1
Dariusz Brzeziński
954 WPW
Odporność- definicja:
Odporność jest to zdolność organizmu do rozpoznawania i likwidacji
nieznanych elementów i struktur, które znajdą się wewnątrz
organizmu stanowiąc dla niego zagrożenie.
Mechanizmy odporności bada nauka o nazwie immunologia.
Drobnoustrój, który dostaje się do organizmu i wywołuje odpowiedź
immunologiczną nazywany jest antygenem
.
2
Układ odpornościowy-funkcje:
Układ immunologiczny (odpornościowy) jest naturalną barierą, która nie
pozwala bakteriom, wirusom, ani żadnym szkodliwym substancjom dostać się
do naszego organizmu. Eliminuje on także te drobnoustroje, które zdołały
wedrzeć się do organizmu zanim zdołają się rozmnożyć. Układ odpornościowy
skutecznie działa, aby utrzymać organizm w zdrowiu.
Bez niego człowiek nie przeżyłby nawet błahej infekcji
Niestety, układ immunologiczny również może zachorować. AIDS, czyli zespół
nabytego niedoboru odporności jest jedną z jego najcięższych chorób.
Układ odpornościowy- budowa:
Układ odpornościowy złożony jest z białek, organów, tkanek i specjalnych
komórek.
Układ immunologiczny składa się z wielu różnych organów, między innymi ze
śledziony,grasicy i szpiku kostnego.
Narządy te nazywane są narządami limfoidalnymi, ponieważ znajdują się
w nich limfocyty.
Poza tym w wielu częściach ciała znajdują się skupienia tkanki limfoidalnej –
głównie w wejściach do organizmu (na przykład w płucach czy przewodzie
pokarmowym). Tymi tkankami są wyrostek robaczkowy i migdałki.
Nasz układ odpornościowy nie zawsze działa poprawnie. Problemy mogą
pojawić się gdy zapadamy na choroby alergiczne – układ immunologiczny
reaguje wtedy na obecność antygenów. Zdarzają się również choroby
nowotworowe układu odpornościowego, choroby autoimmunologiczne (mają
miejsce, gdy
układ immunologiczny atakuje własny organizm jakby był ciałem
obcym)
oraz choroby
związane z niedoborem odporności (zarówno
nabyte, jak i wrodzone).
3
Odporność- rodzaje:
Istnieje podział na odporność czynną i bierną.
ODPORNOŚĆ CZYNNA to odporność, która rozwija się w zetknięciu
z antygenem. Organizm "uczy się" rozpoznawać antygen.
Wyróżnia się odporność czynną naturalną - nabytą dzięki temu, że organizm
został zakażony i samodzielnie się z tym uporał, oraz odporność czynną
sztuczną, nabytą
dzięki
podaniu
szczepionki.
ODPORNOŚĆ BIERNA jest to odporność osiągana dzięki podaniu gotowych
przeciwciał. Wyróżnia się odporność bierną naturalną, występującą u dzieci
i związaną z faktem, że organizm matki przekazuje płodowi swoje przeciwciała,
które pozostają w nim aktywne przez jakiś czas, oraz odporność bierną
sztuczną osiąganą dzięki podaniu surowicy odpornościowej.
Innym podziałem jest rozróżnienie odporności swoistej i nieswoistej.
Odporność swoista jest nabyta i stanowi drugą linię obrony. W tego typu
odporności odpowiedź immunologiczna skierowana jest przeciwko określonemu
rodzajowi antygenu, co uwarunkowane jest wcześniejszym kontaktem
z tym antygenem i wytworzeniem o nim pamięci immunologicznej. Odporność
4
swoista obejmuje odporność komórkową i humoralną. W odporności tej
współdziałają ze sobą neutrofile, makrofagi, limfocyty B oraz T. Komórki te
powstają
u większości kręgowców w szpiku kostnym, przy czym limfocyty T nabywają
potem swoją specyficzność w grasicy, a limfocyty B w szpiku kostnym.
Limfocyty B i T mają w błonie komórkowej charakterystyczne dla każdej
z osobna grupy antygeny i przeciwciała.
odporność swoista – jest typem odporności, która rozwija się w miarę upływu
czasu, gdy człowiek zapada na choroby;
odporność nieswoista, inaczej odporność wrodzona – naturalna obrona, z jaką
się rodzimy;
odporność bierna – odporność zapożyczona z innego źródła. Jej przykładem są
przeciwciała przyjmowane wraz z mlekiem matki.
5