Przegrody budowlane ze stali nierdzewnej
Seria budowlana, księga 6
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Euro Inox
Członkowie zwyczajni
Euro Inox jest stowarzyszeniem zajmującym się rozwojem
europejskiego rynku stali nierdzewnych.
Acerinox,
Członkami Euro Inox są następujące organizacje i insty-
www.acerinox.es
tucje:
Outokumpu,
" europejscy producenci stali nierdzewnych
www.outokumpu.com
" krajowe organizacje zajmujące się rozwojem stali
ThyssenKrupp Acciai Speciali Terni,
nierdzewnych
www.acciaiterni.com
" stowarzyszenia zajmujące się wprowadzaniem
ThyssenKrupp Nirosta,
dodatków stopowych
www.nirosta.de
Głównym celem działania Euro Inox jest rozwijanie
świadomości na temat wyjątkowych własności stali
UGINE & ALZ Belgium
specjalnych i propagowanie ich szerszego zastosowania
UGINE & ALZ France
oraz zdobywanie nowych rynków. Aby osiągnąć ten
Groupe Arcelor, www.ugine-alz.com
cel, Euro Inox organizuje konferencje i seminaria oraz
Członkowie stowarzyszeni
wydaje przewodniki w formie drukowanej i elektronicz-
nej, dla umożliwienia architektom, projektantom,
Acroni,
zaopatrzeniowcom, producentom oraz użytkownikom
www.acroni.si
lepszego zaznajomienia się z tym materiałem. Euro Inox
British Stainless Steel Association (BSSA),
wspiera również techniczne i rynkowe prace badawcze.
www.bssa.org.uk
Cedinox,
www.cedinox.es
Centro Inox,
www.centroinox.it
Informationsstelle Edelstahl Rostfrei,
www.edelstahl-rostfrei.de
Informationsstelle f�r nichtrostende St�hle
SWISS INOX, www.swissinox.ch
Institut de D�veloppement de l Inox (I.D.-Inox),
www.idinox.com
International Chromium Development Association
(ICDA), www.chromium-asoc.com
International Molybdenum Association (IMOA),
www.imoa.info
Nickel Institute,
www.nickelinstitute.org
Polska Unia Dystrybutorów Stali (PUDS),
www.puds.com.pl
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Nota redakcyjna Spis treści
Przegrody budowlane ze stali nierdzewnej Wstęp 2
Wydanie pierwsze 2005 (Seria budowlana, księga 6) Zabudowa mieszkalna 4
ISBN 2-87997-114-4 Nauka i edukacja 6
� Euro Inox 2005 Administracja i handel 12
Obiekty sportowe 20
wersja angielska ISBN 2-87997-085-7 Instalacje techniczne 22
wersja duńska ISBN 2-87997-111-X
wersja fińska ISBN 2-87997-112-8
wersja francuska ISBN 2-87997-107-1
wersja hiszpańska ISBN 2-87997-109-8
wersja niemiecka ISBN 2-87997-110-1
wersja szwedzka ISBN 2-87997-113-6
wersja włoska ISBN 2-87997-108-X
Wydawca
Euro Inox Euro Inox dołożył wszelkich starań, aby informacje
Siedziba organizacji: przedstawione w niniejszym pracowaniu były technicz-
241 route d Arlon nie poprawne. Jednakże, zwraca się uwagę czytelnika,
1150 Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga że materiał zawarty w niniejszym opracowaniu stanowi
Tel. [phone] Fax [phone] tylko ogólną informację. Euro Inox, jego członkowie,
Biuro wykonawcze: personel i konsultanci nie przyjmują żadnej odpowie-
Diamant Building, Bd. A. Reyers 80, dzialności za jakiekolwiek straty, uszkodzenia lub szkody
1030 Bruksela, Belgia wynikające z wykorzystania informacji zawartych w
Tel. [phone] Fax [phone] niniejszym opracowaniu.
E-mail [e-mail]
Internet www.euro-inox.org
Autor
Martina Helzel, circa drei, Monachium, Niemcy
(koncepcja, układ, tekst)
Rafał Lizut (tłumaczenie)
Zdjęcia na okładce:
Rob  t Hart, Rotterdam (lewy górny róg),
Roland Halbe, Stuttgart (prawy górny róg),
Martine Hamilton Knight/BDP, Manchester (lewy dolny róg),
Jean-Luc Deru,DAYLIGHT s.p.r.l., LiŁge (środkowe zdjęcie na dole),
Fulvio Orsenigo, Wenecja (prawy dolny róg)
1
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Wstęp
Przegrody budowlane oddzielają wnętrze od
zewnętrza obiektu oraz od zewnętrznego
środowiska miejskiego. Najważniejszymi
funkcjami są: chronienie od zewnętrznych
czynników klimatycznych (zimno, gorąco,
deszcz,wiatr), określanie kubatury i two-
rzenie przestrzeni prywatnej. Jednym z ro-
dzajów takich przegród są fasady, tworzące
zewnętrzny image budynku i będące kom-
ponentem całej przestrzeni urbanistycznej.
Modernizm zaleca by wygląd zewnętrzny
obiektu odzwierciedlal jego funkcję. Wzrost
autonomii fasady i konstrukcji wsporczej
(w ścianach osłonowych) wraz z zapotrzebo-
Odbicia otoczenia i re-
waniem na elastyczność użytkową, dopro-
fleksy świetlne zmieniają
wadziły do zwrócenia szczególnej uwagi
wygląd przegrody wyko-
na powierzchnie zewnętrzne. Dzięki temu
nanej ze stali nierdzewnej.
użyte materiały i ich właściwości również
uzyskały większe znaczenie. Kolor i faktura
Nowoczesne style
wybranych tworzyw odgrywają ogromną rolę Przykłady zaprezentowane w tej broszurze
uksztaltowania i techniki
w wyglądzie budynków. pokazują sposób zastosowania stali nie-
połączeń umożliwiają
rdzewnej w przegrodach budowlanych, zarów-
użycie arkuszy stali
no na fasadach jak i dachach. Przedstawiają
nierdzewnych nawet
przy znacznych długo-
również szeroki zakres typów konstrukcji, w
0ściach i złożonych
których stal nierdzewna jest łączona na
Zdjęcia: Jean-Luc Deru, DAYLIGHT s.p.r.l., LiŁge (na górze),
kształtach obiektów.
zakład w wodoszczelną powłokę. W wielu
Andre Kiskan, Wiedeń (na dole)
przypadkach ze względu na wysoką odpor-
ność korozyjną stali nierdzewnej, nie po-
trzebna jest strefa wentylacyjna. Rynny wyko-
nane ze stali nierdzewnej zintegrowanej z
powierzchnią dachu odprowadzają wodę
deszczową nie zakłócając calkowitego
efektu wizualnego. W przegrodach budo-
wlanych skomponowanych z kilku warstw, ta
zewnętrzna warstwa stali nierdzewnej w
postaci perforowanych arkuszy lub siatki
spełnia więcej niż tylko rolę dekoracyjną.
Umieszczona z przodu szklanych ścian może
również dawać cień lub odbijajać promie-
niowanie słoneczne.
2
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Pomimo tego że stal nierdzewna ma nowo-
czesny, techniczny image, jej wygląd w
rzeczywistości jest raczej neutralny. Powie-
rzchnie zróżnicowane co do gładkości w
zależności od rodzaju wykończenia (błysz-
cząca, wytłaczana, elektropolerowna itd),
odbijają światło i kolor przez co zapewnia
harmonię z najbliższym otoczeniem.
Takjak inne materiały, także i metale, które
były używane głównie do konstrukcji
przemysłowych, znalazły obecnie szerokie
zastosowanie w architekturze i są wykorzy-
stywane nawet w bardzo prestiżowych pro-
jektach. Technologia szybko się rozwija i
Szeroki zakres stopów
nieustannie pojawiają się nowe możliwości.
jest dostępny w zależności
Zwiększyły się też nasze oczekiwania jeśli
od różnych wymagań
chodzi o wygląd obiektów. Duch eksperymen-
odporności korozyjnej,
towania w architekturze jeszcze bardziej im
wynikających z różnej
lokalizacji-ten przykład
sprzyja. Stal nierdzewna ze swoimi niezwy-
Siatka lub perforowane
odnosi sie do środowiska
kłymi właściwościami odgrywa już teraz arkusze blach stali nie-
nabrzeżnego.
rdzewnej użyte do redukcji
ważną rolę i zapewne będzie ją odgrywała w
promieniowania sło-
przyszłości.
necznego. Widoczność z
wewnątrz jest zachowana,
ale tylko rozproszone
światło może spenetro-
Fot: Rob  t Hart, Rotterdam (góra),
Roland Halbe, Stuttgart (lewa dół), wać wnętrze.
Florian Holzherr, Munich (prawa dół)
3
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Zabudowa mieszkalna
Zwrócone w stronę połu-
dniową dachy i fasady ze
Blok mieszkalny w  s-Hertogenbosch, Wyróżniający się kompleks budynków znaj-
stali nierdzewnej wydają
Holandia duje się w centrum okręgu mieszkalnego,
się wypelniać jak żagle
zbudowanego w starej przemysłowej części
na wietrze.
Inwestor: miasta, niedaleko historycznego centrum
Credo Integrale Planontwikkeling B.V.,  s-Hertogenbosch. Budowle znajdujące się
Oosterbeek wzdłuż sztucznego kanału wodnego mają
Architekt: dwa różne style. Ich kształt i orientacja
Building Design Partnership Ltd, Manchester wyznaczona jest przez dominujący wiatr i
warunki oświetlenia.
Plan zagospodarownia
terenu skala 1:7500
4
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
1 2
1
4
3 7
5
Przekrój skala 1:20
1 1 mm arkusze ze stali nierdzewnej, 4 120 mm krokiew
gatunek 1.4401, wykończenie 2B, 5 9 mm ogniotrwała płyta gipsowa on
20 mm połączenie zna zakład 22 mm listwach
2 22 mm odeskowanie drewniane 6 15 mm ogniotrwała płyta gipsowa
46/96 mm laminowany dz
wigar z 46/121 mm konstrukcja ramowa
drewna klejonego 120 mm izolacja termiczna z wełny
warstwa uszczelniająca mineralnej
9 mm sklejka 9 mm sklejka izolacja paroszczelna
100 mm wełna mineralna 7 18 mm boazeria sosnowa
3 190 mm podłoga z betonu zbrojonego
80 mm belka z drewna klejonego
Ogród zimowy ze ścianą frontową wykonaną wiatru w ogrodach pomiędzy poszczególny-
Rynny są zintegrowane z
ze szkła znajduje się na wyłożonej plytkami mi blokami. W ciepłe dni tarasy znajdujące
wypustkami wykonanymi
ceramicznymi lub drewnem północnej stronie się na dachach i balkony znajdujące się od
ze stali nierdzewnej i
budynku. Osłania on wejście do apartamen- zakrzywionej strony budynku,wykonanej ze
ciągną się od dachu aż
tów. Połączone na duży zakład dachy i fasady stali nierdzewnej, mogą być użyte jako dodat- do parteru. Różne szero-
kości arkuszy blach ze
znajdują się na południowej i południowo- kowa przestrzeń mieszkalna. Ogniwa foto-
stali nierdzewnej dopa-
wschodniej stronie z dala od dominujących elektryczne są zamontowane na deflekto-
sowane są do siebie w
wiatrów. Zakrzywiony kształt redukuje opór rach wiatru w pobliżu kalenicy.
pionie i połączone na
wiatru jak również minimalizuje turbulencje zakładkę.
6
1
3
Fot:
Martine Hamilton Knight/
1 7 BDP, Manchester
5
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Badania naukowe i edukacja
A B
Plan zagospodarowania
terenu skala 1:5000
A  Incubatore
B  Auriga
Centrum technologii Wenecja, Włochy Ciężki przemysł odcisnął swoje pietno na
handlowej częsci portu w Wenecji. Obecnie
Inwestor: władze lokalne podjęły inicjatywę ożywienia
VEGA, Wenecja starego portu, który jest usytułowany nieda-
Opuszczony obszar sta-
Architekci: leko miasta na lagunie. Opuszczone obszary
rego portu handlowego
wWenecji, usytuowa- Wilhelm Holzbauer, Wiedeń przemysłowe mają zostać zagospodarowa-
nego niedaleko centrum
Paolo Piva, Wenecja ne z przeznaczeniem do nowych celów i dla
miasta, zagospodaro-
Roberto Sordina, Wenecja nowoczesnych firm zainteresowanych tym
wywany jest w ramach
obszarem.
generalnego planu
ożywiania rejonu..
Fot: Fulvio Orsenigo, Wenecja
6
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Fot: Fulvio Orsenigo, Wenecja
W budynku  Auriga ,
wybudowanym na planie
trójkąta, znajdują się
8 1 2 3
biura, laboratoria, recep-
cja, bar i restauracja.
5
4 7 5
Przekrój skala 1:50
1 0.6 mm arkusze blachy ze
stali nierdzewnej, gatunek 1.4401,
6
75 mm pionowe połączeni na zakłas
2 Konstrukcja dachu:
50 mm izolacja termiczna z
wełny szklanej
35 mm arkusze galwanizowanej
trapezoidalnej blachy
1 profil omega- blacha dystansująca
stalowy dwuteownik 160 mm
3 Zakrzywione arkusze blachy ze
stali nierdzewnej r=1670 mm
6
4 Dwuteownik stalowy 240 mm
5 Dwuteownik stalowy 140 mm
6 80/180 mm ceownik stalowy
7 Okładzina wewnętrzna
40 mm blacha falista
8 Rynna ze stali nierdzewnej
7
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Centrum naukowe i technologiczne jest Wjednej z połówek znajduje się recepcja,
budowane w czterech fazach na opuszczonej bar i restauracja, w drugiej biura i laborato-
strefie przemysłowej z początku XX wieku. ria. Okładzina ze stali nierdzewnej z elewacji
Nad nowymi obiektami powstałymi na tym zakrzywia się na górze zachodząc nad dach.
postprzemysłowym obszarze góruje odno- Jest wykonana z profilowanych arkuszy o
wiona wieża chłodnicza, która jest zarówno szerokości 50 cm, które były formowane na
znakiem charakterystycznym jak i platformą miejscu przy użyciu przenośnej maszyny do
widokową. Szerokie zastosowanie stali nie- obróbki kształtowej (na zimno). Ukończone
rdzewnej w fasadach podkreśla nowoczesny pasy blach są przymocowane do poziomej
wygląd centrum technologicznego i zapew- płaszczyzny dachu w połączeniach na za-
nia spełnienie wymagań odpornoci korozyj- kład, co pozwoliło uniknąć wiercenia dziur
nej tego nadbrzeżnego obszaru. Budynek w panelach.
 Auriga wzniesiony został w jednym z rogów
Fasada ze stali nierdzew-
trójkatnej działki na fundamentach istnieją-
nej podkreśla nowo-
cej tu wcześniej fabryki.
czesny wygląd budynku.
8
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Były magazyn został
przekształcony w miejsce
organizowania wystaw.
Fot: Fulvio Orsenigo, Wenecja
1 2 4
Jednym z pierwszych budynków przeznaczo-
nych do odzyskania był  Incubatore , uży-
wany wcześniej do przechowywania pirytu.
3
Obecnie wykorzystywany do przeprowadza-
nia wystaw. Znajdują się w nim również
pokoje gościnne.  Incubatore stoi na czele
1 2
340-metrowego kompleksu budynków łączą-
Obłożone stalą nierdze-
cego port z centrum miasta. Cały budynek jet
wną naświetle dostarcza
światła dziennego do
obłożony stalą nierdzewną.
5
ogromnej, bezokiennej
hali wystawowej znajdu-
jącej się poniżej.
5
Przekrój skala 1:50
1 0.6 mm arkusze stali nierdzewnej,
gatunek 1.4401
75 mm połączenie na zakład
2 Deck:
50 mm izolacja termiczna z
wełny szkalnej
warstwa polietanowa
3 1
galwanizawane arkusze blachy
2
trapezowej ,
35 mm (ściana), 150 mm (dach)
3 Dwuteownik stalowy 120 mm
4 Rynna ze stali nierdzewnej
5 Istniejąca struktura
9
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Budynek instytutu na Uniwersytecie w LiŁge,
Belgia
Inwestor:
University of LiŁge
Architekci:
Bureau d �tudes Greisch, LiŁge
Instytut inżynierii i konstrukcji jest usytuo-
wany w miasteczku akademickim znajdują-
cym się na północny zachód od Liege. Sześć
nowych sekcji budynku jest rozmieszczonych
po obydwu stronach drogi biegnącej przez
Wybór jednego
materiału na dach i
miasteczko akademickie usytuowane na
fasady zwiększa efekt
pagórkowatym terenie. Zadbano również o
techniczno-naukowego
zachowanie istniejących drzew.
charakteru budynku.
Fot: Jean-Luc Deru, DAYLIGHT s.p.r.l., LiŁge
10
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Pierwotnie dachy i fasady budynków miały sować się do modułu budynku), użyte są od
być wykonane z miedzi, tak jak to jest w fasady aż po dach. Długie, zakrzywiające się
przypadku istniejących budynków miastecz- sekcje dachu zrobione są z jednych (nie-
ka akademickiego. Ostatecznie wybór padł przerwanych) pasów blachy ze stali nie-
jednak na stal nierdzewną ze względu na rdzewnej. Położono ją z małym naddatkiem
niższy koszt, długi czas użytkowania, wysoką mającym rekompensować zmiany długości
odporność korozyjną i nowoczesny wygląd. spowodowane rozszerzalnością termiczną.
Detale, które sprawdziły się już przy elewac- Naprężenia wywołane zginaniem blachy
jach z miedzi, zostały zaadoptowane niemal przy wykonywaniu połączeń na zakład,
bez zmian do wykonania ze stali nierdze- wywołały na elewacji lekką falistość. W
wnej. rezultacie, nieregularne efekty świetlne i
Pasy blachyze stali nierdzewnej, walcowane odbicia otoczenia bardzo ożywiają wyraz
ne,
i o szerokości dokładnie 535 mm (aby dopa- uporządkowane kształty fasady.
Centrum dokumentacji ze
szklaną elewacją stanowi
rdzeń kompleksu, łącząc
obłożone stalą nierdze-
wną biura i laboratoria.
1 2
4
5
Przekrój skala 1:20
1
1 0.5 mm arkusze stali nierdzewnej,
gatunek 1.4404, walcowane, e"2� skok dachu,
3
25mm połączenia na zakład
2 Konstrukcja dachu:
25/150 mm podkład drewniany
50 mm listwa mocująca
warstwa uszczelniająca
1 2
60 mm izolacja zwełna szklanej
pomiędzy 60/60 mm belka drewniana
prefabrykowane zbrojone elementy betonowe
ze 170 mm wylewką betonową
4
3 Struktura muru:
25/100 mm podkład drewniany
142/60 mm belka drewniana
60 mm izolacja z wełny szklanej
200 mm beton zbrojony
4 Rynna ze stali nierdzewnej (3mm), gatunek 1.4306
5 Sufit podwieszany 5
11
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Administracja i handel
Fot: Florian Holzherr, Monachium
Wszystkie powierzchnie
zewnętrzne  ziemia,
ściany i dach  są
Budynek administracji w Reutlingen, Niemcy Regionalne biura niemieckiego stowarzysze-
pokryte powłoką ze
nia przemysłu metalowego i elektrycznego
stali nierdzewnej.
Inwestor: znajdują się w trzech budynkach położonych
Verband der Metall- und Elektroindustrie niedaleko centrum Reutlingen. W bezpośre-
Baden W�rttemberg e.V., Stuttgart dnim sąsiedztwie dominują budynki z końca
Architekci: XIX wieku, o szerokości do 15 metrów, po-
Allmann Sattler Wappner, Monachium kryte tynkiem i z dachami dwuspadowymi.
Trzy nowe budynki podtrzymują ich skalę i
Rzut z góry
styl, ale ich pokrycie ze stali nierdzewnej
skala 1:750
całkowicie reinterpretuje wizerunek miasta
 willa z ogrodem . Panele ze stali nierdze-
wnej ze wzorami w kwiaty, użyte są jako
utwardzenie wkoło bloków i obłożenie ścian
do wysokości 3 metrów na fasadzie parteru.
Powyżej tych poziomów elewacja i dach
obłożone są tłoczoną stalą nierdzewną,
która daje bardzo homogeniczny widok.
12
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
3
1
2 4
Obszary użyteczności
6 5
publiczniej zlokalizowane
Skala przekroju 1:50
są na parterze za trzyme-
1 4 mm arkusz ze stali nierdzewnej,
trowej wysokości deko-
gatunek 1.4401, tłoczony.
racyjną wykładziną ze
100/60/5 mm I 60/40/3 mm pomost wykonany z
stali nierdzewnej.
lekkiego metalu
polietylenowa izolacja uszczelniająca
80 mm izolacja z wełny mineralnej
dwuteownik 200mm z izolacją termiczną
paroizolacja
12.5 mm tynk
2 Stalowy dwuteownik 360 mm
3 Szerokie połączenie z zabezpieczeniem Fot: Jens Passoth, Berlin (góra),
Florian Holzherr, Monachium (dół)
od ptaków
4 Rynna (złącze kompensacyjne)
5 Ochrona przeciwsłoneczna zintegrowana z fasadą
4 mm arkusze ze stali nierdzewnej,
gatunek 1.4401, tłoczone,
2.0  11.2 mm perforacje cięte laserem,
6 7
sterowanym elektronicznie
6 Szyba izolująca termicznie w ramie z
lekkiego metalu
7 5 mm arkusze ze stali nierdzewnej, cięte laserowo,
gatunek 1.4401, szerokości 1500 mm
40/60/3 mm Stalowa rama z profilu zamkniętego
60/60 mm wspornik- profil zamknięty
8 730/730/5mm arkusze z blachy nierdzewnej,
cięte laserem gatunek 1.4401, piaskowane
korundem powierzchnia antypoślizgowa klasy R11
8
13
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
konstrukcji nośnej za pomocą nieekspan-
sywnych połączeń śrubowych.
Wszystkie rogi budynku są ścięte ukośnie,
aby dać wrażenie bezspoinowej powierzchni.
Znajduje się również kilka większych spoin,
aby absorbowały zmiany długości elementów
spowodowane rozszerzalnością termiczną
materiału. Okna są zacienione przez stero-
wane elektrycznie panele ze stali nierdzewnej
z laserowo wykonywanymi preforacjami o
wymiarze pomiędzy 2,0 i 11,2 mm. Kiedy
te panele są zamknięte, licują się z fasadą,
otwierają się przesuwając się w dół i w górę
za fasadą.
Wejścia są zintegrowane z okładziną gru-
Fot: Bernhard M�ller, Reutlingen (na górze)
bości 5 mm ze stali nierdzewnej, która
Żaluzje ze stali nierdze-
Florian Holzherr, Monachium (na dole)
również stanowi dekoracje parteru. Poza
wnej z ciętymi laserowo
perforacjami odbijają godzinami urzędowania wejścia są niemalże
słońce. Jednocześnie
Znajdujące się w jednej płaszczyz
nie arkusze niewidoczne, dopiero gdy są otwarte i stano-
licują się z fasadą.
blachy gubości 4mm ze stali nierdzewnej wią lukę we wzorze, widać, gdzie się znaj-
pokrywają izolowaną termicznie ścianę z be- dują. Otoczenie budynku jest wybrukowane
tonu oraz okna z termoizolacyjnymi szybami. kwadratowymi płytami ze stali nierdzewnej
Pionowe krawędzie paneli są cięte laserowo grubości 5,5 mm i 8 mm. Każda z 3146 płyt
i przymocowane do znajdującej się pod nimi jest inna, tworząc jednakże ogólny wzór.
Sterowane elektrycznie
żaluzje zamykając się
tworzą bezspoinową
powłokę ze stali nierdze-
wnej.
14
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Agencja ogłoszeniowa - Klaus, Austria
5
4
Klient:
Montfort Werbung Ges.m.b.H., Klaus
1
Architekt:
Oskar Leo Kaufmann, Dornbirn
6 2
3
W tym projekcie budowy obiektu biurowego
na obrzeżach miasta Klaus, zdecydowano
7
dobudować dodatkową przestrzeń składową i
nadać jej kształt altanki. Tak jak we wnętrzu 8
budynku, stal nierdzewna jest obecna w
tym obiekcie. Jego monolityczny wygląd jest
osiągnięty przez obłożenie tym samym 9
materiałem całej konstrukcji. Zewnętrzne
Przekrój skala 1:20
okładziny ze stali nierdzewnej są przytwie-
1 1 mm arkusze blachy ze stali nierdzewniej
rdzone do aluminowych sekcji znajdujących
gatunek 1.4301
się na górze  pudła wykonanego z forniro- 2 15/40 mm aluminowy profil zamknięty
3 Warstwa uszczelniająca
wej laminowanej płyty będącej elementem
4 69 mm laminowana płyta fornirowa
nośnym. Pudło to jest pokryte całkowicie
5 Ceowa rynna aluminiowa To prefabrykowane
wodoodporną warstwą. Wszystkie rogi zew- 6 Skrzydło drzwi
drewniane pudło,
7 Zawiasy drzwi ze stali nierdzewnej
obłożone całkowicie
nętrznej warstwy mają złącza z odstępem.
8 Galwanizowany dwuteownik ze stali, 100 mm
stalą nierdzewną,
9 400/400/200 mm zbrojony, prefabrykowany
powiększa przestrzeń
fundament
magazynową głównego
budynku.
Fot: Adolf Bereuter, Lauterach
Plan zagospodarowania terenu skala 1:1500
15
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Budynek biurowy Londyn, Anglia mały dziedziniec i wejście z boku od strony
kościoła.
Klient: Stalowa konstrukcja tego budynku obłożona
London Serviced Offices Ltd., Londyn jest niewentylowaną okładziną ze stali nie-
Architekt: rdzewnej od fasady aż do dachu. Dwa rodzaje
Satellite Design Workshop, Londyn spoin użyte są do połączenia arkuszy: 25 mm
szwy biegnące ukośnie przez dach i fasadę
znajdującą się od strony ulicy i poziome
Niezwykłykształttego budynku, wzniesionego spawane połączenia znajdujące się od strony
w luce pomiędzy budynkami na King s Cross dziedzińca. Okładzina jest przymocowana do
Road jest umotywowany koniecznością umoż- paneli izolacyjnych, ktore są przytwierdzone
liwienia dostępu światła do zachodniego bezpośrednio do poziomych wsporników
Wolna przestrzeń grani-
okna Welsh Chapel. Z tego względu obiekt fasady umocowanych pomiędzy kolumnami
czyła z jednej strony z
Welsh Chapel, a z drugiej zaprojektowany jest jako przedłużenie przy- konstrukcji nośnej budynku. Do tych paneli
z budynkiem z cegły w
legającego budynku biurowego, pozostawiając przyczepiona jestrównieżokładzina wewnętrz-
stylu wiktoriańskim.
na. Prefabrykacja komponentów skróciła czas
budowy w tym ciasnym rejonie. Ramy okienne
zlicowane są z fasadą maksymalizując dopływ
światła dziennego do biur.
Isometryczny diagram
obłożenia stalą nierdzewną.
16
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
2 1
4
31
5
Fot: Nicholas Kane/Arcaid, Kingston upon Thames, Anglia
6
Od strony ulicy łączenia
na zakład biegną
diagonalnie fasadą ze
stali nierdzewnej.
1
Przekrój fasady od strony ulicy skala 1:20
1 Konstrukcja dachy/fasady:
0.5 mm arkusze blachy ze stali nierdzewnej
5
gatunek 1.4401,
25 mm łączenie na zakład,
wykończenie we wzór
warstwa uszczelniająca
50 75 mm izolacja termiczna ze sztywnej pianki
plastikowej
izolacja paroszczelna 6
dwie warstwy okładziny tynkowej
2 Rynna
3 Drewniana rama dachu
4 152/152/8 mm stalowa belka dwuteowa
5 7.5/230 mm ceownik z lekkiej stali
6 Okna otwierane poziomo okna ze szkłem
termoizolacyjnym
17
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Siatka ze stali nierdzew-
 Rathausgalerie Innsbruck, Austria  Rathausgalerie jest nowym kompleksem
nej daje pożądane zacie-
nienie bez wpływu na budowlanym w centrum Insbruku, w pobliżu
panoramiczny widok.
Klient: ratusza. W środku znajdują się: hotel, pasaż
Wywołuje równiez inte-
Rathauspassage Ges.m.b.H., Innsbruck handlowy, restauracje i obszary zielone.
resujący efekt moirea.
Architekci: Tworzy on również połączenie pomiędzy
Dominique Perrault, Paryż, we współpracy istniejącymi budynkami administracji pub-
z RPM Rolf Reichert, Monachium licznej. Charakterystyczną cechą tego obiek-
Achammer, Tritthart & Partner, Innsbruck tu jest użycie siatki ze stali nierdzewnej.
Umieszczone na fasadzie, poziomo przesu-
wające się siatkowe panele ze stali nierdzew-
nej działają zacieniająco. Powyżej szklanego
dachu pasażu handlowego i sali obrad znaj-
duje sie nadbudowa z naciągniętej siatki
ze stali nierdzewnej, wykonanej z jednego
kawałka, która rozciąga się od górnej części
fasady aż na dach. Z powodu swojego
własnego ciężaru jak i znaczngo obciążenia
śniegiem i wiatrem charakterystycznego dla
A
tego regionu, powłoka ze stali nierdzewnej
jest mocno naciągnieta. Sprężyny rozciąga-
Plan zagospodarowania
jące zamocowane poniżej utrzymują siatkę
terenu skala 1:2500
A Sala rady
w stanie naprężenia.
18
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Przekrój poziomy 1:20
2
1 Siatka ze stali nierdzewnej, b=1330 mm
1
2 115 mm śred. rura stalowa
3 80 mm śred. wspornik
4 Mocowanie siatki:
30 mm śred. pręt ze stali nierdzewnej,
wwinięty w niższą krawędz
siatki
3 śruba oczkowa ze stali nierdzewnej
5 Dz
wigar poziomy, 150/90 mm kątownik stalowy
6 Sprężyna naciągająca
7 Stalowy profil zamknięty 100/100/10 mm
8 Dwuteownik stalowy 160 mm
9 Aluminiowa rama okienna ze szkłem
termoizolacyjnym
Silne sprężyny naciąga-
jące na dolnej krawędzi,
stale naprężają siatkę,
aby przeciwdziałać
wadze własnej stali i
Fot: obciążeniu śniegiem.
Roland Halbe, Stuttgart
4
5
8 9 6
7
19
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Obiekty sportowe
Skocznia narciarska Bergisel, Innsbruck, różniących się kształtem i użytym materia-
Austria łem: Wieża ze wzmocnionego betonu i sama
skocznia z zakrzywiającą się, wykonaną ze
Klient: stali konstrukcją, znajdującą się na szczycie
Bergisel Betriebsgesellschaft, Innsbruck wieży, obłożona stalą nierdzewną. Ta najwy-
Architekci: ższa cześć, która jest najbardziej charaktery-
Zaha Hadid Architects, Londyn styczną cechą w promilu wielu kilometrów,
na swoim szczycie mieści kawiarnię i
platformę widokową. Zaprojektowana jako
Skocznia narciarska na Bergiselu, górą stalowa rama przestrzenna, owija się w koło
wznoszącą sie nad Insbrukiem od strony betonowej wieży i przechodzi w zawieszoną
południowej, składa się z dwóch części, rampę transportową. Fasada głowicy wieży
Plan zagospodarowania
przestrzeni  przekrój
skala 1:1500
Fot:
Roland Halbe, Stuttgart
20
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Kawiarnia i platforma
jest obłożona arkuszami ze stali nierdzewnej
widokowa dodają
walcowanej na zimno (co pozwala zredukować
funkcjonalności temu
naprężenia wstępne występujące w materiale)
obiektowi sportowemu
umożliwiając optymalną adaptację skompiko- i czynią go atrakcyjnym
turystycznie.
wanej geometrii budynku. Ponadto wysoka
jakość powierzchni daje zwiększoną odpor-
ność na wgniecenia i zarysowania oraz nadaje
wrażenie gładkości. Powierzchnia reaguje na
zróżnicowane charakterystyki oświetlenia,
odbijając zmieniające się kolory otoczenia.
Przekrój skala 1:20
1 1 mm arkusze blachy ze stali nierdzewnej gat. 1.4301
Wykończenie we wzór
nity ze stali nierdzewnej a=150 mm
2 40 mm arkusze trapezoidalne
3 60/60/3 stalowy profil zamknięty
4 3 mm arkusze blachy, podwójnie złożone
5 80/40/5 mm kątownik stalowy
6 60/60/5 mm kątownik stalowy
7 10 mm śred. wydrążony pret montażowy
8 120/60/10 mm kątownik stalowy
9 35/35/2 mm stalowy profil zamknięty
10 30/60/30/4 mm ceownik stalowy
11 200/300/15 mm stalowe RHS
Panele o grubości 1 mm
ze stali nierdzewnej
są przynitowane do
10 1
znajdującej się poniżej
konstrukcji wsporczej.
8
5 11 9 2
7 6
10
3 4
2 1 2 1
21
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Instalacje techniczne
Fot: Vincent Jannink ANP/dpa (na górze), Rob  t Hart, Rotterdam (na dole)
Liniowa struktura
nadmuchanej bariery
widoczna jest na wodzie
Centra kontroli bariery przeciwpowodziwej, coś innego. Zastosowano plastikowe po-
pomiędzy dwoma
Kampen, Holandia duszki wypełnione powietrzem połączone w
centralami kontroli.
zaporę; kiedy poziom wody się podnosi,
Klient: poduszki napełniają sie powietrzem i wodą.
HBW Gouda Konstrukcja jest podzielona na 3 sekcje
Architekci: długości 80 m. Są one niewidoczne kiedy
Zwarts & Jansma Architecten, Amsterdam poziom wody jest w normie. W sytuacji
krytycznej poduszki mogą być powiększone
Zapora przeciwpowodziowa na Ramspol koło do wysokości 8m i głębokości 13m. Cała
Kampen jest częścią zabezpieczeń przeciw- instalacja tworzy linię prostą w krajobrazie.
powodziowych zaprojektowanych by zapew- Identyczne budynki na każdej ze stron linii
nić ochronę przeciwko przypływom w Ijssel- mieszczą w sobie sterownię mechanizmu
meer. Zamiast po prostu podnieść poziom pomp. Znajdując się na podstawie z betonu,
Plan zagospodarowania
terenu skala 1:10000 istniejącego wału ochronnego, wymyślono strukturę tą stanowi pięć eliptycznych,
22
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
6 1
obłożonych stalą powłok, które zwiększają
2
średnice w kierunku wody.
3
Ze względu na nabrzeżną lokalizację, dachy
obydwu budynków zaprojektowane są na
duże obciążenia wiatrem. Stalowe sekcje o
eliptycznym kształcie utrzymują konstrukcję
z trapezoidalnych arkuszy. Poszycie składa
się z arkuszy blachy ze stali nierdzewnej o
szerokości 60cm walcowanej na zimno o
matowym wykończeniu. Rozproszone refleksy
4
światła odbijające się od budynku i otoczenia
przekształcają obiekt w integralną część
5
krajobrazu.
Fot: Rob  t Hart, Rotterdam
Przekrój skala 1:20
1 1 mm arkusze blachy ze stali
nierdzewnej, gatunek 1.4401
walcowane na zimno
2 40 mm zakładka
widoczne połączenie na śruby
3 40 mm arkusze w profilu na zaciski
zabezpieczone tworzywem
bitumicznym
4 Pojedyńcza warstwa izolacyjna ze
wzmocnionego poliestru
5 Izolacja z pianki szklanej
100 mm, łączonej na zimno
6 70 mm trapezoidalne arkusze
23
P R Z E G R OD Y B U D O WL A N E Z E S T A L I N I E R D Z E WN E J
Nowa śluza wybudowana na wschodniej
stronie Houtrib Dike zastępuje most zwo-
dzony, gdzie wielkie natężenie ruchu powo-
dowało opóz
nienia w ruchu drogowym i
wodnym. Autostrada z Enkhuizen do Lely-
stad przebiega obecnie pod nowym akwe-
duktem. Widoczna z daleka wieża kontrolna
śluzy wznosi się nad dwoma równoległymi,
120m długości, komorami śluzy z betonu.
Składa się ona z podstawy z betonu z poko-
jami pomocniczymi, zaś do pokoju kontrol-
nego wchodzi się przez wyłożoną płytkami
ceramicznymi klatką schodową. Jego wolna
forma wydaje się unosić się ponad strukturą
mostu, a lśniąca powierzchnia wzmacnia
efekt. Proste, wielokątne panele ze stali nie-
rdzewnej kształtują fasadę, a zaokrąglone
panele stanowią kontynuacją na widzianej
Fot: Zwarts & Jansma
od spodu powierzchni czołowej. Są one przy-
Architecten, Amsterdam
Wieża kontrolna śluzy, Enkhuizen, Holandia mocowane wzdłuż pionowych spoin listwą
przykręconą śrubami do ramy poniżej.
Klient:
Bouwdienst Rijkswaterstaat, Utrecht
Architekci:
Zwarts & Jansma Architecten, Amsterdam
1 2 43
5
Przekrój pionowy połączenia skala 1:5
1 1.5 mm arkusze blachy ze stali nierdzewnej
gatunek 1.4401
2 Warstwa izolacyjna
3 100 mm ocieplenie
Plan zagospodarowania
4 Pokrywający pasek z aluminium
terenu skala 1:5000
5 76.1 śred./5 mm stalowa rura
24
ISBN 2-87997-114-4
Diamant Building � Bd. A. Reyers 80 � 1030 Bruksela � Belgia � Tel. [phone] � Fax -69 � e-mail [e-mail] � www.euro-inox.org