T
em
a
T
m
ie
si
ą
ca
blizejprzedszkola.pl
Jednym z podstawowych zadań placówki edukacyjnej
jest troska o bezpieczeństwo wychowanków.
Za stworzenie warunków bezpiecznego pobytu dzieci
w placówce odpowiedzialny jest jej dyrektor,
a także nauczyciele (wychowawcy), którzy obowiązani są
troszczyć się o bezpieczeństwo, higienę i zdrowie uczniów.
M
oże jednak zdarzyć się, że mimo podejmowanych środków zapobiegawczych, doj-
dzie do nieszczęśliwego wypadku na terenie przedszkola czy szkoły. Wówczas nie
tylko nauczyciel, ale każdy inny pracownik, w obecności, którego doszło do wy-
padku, zobowiązany jest udzielić natychmiastowej pomocy poszkodowanemu i zawiadomić
o wypadku lekarza oraz dyrektora placówki. Dyrektor zobowiązany jest zapewnić natychmia-
stową pomoc lekarska, powiadomić telefonicznie rodziców dziecka, które uległo wypadkowi
oraz uzyskać pisemną opinię lekarza stwierdzającą stopień uszkodzenia ciała. Jeśli zaistnia-
ło zatrucie pokarmowe dyrektor powiadamia o wypadku stację sanitarno-epidemiologiczną.
Nauczyciel pełniący funkcję opiekuna ustala okoliczności i przyczyny wypadku oraz sporzą-
dza odpowiedni protokół. Protokół ten po zatwierdzeniu jest podstawą w przypadku starań
o przyznanie poszkodowanemu świadczeń PZU. W sytuacji, gdy doszło do wypadku, a po-
moc pielęgniarki nie jest możliwa, obowiązek udzielenia pierwszej pomocy spoczywa na na-
uczycielu. Powinien on w oczekiwaniu na przyjazd wyspecjalizowanej jednostki medycznej,
udzielić pomocy zgodnie z maksymą po pierwsze nie szkodzić. Aby nie zaszkodzić trzeba znać
podstawowe objawy urazów, jakie mogą zaistnieć u wychowanków. Najczęstsze urazy na jakie
narażone jest dziecko niestosujące się do zasad bezpieczeństwa to:
1. Urazy kostne i stawowe: zwichnięcie, skręcenie, złamanie i urazy kręgosłupa.
2. Zaburzenia przytomności: padaczka, cukrzyca, omdlenie, udar słoneczny, wstrząśnie-
nie mózgu.
3. Rany i krwotoki.
4. Zaburzenia oddychania – astma.
5. Ciało obce w gardle, w oku, w nosie i w uchu.
URAZy KOSTNE I STAWOWE
ZWICHNIĘCIE – o zwichnięciu mówimy, gdy dany staw uległ zniekształceniu, występuje
silny ból, obrzęk, zasinienie oraz niemożność wykonywania ruchów w danym stawie.
Pierwsza pomoc:
unieruchomienie dwóch sąsiadujących stawów.
ZŁAMANIE – należy podejrzewać, jeżeli po urazie wystąpi obrzęk i ból nasilający się przy
uciśnięciu lub próbie uruchomienia kończyny, lub straci ona swój prawidłowy kształt.
Pierwsza pomoc:
aby obrzęk nie zwiększał się należy kończynę unieść powyżej serca i unieruchomić za
pomocą chusty trójkątnej lub własnej odzieży, a w przypadku kończyny dolnej można uszkodzoną nogę
usztywnić zdrową. Podobnie jak przy zwichnięciu w przypadku złamania otwartego należy na ranę nałożyć
jałowy opatrunek w celu zatamowania krwotoku.
SKRĘCENIE – jest mniej groźną formą urazu niż zwichnięcie, ponieważ nie zostaje rozerwa-
na torebka stawowa i szybko zostają przywrócone normalne stosunki
anatomiczne.
ZŁAMANIE ŻUCHWy – silny ból oraz obrzęk, powodujący niemoż-
ność połykania śliny, trudności mowy utrudnione oddychanie, a nawet
całkowite zablokowanie górnych dróg oddechowych.
Pierwsza pomoc:
poszkodowanego układamy w pozycji siedzącej, aby ułatwić
swobodne wypływanie śliny.
URAZy KRĘGOSŁUPA – brak lub osłabienie czucia dotyku, poraże-
nie lub niedowład kończyn, promieniujący od kręgosłupa ból.
Pierwsza pomoc:
pozostawiamy poszkodowanego w danej pozycji, udrażnia-
my drogi oddechowe.
Pierwsza pomoc
danuta cybulska
porady dla nauczyciela
T
em
a
T
m
ie
sią
ca
blizejprzedszkola.pl
ZABURZENIA PRZyTOMNOśCI
PADACZKA – utrata przytomności, bezdech, sinica, rozszerzone źrenice, drgawki, piana.
Pierwsza pomoc:
Zabezpieczyć głowę poszkodowanego, wsunąć coś pomiędzy szczęki ułożyć w bezpiecz-
nej pozycji.
CUKRZyCA – to choroba, w której organizm nie kontroluje stężenia cukru we krwi. Osoby
chore powinny mieć zawsze przy sobie informację o chorobie, rodzaju i dawce pobieranej in-
suliny.
Pierwsza pomoc:
Podać cukier lub mocno osłodzoną herbatę czy cukierka, nieprzytomnego ułożyć w po-
zycji bocznej i wezwać pogotowie.
OMDLENIE – czyli krótkotrwała utrata przytomności.
Pierwsza pomoc:
rozluźnić odzież, ułożyć tak by nogi były wyżej, jeśli nie odzyska przytomności ułożyć
bokiem. Przy utracie świadomości należy sprawdzić także drożność jamy ustnej.
UDAR SŁONECZNy – zaczerwieniona, sucha i gorąca skora, nudności, wymioty, wysoka
temperatura, dreszcze, osłabienie, uczucie niepokoju.
Pierwsza pomoc:
Ułożyć w pozycji półsiedzącej, w zaciemnione i przewiewne miejsce, zimne okłady i na-
poje.
WSTRZĄśNIENIE MÓZGU – krótkotrwała utrata przytomności, nudności, wymioty, bóle
i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, niepamięć wsteczna (nie pamięta urazu i co się stało
przed nim).
Pierwsza pomoc:
Układamy poszkodowane dziecko w pozycji leżącej na plecach z głową odchyloną do
tyłu, okrywamy by zabezpieczyć przed utratą ciepła. W przypadku wystąpienia drgawek należy zabezpie-
czyć język wkładając między zęby twardy przedmiot.
ZABURZENIA ODDyCHANIA
ASTMA – gwałtowne ataki duszności oraz duszący kaszel.
Pierwsza pomoc:
rozluźnić odzież, dostęp do świeżego powietrza, inhalator i spokój.
RANy I KRWOTOKI
RANy: cięte, kłute, tłuczone, oparzenia.
Pierwsza pomoc:
zatamowanie krwawienia, zabezpieczenie rany jałowym opatrunkiem i bandażem. Jeśli
w ranie jest ciało obce to go nie usuwamy, nie przemywamy ran, jeśli bandaż przesiąknie nie zdejmujemy go
tylko nakładamy nową warstwę, kontrolujemy oddech i tętno.
KRWOTOK ZEWNĘTRZNy – przy krwotokach z nosa pochylamy dziecko lekko do przodu
i po udrożnieniu nosa uciskamy jego skrzydełka.
Pierwsza pomoc:
Na kark i czoło robimy zimny okład. Jeżeli krwawienie dotyczy kończyny unosimy ją
powyżej poziomu serca, stosujemy ucisk na ranę lub najbliższą tętnicę.
CIAŁO OBCE W GARDLE, W OKU, W NOSIE I W UCHU
CIAŁO OBCE W GARDLE – wymaga natychmiastowego działania, ponieważ wiąże się to
z trudnościami w oddychaniu. Należy położyć dziecko na kolanach twarzą skierowaną ku
dołowi i uderzyć pięścią między łopatki. W przypadku małego dziecka wystarczy unieść ciało
chwytając za biodra, nogami do góry, co powoduje kaszel i usunięcie ciała obcego.
CIAŁO OBCE W OKU – usuwamy delikatnie odwracając górną powiekę i wypychając nią
ciało obce. Często stosuje się także przemywanie oka strumieniem czystej wody wlewanej od
wewnętrznego kąta oka, do zewnętrznego kąta oka.
CIAŁO OBCE W NOSIE – pomocy udzielamy tylko wtedy, gdy ciało występuje z nosa lub jest
dobrze widoczne.
CIAŁO OBCE W UCHU – pęsetą wyciągamy widoczne ciało obce. W przypadku, gdy do ucha
dostał się owad, wkraplamy kroplę oliwy lub spirytusu. Czasami wystarczy wywabić owada
światłem.
danuta cybulska
Bibliografia:
Tachakra, Sapal, Poradnik pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, Wydawnictwo Warszawa, 1996.
Stępińska J., Szajewski T., Pierwsza pomoc, Wydawnictwo Marek Łebkowski, Warszawa, 2006.
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Poradnik dla rodziców, Bauer-Weltbild Media, 2004.
■
Pierwsza pomoc w Policach
W marcu br. policjanci z komisariatu w Policach wraz ze Strażą Miejską spotkali się z pięciolatkami z Przedszkola
Publicznego nr 1 w Policach. Mundurowi przekazali maluchom ogólne zasady bezpieczeństwa, przypominając nu-
mery alarmowe, z których należy korzystać w przypadku zagrożenia. W spotkaniu wzięli udział również uczniowie
klasy I Szkoły Podstawowej w Przęsocinie. Pod okiem nauczyciela pokazali oni najmłodszym, jak prawidłowo należy
udzielać pierwszej pomocy.
sierż. sztab. Jolanta Szalińska