Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
Dodatek B - Histogram
Histogram to nic innego, jak wykres pokazujący ile elementów od czarnego (od
lewej) do białego (prawy koniec histogramu) zostało zarejestrowanych na zdjęciu.
Może przedstawiać uśredniony rozkład w skali szarości lub osobno dla
poszczególnych barw składowych: czerwonej, zielonej i niebieskiej. Jeśli histogram
kończy się lub zaczyna  górką , to znaczy, że pewne partie sceny nie zostały
zarejestrowane i są zapisane, jako czarne (niedoświetlone) lub białe (przepalone,
prześwietlone). Może to oznaczać, że scena była zbyt kontrastowa dla elementu
światłoczułego, by można było ją zarejestrować. Jeśli całość obrazu mieści się w
histogramie to oznacza, że wszystkie partie sceny od najciemniejszej do
najjaśniejszej zostały zarejestrowane. Zdjęcie właściwie naświetlone jest wtedy,
kiedy to, co chcieliśmy uwiecznić mieści się w histogramie i jest w odpowiedniej jego
części. Obszary jasne po prawej, a ciemne po lewej stronie.
W cyfrowych aparatach fotograficznych mamy zazwyczaj możliwość podglądu
histogramu zrobionego zdjęcia. Dzięki temu od razu możesz ocenić, czy dane zdjęcie
wymaga korekty ekspozycji. W niektórych aparatach taki histogram można
wyświetlić nawet jeszcze przed wykonaniem zdjęcia danej sceny. Znakomicie to
upraszcza ustawienie właściwej przysłony, czasu naświetlania i czułości matrycy.
PodglÄ…d histogramu w aparacie Panasonic DMC-FZ18.
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 76
Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
Jak czytać histogram?
Spójrz na specjalnie przygotowaną poniżej grafikę i umieszczony pod nią jej
histogram.
Grafika i reprezentujÄ…cy jÄ… histogram.
Dolny wykres przedstawia histogram dla specjalnie przygotowanej grafiki. Zawiera
ona cztery szare paski i jeden biały na czarnym tle. Czarnego i białego na wykresie
nie widać, bo są to skrajne krawędzie wykresu. Pozostałe szare paski przedstawione
są na wykresie w postaci pojedynczych słupków. Ich wysokość zależy od wielkości
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 77
Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
obszaru, jaki zajmuje szary pasek. Im większy obszar, tym wyższy słupek. Trzeci
pasek od lewej jest najszerszy, więc wysokość reprezentującego go słupka jest
najwyższa. Słupki na wykresie są w równych odległościach, ponieważ szare paski
licząc od lewej to: 20, 40, 60 i 80 procent jasności białego. Innych barw na wykresie
nie ma, więc w pozostałych miejscach histogram jest płaski i równy zeru.
W rzeczywistości tak ostre przejścia pomiędzy poszczególnymi barwami nie
występują i histogram będzie zawierał również wykresy innych barw.
Zdjęcie grafiki wyświetlonej ma monitorze komputera i jego histogram.
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 78
Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
Teoretycznie na zdjęciu białego i czarnego koła na szarym tle występują tylko trzy
kolory, jednak z uwagi na występowanie pewnych nierównomierności podświetlenia
ekranu oraz wad obiektywu (np. winietowania), mamy na zdjęciu dodatkowe inne
barwy mniej lub bardziej zbliżone do z
ródłowych. Gdyby to nie było prawdziwe
zdjęcie grafiki wyświetlonej na ekranie, tylko ta grafika, to mielibyśmy słupki jak na
poprzednim histogramie.
W przypadku grafiki gradientu od czarnego do białego (poniżej) mamy wypełniony
cały histogram. Każdy punkt histogramu na osi poziomej ma jakąś wartość. Ponieważ
obszary jasne i ciemne są większe w stosunku do tonów średnich, prawa i lewa
strona histogramu jest lekko podniesiona.
Histogram dla gradientu zawiera pewną wartość w każdym punkcie osi poziomej.
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 79
Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
Przeanalizujmy jeszcze histogram dla zwykłego zdjęcia.
Zdjęcie i jego histogram. Strzałki pokazują przybliżone miejsca na histogramie dla
określonych obszarów ze zdjęcia.
Zdjęcie jest dosyć kontrastowe. Zawiera zarówno obszary bardzo jasne jak i bardzo
ciemne. Prawie całe mieści się na histogramie. Jedynie prawa część histogramu
opiera się bardzo nieznacznie o prawą krawędz
ramki, co może świadczyć, że pewne
niewielkie obszary jasnej ściany zostały prześwietlone. Jest to przykład sceny, której
rozpiętość tonalna, w całości wykorzystuje możliwości matrycy, jeśli chodzi o jej
zdolność do rejestracji na jednym ujęciu obszarów jasnych i ciemnych.
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 80
Magia głębi ostrości i ozdobnego rozpraszania tła
Jeśli rozpiętość tonalna fotografowanej sceny jest większa niż możliwości
rejestracyjne matrycy, to histogram będzie  wychodził poza ramkę z lewej lub z
prawej strony. Wtedy, jako fotograf musisz zadecydować, co jest mniej istotne dla
zdjęcia, jasne czy ciemne jego partie. Z reguły obcinana jest lewa strona histogramu,
czyli ciemne jego partie. Dla oka łatwiej jest przyjąć, że coś jest zbyt ciemne by
dojrzeć niż obserwować białą  wypaloną plamę. Przykładami scen o dużej
rozpiętości tonalnej są np. wszelkie zdjęcia nocne ze z
ródłami światła w polu
widzenia (tu przepalamy światła lamp) lub zdjęcia oświetlonych kaskad wodnych w
środku lasu, lub scena, na której jest widoczne zarówno wnętrze pomieszczenia jak i
to, co widać za oknem. Czyli wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z jasnym
światłem lub jego odbiciami w ciemnym otoczeniu. W celu zmieszczenia dużej
rozpiętości tonalnej na jednym zdjęciu stosuje się techniki HDR (ang. High Dynamic
Range), które polegają na łączeniu kilku różnie naświetlonych zdjęć w jedno.
Jeśli rozpiętość tonalna jest mniejsza niż możliwości rejestracyjne matrycy, to na
histogramie wykres nie będzie dochodził do prawej lub lewej krawędzi ramki.
Zdjęcie i jego histogram.
© PrzemysÅ‚aw Oziemblewski  FotografiaDlaCiekawych.pl Strona 81