Żywopłot to inwestycja na długie lata. Jeśli na starcie zrobimy
coś źle, później trudno będzie to naprawić.
Warto zadać sobie trochę trudu, aby dobrze przygotować
miejsce pod przyszły żywopłot, a potem – zwłaszcza w
pierwszych latach – pamiętać o regularnym jego cięciu. Bez
tego nie oczekujmy za kilka lat zwartej ściany zieleni.
Kiedy sadzić żywopłot?
Termin zakładania żywopłotu zależy od roślin, które
chcemy posadzić. Drzewa i krzewy liściaste z odsłoniętym
systemem korzeniowym, czyli takie, które uprawiane były w
szkółce w gruncie, a potem wykopane do sprzedaży, sadzimy
w październiku, gdy opadną liście lub wczesną wiosną, zanim
zaczną rozwijać się pąki. Na glebach lekkich, które szybciej
wysychają, lepiej jest posadzić rośliny jesienią, na ciężkich i
wilgotnych – wiosną. Zawsze wiosną lepiej sadzić graby, buki i
głogi.
Krzewy iglaste i zimozielone liściaste są bardzo wrażliwe
na przesuszenie, dlatego musimy je sadzić z bryłą ziemi, która
chroni korzenie przed utratą wody. Najlepiej robić to na
przełomie sierpnia i września. Świerki, jałowce, cisy i
żywotniki możemy sadzić również wiosną – od momentu, gdy
zaczną rozwijać się ich pąki, do połowy maja. Rośliny uprawiane
i sprzedawane w pojemnikach można sadzić przez cały sezon,
od kwietnia do października.
Przygotowanie gleby pod żywopłot
Glebę żyzną i niezachwaszczoną wystarczy przekopać na
głębokość szpadla w pasie 50-70 cm. Ziemię, która dawno
nie była uprawiana, spulchniamy znacznie głębiej: na głębokość
dwóch szpadli, czyli około 50 cm. Pamiętajmy, aby żyznej
wierzchniej warstwy gleby nie mieszać z mniej urodzajną ziemią
ze spodu dołu: żyzną ziemię odkładamy na bok, spulchniamy
dno i dopiero wtedy sypiemy ją na wierzch. Przy okazji
usuwamy kamienie, śmieci i korzenie chwastów. Po tych
zabiegach zasypujemy doły, dodając kompostu lub
odkwaszonego torfu (1 część kompostu lub torfu na 2-3
części ziemi). Do ciężkich, zbitych gleb gliniastych warto dodać
gruboziarnistego piasku (1 część piasku na 3 części ziemi),
dzięki czemu staną się one mniej zwięzłe.
Pierwsze cięcie żywopłotu
Wykonujemy je niezależnie od tego, czy żywopłot ma być
formowany, czy nieformowany.
Rośliny zrzucające na zimę liście, które posadziliśmy:
- wiosną – przycinamy tuż po posadzeniu,
- jesienią – zostawiamy na zimę bez cięcia i odkładamy tę
czynność do wiosny przyszłego roku; rośliny nieprzycinane
lepiej zimują, a poza tym wiosną, gdy zaczną się rozwijać pąki
będzie widać, które pędy trzeba usunąć, bo są uszkodzone.
Okazy silnie rozgałęzione tniemy 30-40 cm nad ziemią. Jeśli
jednak mają mało pędów bocznych, przycinamy je znacznie
niżej – 10 cm nad ziemią. Usuwamy jednocześnie pędy
uszkodzone, złamane i słabe.
Roślin zimozielonych – ani iglastych, ani liściastych – nie
tniemy po posadzeniu. Jeśli uważamy, że są zbyt słabo
rozkrzewione, możemy je nieco przyciąć w następnym roku w
lipcu lub sierpniu. Zwykle jednak młode rośliny zimozielone z
natury są ładnie rozkrzewione, dlatego zaczyna się je ciąć
dopiero po kilku latach uprawy. Wyjątkiem jest modrzew i
choina kanadyjska, które przycinamy już w pierwszym roku
uprawy.
Sadząc żywopłot, pamiętaj:
• przygotuj ziemię – przekop ją, usuń śmieci i chwasty,
dodaj kompostu lub torfu;
• pilnuj terminu sadzenia – jeśli kupujesz rośliny z
odkrytymi korzeniami; tylko rośliny z pojemników możesz
sadzić przez cały sezon;
• posadź rośliny w odległości dostosowanej do potrzeb
gatunku i rodzaju żywopłotu;
• przytnij rośliny po posadzeniu – jeśli zakładasz
żywopłot jesienią, poczekaj z jego przycięciem do wiosny;
• pielęgnuj młody żywopłot – regularnie go podlewaj
(zwłaszcza w pierwszym roku po posadzeniu), przycinaj i
zasilaj nawozami;
• nie zaniedbuj cięcia, nawożenia, a w czasie suszy także
podlewania starszego żywopłotu – bez tego stopniowo
będzie tracić na urodzie.
•
Jak sadzić?
Rośliny w żywopłocie sadzimy najczęściej w jednym lub dwóch
rzędach. Sadzenie w jednym rzędzie polecamy zwłaszcza dla
żywopłotów nieformowanych oraz dla roślin światłolubnych, na
przykład świerków, modrzewi i jałowców (jeśli rośliny
światłolubne posadzimy w dwóch rzędach, będą się wzajemnie
zacieniać i żywopłot zacznie „łysieć” od dołu).
W dwóch rzędach powinniśmy natomiast sadzić żywopłoty,
które zamierzamy intensywnie ciąć oraz te, które mają
tworzyć szczelną przesłonę.
Rośliny sadzimy wzdłuż lini wyznaczonej przez sznur
rozciągnięty na powierzchni przygotowanego pasa ziemi. Jeśli
rośliny zamierzamy sadzić gęsto, wygodnie jest wykopać wzdłuż
sznura jeden rów pod żywopłot jednorzędowy lub dwa – pod
dwurzędowy. Rośliny w rowach umieszczamy w równych
odstępach.
Jeżeli odległości między roślinami w żywopłocie mają być
duże, na przykład 60-70 cm, lepiej je sadzić do osobnych
dołków zamiast kopać rów. W zależności od tego, czy sadzimy
żywopłot jedno-, czy dwurzędowy, dołki kopiemy z jednej
lub obu stron sznurka. Pamiętajmy, aby były one odpowiednio
duże – korzenie muszą w nich swobodnie leżeć i nie powinny
być pozaginane do góry. Jeśli korzenie są zbyt długie, lepiej je
trochę przyciąć, niż zaginać przy sadzeniu. Usuwamy
jednocześnie korzenie uszkodzone i połamane. Na korzenie
sypiemy żyzną ziemię i ubijamy ją. Wokół roślin formujemy
miski, w których będzie się gromadziła woda. Rośliny
podlewamy.
Młode żywopłoty założone przy ulicy, domu lub często
odwiedzanym miejscu w ogrodzie tuż po posadzeniu narażone
są na zniszczenie, dlatego warto je zabezpieczyć niskim
ogrodzeniem do czasu, aż podrosną.
O żywopłotach przeczytaj w Poradniku Muratora
"Wymarzony Ogród" - do kupienia w kioskach!
Tekst: Jacek Krych
Zdjęcia: Andrzej T. Papliński
Rysunki: Marek Sternicki