4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
50-981 Wrocław, ul. R. Weigla 5
Zakład Radiologii Lekarskiej i Diagnostyki Obrazowej
Pracownia Tomografii Komputerowej
PRZYGOTOWANIE I PRZEBIEG
BADANIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ
Badanie za pomocą tomografu komputerowego jest jednym z rodzajów badań radiologicznych wykorzystujących
promieniowanie rentgenowskie. Pacjent umieszczony na specjalnym ruchomym stole jest przesuwany do wnętrza aparatu (do
tzw. gantry). We wnętrzu gantry na specjalnej ramie, dookoła ciała pacjenta porusza się lampa wytwarzająca promieniowanie
rentgenowskie. Promieniowanie to, przechodząc przez poszczególne tkanki ciała pacjenta, ulega osłabieniu. Stopień
osłabienia promieniowania zależy od rodzaju tkanki. Dzięki temu zjawisku można dobrze zróżnicować między sobą
poszczególne tkanki w ciele pacjenta. Dodatkowo, dzięki temu, że lampa rentgenowska poruszając się dookoła ciała człowieka w gantrze powoduje naświetlanie pacjenta dokładnie z każdego punktu wokół jego długiej osi, uzyskuje się możliwość otrzymania na monitorze obrazu wybranej warstwy ciała pacjenta. Dawka promieniowania rentgenowskiego jest
stosunkowo duża (np. przy badaniu jamy brzusznej porównywalna z badaniem radiologicznym przewodu pokarmowego).
Powstające obrazy z każdego obrotu lampy wokół ciała pacjenta (360o) są następnie sumowane przez komputer i
przedstawiane na monitorze jako obraz struktur anatomicznych z poszczególnej warstwy poprzecznej ciała osoby badanej.
Dodatkowo istnieje możliwość tzw. wtórnej obróbki obrazu, polegającej m.in. na ustawieniu i obliczaniu odpowiedniego stopnia szarości obrazu, pomiarów odległości, pola powierzchni, itp. Możliwa jest także tzw. rekonstrukcja obrazu w innej niż
poprzeczna płaszczyźnie (np. płaszczyźnie czołowej) lub nawet w obrazach trójwymiarowych. Wszystkie te możliwości
wtórnej obróbki obrazu dokonywane są przez komputer.
• Badanie TK jest metodą bezbolesną, jedynie w przypadku potrzeby podania środka kontrastowego pacjent może poczuć
niewielki ból związany z ukłuciem igłą, a podczas podawania kontrastu mieć uczucie ciepła, przemijające po kilku minutach. Należy powiadomić o tym technika wykonującego badanie.
• Środki kontrastowe podawane podczas badania zawierają jod, i mogą wywoływać reakcje alergiczne.
• Do badania należy zgłosić się na czczo (co najmniej 6 godzin wcześniej nie należy przyjmować pokarmów).Cukrzycy
muszą o odpowiedniej porze wziąć insulinę i zjeść, a na badanie zabrać ze sobą coś do jedzenia i picia. W przypadku badania jamy brzusznej wskazane jest wcześniejsze zastosowanie środków hamujących ruchy (perystaltykę) jelit (np.
Buscopan).
• Małym dzieciom przed badaniem podaje się środki uspokajające.
• Na badanie pacjent powinien się zgłosić z osobą towarzyszącą i co najmniej 15 minut przed godziną badania.
• Nie trzeba zmieniać dotychczasowego leczenia farmakologicznego (należy zażyć używane leki).
• Bezpośrednio przed badaniem prosimy opróżnić pęcherz moczowy.
• Badanie nie wpływa na zdolność kierowania pojazdem.
• Badanie polega na umieszczeniu pacjenta na stole aparatu, który poruszą się w płaszczyźnie poziomej do środka aparatu -
tzw. gantry.
• Pacjent rozbiera się do badania z wybranych elementów odzieży.
• Ważne jest, by pacjent współpracował z technikiem wykonującym badanie i dokładnie wykonywał jego polecenia.
• Badanie trwa około 15 - 20 minut choć może się przedłużyć.
• W czasie trwania badania należy starać się leżeć bez ruchu, ponieważ poruszenie się powoduje zniekształcenia obrazu i w
konsekwencji trudności w interpretacji przez lekarza.
• Podczas badania pacjent, ma ciągłą możliwość kontaktu z badającym poprzez kontakt głosowy.
• W czasie badania pacjent powinien natychmiast zgłaszać: wszelkie nagłe dolegliwości (np. uczucie klaustrofobii) czy jakiekolwiek objawy po podaniu dożylnego środka cieniującego (duszność, zawroty głowy, nudności).
• Wynik badania przekazywany jest w formie opisu, wraz z dołączonymi obrazami badania.