Opracowanie: dr Małgorzata Paszula Rozwiązanie przykładu 2 (kalkulacja ze współczynnikami) I. Koszty podlegające kalkulacji w b.o.

Materiały bezpośrednie

8 200,00

Płace bezpośrednie

9 690,00

Koszty wydziałowe

10 800,00

Razem

28 690,00

Wyjaśnienie:

Koszty wydziałowe w całości podlegają kalkulacji ponieważ brak w przykładzie informacji o niewykorzystanych zdolnościach produkcyjnych.

II. Rozmiary produkcji b.o.

Produkt A

Produkt A

Rozmiary produkcji b.o.

Pozycje

Wg

Rk

Wg

Rk

kalkulacyjne

Produkt A

Produkt B

100szt

20szt.

180szt

80szt.

Materiały

100%

50%

100%

25%

100szt.x100%+20szt.

180szt.x100%+80szt.

bezpośrednie

x 50%=110j.u.

x 25%=200j.u.

Płace

100%

50%

100%

25%

100szt.x100%+20szt.

180szt.x100%+80szt.

bezpośrednie

x 50%=110j.u.

x 25%=200j.u.

Koszty

100%

50%

100%

25%

100szt.x100%+20szt.

180szt.x100%+80szt.

wydziałowe

x 50%=110j.u.

x 25%=200j.u.

Wyjaśnienie:

- Rk wycenia się w wysokości technicznego kosztu wytworzenia – tzn. obejmuje wszystkie pozycje kalkulacyjne kosztów

- materiały wydawane sukcesywnie do produkcji – konsekwencją tego jest uwzględnienie przy ustalaniu rozmiarów produkcji w pozycji materiały bezpośrednie stopnia przetworzenia produktu niegotowego.

III. Ustalenie jednostkowego kosztu wytworzenia Wg A i B oraz Rk A i B

Ilość

Koszt

Pozycje

Koszty

Współ-

Ilość

jednostek jednostki Jk Wg

Jk Rk

kalkulacyjne

b.o.

czynnik współczy. współcz.

1

2

3

4

5=3x4

6=2/5

7=6x4 8=%x7

Materiały

8.200

820

bezpośrednie

10,-

Wg A

110

2

220

20,- 10,-

Wg B

200

3

600

30,-

7,50

Płace

9.690

510

bezpośrednie

19,-

Wg A

110

1

110

19,-

9,50

Wg B

200

2

400

38,-

9,50

Koszty

10.800

1350

wydziałowe

8,-

Wg A

110

5

550

40,- 20,-

Wg B

200

4

800

32,- 8,-

Opracowanie: dr Małgorzata Paszula Jednostkowy rzeczywisty koszt wytworzenia Wg A i B i Rk A i B wynosi więc: Jk Wg A 20,- + 19,- + 40,- = 79,-

Jk Rk A 10,- + 9,50 + 20,- = 39,50

Jk Wg B 30,- + 38,- + 32,- = 100,-

Jk Rk B 7,50 + 9,50 + 8,- = 25,-

IV. Wycena Wg A i B i Rk A i B w wysokości rzeczywistego kosztu wytworzenia Wg A 100szt. x 79,- = 7.900,-

Rk A 20szt. x 39,50 = 790,-

Wg B 180szt. x 100,- = 18.000,-

Rk B 80szt. x 25,- = 2.000,-

Razem 28.690,-

Rozwiązanie przykładu 3 (kalkulacja doliczeniowa zleceniowa)

I. Rozliczenie kosztów wydziałowych na zlecenia produkcyjne 1. Ustalenie wskaźnika narzutu kosztów wydziałowych 3000 , −

Wn

=

= 0 5 ,

KW

3100 , − + 380 , − + 2520 , −

Interpretacja wskaźnika:

Na każdą złotówkę kosztów wydziałowych przypada 50 gr. płac bezpośrednich.

2. Koszty wydziałowe przypadające na poszczególne zlecenia wynoszą: Zlecenie 1.

0,5 x 3.100,- = 1.550,-

Zlecenie 2.

0,5 x 380,- = 190,-

Zlecenie 3.

0,5 x 2.520,- = 1.260,-

3.000,-

II. Kalkulacja kosztów poszczególnych zleceń produkcyjnych Zlecenie

Zlecenie 1

Zlecenie 3

Pozycje

2

kalkulacyjne

Koszty

Koszty

Rp

Ko

Ko

Rp

Ko

Ilość

Jk Wg

razem

razem

Materiały

3280,-

5520,-

8800,-

1000,- 5280,- 820,- 6100,-

4

1525,-

bezpośrednie

Płace

2400,-

3100,-

5500,-

380,- 4840,- 2520,- 7360,-

4

1840,-

bezpośrednie

Koszty

1320,-

1550,-

2870,-

190,- 2662,- 1260,- 3922,-

4

980,50

wydziałowe

Razem

7000,- 10170,- 17170,-

1570,- 12782,- 4600,- 17382,-

X

4345,50

Wyjaśnienie:

Koszt jednostkowy wyrobu gotowego ustalany jest tylko w przypadku zakończenia jego wytwarzania. W kalkulacji tej nie kalkuluje się kosztu jednostkowego produkcji niezakończonej.

III. Wycena wytworzonych Wg C w wysokości rzeczywistego kosztu wytworzenia Wg C 4 szt. x 4345,50 = 17382,-

Opracowanie: dr Małgorzata Paszula Rozwiązanie przykładu 4 (kalkulacja doliczeniowa asortymentowa)

I. Rozliczenie kosztów wydziałowych na asortymenty wytwarzanych w b.o. produktów 1. Ustalenie wskaźnika narzutu kosztów wydziałowych 12000 , −

Wn

=

= 15

,

KW

3000 , − + 5000 , −

Interpretacja wskaźnika:

Na każdą złotówkę kosztów wydziałowych przypada 1,50 zł płac bezpośrednich.

2. Koszty wydziałowe przypadające na poszczególne zlecenia wynoszą: Wg X

1,5 x 3.000,- = 4.500,-

Wg X

1,5 x 5.000,- = 7.500,-

12.000,-

II. Rozmiary produkcji b.o.

Wg X

Rk X

Wg Y

Pozycje kalkulacyjne

Rozmiary produkcji X

500 szt. 200 szt.

1000 szt.

Materiały bezpośrednie

100%

50%

500szt.x100%+200szt.x50% = 600 j.u 100%

Płace bezpośrednie

100%

50%

500szt.x100%+200szt.x50% = 600 j.u 100%

Koszty wydziałowe

100%

50%

500szt.x100%+200szt.x50% = 600 j.u 100%

Wyjaśnienie:

Ponieważ w przykładzie nie ma podanych parametrów dotyczących wyceny Rk ani sposobu wydawania materiałów do produkcji przyjmujemy standard wyceny wynikający z przepisów ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że:

- Rk wycenia się w wysokości kosztu wytworzenia – tzn. obejmuje wszystkie pozycje kalkulacyjne kosztów

- materiały wydawane sukcesywnie do produkcji – konsekwencją tego jest uwzględnienie przy ustalaniu rozmiarów produkcji w pozycji materiały bezpośrednie stopnia przetworzenia produktu niegotowego.

III. Kalkulacja Wg X i Rk X oraz Wg Y

Wg X

Wg Y

Pozycje kalkulacyjne

Koszty Ilość Jk Wg Jk Rk Koszty

Ilość Jk Wg

Materiały bezpośrednie

6000,- 600

10,-

5,00 12000,- 1000

12,-

Płace bezpośrednie

3000,- 600

5,-

2,50

5000,- 1000

5,-

Koszty wydziałowe

4500,- 600

7,50

3,75

7500,- 1000

7,50

Razem

13500,-

X

22,50 11,25 24500,-

-

24,50

IV. Wycena Wg X i Rk X oraz Wg Y

Wg X Wg 500szt. x 24,- = 12000,- Wg Y Wg 1000szt. x 24,50 = 24500,-

Rk X Rk 200szt. x 7,50 = 1500,-

13500,-