Karty pracy. Nauka o języku

|

Jutro pójdę w świat

Imię i nazwisko

Data Klasa

© Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2013

1

KARTA PRACY

NR 1.

CZęŚCI mOWY

ZADANIE 1.

Znajdź w wykreślance nazwy zwierząt. Pozostałe litery, czytane kolejno,

utworzą nazwę części mowy,

do której należą wykreślone wyrazy.

R

K

O

T

Z

Z

E

B

R

A

P

I

E

S

E

C

Z

K

O

Ń

O

W

I

L

K

W

N

R

Y

B

A

I

P

T

A

K

K

Rozwiązanie: ........................................................................................................................................................................

ZADANIE 2.

Wśród podanych wyrazów wskaż (podkreśl) czasowniki. Zbuduj z nimi zdania, w których użyjesz jeszcze

dwóch innych podanych wyrazów.

kot, miauczał, pazury, mleko, pić, psy, szczekały, nocą, buda, kura, gdakała, pieje, kogut,

gotowali, obiad, proszek, koralowy, komputer, kołysanie, kołysanka, kołysać,

dziecko, spać, herbata, zasłona, pralka, piosenki, głośno, rodzice, krasnal

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................

Karty pracy. Nauka o języku

|

Jutro pójdę w świat

© Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2013

2

ZADANIE 3.

W odpowiednie kolumny tabeli wpisz zamieszczone poniżej wyrażenia i zwroty.

drewniana drabina, szczera odpowiedź, głośna zabawa, zamknięty sklep, biegła szybko, obiad dwudaniowy,

żółta papryka, miazga orzechowa, pęk kluczy, danie świąteczne, gruba książka, klęska nieurodzaju,

wysoki lot, czarne chmury, chmura dymu, żaba skacze

rzeCzOWniK

+

rzeCzOWniK

rzeCzOWniK

+

CzaSOWniK

PrzYmiOTniK

+

rzeCzOWniK

CzaSOWniK

+

PrzYSŁÓWeK

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

ZADANIE 4.

Określ przypadek, w jakim występuje wskazany rzeczownik.

Od dawna nie spotykają się na brydżu.

.........................................................................................................

Starszemu mężczyźnie pomógł wysiąść z autobusu.

.........................................................................................................

Takiej postawy nie toleruję!

.........................................................................................................

ZADANIE 5.

Uzupełnij zdania przymiotnikami w stopniu wyższym (a) i najwyższym (b).

a)

Wszyscy uczniowie byli od tej chwili (grzeczni) .................................................................... .

Na posterunku czuwał (młody) .............................................................................. człowiek.

O Marcinie mówiono, że jest (sprytny) ................................................................... niż Olek.

b)

Jego praca należy do (dobrych) ........................................................................................... .

Nie orientuję się w (nowoczesnych) ................................................. osiągnięciach techniki.

Czytałam jego powieści z (dużą) ................................................................... przyjemnością.

Karty pracy. Nauka o języku

|

Jutro pójdę w świat

© Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2013

3

ZADANIE 6.

Wskazane w tekście wyrazy pogrupuj według wskazań tabeli.

Cenny klejnot starego Krakowa, chluba Polski, arcydzieło mistrza Wita Stwosza i pomnik jego chwały — wielki

ołtarz w kościele Panny Marii, fundowany przez bogate mieszczaństwo krakowskie w r. 1489, chylił się ku upadkowi.

Blisko cztery wieki rzeźba ta przewspaniała zajmowała najcelniejsze miejsce w świątyni, blisko cztery wieki opierała

się niszczącemu wpływowi czasu, wreszcie uległa.

Oto co powiada sprawozdanie dozoru kościoła Panny Marii z r. 1867: „....od chwili gdy się przekonano o groźnym

stanie ołtarza, zajęto się bezzwłocznie szukaniem środków uratowania go dobrze obmyśloną restauracją. Imiona

Piotra Michałowskiego i Karola Kremera wiążą się z tą myślą. Oni pierwsi badali stan i przedstawiali środki. A choć

nie doczekali szczęśliwej chwili rozpoczęcia pracy, za pobudzanie i nawoływanie do niej – cześć ich pamięci!”

[....] Wielki ołtarz, odnowiony i zabezpieczony gruntownie przed zniszczeniem na dalsze setki lat, służy znów

Bożej chwale, zachwyca oczy i serca patrzących, głosi sławę nieśmiertelną mistrza Wita Stwosza.

Znaleziono za ołtarzem trzewik, żółtą ciżemkę.... Skąd się tam wzięła? Do kogo mogła należeć? Czy był rzemieśl-

nikiem człowiek, co używał safianowego obuwia? Czy umyślnie rzucił trzewik za ołtarz? Ale dlaczego? Czy dorosły

mężczyzna mógł mieć taką małą stopę? A może to był chłopiec? Może to było dziecko?

Odkąd przeczytałam zagadkowy ustęp sprawozdania i oglądałam żółtą ciżemkę, niepokoiły mię te myśli, szuka-

łam na nie odpowiedzi....

[Antonina Domańska, Historia żółtej ciżemki, Kraków 2004 (fragment)]

rzeCzOWniKi

PrzYmiOTniKi

CzaSOWniKi

LiCzBa

POJeDYnCza

LiCzBa

mnOGa

LiCzBa

POJeDYnCza

LiCzBa

mnOGa

LiCzBa

POJeDYnCza

LiCzBa

mnOGa

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

...........................

ZADANIE 7.

Określ rodzaj, w jakim występują wskazane części mowy.

a)

Chłopcy minęli się na ulicy.

................................................................

Młoda kobieta machała chusteczką na pożegnanie.

b)

Czy zapamiętają ten adres?

................................................................

Ryby te płyną pod prąd nawet kilka miesięcy.

................................................................

Wykonali piękną pracę.

................................................................

Karty pracy. Nauka o języku

|

Jutro pójdę w świat

© Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2013

4

c)

Na wzgórzu stał niewielki dom.

................................................................

Ludzie patrzyli na to z wielkim zdziwieniem.

................................................................

ZADANIE 8.

Połącz wyrazy z czterech kolumn w taki sposób, by tworzyły poprawne zdania.

Krążyły

Olek

Sprzedawcy

Stali

Zamknęli

wyjechał

przed

o

się

uliczni

na

nawoływali

nim

starym

w

budynkiem.

głośno.

plotki.

pokoju.

wakacje.

Zdanie 1. ..............................................................................................................................................................................

Zdanie 2. ..............................................................................................................................................................................

Zdanie 3. ..............................................................................................................................................................................

Zdanie 4. ..............................................................................................................................................................................

Zdanie 5. ..............................................................................................................................................................................

ZADANIE 9.

Wskazane w tekście wyrazy uporządkuj według części mowy.

W obozie wszystko było zalane wodą. Życiodajne ognisko również. Chłopcy bowiem, z lekkomyślnością właściwą

ich wiekowi, nie pomyśleli o zabezpieczeniu się przed deszczem. Sytuacja była krytyczna, gdyż przemokli do suchej

nitki i trzęśli się z zimna. Biadali więc na całego [....]. Odkryli [....], że ogień dostał się pod pień leżącego drzewa,

pod którym go rozpalili i dzięki temu tlił się jeszcze w niewielkiej dziupli. Wytrwale i cierpliwie podsycali go korą

i chrustem [....], aż wreszcie znów buchnął płomieniem. Ułożyli na nim stos suchych gałęzi. Ogień strzelił wesołym

płomieniem, a radość chłopców nie miała granic. Otucha znów wstąpiła im w serca. [....] Gdy pierwsze promienie

słońca padły na wyspę, chłopców ogarnęła senność. Poszli na plażę i tam położyli się spać. Wkrótce jednak słońce

zaczęło przypiekać nie do wytrzymania; [....] musieli wstać i markotni zabrali się do śniadania. Po śniadaniu siedzieli

z kwaśnymi minami. Bolały ich kości i znów odezwała się tęsknota za domem. Tomek widział to wszystko i robił,

co mógł, aby rozweselić piratów. Ale oni byli obojętni na grę w kulki, zabawę w cyrk, kąpiele i w ogóle na wszystko.

Dopiero, gdy przypomniał im tajemniczy plan, zdołał obudzić iskierkę zainteresowania. Zanim zgasła, Tomek zdążył

zaciekawić ich pomysłem, aby na jakiś czas przestać być piratami i dla odmiany zostać Indianami. To im się spodo-

bało. Zrzucili z siebie ubrania i wymalowali się od stóp do głów czarnym błotem [....]. Wszyscy trzej wystąpili w roli

wodzów i z głośnym wyciem popędzili w las, by dokonać ataku na angielską wioskę.

[Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera, tłum. J. Biliński, Warszawa 2012 (fragment)]

a)

czasowniki:

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

Karty pracy. Nauka o języku

|

Jutro pójdę w świat

© Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2013

5

b)

rzeczowniki:

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

c)

przymiotniki:

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

d)

przysłówki:

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

ZADANIE 10

.

Uzupełnij tabelę według wzoru.

zDanie

CzaSOWniK

FOrma

BezOKOLiCzniKa

FOrma CzaSU PrzeSzŁeGO

Czytam ciekawą książkę.

czytam

czytać

czytałem

Marudzisz od samego rana.

Ola widzi go kolejny raz.

Nie rozumiem tego.

One siedzą razem w ławce.

Marcin szybko biega na tym dystansie.

ZADANIE 11

.

Od podanych bezokoliczników utwórz wskazane formy czasowników.

milczeć – 2. os. l. poj., czas przyszły prosty, rodzaj męski: .............................................

kupić – 3. os. l. mn., czas przyszły złożony, rodzaj żeński: .............................................

ZADANIE 12

.

Pojedynczą linią podkreśl tytuły książek, w których pojawiają się wyłącznie rzeczowniki pospolite, a po-

dwójną linią podkreśl te tytuły, które zawierają rzeczowniki własne.

Tajemniczy ogród Akademia pana Kleksa Pinokio Charlie i fabryka czekolady

Historia żółtej ciżemki Bajki robotów Dolina Światła

Ania z Zielonego Wzgórza Niewiarygodne przygody Marka Piegusa

Sposób na Alcybiadesa Dynastia Miziołków Duch starej kamienicy

Daleki rejs W pustyni i w puszczy

Tomek w krainie kangurów Przygody Tomka Sawyera

Hobbit, czyli tam i z powrotem Mikołajek W 80 dni dookoła świata