Projektowanie modeli 2D
i generowanie trajektorii narzędzia w opera-
1
cjach tokarskich
Cel dydaktyczny: Opanowanie podstawowych technik generowania modeli geometrycznych 2D
przedmiotów obrabianych i trajektorii narzędzi w operacjach tokarskich.
Część 1 Tworzenie modelu geometrycznego
Generowanie modelu 2D:
Rysowanie linii w układzie współrzędnych biegunowych.
Rysowanie linii wg współrzędnych punktów końcowych.
Ustawianie parametrów przygotówki (Job setup):
Stock size (Wymiary przygotówki)
Tool offset (Kompensacja narzędzia)
Tool clearance (Strefa bezpieczeństwa narzędzia)
Material of the part (Materiał przedmiotu obrabianego)
Feed calculation (Obliczanie posuwów)
Tworzenie trajektorii narzędzia 2D obejmującej:
Planowanie przedmiotu (Face cutting).
Obróbkę zgrubną powierzchni zewnętrznych (Rough machining).
Obróbkę wykańczającą powierzchni zewnętrznych (Finish machining).
Weryfikacja trajektorii narzędzia (opcja Verify):
Wizualizacja procesu obróbki na ekranie.
Postprzetwarzanie i wygenerowanie programu NC
Dla przedmiotu zaznaczonego grubą linią na rysunku (patrz - następna strona) wygenerować mo-
del dla operacji tokarskich.
Początek układu współrzędnych umieścić w punkcie oznaczonym kółkiem.
UWAGA: Ponieważ modele przedmiotów dla operacji tokarskich są symetryczne wzglę-
dem osi Z wystarczy narysować połowę konturu.
 2
KROK 1:
TWORZENIE MODELU POA
OWY ZEWN
TRZNEGO KONTURU
MAIN MENU"
Create (Utwórz)
Line (Linię)
Polar (We współrzędnych biegunowych)
[ Specify an end point ] (Określ punkt końcowy linii)
[Enter coordinates] (Podaj współrzędne punktu  z klawiatury) 0,0
[ Enter the angle in degrees ] (Podaj kąt punktu początkowego w stopniach) 90
[ Enter the line length ] (Podaj długość linii) 30
[ Specify an end point ] (Określ punkt końcowy linii)
[Enter coordinates] (Podaj współrzędne punktu) 0,-37.5
[ Enter the angle in degrees ] (Podaj kąt punktu początkowego w stopniach) 90
[ Enter the line length ] (Podaj długość linii) 37.5
[ Specify an end point ] (Określ punkt końcowy linii)
[Enter coordinates] (Podaj współrzędne punktu) 0,-52.5
[ Enter the angle in degrees ] (Podaj kąt punktu początkowego w stopniach) 90
[ Enter the line length ] (Podaj długość linii) 52.5
[ Specify an end point ] (Określ punkt końcowy linii)
[Enter coordinates] (Podaj współrzędne punktu) 0,-90
[ Enter the angle in degrees ] (Podaj kąt punktu początkowego w stopniach) 90
[ Enter the line length ] (Podaj długość linii) 52.5
Klikając ikonę zoom ustaw obraz na środku ekranu
MAIN MENU
Create (Utwórz)
Punkt
Punkt
Line (Linię)
końcowy 2
końcowy 1
Punkt
Endpoints (Między punktami końco- Punkt
końcowy 3
końcowy 4
wowymi linii)
Endpoint
[Specify the first endpoint] (Wybierz
pierwszy punkt końcowy) Kliknij le-
wym klawiszem myszki punkt koń-
cowy 1 (po uchwyceniu kursorem)
Endpoint
[Specify the second endpoint] (Wy-
bierz drugi punkt końcowy) Kliknij
lewym klawiszem myszki punkt koń-
cowy 2
Endpoint
[Specify the first endpoint] (Wybierz pierwszy punkt końcowy) Kliknij lewym klawiszem myszki
punkt końcowy 3 (po uchwyceniu kursorem)
[Specify the second endpoint] (Wybierz drugi punkt końcowy) Kliknij lewym klawiszem myszki
punkt końcowy 4
W nawiasie okrągłym kursywą podano polskie znaczenie podpowiedzi programu
"
3
 BACKUP
Horizontal
Endpoint
[Specify the first endpoint] (Wybierz pierwszy
punkt końcowy) Kliknij lewym klawiszem
myszki punkt końcowy 4 (rys. na poprzedniej
stronie)
[Specify the second endpoint] (Wybierz drugi
punkt końcowy) Kliknij lewym klawiszem
myszki punkt końcowy 2
[Enter the d coordinate] (Podaj współrzędną
d) Dla potwierdzenia podanej przez program
wartości naciśnij Enter)
Rysunek winien wyglądać jak pokazano obok
MAIN MENU
POA
OZENIE A
Create
POA
OZENIE B
Fillet (Zaokrąglenie)
Radius (Promień)
[ Enter the fillet radius ] (Podaj promień) 7.5
[ Select an entity ] (Wskaż obiekt) Kliknij w
położeniu A
[ Select another entity ] (Wskaż drugi obiekt)
Kliknij w położeniu B
MAIN MENU
Delete (Usuń)
Kliknij wewnętrzną linię pionową
MAIN MENU
Xform (Transformacje obiektów)
Mirror (Zwierciadlane odbicie)
All (Wszystkie obiekty)
Entities (Obiekty)
Done (Potwierdzenie zakończenia wskazywania obiek-
tów)
Z axis (Odbicie względem osi Z)
Wybierz opcję jak w okienku powyżej (Copy)
Kliknij OK.
4
KROK 2:
ZAPISANIE PLIKU MODELU
(Opcjonalny  zależnie od zainstalowanej wersji programu MASTERCAM)
MAIN MENU
File
Save
Zapisz pod nazwą  Twoja nazwa
Część 2 Generowanie trajektorii narzędzia
KROK 3:
WYBÓR PRZYGOTÓWKI (PÓA
FABRYKATU)
MAIN MENU
Toolpath (Trajektoria narzędzia)
Job setup (Ustawienie parametrów przygotówki)
1. Kliknij ten przycisk
(Prostokątny kontur
przygotówki)
2. Kliknij ten przycisk
aby wybrać materiał
Pod opcją Rectangle wybierz:
2 points (2 punkty  prostokąt definiowany przeciwległymi wierzchołkami)
[Enter the lower left corner:] (Podaj położenie lewego dolnego rogu prostokąta) 0,-100
[Enter coordinates:] (Podaj współrzędne prawego górnego rogu  średnicę i położenie czoła
przygotówki) 110, 10
Kilknij przycisk radiowy Material jak pokazano w okienku
powyżej.
Kliknij OK.
5
 Z listy wyboru materiałów Material List wybierz
Aluminium 6061
Kliknij OK.
Uaktywnij opcje Display boundaries (Pokaż grani-
ce przygotówki) oraz Fit screen to boundaries (Dopasuj kontur do ekranu).
Okienko winno wyglądać jak pokazano niżej.
W razie potrzeby kliknij ikonę zoom aby ustawić
model w granicach ekranu
6
KROK 4:
OBRÓBKA POWIERZCHNI CZOA
OWEJ (PLANOWANIE CZOA
A)
MAIN MENU
Toolpath
Face (Planowanie czoła)
[Face: Select first boundary point] (Definiowanie
naddatku na planowanie: podaj pierwszy punkt
konturu  dolny róg warstwy naddatku)
Origin (Początek układu współrzędnych  patrz rys.
obok)
[Enter the second boundary point] Podaj drugi
punkt konturu naddatku (taki sam jak w kroku 3 pod
opcją Rectangle) 110,10
W okienku wybierz z listy Tool parameters wskazane narzędzie ( noż prawy do zgrubnego
planowania Rough Face Right) oraz ustaw pozostałe parametry jak na rys. poniżej
Kliknij zakładkę Face parameters (Parametry skrawania przy planowaniu czoła).
7
 Ustaw parametry jak w okienku powyżej
Kliknij OK, aby zamknąć opcję Face parameters
8
KROK 5:
OBRÓBKA ZGRUBNA POWIERZCHNI ZEWN
TRZNEJ
Rough (Obróbka zgrubna)
Chain (Grupowy wybór obiektów przez zaznaczenie
łańcucha połączonych obiektów)
POA
OZENIE B
[Partial Chain: select first entity] (A
ańcuch częścio-
wy: wskaż pierwszy element łańcucha) Kliknij w po-
łożeniu A
POA
OZENIE A
[Partial Chain: select second entity] (A
ańcuch czę-
ściowy: wskaż ostatni element łańcucha) Kliknij w
położeniu B
Done
W okienku wybierz z listy Tool parameters wskazane narzędzie ( noż prawy do obróbki zgrubnej
powierzchni zewnętrznych: OD Rough Right) oraz ustaw pozostałe parametry jak na rys. poniżej
Kliknij zakładkę Rough parameters (Parametry skrawania przy obróbce zgrubnej).
9
 Ustaw parametry jak w okienku powyżej
Kliknij OK, aby zamknąć opcję Rough parameters
10
KROK 6:
OBRÓBKA WYKAC
CZAJ
CA POWIERZCHNI ZEWN
TRZNEJ
Operations (Menedżer operacji)
Select All (Wybierz wszystkie operacje  kliknij przycisk
Select All)
Kliknij prawym klawiszem w puste (białe) pole
Options (Opcje)
Toolpath display (Wyświetlanie tra-
jektorii narzędzia)
Off (Wyświetlanie wyłączone)
Kliknij OK, aby zamknąć Menedżer
operacji
Finish (Obróbka wykańczająca)
Last (Wskazanie obiektów ostatnio wybranych (do obróbki zgrubnej))
Done
11
W okienku wybierz z listy Tool parameters wskazane narzędzie ( noż prawy do obróbki
wykańczającej powierzchni zewnętrznych: OD Finish Right) oraz ustaw pozostałe parametry jak
na rys. poniżej
Kliknij zakładkę Finish parameters (Parametry skrawania przy obróbce wykańczającej).
Ustaw parametry jak w okienku powyżej
Uaktywnij opcję Lead In/Out i kliknij przycisk Lead In/Out (Dobieg i wybieg narzędzia)
12
 Uaktywnij opcję Automatically calculate entry vector (Oblicz automatycznie wektor dobiegu I
wybiegu narzędzia) w okienku Lead In/Out (Dobieg i wybieg narzędzia)
Kliknij OK, aby zamknąć okienko Lead In/Out
Kliknij OK, aby zamknąć okienka parameters
13
KROK 7:
WERYFIKACJA I POSTPRZETWARZANIE
Wybierz Verify
Kliknij przycisk Start (Uruchomienie symulacji)
START  Uruchomienie symulacji obróbki
Zamknij okienko symulacji (System powraca do Menedżera Operacji)
Kliknij przycisk Post (Uruchomienie postprocesora)
W okienku wybierz opcje jak pokazano niżej
Kliknij OK.
W okienku zapisu pliku kliknij przycisk Zapisz
MASTERCAM wygeneruje program NC pokazany
na następnej stronie
14
KROK 8:
ZAPISANIE ZAKTUALIZOWANEGO PLIKU MC8
(Opcjonalny  zależnie od zainstalowanej wersji programu MASTERCAM)
MAIN MENU
File
Save
Zapisz pod tą samą nazwą  Twoja nazwa
[Delete old . . .] (Czy usunąć poprzednia wersję pliku) Yes
KROK 9:
WYKONAĆ SAMODZIELNIE PROJEKT WG. PODANEJ WYŻEJ PROCE-
DURY DLA PEA
NEJ WERSJI MODELU (patrz rys. na stronie 2)
15