Informacja zawarta na DNA nie jest bezpośrednio używana do biosyntezy białek. Jest
ona przepisana na mRNA w procesie transkrypcji i w tej formie wędruje do rybosomów,
gdzie stanowi matrycę dla syntetyzowanych białek. Proces zachodzący na rybosomach
nazywany translacją. W jej przebieg zaangażowanych jest szereg czynników o
charakterze białkowym oraz (inne niż mRNA) rodzaje kwasów nukleinowych: rRNA oraz
tRNA. Wszystkie rodzaje RNA powstają na matrycy DNA i występują w szeregu odmian.
Proces translacji zachodzący na rybosomach składa się z trzech etapów:
1. Inicjacji (zapoczątkowania)
2. Elongacji (wydłużania)
3. Terminacji (zakończenia)
Każdy z rybosomów stanowi złożoną strukturę, na której znajduje się szereg
specyficznych miejsc o specyficznej funkcji, służących przyłączeniu inicjatorowego tRNA,
a później peptydylo – tRNA (P), przyłączeniu aminoacylo – tRNA (A) oraz katalizowaniu
reakcji przeniesienia reszty peptydowej na grupę aminową aminokwasu dołączonego do
tRNA.
Inicjatorowy tRNA z formylometioniną przyłączony jest w miejscu P, miejsce A pozostaje
wolne. Następnie do miejsca A przyłączony jest aminoacylo – tRNA posiadający
antykodon komplementarny do drugiego po AUG kodonu w mRNA. Formylometionina
przenoszona jest następnie na aminokwas połączony z peptydylo – tRNA w tym miejscu
oraz wolny tRNA w miejscu P. w tym momencie mRNA oddysocjowuje z miejsca P.
Naprzeciwko miejsca A pojawia się następny w kolejności kodon mRNA , a peptydylo –
tRNA zostaje przeniesiony z miejsca A w miejsce P. Wolne miejsce A zajmuje następny,
posiadający odpowiedni antykodon aminoacylo – tRNA. Na związany z nim aminokwas
przeniesiony zostaje peptyd z peptydylo – tRNA.
Syntetyzowana cząsteczka składa się więc już z trzech aminokwasów. Znów dochodzi
do translokacji mRNA, oddysocjowania wolnego tRNA z miejsca P i przesunięcia w to
miejsce peptydylo – tRNA. Miejsce A zwalnia się dla następnego aminoacylo – tRNA,
posiadający antykodon komplementarny do następnego z kolei kodonu mRNA.
W ten sposób następuje stopniowa elongacja łańcucha aminokwasów, których włączanie
do syntetyzowanego polipeptydu sterowane jest przez kolejne kodony w mRNA.
Biosynteza białka na rybosomie kończy się jednego z terminujących kodonów w mRNA
(UAA, UAG lub UGA).