Dr Robert Grzeszczak
Katedra Prawa Europejskiego
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski
14/16 lutego:
zajęcia organizacyjne, zasady zaliczenia, organizacja zajęć oraz
historia gospodarczej integracji europejskiej, zasady ogólne euroejskiej integracji
gospodarczej (zakaz dyskryminacji, zasada lojalności, zasada pomocniczości, zasada
proporcjonalności); odwrotna dyskryminacja, pojęcie i etapy integracji gospodarczej,
wspólny i wewęntrzny rynek - zakres pojęć, podstawy traktatowe)
Podstawowe pojęcia: źródła i etapy integracji gospodarczej – strefa wolnego handlu, wspólny rynek, rynek
wewnętrzny, unia celna, unia gospodarcza i walutowa; rodzaje swobód UE i warunki ich stosowania;
harmonizacja i wzajemne uznawanie
Etapy integracji ekonomicznej (gospodarczej):
1. Strefa wolnego handlu (1951/1957/PL:1993)
2. Unia celna (1968 / PL 2004)
3. Jednolity rynek (1993 / PL 2004)
4. Unia gospodarczo-walutowa (2002 / PL 2014?)
Kolejne etapy integracji
gospodarczej
Cechy charakterystyczne
I. Strefa wolnego handlu
Obszar wewnątrz którego zniesiono cła i opłaty cłom podobne oraz
ograniczenia ilościowe (kontyngenty) na wszystkie lub tylko wybrane
produkty. Utworzenie strefy wolnego handlu, w przeciwieństwie do unii
celnej, nie pociąga za sobą określenia wspólnej zewnętrznej stawki (taryfy)
celnej. Utrzymywana jest więc kontrola celna na granicach państw
tworzących strefę. Przykłady stref wolnego handlu to m.in. NAFTA –
Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu z 1994.
II. Unia celna
Obszar na którym zniesione są cła i opłaty cłom podobne, ograniczenia
ilościowe (kontyngenty) na wszystkie bądź wybrane produkty w wymianie
pomiędzy państwami tworzącymi unię celną. W unii celnej ustala się
wspólną zewnętrzną taryfę celną na te towary. Unię celną tworzy obecnie
to obszar Unii Europejskiej od 1962 (artykuły rolne od 1968).
III. Wspólny rynek
Obszar na którym zniesione są cła i opłaty cłom podobne, ograniczenia
ilościowe (kontyngenty) w wymianie pomiędzy państwami tworzącymi
unię celną. Dodatkowo wdraża się swobody rynku wewnętrznego, tj,
swobodny przepływ osób, usług, towarów (już był wcześniej) i kapitału.
Następuje sukcesywna harmonizacja polityk gospodarczych państw
tworzących wspólny rynek, np. UE od 1.01.1994 (chwila wdrożenia
swobody przepływu kapitału).
IV. Unia gospodarcza i
walutowa (monetarna)
Obszar na którym zniesione są cła i opłaty cłom podobne, ograniczenia
ilościowe (kontyngenty) w wymianie pomiędzy państwami tworzącymi
unię celną. Dodatkowo wdraża się swobody rynku wewnętrznego, tj,
swobodny przepływ osób, usług, towarów (już był wcześniej) i kapitału.
Następuje pełna harmonizacja polityk gospodarczych państw tworzących
unię gospodarczą i walutową, zostaje wprowadzona jedna wspólna waluta i
jednolita polityka kursowa i pieniężna, np. UE „Euroland” od 01.01.2002.