictwo. WSiP, Warszawa 2000
6. McHoy P.: Praktyczna encyklopedia ogrodnictwa. DELTA W-Z, Warszawa 2002
7. Mika A.: Sadownictwo. Hortpress, Warszawa 2002
8. Olszak R. :Metodyka integrowanej produkcji wiśni. Państwowa Inspekcja Ochrony
Roślin i Nasiennictwa, Warszawa, 2005
9. Ogród. Encyklopedyczny poradnik na cały rok. Firma Księgarska J. Olesiejuk, 2004
10. Pierczak J.: Lista opisowa odmian 2004. Rośliny sadownicze. Drzewa ziarnkowe. Jabłoń.
Grusza. COBORU, Słupia Wielka 2005
Czasopisma specjalistyczne:
–
Hasło ogrodnicze
–
Owoce warzywa kwiaty
–
Sad nowoczesny
–
Sad
Literatura metodyczna:
1. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. PWN, Warszawa 1987
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITE, Radom, 2000