16 Przewóz poczty i wymiana ładunków pocztowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Krzysztof Heljak

Przewóz poczty i wymiana ładunków pocztowych
421[01].Z5.03

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Monika Ewa Zgiet
mgr inż. Hanna Grządziel

Opracowanie redakcyjne:
mgr Krzysztof Heljak

Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Zych

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 421[01]Z5.03,
„Przewóz poczty i wymiana ładunków pocztowych”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik usług pocztowych i telekomunikacyjnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Transport w działalności pocztowej

4.1.1.

Materiał nauczania

4.1.2.

Pytania sprawdzające

4.1.3.

wiczenia

4.1.4.

Sprawdzian postępów

4.2. Zasady przewozu poczty

4.2.1.

Materiał nauczania

4.2.2.

Pytania sprawdzające

4.2.3.

wiczenia

4.2.4.

Sprawdzian postępów

4.3. Wymiana ładunków pocztowych

4.3.1.

Materiał nauczania

4.3.2.

Pytania sprawdzające

4.3.3.

wiczenia

4.3.4.

Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o świadczeniu przesyłek listowych

w obrocie krajowym i zagranicznym na podstawie obowiązujących instrukcji i regulaminów.
Umożliwi zapoznanie się z warunkami nadawania przesyłek i stosowanymi do nich usługami
komplementarnymi oraz cennikiem opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym
i zagranicznym. Korzystając z poradnika, zdobędziesz wiedzę o organizacji pocztowej służby
nadawczej, o zasadach przyjmowania przesyłek listowych nadawanych tak przez klienta
indywidualnego, jak i masowego, o formach uiszczania opłat oraz stosowanej kontroli
w placówce nadawczej i oddawczej.

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

−−−−

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia założonych celów
kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej,

−−−−

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,

−−−−

wiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

−−−−

sprawdzian postępów,

−−−−

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,

−−−−

literaturę uzupełniającą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

421[01].Z5

Ekspedycja i przewóz poczty

421[01].Z5.01

Organizowanie prac rozdzielczo-ekspedycyjnych

421[01].Z5.02

Opracowywanie przesyłek przeznaczonych

do odprawy

421[01].Z5.03

Przewóz poczty i wymiana

ładunków pocztowych

421[01].Z5.04

Rozbiór ładunków oraz opracowywanie odsyłek

Schemat układu jednostek modułowych w module 421[01]Z5

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−−−−

określać rolę transportu w pocztowym procesie produkcyjnym,

−−−−

korzystać z aktów prawnych i innych aktów normatywnych obowiązujących
w prowadzeniu działalności pocztowej,

−−−−

określać znaczenie jednostek ekspedycyjno-rozdzielczych dla świadczenia usług
pocztowych,

−−−−

sporządzać protokoły, sprawozdania, raporty i notatki służbowe,

−−−−

organizować prace rozdzielczo-ekspedycyjne,

−−−−

opracowywać przesyłki przeznaczone do odprawy,

−−−−

dokonywać wymiany ładunków pocztowych,

−−−−

dokonywać rozbioru ładunków,

−−−−

opracowywać otrzymane odsyłki,

−−−−

obsługiwać urządzenia techniczne na stanowisku pracy,

−−−−

organizować stanowisko pracy,

−−−−

przestrzegać zasad BHP,

−−−−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−−−−

określić rolę transportu w działalności pocztowej,

−−−−

scharakteryzować rodzaje ładunków pocztowych,

−−−−

zastosować zasady dokonywania wymiany ładunku między placówką i samochodowym
kursem pocztowym,

−−−−

określić zasady wymiany poczty kursami lotniczymi i pocztowo-samochodowymi,

−−−−

wypełnić wykazy ładunku,

−−−−

sporządzić dokumenty zdawcze,

−−−−

skorzystać z mapy połączeń pocztowych,

−−−−

posłużyć się spisem kursów pocztowo-kolejowych,

−−−−

posłużyć się planem wymiany poczty.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Transport w działalności pocztowej

4.1.1. Materiał nauczania

Słowniczek

1) konwój pocztowy na kolei – przewóz ładunków pocztowych pod nadzorem pracownika

poczty,

2) konwój kolejowy – przewóz ładunków pocztowych pod nadzorem pracownika kolei,
3) konwój pocztowy – przewóz ładunków pocztowych pod nadzorem pracownika poczty,
4) konwój wartości pieniężnych – transport wartości pieniężnych chroniony przez

konwojentów
– pracowników ochrony, wyposażonych w broń palną,

5) kurs pocztowy – obieg środka transportu przewożącego ładunek pocztowy,
6) placówka końcowa – placówka pocztowa, w której kurs pocztowy kończy bieg,
7) placówka wyjściowa (początkowa) – placówka pocztowa, z której kurs pocztowy

rozpoczyna bieg,

8) przewoźnik – jednostka organizacyjna Poczty Polskiej (PP) lub osoba prawna zajmująca

się przewożeniem przesyłek i ładunków pocztowych,

9) punkt rozdzielczo-przeładunkowy (PRP) – placówka pocztowa wykonująca czynności

przeładunkowe między kursami. W uzasadnionych przypadkach w punkcie rozdzielczo-
-przeładunkowym mogą być wykonywane czynności rozdzielcze,

10) system teleinformatyczny – oprogramowanie i wyposażenie techniczne umożliwiające

rejestrację, rozdział i śledzenie przesyłek oraz opakowań zbiorczych, jak również
wspomagające ich rozdział,

11) wydział, węzeł ekspedycyjno-rozdzielczy (WER, węzeł pocztowy, węzeł) – placówka

pocztowa, której podstawowym zakresem działania są czynności rozdzielczo-
ekspedycyjne i przewozowe (Instrukcja technologiczna II P 8 w zakresie ekspediowania
i przewozu poczty wprowadzona zarządzeniem nr 48 Dyrektora Generalnego Poczty
Polskiej z dnia 12 maja 2003 r. z późniejszymi zmianami).

4.1.1.1. Definicja transportu pocztowego i komunikacji pocztowej

Podstawowym obowiązkiem poczty jest przewożenie przyjętych przesyłek pocztowych

z miejsca ich nadania do miejsca przeznaczenia. Wykonanie tych czynności wiąże się ze
spełnieniem przez pocztę tradycyjnych funkcji przewoźnika publicznego, tj. przedsiębiorstwa
ś

wiadczącego usługi dla wszystkich ludzi, gospodarki narodowej oraz organów władzy

i administracji państwowej, będących nadawcami przesyłek. Łączność i transport zaliczane są
do sfery produkcyjnej, które tworzą dochód narodowy. Działalność gospodarcza łączności
przynosi efekty ekonomiczne zarówno w formie bezpośredniej, tj. przez odprowadzanie do
budżetu państwa podatków (z wypracowanego zysku), jak i w formie pośredniej poprzez
przyczynianie się do tempa wzrostu i polepszenia wyników finansowych poszczególnych
jednostek organizacyjnych, funkcjonujących w różnych działach gospodarki narodowej.

wiadczenie podstawowych usług pocztowych wiąże się z koniecznością ustawicznego

przewożenia przesyłek pocztowych z miejsc ich nadania do miejsc ich przeznaczenia
w ramach sieci komunikacji pocztowej. Usługi te mogą być wykonywane tylko za pomocą

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodków transportowych. Pokonywanie przestrzeni jest najczęściej określone jako transport

lub komunikacja. Transport to „przewożenie, przenoszenie, przemieszczanie, zaś
komunikacja to powiązanie, połączenie, łączność”. Zgodnie z etymologią terminu
„komunikacja”, przedmiotem jej jest łączność, czyli wszelkiego rodzaju kontakty
nawiązywane pomiędzy poszczególnymi podmiotami. Wynikiem tych kontaktów jest
przekazywanie informacji, czyli wiadomości, niezależnie od tego, czy zjawisko to dokonuje
się w sposób świadomy, czy niezamierzony. Proces przekazywania informacji odbywa się
w komunikacji za pośrednictwem środków przemieszczania, jak i bez użycia tych środków.
W pierwszym przypadku przemieszczanie wiadomości będzie normalną działalnością
transportową, polegającą na przewożeniu przesyłek pocztowych z wykorzystaniem
odpowiednich środków transportowych. W drugim zaś przypadku, kiedy drogę między
nadawcą a odbiorcą przekazywana wiadomość pokonuje, przybierając postać np. fali
elektromagnetycznej

czy

sygnału

wietlnego,

mamy

czynienia

niewątpliwie

z komunikacją, a nie z transportem. Transport to działalność ludzka, polegająca na
przemieszczaniu ludzi, dóbr i wiadomości przy użyciu odpowiednich przedmiotów pracy,
zwanych środkami transportowymi. Poważna część działalności związanej z pokonywaniem
przestrzeni stanowi jednocześnie działalność transportową i komunikacyjną. Działalności
transportowej towarzyszy z reguły wielostronne nawiązywanie łączności między
poszczególnymi uczestnikami procesu przewozowego. Z kolei działalność komunikacyjna
często nie jest bezpośrednio powiązana z transportem. Występuje zatem komunikacja, która
oprócz rozciągania się na wiele operacji transportowych, obejmuje także dziedziny
nawiązujące łączność, ale nie będące transportem, nie korzystając z pośrednictwa
jakichkolwiek środków transportowych. Oprócz tego występuje również transport będący po
części komunikacją, a po części nie mieszczący się w pojęciu komunikacji. Zatem pojęcia
transportu i komunikacji nie są sobie przyporządkowane ani nie stanowią pojęć w pełni
rozłącznych. Są to dwa pojęcia o krzyżujących się zakresach. Na podstawie powyższej analizy
można stwierdzić, że „transport jest to techniczne, organizacyjne i ekonomiczne wydzielenie
z innych czynności, celowe przemieszczanie wszelkich ładunków i osób” (Piskozub A.:
Gospodarowanie w transporcie. WKŁ, Warszawa 1982).

Ze względu na używane środki przewozowe transport można podzielić na:

−

samochodowy,

−

lotniczy,

−

morski (żegluga przybrzeżna i dalekomorska),

−

kolejowy,

−

wodny śródlądowy,

−

specjalny (rurociągi, kolejki linowe).
Z wyjątkiem dwóch ostatnich gałęzi wszystkie ww. gałęzie transportu są wykorzystywane

w przewozie ładunków pocztowych. Transportem pocztowym nazywamy ogół środków
pocztowych i czynności związanych z celowym przemieszczaniem przesyłek pocztowych
według zasad określonych w planach komunikacji pocztowej. Transportem przesyłek zajmuje
się wydzielona służba przewozowa, wspomagana przez służby rozdzielczo-ekspedycyjne,
funkcjonujące we wszystkich urzędach węzłowych na terenie całego kraju.

W fazie przewozu ładunków pocztowych można wyodrębnić trzy zasadnicze etapy, które

obrazuje rys. 1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 1. Fazy przewozu w procesie produkcyjnym usług pocztowych [1]

W pierwszej fazie wykonywane są czynności związane ze zbiórką przyjętych w placówce

przesyłek pocztowych, ich opracowaniem według miejsca ich przeznaczenia i dróg
kierowania, formowaniem i składowaniem ładunku, a następnie z jego przekazaniem do
wyznaczonego kursu pocztowego.

Faza przewozowa obejmuje nie tylko transport, ale również opracowywanie odsyłek

w pocztach ruchomych oraz wymianę ładunku na trasie, tj. przyjmowanie i wydawanie
ładunków pocztowych przydrożnym urzędom pocztowym lub kursom pocztowym.

W końcowej fazie występują czynności związane z wyładunkiem ładunku pocztowego,

przetransportowaniem go do urzędu. Po rozbiorze ładunku przesyłki kierowane są do wydania
adresatowi w urzędzie pocztowym lub do doręczenia przez listonosza.

Całość procesu zamykającego przyjęcie, transport i doręczenie przesyłek określane jest

jako przemieszczanie. W procesie tym decydującym czynnikiem jest etap transportu. Pełni
bowiem następujące funkcje:
1) stanowi ogniwo pocztowego procesu produkcyjnego,
2) jest technicznym instrumentem działalności poczty w realizacji usług przewozu

i wymiany ładunków pocztowych,

3) pełni funkcję obsługową,
4) zapewnia ciągłość produkcyjną w jednostkach organizacyjnych poczty,
5) umożliwia realizację zadań koncentracji, specjalizacji i kooperacji jednostek pocztowych,
6) stanowi ekonomiczne kryterium i element przestrzennego zagospodarowania sieci

jednostek pocztowych (lokalizacji i rejonizacji),

7) jest źródłem korzyści i zysków działalności pocztowej,
8) realizuje funkcje substytucyjne i komplementarne.

Prawidłowy wybór środka transportu ma więc dla poczty bardzo duże znaczenie. Wybór

ten jest głównie zależny od następujących czynników:

−

odległości między urzędami pocztowymi a lokalnym węzłem,

−

stanu dróg,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

rodków transportowych będących w dyspozycji,

−

wielkości obrotu pocztowego,

−

czasu potrzebnego do opracowania przesyłek,

−

warunków ekonomicznych.
Ponadto środkom transportowym przy ich wyborze stawia się dodatkowo określone

wymagania, jakim winny one odpowiadać i wśród których podstawową rolę odgrywa:

−

punktualność i niezawodność niezależnie od pory roku, warunków meteorologicznych
i drogowych,

−

szybkość kursu,

−

zapewnienie bezpieczeństwa przesyłek w czasie transportu,

−

racjonalne wykorzystanie taboru w ciągu całego roku,

−

możliwość zmniejszenia wydatków eksploatacyjnych oraz samego kosztu transportu bez
obniżania jakości usług.
Poczta Polska, realizując swoje usługi przewozowe, współpracuje ściśle z obcymi

przewoźnikami, czerpiąc stosownie do potrzeb z oferowanych przez tych przewoźników
zdolności przewozowych. Istotna jest w tym przypadku powierzchnia ładunkowa oddana do
dyspozycji poczty, a także zgłoszona częstotliwość organizowanych kursów na określonym
szlaku. Partnerami publicznego operatora pocztowego są w tym względzie tacy przewoźnicy,
jak: Polskie Koleje Państwowe, Państwowa Komunikacja Samochodowa, Polskie Linie
Lotnicze „LOT” oraz obce towarzystwa lotnicze, armatorzy morscy: Polska śegluga Morska,
Polska śegluga Bałtycka – i utworzone na bazie tych armatorów spółki oraz towarzystwa
parające się przewozami ładunków pocztowych, w tym również drogą morską.
Przedsiębiorstwo pocztowe współpracuje z wyżej wymienionymi przewoźnikami, występuje
w roli zleceniodawcy usług przewozowych, których to przewoźników w pewnym sensie
można określić mianem podwykonawców zadania polegającego na przemieszczaniu przesyłki
pocztowej od nadawcy do adresata. Łączy się to z faktem, że poczta dla jej klientów jest
jedynym przewoźnikiem przesyłki pocztowej na całej trasie przewozu przesyłki
i instytucją przejmującą od tychże klientów pełną odpowiedzialność za powierzone do
przewozu przesyłki i mienie stanowiące zawartość tych przesyłek.

Przewozy ładunków pocztowych w obrocie międzynarodowym wymuszają konieczność

współdziałania

poczty

wieloma

innymi

przedsiębiorstwami

instytucjami

zabezpieczającymi szybkie, terminowe i bezpieczne dostarczenie adresatowi nadanej
przesyłki pocztowej, np. z organami administracji celnej (odprawa celna wywozowa dla
przesyłek nadanych w kraju za granicę i odprawa celna przywozowa dla przesyłek
przeznaczonych do adresatów zamieszkałych na terenie Polski).

4.1.1.2. Ekonomiczne wykorzystanie transportu samochodowego

Każda działalność może pociągać za sobą mniejsze lub większe koszty. Poczta,

wykonując podstawowe działania, jakimi są terminowe i dobre jakościowo usługi, nie może
pomijać ekonomicznej strony swej działalności. Z tego względu należy zawsze mieć na
uwadze dążenie do lepszego wykorzystania środków przewozowych i doskonalenia
organizacji ich obiegu.

Transport samochodowy jest bardzo elastyczny i szybki. Umożliwia dostosowanie tras

i czasu przewozu do istniejących potrzeb, a także dostosowanie ładowności i kategorii
samochodu do ładunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Na proces transportowy składają się następujące czynności:

−

przygotowanie ładunku do transportu,

−

czynności dokumentacyjno-organizacyjne,

−

załadunek,

−

przewóz,

−

wyładunek,

−

przekazanie ładunku.
Jak widać, sam przewóz jest tylko częścią całego procesu transportowego.
Przygotowanie do transportu ładunku pocztowego w mniejszych urzędach nie stanowi

większego problemu, ponieważ odbywa się ono na jednym stanowisku ekspedycyjnym.
W dużych urzędach węzłowych ładunek przekazywany do samochodu może pochodzić
z kilku rozdzielni i stanowisk pracy. Proces zbierania, uporządkowania ładunku
i sporządzenia ostatecznych dokumentów przewozowych jest czasochłonny oraz wymaga
wstępnych przemieszczeń do punktu zbiorczego. Po skompletowaniu ładunek jest
przekazywany

konwojentowi

obsługującemu

kurs.

Przekazywanie

ładunku

oraz

przemieszczanie do miejsca załadunku powinno poprzedzać podstawienie samochodu pod
rampę załadunkową. Chodzi o to, aby środek transportu nie stał bezczynnie. Jeżeli
konwojentem jest kierowca, to powinien otrzymać ładunek przygotowany przez pracowników
służby wewnętrznej.

Czynności

dokumentacyjno-organizacyjne

sprowadzają

się

sporządzenia

i skompletowania dokumentów zdawczych oraz sprawdzenia zgodności przyjmowanego
ładunku z dokumentami. Aby skrócić ten proces, przygotowany ładunek powinien być
ułożony partiami, tak jak jest zapisany w dokumentach. Pozwoli to na szybkie porównanie,
bez potrzeby wyszukiwania poszczególnych przedmiotów w ogólnej masie ładunku.

Przewozy poczty charakteryzują się dużą liczbą przedmiotów ładunku, ale małą masą.

Dlatego proces załadunku przesyłek pocztowych (drobnicy) jest słabym ogniwem całego
procesu transportowego. Przy większej liczbie przedmiotów ładunku zwiększa się czas
postoju środka transportu. Wydłużone postoje zmniejszają liczę obiegów środka transportu,
a przez to wzrasta zapotrzebowanie na te środki. Powinno się więc proces załadunku
mechanizować i konteneryzować, aby skrócić czas postoju i zwiększyć częstotliwość obiegu
ś

rodków transportu.

W procesie przewozu należy dostosować trasy obiegu środków transportu do strumienia

przesyłek oraz rodzaj pojazdu do masy przewożonego ładunku. Środek transportu musi
zabezpieczać ładunek przed zagubieniem w czasie transportu.

W czasie wyładunku obowiązują te same sposoby postępowania co przy załadunku.

Urzędy dokonujące wymiany powinny być tak przygotowane, aby sprawnie dokonać odbioru
ładunku, bez przedłużania czasu postoju środka transportu. Usprawnienie procesu wyładunku
odbywa się według tych samych zasad co załadunek.

Przekazanie przywiezionego ładunku jest końcowym etapem w procesie transportu.

Sprawność przekazania w dużej mierze zależy od obu stron, tj. zdającego i przyjmującego.
Zdający powinien mieć pogrupowany ładunek według zapisu w dokumentach zdawczych oraz
ułożony w dogodnym do wyładunku miejscu. Odbierający powinien przybyć na miejsce
wyładunku z odpowiednią ilością środków transportu wewnętrznego oraz dysponować
odpowiednią liczbą ludzi, aby dokonać dokładnego i szybkiego przyjęcia oraz umożliwić
planowy odjazd obiegającemu pojazdowi.

Ekonomiczne wykorzystanie transportu samochodowego zależy od poprawności

zaplanowania tras obiegu. Planując je, należy mieć na uwadze tzw. puste przebiegi.
Najkorzystniejsze są trasy okrężne oraz relacje, na których pojazd przewozi ładunek w obie
strony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Analiza obecnie eksploatowanych systemów transportu opartych głównie na połączeniach

samochodowych wykazuje, że do spełnienia założeń będą potrzebne zmiany zmierzające
w kierunku skrócenia czasu, opracowania i skrócenia czasu przewozu przesyłek.

System transportu powinien przyspieszyć przebieg przesyłek, tak aby poddane procesom

opracowania w urzędach nadawczych i węzłach rozdzielczych trafiły do służb oddawczych
w limitowanym czasie. O wyborze środków transportu powinny decydować:

−

koszt transportu,

−

ilość przewożonych przesyłek każdego asortymentu,

−

wysokość opłaty taryfowej,

−

stan sieci komunikacyjnej w kraju (koleje, drogi, sieci lotnicze).
Dokonując przeglądu aktualnie wykorzystywanych technik i technologii należy zwrócić

uwagę na przodujących publicznych operatorów pocztowych na świecie. W ten sposób można
dokonać konfrontacji stosownych rozwiązań z możliwościami ich wpływu na poziom jakości
ś

wiadczonych usług oraz obsługę klientów poczty.

Przykładem przedsięwzięć realizowanych obecnie przez tych operatorów pocztowych

mogą być:
1) wprowadzenie automatycznych systemów do segregacji i kodowania przesyłek (listowych

i paczkowych),

2) nowoczesny system transportu, ekspedycji i dystrybucji przesyłek pocztowych,
3) informatyzacja i komputeryzacja operatorów pocztowych, wprowadzenie zintegrowanych

systemów teleinformatycznych oraz usług poczty elektronicznej,

4) samoobsługowe urządzenia dla klientów.

W zakresie transportu można wykorzystać doświadczenia tych operatorów, próbując

przenieść je na działalność Poczty Polskiej. Modernizacja systemu transportu i dystrybucji
przesyłek pocztowych oraz organizacji pracy urzędów węzłowych powinna poprawić
funkcjonowanie, umożliwiając obsługę zwiększonego obrotu pocztowego. Przykładem może
być rozwiązanie niemieckich operatorów German Parcel Service i Deutscher Paket Dienst
polegające na stworzeniu systemu transportu, przeładunku i segregacji opartego o nowoczesne
technologie zlokalizowane w węzłach rozdzielczych, umożliwiające opracowanie
i odprawienie około 23 tys. przesyłek na godzinę w jednym węźle. Tak na przykład węzeł
paczkowy w Hamburgu może obsługiwać około 360 tys. przesyłek paczkowych na dobę.
Dzięki zastosowanym rozwiązaniom można wpływać na czasowe kryteria jakości usług
pocztowych: szybkość i terminowość przebiegu.

Dążenia te można odnieść także do działania szwajcarskiego operatora pocztowego, który

wykorzystuje do obrotu system przewozu ładunków pocztowych w zunifikowanych
pojemnikach.

Działania

pozwalają

poprawę

wskaźników

terminowości

i bezpieczeństwa, poprawiając jednocześnie warunki pracy.

Należy także zwrócić uwagę na rozwój środków transportowych wykorzystywanych

w komunikacji pocztowej, zwłaszcza transportu samochodowego, wyrażający się
w szczególności wprowadzeniem do eksploatacji nowych pojazdów samochodowych lepiej
przystosowanych do przewozu ładunków pocztowych oraz do wielkości obrotu pocztowego
w poszczególnych kursach pocztowych. Najbardziej zaawansowane wśród operatorów
europejskich technologie transportu samochodowego przystosowane do prac poczty i jej
pracowników stosuje brytyjski i niemiecki operator pocztowy. Działania te umożliwiają
kształtowanie bezpieczeństwa obrotu, wzrost szybkości przewozu, punktualność, a tym
samym wpływ na terminowość przebiegu przesyłek.

Starając się spełnić te wymagania przy występujących ograniczeniach finansowych,

Poczta Polska winna koncentrować swoje poczynania na:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1) tworzeniu

nowocześnie

wyposażonych

urzędów

rozdzielczo-ekspedycyjnych,

umożliwiających skoncentrowanie i sprawne opracowanie przesyłek,

2) modernizacji środków transportu pocztowego, w tym wprowadzeniu samochodów

typowo specjalistycznych.
Planowana realizacja sieci autostrad w Polsce przemawia za rozpatrzeniem zmian

organizacji sieci pocztowej opartej na węzłach lokalizowanych w dogodnych punktach
autostrad, zapewniających najlepsze połączenia pomiędzy węzłami i umożliwiających
tworzenie strumieni przepływu przesyłek pocztowych. W ten sposób poczta bazująca na
transporcie samochodowym winna dążyć stosunkowo szybko do uzbrojenia swego potencjału
w nowoczesny transport samochodowy oraz budowy urzędów spełniających rolę węzłów
w sieci pocztowej (CER,WER). Za wzór może tu posłużyć Poczta Niemiecka, w której
zrealizowana została koncepcja z 1992 roku, dotycząca budowy 33 terminali pocztowych
zlokalizowanych przy autostradach powiązanych transportem samochodowym z 380 bazami
doręczeniowymi na terenie całych Niemiec. Celem tego zamieszania było przyśpieszenie
terminu doręczania przesyłek, dotarcie do najmniejszej miejscowości i zastosowania
jednakowych cen dla klienta.

Do czasu wybudowania autostrad i urzędów zlokalizowanych przy nich należałoby

dokładnie na bieżąco analizować przewóz ładunków pocztowych w oparciu o rachunek
ekonomiczny, a także rozszerzyć możliwości stosowania połączeń lotniczych wraz ze
zwiększeniem ilości przewożonego ładunku, by zapewnić terminowość przebiegu przesyłek,
w tym głównie ekspresowych, wymagających szybkiego doręczenia.

Pojęcie efektywności sprowadza się do określenia relacji pomiędzy korzyściami

a nakładami. Należy je także rozumieć jako maksymalizację produkcji wynikającą
z właściwej alokacji zasobów przy danych ograniczeniach podaży (kosztów ponoszonych
przez producentów) i popytu (preferencji konsumentów). Z reguły w ujęciu ekonomicznym
osiągane korzyści traktowane są jako zysk lub dochód. Wyróżnia się następujące kryteria
efektywności:
1) operacyjne – związane z organizacją i przebiegiem działania oraz wyróżniające

najogólniej fakt osiągnięcia celu,

2) ekonomiczne – związane z wielkością efektów dodatnich i ujemnych, wyrażających

korzystność danej działalności,

3) informacyjne – związane z organizacją i przebiegiem procesów informacyjnych,
4) techniczne – związane ze sprawnością elementów, głównie środków technicznych,
5) eksploatacyjne – związane z funkcjonowaniem elementów i środków działania oraz

wyrażające ich wpływ na zdolność do sprawnego funkcjonowania w określonym czasie.
Powyższe kryteria efektywności można odnieść do działalności pocztowej i transportu

pocztowego. Transport pocztowy może być także elementem stymulującym efektywność
przedsiębiorstwa pocztowego, służącym pełnemu zaspokojeniu potrzeb przewozowych poczty
przy jak najniższych kosztach. W ramach efektywności dużą rolę należy przypisać
działalności transportowej, zwłaszcza poprzez:
1) ograniczenie przebiegów próżnych,
2) możliwość zmiany środka transportu w połączeniach czasowo przeciążonych lub

niedociążonych,

3) elastyczność w organizacji przewozów,
4) pełne wykorzystanie ładowności pojazdów,
5) koordynację działań poczty i jej przewoźników.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest transport?
2. Jaki jest podział transportu?
3. Co to jest transport pocztowy?
4. Jakie fazy przewozu występują w procesie produkcyjnym usług pocztowych?
5. Jakie funkcje w procesie transportowym przesyłek pocztowych pełni transport?
6. Od jakich czynników zależy prawidłowy wybór środka transportu do przewozu poczty?
7. Jakie wymagania powinien spełniać transport przy przewozie przesyłek pocztowych?
8. Kto to jest przewoźnik?
9. Jakich znasz przewoźników, którzy przewożą ładunki pocztowe? Określ, na jakich

zasadach.

10. Jakie czynności składają się na proces transportowy?
11. Jakie elementy występują w procesie transportowym poczty?
12. Jakie założenia należy uwzględnić przy wyborze środka transportu do przewozu poczty?
13. Jakie przedsięwzięcia podejmują operatorzy pocztowi w zakresie wykorzystywanych

technik i technologii?

14. Na jakich wymaganiach powinna skoncentrować się poczta w zakresie zapewnienia

bezpieczeństwa obrotu, wzrostu szybkości przewozu i punktualności przesyłek
pocztowych?

15. Jakie kryteria efektywności należy przypisać działalności transportowej?
16. Jaki transport samochodowy należy stosować przy przewozie ładunków pocztowych

z uwzględnieniem jego ekonomicznego wykorzystania?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W związku z uruchomieniem nowego urzędu pocztowego w miejscowości X

zlokalizowanej 5 km od trasy, na której przebiega droga kursu samochodowego w relacji
Ś

winoujście – Szczecin, dokonaj, uwzględniając kryteria efektywności, oceny włączenia tego

urzędu do wymiany poczty z tym kursem. Wiadomo jest, że w miejscowości tej
zlokalizowany jest masowy klient, który nadaje co drugi dzień znaczne ilości paczek o dużych
gabarytach. Kurs ten obsługuje mały samochód.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w poradniku dla ucznia kryteria efektywności przypisywanej działalności

transportowej,

2) ustalić potrzebę zaplanowania do obsługi kursu samochodu o większym tonażu,
3) ustalić dni obiegu tego kursu z uwzględnieniem używanych do obsługi samochodów,
4) opisać i wskazać czynniki, które należy uwzględnić przy zmianie komunikacji pocztowej

mającej wpływ na zapewnienie wymian poczty z tym urzędem.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z drukarką,

−

wykaz transportu w dyspozycji przewoźnika,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

cennik stosowany przez przewoźnika (w ramach ćwiczenia można przygotować
przykładowe cenniki bądź posłużyć się cennikami znalezionymi w Internecie).

Ćwiczenie 2

Otrzymałeś polecenie zaplanowania kursu pocztowego na trasie pomiędzy dwiema

miejscowościami oddalonymi od siebie o 150 km. Na trasie tej masz do wyboru możliwość
skorzystania z następujących przewoźników:

−

Państwowa Komunikacja Samochodowa,

−

Polskie Koleje Państwowe,

−

transport branżowy,

−

transport prywatny.
Wskaż – po przeprowadzonej analizie – ekonomiczne wykorzystanie transportu, który

zaplanowałeś do obsługi kursu pocztowego na trasie pomiędzy tymi miejscowościami.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w poradniku dla ucznia informacje związane z ekonomicznym wykorzystaniem

transportu,

2) ustalić czynniki, które Twoim zdaniem mają znaczenie przy planowaniu przewoźnika,
3) podać przykłady różnych uwarunkowań, które mogłyby mieć wpływ na zmianę

dokonanego przez Ciebie wyboru.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z drukarką i dostępem do Internetu,

−

kalkulator,

−

cenniki poszczególnych przewoźników.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

zdefiniować pojęcie transportu?

określić, co to jest transport pocztowy?

wskazać fazy przewozu występujące w procesie produkcyjnym
usług pocztowych?

omówić funkcje, jakie pełni transport w procesie transportowym
przesyłek pocztowych?

wskazać, od czego zależy prawidłowy wybór środka transportu
do przewozu poczty?

określić wymagania stawiane przy przewozie przesyłek pocztowych?

zdefiniować pojęcie przewoźnik?

wymienić przewoźników?

wskazać zasady współpracy poczty z przewoźnikiem?

10)

omówić czynności składające się na proces transportowy?

11)

wskazać założenia, które należy uwzględnić przy wyborze
ś

rodka transportu do przewozu poczty?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12)

scharakteryzować przedsięwzięcia podejmowane w zakresie
technik i technologii stosowanych w opracowaniu i przewozie
ładunków pocztowych?

13)

omówić wymagania, jakie powinna zapewnić poczta w zakresie
bezpieczeństwa, szybkości przewozu i punktualności przesyłek
pocztowych?

14)

omówić kryteria efektywności działalności transportowej poczty?

15)

przeprowadzić analizę ekonomicznego wykorzystania transportu
samochodowego?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.

Zasady przewozu poczty

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.1.1. Organizacyjne formy transportowej obsługi pocztowej

Rozpatrując organizacyjne formy transportowej obsługi pocztowej należy zwrócić uwagę

na infrastrukturę ekonomiczną i branżową transportu. Można ją podzielić na 2 grupy, tj.
branżową infrastrukturę podstawową i pomocniczą.
W ramach pierwszej grupy wyodrębnia się następujące składniki infrastruktury ekonomicznej
transportu:

−

drogi transportowe (m.in.: kolejowe, samochodowe, szlaki wodne, mosty, budowle
inżynierskie itp.),

−

urządzenia i wyposażenie węzłów transportowych (m.in.: dworce, porty, bocznice),

−

urządzenia i wyposażenie niezbędne do funkcjonowania dróg i węzłów transportowych
(m.in.: wyposażenie energetyczne, urządzenia łączności, urządzenia zabezpieczenia
ruchu, zaopatrzenie w wodę, gaz).
Do pomocniczych składników infrastruktury ekonomicznej transportu zaliczono

natomiast:

−

urządzenia i wyposażenie ułatwiające i usprawniające funkcjonowanie węzłów
transportowych, np. ekspedycje towarowe,

−

urządzenia i wyposażenie umożliwiające przeładunek i czasowe składowanie ładunków
w punktach węzłowych transportu, np. przeładunkowy,

−

urządzenia i wyposażenie zabezpieczające trwałość i eksploatację techniczną składników
infrastruktury ekonomicznej, np. warsztaty naprawcze.
Ważną rzeczą jest podkreślenie faktu, iż infrastruktura transportu jest jednocześnie

infrastrukturą poczty. Poczta, wykorzystując działalność transportową jako instrument służący
do realizacji usług, wykorzystuje infrastrukturę transportu bezpośrednio lub pośrednio
poprzez przewoźników, którzy świadczą poczcie usługi.

Elementem sieci połączeń pocztowych są między innymi elementy infrastrukturalne, do

których zalicza się przede wszystkim:

−

sieć placówek nadawczo-oddawczych,

−

węzły pocztowe.
Sieć ta ma zapewnić całemu społeczeństwu swobodny dostęp do pełnego zakresu usług

pocztowych oraz świadczenie ich na odpowiednim poziomie.

Kursy pocztowe i urzędy węzłowe dzielą się w ramach tzw. komunikacji pocztowej

zapewniającej terminowy i bezpieczny przewóz przesyłek z urzędu pocztowego nadawczego
do urzędu pocztowego oddawczego.

„Pod określeniem komunikacja pocztowa rozumiemy węzły pocztowe, łącznie z siecią

kursów pocztowych, których zadaniem jest powiązanie między sobą tych węzłów
z podległych im komunikacyjnych urzędów pocztowych. Głównym zadaniem komunikacji
pocztowej jest zagwarantowanie szybkiego przebiegu przesyłek” (Rudowski L.: Wpływ
poszczególnych elementów komunikacji pocztowej na czas przebiegu przesyłek pocztowych.
„Technika i Eksploatacja Poczty” 4/94, Centrum Badawczo-Szkoleniowe Poczta Polska,
Warszawa 1994).

Kursy pocztowe w sieci komunikacji pocztowej funkcjonują jako wewnątrzwęzłowe

i międzywęzłowe. Wewnątrzwęzłowe obsługują połączenia w relacjach: placówki pocztowe –
urząd węzłowy jako kursy zwózkowe oraz w relacjach: urząd węzłowy – placówki węzłowe

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

jako kursy rozwózkowe. Kursy międzywęzłowe obsługują połączenia w relacjach: urząd
węzłowy – urząd węzłowy.

Przewóz ładunku kursem pocztowym obejmuje:

−

wymianę ładunku pocztowego z urzędem pocztowym,

−

transport ładunku między kolejnymi urzędami pocztowymi.
Urzędy węzłowe w sieci komunikacji pocztowej pełnią rolę obsługową, tzn. dostarczony

kursem zwózkowym ładunek pocztowy urząd węzłowy opracowuje i przekazuje do
docelowego transportu.

Proces opracowywania przesyłek pocztowych w urzędzie węzłowym składa się

z następujących operacji:

−

przyjęcia

przesyłek

pocztowych

rodka

transportu

kursu

pocztowego

(wewnątrzwęzłowego zwózkowego lub międzywęzłowego),

−

transportu wewnętrznego,

−

rozdziału,

−

czasowego magazynowania rozdzielonych przesyłek pocztowych przed ich przekazaniem
do kursu pocztowego,

−

przekazania przesyłek pocztowych do środka transportu kursu pocztowego
(międzywęzłowego lub wewnątrzwęzłowego rozwózkowego).
Zatem podstawowym warunkiem prawidłowego przemieszczania przesyłek pocztowych

jest właściwie zorganizowana i dobrze funkcjonująca sieć połączeń komunikacji pocztowej.
Sieć komunikacji pocztowej składa się z dwóch podstawowych elementów, tj. szlaków
komunikacyjnych i węzłów pocztowych. Szlakiem komunikacyjnym jest każda droga
traktowa, kolejowa, wodna lub lotnicza wyznaczona do przewozu ładunków pocztowych przy
pomocy odpowiedniego środka przewozowego, tj. wagonu pocztowego, samochodu, autobusu
itp. Węzłem pocztowym jest miejsce zbiegu różnych dróg komunikacji pocztowej, w którym
wyznaczony urząd pocztowy spełnia czynności przeładunkowe lub przeładunkowo-
przekartowawcze. Czynności przeładunkowe polegają na przyjmowaniu ładunków
pocztowych z jednych kursów i przekazywaniu ich w takim samym stanie do innych kursów,
natomiast czynności przekartowawcze są bardziej złożone, gdyż polegają na otwieraniu
odsyłek z przyjętych ładunków i dzieleniu przesyłek według ich miejsca przeznaczenia, tj.
według kierunków ich dalszego przewozu środkami komunikacji pocztowej.

Sieć połączeń pocztowych służy nie tylko do transportu ładunków pocztowych między

różnymi miejscowościami, ale obejmuje również ruch przesyłek w obrębie tej samej
miejscowości. Zalicza się do niego przewóz przesyłek między różnymi urzędami tego samego
miasta lub między urzędem a dworcem kolejowym lub autobusowym. Obiegi tych kursów
muszą być zharmonizowane z kursami zamiejscowymi. Z tego też względu drogi
miejscowego przemieszczania przesyłek uważa się za część składową ogólnej sieci połączeń
pocztowych. W krajowej sieci połączeń pocztowych funkcjonują obecnie 52 węzły pocztowo-
komunikacyjne (wśród nich spełniające szczególne znaczenie Wydziały Ekspedycyjno-
Rozdzielcze), połączone międzywęzłowymi kursami pocztowymi.

4.2.1.2. Węzły pocztowe

Sprawne funkcjonowanie transportu pocztowego umożliwia prawidłowe funkcjonowanie

(przebieg przesyłek pocztowych) całej struktury Poczty Polskiej. Rolą transportu pocztowego
jest przewóz przesyłek między urzędami nadawczymi a urzędami oddawczymi. Ważną rolę
pełnią węzły ekspedycyjno-rozdzielcze, które powiązane siecią komunikacyjną pomiędzy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

tymi urzędami gwarantują stałe zapewnienie sprawnego oraz terminowego opracowania
i przebiegu przesyłek pocztowych.

Szczególna rola urzędu węzłowego polega na rozbiorze ładunków pocztowych, które

nadeszły z innych węzłów i z nadawczych urzędów (punktów pocztowych) przynależnych do
niego, a następnie na podziale przesyłek i sporządzeniu opakowań zbiorczych dla wszystkich
węzłów i urzędów oddawczych przynależnych. Komunikacyjną rolą węzła jest zapewnienie
zbiórki przesyłek z podległych urzędów nadawczych (punktów pocztowych) poprzez punkty
rozdzielczo-przeładunkowe, a następnie opracowanie i wyekspediowanie.

W obecnie obowiązującej komunikacji pocztowej funkcjonują 52 węzły pocztowe,

opracowujące przesyłki ekonomiczne i priorytetowe (rys. 2).

Rys. 2. Lokalizacja węzłów pocztowych w kraju [opracowanie własne]

Na rysunku 3 przedstawiono mapę lokalizacji węzłów ekspedycyjno-rozdzielczych

z przypisanymi urzędami pocztowymi obsługiwanymi przez dany węzeł na terenie Polski,
a na rysunku 4 – czasy bezpośredniego przejazdu do obsługiwanych urzędów pocztowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 3. Mapa lokalizacji Węzłów Ekspedycyjno-Rozdzielczych z przypisanymi urzędami pocztowymi

[Czasopismo „Poczta Polska”]

Rys. 4. Mapka przedstawiająca rozkład czasu przejazdów pomiędzy CER a UP [czasopismo „Poczta Polska”]

4.2.1.3. Rola i zadania CER, WER

Centra Ekspedycyjno-Rozdzielcze (CER), Wydziały Ekspedycyjno-Rozdzielcze (WER)

powoływane są dla centralizacji służb ekspedycyjno-rozdzielczych. Docelowo zasięgiem
swoim obejmą obecnie działające węzły pocztowe. W CER-ach prace rozdzielcze przesyłek
listowych są wykonywane bardzo wydajnymi maszynami rozdzielczymi. Opracowanie
ładunków pocztowych również w dużym stopniu jest zmechanizowane. Rola ich jest taka jak
działających obecnie WER. Jedne i drugie są urzędami węzłowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.1.4. Węzły i kursy pocztowe

Rolą urzędu węzłowego jest rozbiór ładunków pocztowych, które nadeszły do niego

z innych węzłów i z nadawczych urzędów przynależnych do niego, podział i sporządzenie
odsyłek dla wszystkich węzłów i urzędów oddawczych sobie przynależnych, zbiórka
z podległych urzędów nadawczych poprzez punkty rozdzielczo-przeładunkowe całości
materiału listowego przeznaczonego do opracowania i wyekspediowania do innych urzędów
węzłowych, jak również do urzędów oddawczych na obszarze działania tego węzła.
Nadawczo-oddawczy urząd pocztowy przesyłki do własnych rejonów doręczeń pozostawia
w urzędzie, nie przekazuje ich do urzędu węzłowego.

Jeśli chodzi o obrót paczkami pocztowymi, to w sieć bezpośrednich wymian z kursami

międzyokręgowymi zostały włączone również punkty rozdzielczo-przeładunkowe, np. na
terenie CUP OR Szczecin są to: Stargard Szczeciński, Choszczno, Szczecinek. Wszystkie
CER, WER, urzędy węzłowe, punkty rozdzielczo-przeładunkowe oraz urzędy wykonujące
czynności nadawczo-oddawcze tworzą sieć pocztową.

4.2.1.5. Plany przewozu i wymiany poczty

Utworzenie i funkcjonowanie sieci opiera się na planach przewozu i wymiany poczty.

Sieć połączeń międzywęzłowych tworzona jest na naradach kursowo-odsyłkowych
organizowanych przez Centrum Usług Pocztowych. Do tak opracowanych planów połączeń
pocztowych tworzy się sieć połączeń wewnątrzregionalnych (między węzłami i punktami
rozdzielczo-przeładunkowymi) oraz kursy traktowe i miejscowe. Materiał ten opisano
szeroko w poradniku dla ucznia w module „Organizowanie prac ekspedycyjno-
rozdzielczych”.

4.2.1.6. Opakowania zbiorcze

Przekazywanie

przesyłek

następuje

najczęściej

opakowaniach

zbiorczych.

Opakowaniem zbiorczym jest: worek pocztowy, kontener (pojemnik przejezdny), kaseta,
paleta, skrzyniopaleta. Wybór opakowania zbiorczego zależy od ilości i wielkości
przekazywanego ładunku pocztowego, a także od możliwości jego zabezpieczenia.
Najczęściej

stosowanym

opakowaniem

zbiorczym

przekazywania

przesyłek

rejestrowanych

jest

worek

odsyłkowy.

Worek

pocztowy

zaopatrzony

w biegnący wzdłuż pas w kolorze czerwonym przeznaczony jest do przewozu odsyłek
ekonomicznych drogą lądową. Worek w kolorze niebieskim lub z pasem w kolorze
niebieskim biegnącym wzdłuż niego przeznaczony jest do przewozu przesyłek priorytetowych
drogą lądową. Do przewozu poczty priorytetowej drogą lotniczą służą worki poliestrowe
koloru beżowego z biało-czerwonym paskiem.

Do przewozu przesyłek kurierskich EMS i Pocztex używa się dwóch rodzajów worków:

do przesyłek Pocztex w obrocie krajowym – w pionowe pasy pomarańczowe i niebieskie, do
przesyłek EMS w obrocie zagranicznym – w kolorze pomarańczowym. Prawidłowo
sporządzona odsyłka w worku odsyłkowym jest pewnym zabezpieczeniem dla znajdujących
się w niej przesyłek. Do przekazywania większej ilości przesyłek, szczególnie zwykłych,
wykorzystuje się kontenery, kasety i palety oraz skrzyniopalety. Oprócz palet każde
opakowanie zbiorcze powinno być zaopatrzone w nazwę urzędu macierzystego oraz numer
ewidencyjny. Każde tak opisane opakowanie podlega niezwłocznemu zwrotowi do urzędu
macierzystego. Należy przekazywać w nich posiadane pod adresem tego urzędu węzłowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

przesyłki, a w razie ich braku – należy zwrócić puste. Obrót opakowaniami zbiorczymi
podlega ewidencji w sumariuszu, do którego wpisów dokonuje się na podstawie innych
dokumentów zdawczych (wykazy ładunku). Gospodarowanie opakowaniami zbiorczymi
opisano w poradniku ucznia w module „Opracowywanie przesyłek przeznaczonych do
odprawy”.

4.2.1.7. Rodzaje kursów pocztowych

Podział ze względu na wykonywane czynności i używane środki transportu.
Kursy pocztowe dzieli się na:

1. ze względu na użyty środek transportu:

−

samochodowe,

−

kolejowe,

−

lotnicze.

2. ze względu na wykonywane czynności:

−

manipulacyjne (ambulans pocztowy, konwój pocztowo-samochodowy, konwój
pocztowo-lotniczy) – to kursy, w których obsada kursu dzieli i dokonuje
dwustronnych wymian przedmiotów ładunku, zwykłe – kurs pocztowy, w którym
urząd ekspediujący sporządza komplet dokumentów zdawczych dla poszczególnych
wymian, rolą konwojenta – kierowcy jest wydawanie dla poszczególnych placówek
zapisanych w wykazach ładunku przedmiotów ładunku i gdy wskazuje na to plan
wymiany, odbieranie ładunku adresowanego do urzędu wyjściowego, będącego
przełożeństwem kursu,

−

zamknięte (jak wskazuje nazwa, kurs jest zamknięty, dokumenty zdawcze – wykazy
ładunku często zamknięte łącznie z ładunkiem lub w posiadaniu kierowcy
samochodu; ładunek w urzędzie ekspediującym powinien być tak zabezpieczony, aby
nie uległ uszkodzeniu).

3. ze względu na obsługę:

−

pod nadzorem pracownika poczty,

−

pod nadzorem pracownika przewoźnika,

−

pod ochroną pracownika ochrony wyposażonego w broń palną.

4. ze względu na okresowość i częstotliwość obiegu:

−

planowe (obiegające zgodnie z ustalonymi planami wymiany i tabelkami
kursowymi),

−

doraźne – zaprowadzane w miarę potrzeb, gdy wymaga tego ilość ładunku do
przewiezienia (do danego urzędu oddawczego punktu rozdzielczo-przeładunkowego
czy węzłowego).

Każdym kursem pocztowym, niezależnie od podziału, zarządza wyznaczony urząd

pocztowy. Mówimy wtedy, że urząd ten jest przełożeństwem kursu.

4.2.1.8. Sieć połączeń pocztowych

Siecią pocztową jest sieć urzędów pocztowych na terenie Polski. Siecią połączeń

pocztowych jest sieć urzędów pocztowych wraz z siecią łączących ich kursów pocztowych.
Kursy pocztowe obiegające w całej sieci pocztowej dzieli się na:

−

kursy międzywęzłowe – czyli takie, które przewożą ładunki pocztowe w relacjach między
węzłami pocztowymi (CER/WER – węzeł pocztowy, węzeł pocztowy – węzeł pocztowy),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

kursy traktowe (wewnątrzwęzłowe) – czyli takie, które przewożą ładunki pocztowe
w

relacjach między urzędem węzłowym a punktem rozdzielczo-przeładunkowym oraz

urzędem oddawczym w obrębie jednego węzła, a także zbierające ładunki pocztowe
z urzędów nadawczych i przewożące je do punktów rozdzielczo-przeładunkowych lub
urzędów węzłowych,

−

kursy miejscowe – czyli kursy, które przewożą ładunki między urzędem węzłowym lub
punktem przeładunkowym a urzędem nadawczym i oddawczym w obrębie jednego
miasta.
Podstawowym warunkiem prawidłowego przemieszczania przesyłek pocztowych jest

właściwie zorganizowana i dobrze funkcjonująca sieć połączeń komunikacji pocztowej.
Składa się ona z dwóch podstawowych elementów: węzłów pocztowych i szlaków
komunikacyjnych.
Węzeł pocztowy – to zbieg dróg komunikacji pocztowej, na przecięciu których wyznaczony
urząd pocztowy spełnia czynności przeładunkowe i rozdzielczo-przeładunkowe.
Szlak komunikacyjny – to każda droga: traktowa, kolejowa, lotnicza lub wodna wyznaczona
do przewozu poczty za pomocą odpowiednich środków transportu.
Sieć połączeń pocztowych planuje się i koryguje na bieżąco w ramach całego
przedsiębiorstwa.

Rys. 5. Schemat sieci połączeń pocztowych [opracowanie własne]

4.2.1.9. Planowanie przewozu poczty

W zależności od potrzeb, lecz nie rzadziej niż raz w roku, odbywa się centralna

konferencja kursowo-odsyłkowa.

Uczestniczą w niej służby komunikacyjne Poczty Polskiej, składające się głównie

z pracowników DOP i niektórych węzłów pocztowych oraz przedstawiciele przewoźników
ś

wiadczących transport na rzecz poczty.

W wyniku pracy konstruktorów planów komunikacji pocztowej rozwija się koncepcja

usprawniania przewozów poczty w miarę możliwości i warunków ekonomicznych w kraju.

Efektem końcowym pracy tych zespołów są dokumenty przeznaczone do celów

służbowych:

−

„Ogólnokrajowy przegląd kierowania przesyłek pocztowych”,

−

„Ogólny spis kursów i przegląd połączeń pocztowych”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Temat ten omówiono szeroko w poradniku dla ucznia w module „Organizowanie prac

ekspedycyjno-rozdzielczych”.

Po dokonaniu ustaleń w sprawach przewozu i transportu przesyłek pocztowych na

obszarze kraju następuje opracowanie planów wewnątrzwęzłowych. Konstrukcją tych
dokumentów zajmują się zespoły planistów, którzy opracowują dla węzła:

−

zegar wiązań – czyli spis kursów nadchodzących i odchodzących do i z urzędu/węzła
w ciągu doby zegarowej. Zawiera on informacje o czasie przyjazdu i odjazdu kursów,
niezbędne do opracowania wewnętrznych terminów kontrolnych dla procesów
eksploatacyjnych (rys. 6),

Rys. 6. Zegar wiązań [druk nakładu Poczty Polskiej]

−

plan kierowania przesyłek – indywidualny dla każdego urzędu i kursu pocztowego,
określający zasady ekspediowania przyjętych przesyłek pocztowych. Podaje szczegółowo
rodzaj i kolejność sporządzania odsyłek, z jednoczesnym wskazaniem tych urzędów, do
których są one odprawiane za pośrednictwem odpowiednich (zaplanowanych) kursów
pocztowych. Poszczególne odsyłki oraz wskazówki dotyczące ich odprawiania umieszcza się
według kolejności podanej w planie wymiany poczty danego urzędu pocztowego (rys. 7),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 7. Plan kierowania przesyłek [druk nakładu Poczty Polskiej]

−

plan wymiany poczty (odsyłek) – dokument sporządzany dla urzędów i kursów
pocztowych, zawierający spis odsyłek otrzymywanych, sporządzanych i wysyłanych
przez urząd w ciągu doby, kurs w czasie zaplanowanego przejazdu oraz odsyłek
przechodowych (rys. 8),

Rys. 8. Plan wymiany poczty (odsyłek) [druk nakładu Poczty Polskiej]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Tabelka kursowa – dla kursów pocztowych o różnym zasięgu. Jest rozkładem jazdy
uwzględniającym rodzaj ładunku, trasę przejazdu i dni tygodnia, w których kurs
obsługuje trasę (rys. 9).

Rys. 9. Tabelka kursowa [druk nakładu Poczty Polskiej]

Plany komunikacyjne muszą uwzględniać potrzeby w zakresie terminowego przewozu

różnych kategorii przesyłek i wielkości ładunków pocztowych.
Jednym z elementów jakości usług pocztowych jest terminowość (Dyrektywy pocztowe UPU,
Ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. – Prawo pocztowe, Ustawa z dnia 18 marca 2004r.
o zmianie ustawy – Prawo pocztowe, Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
09.01.2004r. w sprawie Wykonywania Powszechnych Usług Pocztowych (Dz. U. nr 5 z dnia
15 stycznia 2004 r., poz. 34 z późniejszymi zmianami). Dla jej osiągnięcia, dla
poszczególnych kategorii przesyłek listowych i paczkowych, opracowane zostały
determinanty czasowe:
1. w ruchu krajowym w kategoriach:

−

priorytetowe – z terminem doręczenia D+1,

−

ekonomiczne – z terminem doręczenia D+3,

2. w ruchu za granicę:

−

priorytetowe – z terminem doręczenia:

−

D+3 – dla krajów europejskich,

−

D+6 – dla pozostałych krajów,

−

ekonomiczne:

−

dla krajów europejskich – z terminem doręczenia D+6,

−

pozostałe kraje – w zależności od drogi kierowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dla przesyłek priorytetowych zarówno w ramach usługi listowej, jak i paczkowej

granicznymi godzinami nadania są:

−

15.00 – w placówkach pocztowych zlokalizowanych na obszarach wiejskich,

−

17.00 – w placówkach pocztowych zlokalizowanych na terenach miast siedzib punktów
przeładunkowych,

−

18.00 – na terenach miast siedzib urzędów węzłowych.
Uwzględniając powyższe determinanty czasowe dla przebiegu przesyłek listowych

i paczkowych, poniżej zaprezentowano założenia komunikacji pocztowej.
Przykład 1

Czasy graniczne związane z opracowywaniem przesyłek listowych w węźle (wynikające

z czasu przebiegu D+1) na przykładzie CER Warszawa:

−

do godz. 15.00 – nadawanie przesyłek w placówkach wiejskich,

−

w godz. 15.00–17.00 – nadawanie przesyłek w urzędach pocztowych zlokalizowanych
w miastach nie będących siedzibami punktów przeładunkowych (w zależności od
skomunikowania),

−

do godz.17.00 – nadawanie przesyłek w urzędach pocztowych zlokalizowanych
w miastach
w siedzibach punktów przeładunkowych,

−

do godz. 18.00 – nadawanie przesyłek listowych w Warszawie,

−

do godz. 20.00 – ostatni kurs przyjeżdżający do CER z obszaru działania węzła
warszawskiego,

−

do godz. 19.30 – ostatni kurs skrzynkowy z terenu miasta Warszawy,

−

do godz. 22.00 – rozdział przesyłek w CER,

−

do godz. 3.30 – nadejście do CER ostatniego kursu międzywęzłowego,

−

do godz. 6.30 – wyjazd ostatniego kursu do obszaru działania węzła warszawskiego,

−

do godz. 7.00 – wyjazd ostatniego kursu do urzędów zlokalizowanych na obszarze miasta
Warszawy.
Dla zapewnienia terminowego przewozu listowych przesyłek priorytetowych

i kurierskich EMS-Pocztex (Instrukcja ogólna w zakresie przesyłek pocztowych – II P 4,
stanowiąca załącznik do zarządzenia nr 44 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 30
kwietnia 2002 r. z późniejszymi zmianami. Regulamin świadczenia usługi przesyłki
kurierskiej EMS-Pocztex w obrocie krajowym przez jednostki organizacyjne PP, stanowiący
załącznik do zarządzenia nr 8 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 11 lutego 2002
r.) funkcjonują w przewozie krajowym nocne połączenia lotnicze jako zasadnicza droga
transportu dla tych przesyłek między wyznaczonymi węzłami w kraju. Rolę uzupełniającą
spełniają tu kursy samochodowe o zasięgu międzyokręgowym i międzywęzłowym,
gwarantujące dostarczenie przesyłek w godzinach nocnych. W tabeli 1 przedstawiono godziny
przylotów i odlotów przykładowych lotniczych kursów pocztowych połączonych z Warszawą.

Tabela 1. Godziny przylotu do Warszawy i wylotu z Warszawy przykładowych pocztowych kursów lotniczych

[opracowanie własne]

do Warszawy

z Warszawy

Przełożeństwo

kursu

wylot

przylot

wylot

przylot

Olsztyn

20:10

23:20

23:50

3:00

Białystok

20:05

23:20

23:50

3:05

Lublin

20:15

23:20

23:50

2:50

Kielce

19:50

23:25

00:10

3:50

Łódź

21:00

23:15

23:50

2:05

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 10. Nocne połączenia pocztowe – lotnicze do Warszawy [opracowanie własne]

Rys. 11. Nocne połączenia pocztowe – lotnicze z Warszawy [opracowanie własne]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykład 2

Czasy graniczne związane z opracowywaniem paczek (wynikające z czasu przebiegu

D+1):

−

do godz. 15.00 – nadawanie paczek w placówkach wiejskich,

−

w godz. 15.00–17.00 – nadawanie przesyłek w urzędach pocztowych zlokalizowanych
w miastach nie będących siedzibami punktów przeładunkowych (w zależności od
skomunikowania),

−

do godz.17.00 – nadawanie paczek w urzędach pocztowych zlokalizowanych w miastach,

−

do godz. 18.00 – nadawanie paczek w urzędach pocztowych na obszarze miasta
Warszawy,

−

do godz. 20.00 – ostatni kurs przywożący paczki z obszaru działania węzła
warszawskiego,

−

do godz. 22.00 – zakończenie rozdziału paczek w CER,

−

do godz. 4.00 – nadejście do CER ostatniego kursu międzywęzłowego,

−

do godz. 6.30 – wyjazd ostatniego kursu na obszar działania węzła warszawskiego,

−

do godz. 7.00 – wyjazd ostatniego kursu z paczkami dla prawobrzeżnej części Warszawy.
Do przewozu pocztowych paczek priorytetowych (Instrukcja technologiczna w zakresie

paczek pocztowych oraz listów wartościowych w obrocie krajowym – II P 6, stanowiąca
załącznik do zarządzenia nr 95 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 5 października
1999 r. z późniejszymi zmianami) między węzłami zastosowano sieć połączeń funkcjonującą
na bazie kursów pocztowo-samochodowych.

Uzupełnieniem sieci komunikacji pocztowej są obiegające w sieci kolejowej konwoje

pocztowe (dawne ambulanse pocztowe) w wagonach pocztowych (rys. 12), konwoje
pocztowe obiegające w urządzeniach kolejowych – wagony bagażowe (rys. 13) i konwoje
pocztowo-samochodowe krajowe – KPS (rys. 14).

Rys. 12. Sieć połączeń kolejowych [opracowanie własne]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 13. Konwoje pocztowe obiegające w urządzeniach kolejowych (wagony bagażowe) [opracowanie własne]

Rys. 14. Konwoje pocztowo-samochodowe krajowe (KPS) [opracowanie własne]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.1.10.

Obsługa kursów

Każdy kurs pocztowy posiada swoją obsługę, którą może stanowić pracownik Poczty

Polskiej, pracownik Centrum Pocztex lub pracownik przewoźnika, np. PKP, LOT, PKS.
Obsługujący kurs jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo przewożonego ładunku. Jeśli
wynika to z planów wymiany, odpowiada także za prawidłowość i terminowość wymian
ładunku.

4.2.1.11.

Plany obiegu kursów

Kursy pocztowe obiegają według planów obiegu kursów, którymi są plany wymiany wraz

z planami kierowania oraz tabelki kursowe. Ramowa sieć połączeń pocztowych opracowana
jest centralnie i zawarta jest w „Ogólnym spisie kursów pocztowych”. Zawarte są w nim
połączenia między węzłami. W oparciu o nie jest tworzona sieć połączeń w ramach CUP OR
oraz w węzłach. Ważnym podręcznikiem jest „Wykaz węzłów rozdzielczych i sektorów
PNA”.

4.2.1.12.

Plany wymiany poczty i plany kierowania przesyłek

Dla urzędu pocztowego:
Sporządzanie, przewóz i otrzymywanie odsyłek planowych odbywa się na podstawie

planów wymiany poczty. Oznacza to, że cały obrót planowymi kursami odbywa się na tej
właśnie podstawie. Właściwie sporządzone plany wymiany poczty zapewniają terminowe
przekazanie w odsyłkach przesyłek od nadawcy do adresata. Uwzględnia się w nich całą sieć
połączeń pocztowych, łącznie z planowaniem wymian ładunków w poszczególnych urzędach,
gdzie dokonywane są wymiany.

Aby właściwe przesyłki trafiły do odpowiednich odsyłek konieczne jest sporządzenie

planów kierowania przesyłek. Plan kierowania wprowadza się do użytku nierozłącznie
z planem wymiany poczty jako jego niezbędne i konieczne uzupełnienie. Obecnie, gdy uległy
likwidacji urzędy sektorowe, a ich rolę przejęły urzędy węzłowe, zmieniło się podejście do
sporządzania planów kierowania. Pozostały trzy relacje kierowania przesyłek:

−

urząd nadawczy – węzeł,

−

węzeł – węzeł,

−

węzeł – urząd oddawczy.
Jedynie przesyłki do własnych rejonów doręczeń pozostają w urzędach nadawczo-

-oddawczych. Pozostałe, po wstępnym opracowaniu, ekspediowane są do urzędów
węzłowych, gdzie opracowywane są zgodnie z obowiązującymi planami komunikacyjnymi.

Plan wymiany poczty, w którym zapisano wszystkie przewożone odsyłki, stał się planem

kierowania przesyłek. Plany wymiany poczty oraz plany kierowania powinny posiadać
zarówno urzędy pocztowe, jak i każdy kurs pocztowy niezależnie od trasy przebiegu czy
użytego środka transportu. Spójny, ogólnopolski system połączeń pocztowych gwarantuje
prawidłowe funkcjonowanie Poczty Polskiej. Ważną umiejętnością pracowników służb
ekspedycyjnych i rozdzielczych jest umiejętność czytania i stosowania planów wymiany
poczty oraz planów kierowania przesyłek pocztowych. Koniecznością staje się biegła
znajomość stosowanych w tych dokumentach określeń i skrótów. Plany wymiany poczty dla
urzędu pocztowego zawierają informacje dotyczące planowanych nadchodzących
i sporządzanych odpraw. Plan ten określa, o której godzinie, za pośrednictwem jakiego kursu
i jakie nadejdą planowe odsyłki. Z planów wymiany wynika również, o której godzinie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i w jakie dni, za pośrednictwem jakiego kursu należy przekazać sporządzone własne odsyłki
do określonego w tym planie urzędu węzłowego czy też oddawczego.

Z ustalonych terminów kontrolnych w urzędzie wynika, o której godzinie należy

sporządzić odsyłki do danego kursu. Plany wymiany poczty dla ambulansu pocztowego, kursu
pocztowo-samochodowego i kursu pocztowo-lotniczego są takie same. W każdym z nich
zawarte są informacje o:

−

czasie odjazdu i planowanych czasach poszczególnych wymian ładunku i czasie
zakończenia jazdy (lotu),

−

planowych nadchodzących odsyłkach,

−

planowych sporządzanych wykazach ładunku dla poszczególnych urzędów i kursów
stycznych do tego kursu i wynikającej z nich konieczności grupowania odsyłek
i przesyłek luzem do wydania.
Po przeprowadzonych ostatnio zmianach w komunikacji pocztowej, w wyniku której

likwidacji uległy sektory, kierowanie przesyłek i odsyłek wychodzących z węzła sprowadza
się do kierowania do innego węzła. Pomimo usunięcia pojęcia „sektor” ze słownika
pocztowego będzie on funkcjonować jeszcze długo. Biegła znajomość przynależności
„sektorów” do węzłów jest podstawą w pracy służb rozdzielczych i ekspedycyjnych każdego
urzędu pocztowego.

Dla kursu pocztowo-samochodowego:
Plany wymiany poczty i plany kierowania przesyłek kursów pocztowo-samochodowych

są takie same jak dla ambulansów pocztowych. Jedną z podstawowych różnic jest to, że do
ambulansu pocztowego na kolei wysłannicy urzędu pocztowego mającego z nim wymianę
zgłaszają się w określonym czasie na peronie stacji kolejowej. Natomiast kurs pocztowo-
samochodowy najczęściej podjeżdża pod rampę wyładowczą urzędu pocztowego. Sposób
dokonania wymiany jest taki sam: jako pierwszy ładunek przekazuje kurs pocztowy,
a następnie urząd pocztowy.

Dla kursu pocztowo-lotniczego:
Plany wymiany poczty i plany kierowania przesyłek dla kursów pocztowo-lotniczych są

podobne jak dla kursów wyżej omówionych. Kursami lotniczymi nie przewozi się paczek
pocztowych, także priorytetowych. Za to przewozi się przesyłki kurierskie EMS i Pocztex,
nawet jeśli są większych wymiarów i przewożone są jako pakiety. Tymi kursami przewożone
są tylko przesyłki priorytetowe i przesyłki kurierskie. Nie przewozi się żadnych przesyłek
ekonomicznych. Ładunek do kursu lotniczego powinien być sporządzany z takim
wyliczeniem, aby wymiana mogła się odbyć przed planowym odlotem samolotu.
Poszczególne partie rodzajów ładunku powinny być odpowiednio pogrupowane wraz
z przynależnymi dokumentami zdawczymi. Wymiana między wysłannikami urzędu a kursem
lotniczym ma charakter jednostronny. Wymianę ładunku poprzedza wręczenie ważnych
wykazów ładunku. Przekazywany ładunek powinien być liczony przez obie strony, a strona
przyjmująca zobowiązana jest do sprawdzenia stanu zewnętrznego przedmiotów ładunku
i porównania ilości przyjętych przedmiotów z wpisami w wykazach. Przekazujący ładunek ma
obowiązek zapowiadania poszczególnych grup ładunku oraz cech przedmiotów. Do przewozu
lotniczego nie wolno przekazywać przesyłek uszkodzonych. Po zakończeniu przekazywania
ładunku do samolotu konwojent powinien przeszukać środek transportu w celu sprawdzenia,
czy nie pozostały w nim jakieś przedmioty ładunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz składniki infrastruktury ekonomicznej transportu?
2. Jakie elementy infrastrukturalne należy uwzględnić w sieci połączeń pocztowych?
3. Co rozumiesz pod określeniem komunikacja pocztowa?
4. Co to jest kurs międzywęzłowy?
5. Jakie czynności obejmuje przewóz ładunku kursem pocztowym?
6. Z jakich czynności składa się proces opracowywania przesyłek pocztowych w urzędzie

węzłowym?

7. Jaka jest liczba węzłów pocztowych i ich powiązanie?
8. Jaka jest rola CER (WER) przy wykonywaniu zadań komunikacji pocztowej?
9. Jaki jest podział kursów pocztowych ze względu na użyty środek transportu?
10. Jaki jest podział kursów pocztowych ze względu na wykonywane przez nie czynności?
11. Jaki jest podział kursów pocztowych ze względu na ich obsługę?
12. Jaki jest podział kursów pocztowych ze względu na okresowość i częstotliwość obiegu?
13. Co to są kursy traktowe?
14. Czym kurs traktowy różni się od kursu miejscowego?
15. W jaki sposób następuje planowanie przewozu poczty?
16. Jakie dokumenty powstają przy planowaniu komunikacji pocztowej?
17. Jakie założenia komunikacji pocztowej należy uwzględnić przy prawidłowym

zaplanowaniu kursów pocztowych?

18. Jaki jest wpływ funkcjonowania komunikacji lotniczej na przewóz ładunków

pocztowych?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj na planszy model komunikacji pocztowej polegający na wyznaczeniu

miejscowości, w której będzie funkcjonował urząd węzłowy powiązany z innymi urzędami
pocztowymi zlokalizowanymi na terenie obsługiwanym przez ten urząd węzłowy. Jako
założenia przyjmij warunki poznanej komunikacji pocztowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować planszę, na którą naniesiesz lokalizację urzędów pocztowych,
2) wyznaczyć jedną z lokalizacji na urząd węzłowy,

3) zaznaczyć liniami zaplanowane połączenia pocztowe,

4) wskazać przy urzędach i urzędzie węzłowym czasy przyjazdu i odjazdu kursów,

5) odszukać w poradniku dla ucznia informacje związane z założeniami komunikacji

pocztowej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

plansza (kartka brystolu formatu A3),

−

przybory,

−

komputer z drukarką (istnieje możliwość wykonania tego zadania w programach
graficznych zainstalowanych na komputerze).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Jesteś pracownikiem firmy, której szef polecił przygotowanie i wysyłkę dokumentów na

postępowanie przetargowe związane z działalnością firmy. Przygotowanie polega na
skompletowaniu

wszystkich

dokumentów,

przygotowaniu

odpowiedniej

przesyłki

i przekazaniu jej do urzędu pocztowego w takim czasie, który zagwarantuje dotarcie tej
przesyłki do miejscowości oddalonej od miejsca nadania o 300 kilometrów do godziny 10
następnego dnia. Komunikując się z najbliższym urzędem pocztowym, ustal, jakie są
możliwości zapewnienia dotarcia przesyłki w określonym czasie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) ustalić, jaki rodzaj przesyłki musisz nadać w urzędzie pocztowym,
2) ustalić godziny, których nie możesz przekroczyć, chcąc, by przesyłka odeszła planowym

kursem pocztowym,

3) ustalić z pracownikiem urzędu pocztowego informacje związane z godzinami dotarcia

przesyłki do miejscowości, do której wysyłasz przesyłkę,

4) powiadomić oczekującego w tej miejscowości o wszystkich informacjach związanych

z nadaniem przesyłki i przewidywanych godzinach jej doręczenia,

5) wyszukać w poradniku dla ucznia informacje związane z planowaniem komunikacji

pocztowej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

informator o usługach pocztowych,

−

spis telefonów,

−

komputer z drukarką i dostępem do Internetu.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

wymienić składniki infrastruktury ekonomicznej transportu?

określić pojęcie komunikacja pocztowa?

wyjaśnić, co to jest kurs międzywęzłowy?

wskazać na czynności, które obejmuje przewóz ładunku
kursem pocztowym?

scharakteryzować czynności składające się na proces opracowywania
przesyłek pocztowych w urzędzie węzłowym?

wskazać na powiązania urzędów węzłowych?

omówić rolę CER/WER w wykonywaniu zadań komunikacji
pocztowej?

wymienić podział kursów pocztowych ze względu na użyty środek
transportu?

omówić kursy pocztowe ze względu na wykonywane czynności?

10)

wymienić podział kursów pocztowych ze względu na ich obsługę?

11)

wyjaśnić, co to jest kurs traktowy?

12)

wyjaśnić różnicę pomiędzy kursem traktowym a kursem
miejscowym?

13)

scharakteryzować planowanie komunikacji pocztowej?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14)

wymienić dokumenty powstające przy planowaniu komunikacji
pocztowej?

15)

wyjaśnić, jakie założenia komunikacji pocztowej mają wpływ
na odpowiednie zaplanowanie kursów pocztowych?

16)

omówić funkcjonowanie komunikacji lotniczej w zakresie przewozu
ładunków pocztowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.

Wymiana ładunków pocztowych

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.1.1. Formowanie ładunków pocztowych

Przed przekazaniem ładunku do odprawy następuje jego formowanie (kompletowanie).

W małych urzędach, gdzie występuje niewielki zakres prac ekspedycyjnych, formowanie
polega na zebraniu w jedną całość odsyłek listowych i ładunku paczkowego. Zakres ten
uzależniony jest od wielkości obrotu pocztowego oraz obiegającego środka transportu
przewożącego pocztę. W dużych urzędach węzłowych (WER, CER) szczególnego znaczenia
nabiera kwestia kompletowania ładunku przeznaczonego do kursów międzywęzłowych.
Poszczególne grupy rodzajowe takiego ładunku, składające się na całość, to:

−

paczki zwykłe, przesyłki pobraniowe,

−

paczki i przesyłki pobraniowe z zadeklarowaną wartością,

−

odsyłki listowe (wartościowe, z kartą i bez karty), w tym EMS i Pocztex.
Formułując ładunek, przesyłki stanowiące przedmioty ładunku należy umieszczać

w opakowaniach zbiorczych, tak by odprawa przygotowanego ładunku odbywała się sprawnie
i szybko. Zebrany w jedną całość ładunek należy wpisać do wykazów ładunku i pogrupować
według kolejności przekazywania.

4.3.1.2. Rodzaje ładunków pocztowych

Rozróżnia się następujące rodzaje ładunków pocztowych:

−

Z – zbiorowy, obejmujący wszystkie rodzaje odsyłek i inne przedmioty ładunku
przewożone luzem,

−

P – paczkowy dla odsyłek paczkowych i paczek przekazywanych luzem (z zadeklarowaną
wartością i zwykłych),

−

WK – listowy dla odsyłek listowych i przesyłek listowych przekazywanych luzem.
Do ładunków Z i P należy dołączać przesyłki pobraniowe przesyłane luzem. Ładunki

pocztowe dzielą się na planowe i pomocnicze. Ładunkami planowymi są odsyłki i ładunki
ujęte w planie wymiany poczty. Ładunki planowe dzielą się na stałe i doraźne. Ładunki stałe
sporządza się nawet przy braku przesyłek. Ładunki doraźne sporządza się tylko
w przypadkach posiadania przedmiotów ładunku. Ładunki doraźne oznacza się przez dodanie
do znaku rodzaju odsyłki litery „d”, np. Ld. Pomocniczymi mogą być wszystkie rodzaje
ładunków. Ładunki pomocnicze sporządzane są w razie potrzeby do placówek pocztowych i
kursów.

4.3.1.3. Ogólne zasady wymiany poczty

Wymiana to przekazanie komuś czegoś w zamian za coś innego. Zasada ta stosowana jest

powszechnie w przewozie poczty. Występuje ona zawsze przy dokonywaniu wymian ładunku
pocztowego. Wymiana poczty odbywa się na podstawie dokumentu zdawczego, jakim jest
wykaz ładunku (sporządzanie tego dokumentu omówiono w module „Opracowywanie
przesyłek przeznaczonych do odprawy”). Przed rozpoczęciem wymiany zawsze należy
upewnić się, czy wymiana nastąpi pomiędzy właściwymi osobami, tj. pracownikiem urzędu
pocztowego, punktu pocztowego i kursu pocztowego. Pewność tę uzyskamy, gdy osoby te

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wymienią się ważnymi wykazami ładunku. Strona przyjmująca wykaz ładunku stronie
zdającej ma obowiązek sprawdzić autentyczność otrzymanego wykazu. Wykaz taki jest
jednocześnie upoważnieniem do odbioru ładunku od pracownika zdającego i stanowi
pokwitowanie za wydany ładunek.

Wymiana ładunku między placówką pocztową a kursem pocztowym może mieć charakter

jednostronny lub dwustronny. Podczas wymiany jednostronnej tylko jedna strona przekazuje
swój ładunek drugiej stronie. Podczas wymiany dwustronnej obie strony przekazują
wzajemnie swoje ładunki. Wymianę ładunku poprzedza wręczenie wykazów ładunku (wraz
z załącznikami). Przy przekazywaniu dużej ilości przedmiotów ładunku rejestrowanych
sumarycznie dopuszcza się podsumowanie wykazu po zakończeniu wymiany. Pracownik
placówki pocztowej dokonujący wymiany ma obowiązek odebrania i przekazania ładunku
bezpośrednio z i do kursu pocztowego. Przy wymianie odbywającej się na zapleczu lub przed
placówką pocztową jako pierwszy wręcza swój wykaz pracownik obsługujący kurs. Przy
wymianie odbywającej się w oddaleniu od placówki pocztowej jako pierwszy wręcza swój
wykaz pracownik placówki pocztowej. Strona nie przekazująca ładunku wręcza drugiej
stronie wykaz próżny. Podczas wymiany dwustronnej jako pierwszy przekazuje swój ładunek
pracownik kursu, a dopiero po tym przekazuje swój ładunek pracownik placówki pocztowej.
Pracownik otrzymujący wykaz ładunku ma obowiązek sprawdzić jego ważność przed
oddaniem swego ładunku.

Za nieważny uznaje się wykaz ładunku:

−

bez odcisku datownika placówki pocztowej lub kursu pocztowego wystawiającego,

−

z niewłaściwą datą w odcisku datownika,

−

z nieczytelnym odciskiem datownika,

−

niezaadresowany, zaadresowany do innego odbiorcy,

−

bez podpisu, niepodsumowany,

−

noszący ślady wycierania,

−

posiadający skreślenia niepotwierdzone w przepisowy sposób.

Postępowanie z wykazem nieważnym określone jest w poradniku ucznia „Rozbiór

ładunków oraz opracowywanie odsyłek”.

W przewozie ładunków pocztowych dość często stosowana jest wymiana jednostronna.

Polega ona na przekazywaniu ładunku tylko przez jedną stronę w zamian za wykaz próżny.

Ładunek do wymiany powinien być przekazywany według poszczególnych grup

rodzajowych z zachowaniem następującej kolejności:

−

odsyłki awizowane i wartościowe,

−

odsyłki EMS, odsyłki Pocztex,

−

odsyłki priorytetowe,

−

przesyłki priorytetowe,

−

odsyłki ekonomiczne,

−

przesyłki ekonomiczne,

−

inne przedmioty ładunku.

Przekazywany ładunek powinien być liczony przez zdającego i przyjmującego

z równoczesnym zwracaniem uwagi na stan zewnętrzny przyjmowanych przedmiotów
ładunku. Przyjmujący ma obowiązek porównywania liczby przyjętych przedmiotów ładunku
każdej z grup rodzajowych z wpisami do wykazu ładunku. W przypadku przyjmowania
przedmiotów awizowanych należy bezwzględnie sprawdzić ich zabezpieczenie i tożsamość.

Pracownik zdający swój ładunek ma obowiązek zapowiadania poszczególnych grup

ładunku w toku przekazywania oraz cech przedmiotów, np. awizowana, ciężka, ostrożna itd.
Obsługa kursu samochodowego wydaje ładunek zgodnie z kolejnością ułożenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

w samochodzie. Jeżeli podczas wymiany stwierdzi się brak lub uszkodzenie przedmiotu
ładunku, naruszenie zamknięcia i zabezpieczenia, strona przyjmująca powinna zażądać od
zdającego potwierdzenia tego faktu w wykazie ładunku (sposób postępowania z tą
nieprawidłowością opisano w poradniku dla ucznia „Rozbiór ładunków oraz opracowywanie
odsyłek”). Uszkodzonych przedmiotów ładunku nie wolno oddawać do przewozu bez
uprzedniego zabezpieczenia lub przepakowania. Po dokonaniu wszystkich wymian ładunku
konwojent kursu pocztowego powinien przeszukać środek transportu w celu sprawdzenia, czy
nie pozostały w nim przedmioty ładunku. Wymianę ładunku należy przeprowadzać
z zachowaniem bezpieczeństwa ale sprawnie, tak aby nie przedłużać planowego postoju kursu
pocztowego.

4.3.1.4. Przygotowanie ładunku do wymiany

Wymiana poczty odbywa się w ściśle określonym miejscu i czasie. Aby mogła nastąpić,

muszą być do niej przygotowane równocześnie obie strony, tj. przekazująca i przyjmująca.
Jeżeli wymiana odbywa się w miejscu poza urzędem pocztowym, np. na dworcu kolejowym,
to na wyznaczone miejsce w określonym czasie powinni przybyć wysłannicy ekspedycji
urzędu wraz z własnym ładunkiem. Obsługa kursu powinna być przygotowana na to, aby
z chwilą podjazdu do miejsca wymiany rozpocząć proces wymiany.

Przybycie na wyznaczone miejsce i w wyznaczonym czasie wysłanników urzędu zwykle

poprzedza

sporządzenie

odsyłek

skompletowanie

ładunku

urzędzie

oraz

przetransportowanie go na miejsce wymiany. W zależności od lokalizacji urzędu dostarczenie
ładunku na miejsce wymiany może się odbywać w różny sposób. Jeżeli urząd znajduje się
w miejscu wymiany, np. na dworcu, to może się to odbyć za pomocą transportu
wewnętrznego (elektrowózki, wózki peronowe). Jeżeli wymiana następuje w dużej odległości
do urzędu, to odbywa się za pomocą samochodu, który musi dojechać do miejsca wymiany.
Taka sytuacja warunkuje przygotowanie ładunku, który musi odbywać się z odpowiednim
wyprzedzeniem. Czas rozpoczęcia przygotowania ładunku w urzędzie musi być tak obliczony,
aby można było wykonać wszystkie czynności i przybyć na miejsce wymiany nie później niż
o czasie przyjazdu kursu.

Pracownik urzędu odbierający ładunek do wymiany jest odpowiedzialny za ilość i stan

ładunku, który przyjął i pokwitował aż do momentu przekazania go stronie przyjmującej
i przyjęcia go bez zastrzeżeń. Z tego powodu obowiązany jest dopilnować, aby podczas
przewożenia, przekładania oraz przekazywania nie nastąpił ubytek lub nie nastąpiło
naruszenie stanu zewnętrznego przyjętego ładunku. Przygotowany do wymiany ładunek może
się składać w poszczególnych dniach z różnych ilości przedmiotów ładunku. Chcąc dokonać
sprawnej wymiany poczty uwzględniającej ilość ładunku, do pomocy przy wymianie należy
kierować zwiększoną ilość pracowników. W takiej sytuacji każdy z pracowników powinien
być odpowiedzialny za przydzieloną do ochrony część ładunku pocztowego.

4.3.1.5.

Przekazywanie przesyłek i przedmiotów ładunku wewnątrz placówki
pocztowej

Przy przekazywaniu przesyłek i przedmiotów ładunku wewnątrz placówki pocztowej

należy przestrzegać przepisów oraz zwracać uwagę na zapewnienie bezpieczeństwa obrotu
pocztowego. Przesyłki rejestrowane i odsyłki przekazuje się za pokwitowaniem w
dokumentach zdawczych. Wzajemne przekazywanie przesyłek między okienkiem pocztowym
a zapleczem (ekspedycją) placówki odbywa się na podstawie karty odsyłkowej. Pokwitowanie
polega na umieszczeniu przez odbierającego w kopii dokumentu zdawczego adnotacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

„otrzymałem” i złożeniu podpisu. W uzasadnionych przypadkach odnotowuje się także czas
(godzinę i minutę) przekazania. Jeżeli przyjmujący jest wyposażony w datownik, zamiast
adnotacji umieszcza odcisk datownika. Pokwitowanie obejmuje także dokumenty będące
załącznikami do karty odsyłkowej lub wykazu ładunku. Pracownik odbierający przesyłki
rejestrowane i przedmioty ładunku powinien sprawdzić ich stan zewnętrzny i liczbę, a przy
rejestrowanych szczegółowo także tożsamość. Jeżeli przekazywanie odbywa się kilka razy
w ciągu zmiany, to zamiast oddzielnych dokumentów można sporządzić jeden dokument,
w którym każdorazowo będzie kwitowany odbiór. W systemie teleinformatycznym
przekazywanie przesyłek i odsyłek może odbywać się na podstawie wewnętrznego dokumentu
zdawczego. Jeżeli przesyłki rejestrowane lub przedmioty ładunku przekazuje pracownik
pośredniczący, to kwituje ich odbiór w dodatkowej (drugiej) kopii dokumentu. Wówczas
oryginał przekazuje wraz z przesyłkami, a pokwitowaną kopię zwraca jako dowód należytego
przekazania. W placówkach, w których służba jest pełniona na zmiany, przekazywanie
przesyłek rejestrowanych i przedmiotów ładunku odbywa się na podstawie dokumentów
zdawczych, sporządzanych pod adresem zmiany przyjmującej służbę. Z większych ilości
przesyłek powinny być sporządzane odsyłki pomocnicze pod adresem placówek, do których
wyekspediowane będą przez zmianę następną. Przekazywanie przesyłek rejestrowanych
w węzłach o dużym obrocie przesyłek może być uproszczone, jednak uregulowane
wewnętrznym zarządzeniem kierownika węzła.

4.3.1.6. Wymiana ładunku z konwojami pocztowymi

Konwoje pocztowe dzielą się na zwykłe i manipulacyjne. W konwoju wartości

pieniężnych osoba transportująca wartości pieniężne dokonuje wymiany na podstawie
odrębnych dokumentów. W konwoju zwykłym konwojent dokonuje wymiany na podstawie
wykazów sporządzonych przez placówkę wyjściową konwoju i adresowanych do innych
placówek, z którymi konwój wymienia pocztę. W konwoju manipulacyjnym konwojent
otrzymuje ładunki na podstawie wykazów adresowanych do konwoju. Otrzymane przedmioty
ładunku segreguje i wymienia na podstawie wykazów, które sam sporządza. W adresie
wykazu dla konwoju wymienia się rodzaj kursu, numer oraz nazwy miejscowości wyjściowej
i końcowej, np.:

−

kps 14/103 Poznań – Warszawa,

−

kp w poc. 77101 Iława – Olsztyn.

W przypadku kursu okrężnego wymienia się również nazwę miejscowości zwrotnej, np.:

kps 14/111 Poznań – Bydgoszcz – Poznań. Wymiana powinna być dokonana w granicach
planowego czasu postoju kursu. Każde przekroczenie czasu postoju winno być odnotowane
w sprawozdaniu służbowym z obiegu kursu. Każde skrócenie planowego postoju pociągu bez
zgody obsługi kursu, w którym obiega konwój pocztowy, uniemożliwiające dokonanie pełnej
wymiany ładunku, należy odnotować w sprawozdaniu. Gdy obsługa pociągu da sygnał
odjazdu, należy natychmiast wstrzymać wymianę i zamknąć drzwi. Placówki pocztowe, które
tylko odbierają ładunki z konwoju zwykłego, adresują wykazy próżne do placówki końcowej.
Konwoje zwykłe, które tylko przyjmują ładunki, wydają jako pokwitowanie wykazy próżne,
sporządzone przez placówkę początkową. Placówka pocztowa, która przekazuje do konwoju
zwykłego większe ilości wykazów bezpośrednich, może sporządzić dodatkowo wykaz ogólny
adresowany do konwoju, w którego kopii konwojent kwituje odbiór całości ładunku zamiast
w poszczególnych wykazach adresowanych do poszczególnych placówek pocztowych. Po
obsłużeniu konwoju konwojent przekazuje do placówki końcowej otrzymane wykazy próżne
oraz (o ile zostały sporządzone) wykazy ogólne z placówek pocztowych. Dowodem przyjęcia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ładunku z konwoju zwykłego przez końcową jest podpis pracownika przyjmującego, złożony
w wykazach przywiezionych przez konwojenta i w jego obecności.

4.3.1.7. Wymiana ładunku przy zastosowaniu samochodów zamkniętych

Wymiana ładunku pocztowego przy zastosowaniu samochodów zamkniętych polega na

przewozie ładunków pod zamknięciem, bez potrzeby przydzielania pracownika (-ów) do
obsługi kursu. Kursy samochodów zamkniętych mogą być planowe lub doraźne.
Samochodami zamkniętymi przewozi się ładunki między dwiema placówkami pocztowymi.
Placówka wysyłająca dokonuje załadunku, ułożenia, sporządzenia dokumentów, zamknięcia
i zabezpieczenia samochodu, a w przypadku kursu doraźnego dodatkowo zawiadamia
placówkę przeznaczenia. Wykaz ładunku zaadresowany do placówki przeznaczenia
przekazuje się za pośrednictwem kierowcy. Załadunek i rozładunek samochodu zamkniętego
musi odbywać się komisyjnie. Przed otwarciem samochodu należy sprawdzić jego zamknięcie
i zabezpieczenie, a po otwarciu stan przedmiotów ładunku. Po zakończeniu rozładunku
samochodu należy sprawdzić, czy nie pozostały w nim przedmioty ładunku. Samochodami
zamkniętymi przewozi się wszystkie rodzaje przedmiotów ładunku z wyjątkiem
awizowanych.

4.3.1.8. Wymiana ładunku z konwojami kolejowymi

Konwojem kolejowym nazywamy przewóz ładunku pocztowego pod bezpośrednim

nadzorem pracownika kolei, wchodzącego w skład obsługi pociągu. W konwoju kolejowym
przewozi się odsyłki listowe z kartą i bez karty. Odsyłki przewożone konwojem kolejowym
muszą być zabezpieczone plombą. Ładunki do konwojów przekazuje się na podstawie
wykazów adresowanych bezpośrednio do poszczególnych placówek pocztowych. Nad tytułem
wykazu adresowanego do placówki pocztowej pisze się „kk poc. nr....” oraz nazwę stacji
początkowej
i końcowej, między którymi konwój obiega. Pracownik kolei wchodzący w skład obsługi
pociągu kwituje odbiór ładunku na kopii wykazu. Odbiór ładunku z konwoju odbywa się po
uprzednim wręczeniu wykazu próżnego.

4.3.1.9. Wymiana ładunków z kursami autobusowymi

Przewóz ładunków pocztowych autobusami może odbywać się pod nadzorem pracownika

poczty lub obsługi autobusu. W przypadku przewozu pod nadzorem pracownika poczty
postępuje się tak jak przy konwojach pocztowych. W przypadku przewozu pod nadzorem
obsługi autobusu postępuje się tak jak przy konwojach kolejowych. Pracownik placówki
pocztowej zgłaszający się do wymiany ma obowiązek udzielić obsłudze autobusu pomocy
w załadowaniu lub wyładowaniu ładunku pocztowego.

4.3.1.10.

Przewóz poczty drogą lotniczą

Przewóz poczty drogą lotniczą odbywa się pod nadzorem pracownika pocztowego

i według zasad ustalonych dla manipulacyjnego konwoju pocztowego. Przełożeństwo kursu
wyposaża obsadę w niezbędne środki łączności bezprzewodowej. Węzeł właściwy dla
lokalizacji danego portu lotniczego obowiązany jest zapewnić przeszkolenie wszystkich
pracowników (w tym także kierowców) wjeżdżających na dane lotnisko z zakresu przepisów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

BHP oraz poruszania się po lotnisku. Wjazd i wyjazd z lotniska oraz przebieg wymiany
ładunku odbywa się w uzgodnionym miejscu i w sposób uzgodniony z Zarządem Portu
Lotniczego. Ładunek kierowany do przewozu lotniczego powinien mieć podaną
w dokumentach zdawczych i na chorągiewkach (kartkach adresowych) wagę ładunku, której
ogólna wielkość na każdy odcinek lotu nie może przekraczać dopuszczalnego udźwigu
samolotu. Przekazywanie przedmiotów ładunku do samolotu odbywa się według wskazówek
konwojenta kpl. Ładunek w samolocie powinien być rozmieszczony według kolejności
wydawania i zapewniać pogrupowanie na poszczególne kierunki. Kapitan samolotu może,
z uwagi na bezpieczeństwo lotu, nakazać inne rozmieszczenie ładunku. Szczegółowe zasady
przewozów poczty drogą lotniczą reguluje Instrukcja technologiczna w zakresie nocnych
przewozów lotniczych II P 15.

4.3.1.12.

Dokonywanie wymiany w urzędzie węzłowym z kursami pocztowymi
zbiórkowymi

Gotowy, sformowany ładunek przekazuje się zgodnie z ogólnymi zasadami dokonywania

wymian. Przekazywanie ładunku odbywa się zgodnie z kolejnością podaną wcześniej.
Podstawą dokonywania wymiany jest plan wymiany poczty. Przekazywanie ładunku odbywa
się w 2 fazach. W pierwszej fazie do węzła przekazywane są odsyłki i przesyłki priorytetowe,
które po opracowaniu w węźle przekazywane są do kursów ustalonych specjalnie dla
przesyłek priorytetowych. W drugiej fazie, najczęściej już po zamknięciu urzędu, do węzła
przekazywane są odsyłki i przesyłki ekonomiczne oraz priorytetowe przyjęte po godzinie
granicznej.

4.3.1.13.

Wymiana

poczty

pojemnikach,

kontenerach

(pojemnikach

przejezdnych), na paletach, skrzyniopaletach

Nowe technologie wprowadzone w celu ułatwienia i udoskonalenia wymian pocztowych

wymogły na ich twórcach konieczność dostosowania odpowiednich opakowań zbiorczych do
ich realizacji. W pojemnikach i kontenerach przekazywane są przesyłki rejestrowane i zwykłe.
Nie ma problemu z zabezpieczeniem, w razie konieczności opakowanie takie zabezpiecza się
plombą. Pojemniki, które są wykorzystywane do przekazywania przesyłek pocztowych
przystosowane

są

automatycznych

maszyn

rozdzielczych

wykorzystywanych

w rozdzielniach dużych urzędów węzłowych (CER, WER). Kontenery i palety transportowe
wykorzystuje się do przekazywania przesyłek, a także ładunków pocztowych. Przy niewielkiej
mechanizacji służb ekspedycyjno-rozdzielczych znacznie poprawia się skuteczność ich pracy.
Zmniejsza się pracochłonność służb ekspedycyjnych. Przy przekazywaniu rejestrowanych
przedmiotów ładunków w pojemnikach i kontenerach karta odsyłkowa lub specjalna
wkładana jest do wewnątrz tego opakowania, a w wykazie ładunku opakowanie to zapisuje się
w pozycji „opakowanie zbiorcze”. Na paletach przekazywane są częstokroć zwykłe paczki
pocztowe, szczególnie niewielkich wymiarów. Ilość przekazanych w ten sposób paczek
zapisana jest w wykazie ładunku. W skrzyniopaletach przekazywany jest materiał zwykły, nie
wymagający zabezpieczania (przesyłki reklamowe, przesyłki zwykłe – od masowych
nadawców).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.1.14.

Wymiana poczty z zagranicą

Wymiana poczty z zagranicą, w której najważniejszymi ogniwami są: Centrum

Ekspedycyjno-Rozdzielcze w Warszawie oraz urzędy wymiany funkcjonujące przy
CER/ WER, polega na przekazywaniu i odbiorze odsyłek listowych i paczkowych za granicę
i z zagranicy, a także przekazywanie odsyłek tranzytowych. W wymianie poczty z zagranicą
należy wyszczególnić dwa strumienie przesyłek:

−

listowy;

−

paczkowy.

A w nich, podobnie jak w przypadku przesyłek krajowych, jest strumień przesyłek
priorytetowych oraz ekonomicznych. Sposób opracowania listowych przesyłek zagranicznych
jest na terenie kraju podobny jak dla przesyłek krajowych. Różnica polega na tym, że
wszystkie kierowane są do CER Warszawa. Obrót paczkowy w relacjach międzynarodowych
podlega wszelkim rygorom obrotu towarowego, dlatego podlega obowiązującym przepisom
celnym zarówno w kraju nadania, jak i odbioru. Nadawca paczki przed jej nadaniem
zobowiązany jest zapoznać się z ograniczeniami w przyjęciu paczki w kraju adresata. Paczka
pocztowa, czy to zwykła, czy z zadeklarowaną wartością, ekonomiczna czy priorytetowa,
która została nadana w dowolnym urzędzie pocztowym kierowana jest do urzędu wymiany,
który opracowuje paczki do danego kraju – zgodnie z Cennikiem za usługi w obrocie
zagranicznym. Po dokonaniu niezbędnych czynności celnych – wywozowych z paczek
formuje się odsyłki paczkowe. Przesyłki listowe w obrocie międzynarodowym przesyłane są
między wszystkimi krajami świata, natomiast obrót paczkowy jest ograniczony. Oznacza to,
ż

e paczki pocztowe można wysyłać do tych krajów, które zostały wyszczególnione w Cenniku

za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym (zarządzenie nr 114 Dyrektora Generalnego
Poczty Polskiej z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie Cennika opłat za usługi pocztowe
w obrocie zagranicznym).

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są rodzaje ładunków pocztowych?
2. Jakie ogólne zasady obowiązują przy wymianie poczty?
3. Czym różni się wymiana poczty jednostronnej od dwustronnej?
4. Kiedy wykaz ładunku należy traktować jako nieważny?
5. Według jakich grup rodzajowych i w jakiej kolejności należy przekazywać ładunek

pocztowy?

6. Jakie czynności wykonują pracownicy podczas wymiany poczty?
7. Na czym polega formowanie (kompletowanie) ładunków pocztowych?
8. Jaki jest sposób postępowania pracowników służb ekspedycyjnych z ładunkiem

przygotowanym do wymiany aż do momentu rozpoczęcia wymiany?

9. Jaki jest sposób przekazywania przesyłek i przedmiotów ładunku wewnątrz placówki

pocztowej?

10. Na czym polega wymiana ładunku z konwojem pocztowym?
11. Jakie zasady obowiązują przy wymianie ładunku pocztowego przy zastosowaniu

samochodów zamkniętych?

12. Jak powinna przebiegać wymiana ładunków pocztowych z konwojem kolejowym?
13. Jak powinno funkcjonować przekazywanie ładunków pocztowych do kursów lotniczych?
14. Jak powinna przebiegać wymiana ładunku pocztowego z kursem autobusowym?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Jakie zasady obowiązują przy zbiórce ładunku z urzędów pocztowych i przekazywaniu

do urzędów węzłowych?

16. Na czym polega wymiana poczty za pośrednictwem pojemników, kontenerów i palet?
17. Jakie zasady obowiązują przy wymianie poczty z zagranicą?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W urzędzie pocztowym do godziny 17:00 przyjęto od klientów:

−

3 paczki z zadeklarowaną wartością,

−

13 paczek zwykłych,

−

8 przesyłek pobraniowych .
Z przejętych wcześniej listów poleconych sporządziłeś odsyłkę z kartą.
Twoim zadaniem jest przygotować ładunek pocztowy, zapisać do dokumentu zdawczego

i dokonać wymiany poczty z kursem zbiórkowym, który przyjedzie do urzędu o godzinie
17:30.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) sporządzić odsyłkę z kartą,
2) skompletować ładunek poczty,
3) zapisać przedmioty ładunku do dokumentu zdawczego,
4) dokonać wymiany ładunku z kursem pocztowym,
5) wyszukać w poradniku dla ucznia informacje dotyczące wymiany poczty w urzędzie

pocztowym z kursem pocztowym.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

dokumenty (druki) pocztowe,

−

instrukcje technologiczne,

−

komputer z drukarką,

−

rekwizyty pocztowe,

−

przybory.

Ćwiczenie 2

Obsługujesz konwój pocztowy w wagonie bagażowym. Na trasie jazdy w miejscowości

X, w której kurs ma zgodnie z planem wymiany poczty wymianę poczty, zgłosił się wysłannik
urzędu pocztowego, który przed wymianą przekazał Ci wykaz ładunku. W formie opisowej
wyjaśnij, jakie warunki musi spełnić wykaz ładunku, by można było dokonać wymiany
poczty. Wskaż, kiedy wykaz ładunku jest nieważny i jak dokonuje się w nim poprawek.
X – wybrany kurs z podręcznika pocztowego „Spis kursów pocztowych”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w podręczniku pocztowym „Spis kursów pocztowych” kurs, który zgodnie

z poleceniem obsługujesz,

2) zapoznać się z planem wymiany poczty tego kursu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) upewnić się, jakie odsyłki powinny być zakartowane w wykazie ładunku,
4) wystawić wykaz ładunku,
5) opisać, kiedy wykaz ładunku jest nieważny i w jaki sposób dokonuje się poprawek

w dokumentach,

6) wyszukać w poradniku dla ucznia informacje dotyczące sporządzania wykazów ładunku.

Wyposażenie stanowiska:

−

podręczniki pocztowe komunikacyjne,

−

plan wymiany poczty,

−

dokumenty (druki) pocztowe,

−

instrukcje technologiczne,

−

komputer z drukarką,

−

rekwizyty pocztowe,

−

przybory.

Ćwiczenie 3

Do urzędu pocztowego, w którym pracujesz na stanowisku ekspedienta, podjechał

samochód obsługujący kurs pocztowy rozwózkowy. Konwojent kursu podał Ci wykaz
ładunku, w którym urząd węzłowy zakartował przedmioty ładunku w ilości:

−

1 odsyłka wartościowa,

−

2 odsyłki z kartą,

−

3 odsyłki listowe bez karty,

−

4 pakiety,

−

5 paczek zwykłych,

−

1 paczka z zadeklarowaną wartością.

Twoim zadaniem jest przyjąć ten ładunek, a na potwierdzenie zgodności przyjęcia ładunku
wydać wykaz ładunku „próżny” (wcześniej przygotowany przez Ciebie).

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z planem wymiany urzędu pocztowego,
2) przypomnieć sobie sposób sporządzania dokumentów zdawczych,
3) przypomnieć sobie rodzaje przedmiotów ładunku oraz sposób ich kartowania,
4) sprawdzić ważność otrzymanego dokumentu zdawczego,
5) przyjąć ładunek i potwierdzić jego zgodność oraz stan zabezpieczenia,
6) wydać konwojentowi kursu wykaz ładunku „próżny”.

Wyposażenie stanowiska:

−

podręczniki pocztowe komunikacyjne,

−

plan wymiany poczty,

−

dokumenty (druki) pocztowe,

−

instrukcje technologiczne,

−

komputer z drukarką,

−

rekwizyty pocztowe,

−

przybory,

−

atrapy odsyłek i przesyłek (np. przygotowane wcześniej na zajęciach).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

wymienić i omówić rodzaje ładunków pocztowych?

omówić ogólne zasady obowiązujące przy wymianie poczty?

wskazać na różnice pomiędzy wymianą dwustronną a jednostronną?

określić, kiedy wykaz ładunku jest nieważny?

wskazać kolejność przekazywania poszczególnych grup
przedmiotów ładunku podczas wymiany poczty?

wymienić czynności wykonywane przez uczestników wymiany
poczty?

dokonać skompletowania ładunku pocztowego?

wyjaśnić sposób przekazywania przesyłek i przedmiotów ładunku
wewnątrz placówki pocztowej?

omówić sposób wymiany poczty z konwojem kolejowym?

10)

omówić zasady wymiany poczty za pośrednictwem kursów
pocztowych obsługiwanych samochodem zamkniętym?

11)

wyjaśnić różnicę pomiędzy kursami rozwózkowymi a zbiórkowymi?

12)

wskazać sposób wymiany poczty z kursem autobusowym?

13)

omówić przemieszczanie przesyłek w pojemnikach i kontenerach?

14)

scharakteryzować wymianę poczty z zagranicą?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 odpowiedzi. Tylko jedna jest

prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź zaznacz

znakiem X.

6. Błędne zaznaczenie zaznacz kółkiem, następnie zakreśl właściwą odpowiedź.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Kursy komunikacji pocztowej to

a) kursy posłańcze.
b) kursy wagonów kolejowych.
c) konwoje pocztowo-samochodowe, konwoje pocztowe, kursy lotnicze.
d) kursy autobusów PKS.

2. Przewoźnikiem nazywamy

a) konwojenta pocztowego przewożącego ładunek pocztowy.
b) jednostkę organizacyjną Poczty Polskiej lub osobę prawną zajmującą się

przewożeniem przesyłek i ładunków pocztowych.

c) pracownika poczty doręczającego paczki.
d) listonosza obsługującego rejon samochodem osobowym (autorejon).

3. Kursy pocztowe ze względu na obsługę dzielą się na

a) pod nadzorem pracownika poczty, pod nadzorem pracownika przewoźnika, pod

nadzorem pracownika ochrony wyposażonego w broń palną.

b) manipulacyjne, zwykłe, zamknięte.
c) samochodowe, kolejowe, lotnicze.
d) planowe i doraźne.

4. Przewóz poczty odbywa się na podstawie dokumentów zdawczych, do których zaliczamy

a) kartę doręczeń, księgę oddawczą.
b) sumariusz, kartę specjalną, kartę doręczeń.
c) kartę odsyłkową, wykaz ładunku, sumariusz.
d) kartę specjalną, kartę odsyłkową, wykaz ładunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wykaz ładunku służy do

a) zapisywania przesyłek przekazywanych w odsyłce lub między stanowiskami pracy

w urzędzie pocztowym.

b) zapisywania przedmiotów ładunku i jest dokumentem upoważniającym do

przeprowadzenia wymiany poczty.

c) zapisywania przesyłek listowych rejestrowanych i jest dokumentem dodatkowym.
d) kierowania przesyłek zgodnie z planem wymiany poczty.

6. Tabelka kursowa

a) zawiera informacje dotyczące opracowywania i kierowania przesyłek odprawianych

w poszczególnych odprawach.

b) zawiera informacje o przygotowaniu przesyłek do odprawy i polega na

posegregowaniu ich według rodzajów i miejsc przeznaczenia oraz zgromadzenia
w odpowiednie zbiory.

c) jest planem jazdy kursu samochodowego, określającym trasę, dni tygodnia, godziny

jazdy kursu oraz termin obowiązywania.

d) jest planem określającym sposób postępowania z przesyłkami w zakresie ich

doręczania.

7. Kursem komunikacyjnym nazywamy

a) obieg środka transportu przewożącego pocztę.
b) urząd pocztowy, do którego odsyłka lub dokumenty są kierowane.
c) urząd, do którego dosyła się przesyłki niedoręczalne.
d) urząd pocztowy zlokalizowany na drodze kursów pocztowych.

8. Zadaniem komunikacji pocztowej jest

a) sprawna łączność pomiędzy placówkami pocztowymi.
b) sporządzanie planów wymiany poczty.
c) organizowanie kursów pocztowych.
d) zebranie przesyłek z placówek nadawczych po zakończeniu obsługi klientów

i dowiezienie ich do placówek oddawczych.

9. Obieg kursów pocztowych odbywa się na podstawie

a) planu wymiany poczty i tabelki kursowej.
b) planu kierowania przesyłek.
c) planu obsługi poczt ruchomych.
d) rozkładu jazy PKP.

10. Odprawa, przewóz i wymiana odsyłek planowych odbywa się na podstawie

a) tabelek kursowych, zegarów wiązań.
b) wewnętrznych terminów kontrolnych.
c) planów wymiany poczty dla urzędu, konwoju pocztowego, konwoju pocztowo-

lotniczego.

d) planów obsługi poczt ruchomych.

11. Kursy pocztowe ze względu na okresowość i częstotliwość obiegu dzielą się na

a) obiegające codziennie, obiegające w dni robocze.
b) planowe i doraźne.
c) manipulacyjne.
d) zamknięte.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Kursy traktowe to

a) ambulanse pocztowe, konwoje pocztowe, kursy lotnicze.
b) konwoje kolejowe, kursy posłańcze.
c) kursy samochodowe, konne, posłańcze.
d) takie, które przewożą ładunki pocztowe w relacjach między urzędem węzłowym

a punktem rozdzielczo-przeładunkowym oraz urzędem oddawczym w obrębie
jednego węzła, a także zbierające ładunki pocztowe z urzędów nadawczych
i przewożące je do punktów rozdzielczo-przeładunkowych lub urzędów węzłowych.

13. Kursem międzywęzłowym jest

a) kurs, który przewozi ładunki pocztowe między urzędem węzłowym lub punktem

przeładunkowym a urzędem nadawczym i oddawczym w obrębie jednego miasta.

b) kurs, który przewozi ładunki pocztowe w relacjach między węzłami pocztowymi

(CER/WER – węzeł pocztowy, węzeł pocztowy – węzeł pocztowy).

c) kurs, który przewozi ładunki pocztowe zbierane ze skrzynek nadawczych do urzędu

węzłowego.

d) kurs, który służy do dowiezienia ładunków pocztowych do samolotów (kursy

lotnicze).

14. Zegar wiązań jest

a) spisem kursów nadchodzących i odchodzących do i z urzędu/węzła w ciągu doby

zegarowej. Zawiera informacje o czasie przyjazdu i odjazdu kursów niezbędnych do
opracowania wewnętrznych terminów kontrolnych dla procesów eksploatacyjnych.

b) wykazem kursów powiązanych pomiędzy sobą poprzez skomunikowanie ich

w czasie.

c) wykazem określającym zasady ekspediowania przyjętych przesyłek pocztowych.
d) dokumentem sporządzanym dla urzędów i kursów pocztowych, zawierającym spis

odsyłek otrzymywanych, sporządzanych i wysyłanych przez urząd w ciągu doby.

15. Jakie determinanty czasowe (terminowość) obowiązują dla przesyłek listowych

i paczkowych
a) priorytetowe z terminem doręczenia D+1, ekonomiczne z terminem doręczenia D+3.
b) priorytetowe z terminem doręczenia D+1, ekonomiczne z terminem doręczenia D+7.
c) priorytetowe z terminem doręczenia D+3, ekonomiczne z terminem doręczenia D+7.
d) priorytetowe z terminem doręczenia D+1, ekonomiczne z terminem doręczenia D+6.

16. Zmiana przepisów obowiązujących godziną graniczną nadania przesyłek priorytetowych

jest godzina 17:00. Zbiórka i dowiezienie kursami do węzła przesyłek trwa 75 min. Kurs,
który odchodzi z węzła na lotnisko w celu przekazania przesyłek do samolotu odjeżdża
o godzinie 19:50. Określ, ile czasu musi wystarczyć pracownikom na opracowanie
(podział) tych przesyłek i sporządzenie odsyłek
a) 75 minut.
b) 85 minut.
c) 95 minut.
d) 105 minut.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Przesyłki listowe priorytetowe, EMS i Pocztex przewożone są pomiędzy węzłami

kursami lotniczymi. Określ, jakimi kursami przewożone są paczki priorytetowe
a) kursami lotniczymi.
b) ambulansami pocztowymi, wagonami kolejowymi.
c) kursami pocztowo-samochodowymi.
d) konwojami pocztowymi.

18. Określ, które relacje kierowania przesyłek obowiązują obecnie

a) urząd nadawczy – urząd sektorowy, urząd sektorowy – urząd węzłowy, urząd

węzłowy
– urząd węzłowy, urząd węzłowy – urząd sektorowy, urząd sektorowy – placówka
oddawcza.

b) urząd nadawczy – urząd węzłowy, urząd węzłowy – urząd węzłowy, urząd węzłowy

– urząd oddawczy.

c) urząd nadawczy – urząd węzłowy, urząd węzłowy – urząd przeładunkowy, urząd

przeładunkowy – urząd węzłowy, urząd węzłowy – urząd oddawczy.

d) urząd nadawczy – urząd sektorowy, urząd sektorowy – urząd przeładunkowy, urząd

przeładunkowy – urząd węzłowy, urząd węzłowy – urząd węzłowy, urząd węzłowy
– urząd przeładunkowy, urząd przeładunkowy – urząd oddawczy.

19. Przy wymianie ładunku pocztowego należy utrzymać następującą kolejność

a) odsyłki EMS-Pocztex, odsyłki priorytetowe, odsyłki awizowane i wartościowe,

odsyłki ekonomiczne, paczki z zadeklarowaną wartością, paczki zwykłe, inne
przedmioty ładunku.

b) odsyłki awizowane, odsyłki wartościowe, odsyłki EMS-Pocztex, odsyłki

priorytetowe, paczki z zadeklarowaną wartością, odsyłki ekonomiczne, inne
przedmioty ładunku.

c) nie obowiązuje kolejność wymiany ładunku, należy tylko dopilnować zgodności

ilościowej przekazywanych przesyłek i zapewnić ich bezpieczeństwo.

d) odsyłki ekonomiczne, wartościowe, EMS-Pocztex, paczki zwykłe, paczki

z zadeklarowaną wartością i inne przedmioty ładunku.

20. Ładunki pocztowe przekazywane do konwojów kolejowych przekazuje się na podstawie

a) wykazów ładunku pod adresem konwoju kolejowego.
b) wykazów ładunku pod adresem urzędów węzłowych będących przełożeństwem

kursu.

c) wykazów ładunku pod adresem bezpośrednio do poszczególnych placówek

pocztowych.

d) wykazów ładunku pod adresem stacji docelowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przewóz poczty i wymiana ładunków pocztowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Bedronek Cz.: Przewóz Poczty. PWSziP, Warszawa 1986
2. Piskozub A.: Gospodarowanie w transporcie. WKŁ, Warszawa 1982
3. Rudowski L.: Wpływ poszczególnych elementów komunikacji pocztowej na czas

przebiegu przesyłek pocztowych. „Technika i Eksploatacja Poczty” 4/94. Centrum
Badawczo-Szkoleniowe Poczta Polska, Warszawa 1994

4. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995
5. Czasopisma: „Poczta Polska”, „Technika i Eksploatacja Poczty”, „Pocztowa Informacja”.

Wydawnictwo Centrum Zaopatrzenia Poczty

Rozporządzenia

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 9 stycznia 2004 r. w sprawie wykonywania

powszechnych usług pocztowych (Dz. U. Nr 5 z dnia 15 stycznia 2004 r., poz. 34
z późniejszymi zmianami)

2. Instrukcja technologiczna dotycząca ekspedycji i przewozu poczty
3. Instrukcja technologiczna II P 8 w zakresie ekspediowania i przewozu poczty

wprowadzona zarządzeniem nr 48 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 12 maja
2003 r. z późniejszymi zmianami

4. Dyrektywy pocztowe UPU, Ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. – Prawo pocztowe, Ustawa

z dnia 18 marca 2004 r. o zmianie ustawy – Prawo pocztowe

5. Instrukcja ogólna w zakresie przesyłek pocztowych – II P 4, stanowiąca załącznik do

zarządzenia nr 44 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 30 kwietnia 2002 r.
z późniejszymi zmianami

6. Regulamin świadczenia usługi przesyłki kurierskiej EMS-Pocztex w obrocie krajowym

przez jednostki organizacyjne PP, stanowiący załącznik do zarządzenia nr 8 Dyrektora
Generalnego Poczty Polskiej z dnia 11 lutego 2002 r.

7. Instrukcja technologiczna w zakresie nocnych przewozów lotniczych II P 15.
8. Zarządzenie nr 114 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 19 grudnia 2006 r.

w sprawie cennika opłat za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5 Wymiana ładunku
16 PRZEWODNICTWO ROZTWORÓW ELEKTROLITÓW
Przewozy morskie - 4-8 - Plan ładunkowy statku, Warunki stosowania prawideł wymijania:
Przewozy morskie - 4-9 - Plan ładunkowy statku 2, Warunki stosowania prawideł wymijania:
Temat nr 2 - Proces wymiany ładunku, Silniki okretowe
Przewodnictwo cieplne, Wymiana ciep˙a mi˙dzy dwoma cia˙ami polega na przekazywaniu energii kinetycz
Historia Poczty Polskiej, Historia Poczty Polskiej-emblematy pocztowe
D19240622 Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 10 lipca 1924 r w sprawie zaprowadzenia
D19190305 Rozporządzenie Ministra Kolei Żelaznych o stosowaniu taryfy klasy II ej do przewozu kwasu
D19220615 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 1 sierpnia 1922 r o zaprowadzeniu wzaje
D19231138 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 14 grudnia 1923 r o zaprowadzeniu wzaje
Przebieg wymiany ladunku w silnikach dwusuwowych
D19220927 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 9 listopada 1922 r w sprawie zaprowadze
D19230711 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 29 sierpnia 1923 r w sprawie zaprowadze
D19220928 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 9 listopada 1922 r w sprawie zaprowadze
D19220363 Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 1 czerwca 1922 r o zaprowadzeniu wzajem

więcej podobnych podstron