S P R Z 
T
S P R Z 
T
Cztery w jednym
Cztery w jednym
Przemijają czasy, kiedy o mołliwościach i jakości wyposałenia
Pierwsze wrałenie wywołane
laboratorium elektronicznego stanowiło posiadanie wielu drogich
przez Handyprobe HP-2 (zaraz po
wyjÍciu z pudeÅ‚ka) jest zdecydo-
specjalistycznych przyrzÄ…dÛw. ZastÍpujÄ… je przyrzÄ…dy miniaturowe,
wanie mylące. Przyrząd mieści
wielofunkcyjne, o wysokich walorach ułytkowych i przede wszystkim
siÍ w dÅ‚oni, jest niezwykle lekki
i do złudzenia przypomina kon-
o wiele mniej kosztowne. Ale czy rzeczywiście przydatne?
wencjonalnÄ… sondÍ stanÛw lo-
gicznych. Nie posiada Å‚adnych
elementÛw sterujÄ…cych, jedynie prostotÍ i funkcjonalnośĘ. I jakieÅ‚ Windows, a trzeba zaznaczyĘ, Å‚e Handyprobe HP2 zadowala siÍ
ostrze pomiarowe i umieszczony jednak byÅ‚o moje zaskoczenie! producent dostarcza z urzÄ…dze- energiÄ… pobieranÄ… z portu rÛwno-
na krÛtkim przewodzie ìkroko- niem trzy wersje programu, dwie legÅ‚ego. Pozwala to wyeliminowaĘ
dylkowyî zacisk do poÅ‚Ä…czenia Wymagania sprzÍtowe dla Windows: 16- i 32-bitowÄ… przewÛd zasilajÄ…cy lub niewygod-
z masÄ…. Nie najlepsze wraÅ‚enie nÄ… bateriÍ, tym samym znacznie
Najpierw okazaÅ‚o siÍ, Å‚e wyma- oraz dla Å›rodowiska DOS.
robi masywny, lecz elastyczny
gania sprzÍtowe nie sÄ… wygÛrowa- SondÍ Å‚Ä…czymy z komputerem poprawiajÄ…c komfort posÅ‚ugiwania
przewÛd zakoÒczony wtykiem do przez standardowy port drukarko- siÍ przyrzÄ…dem.
ne. Oprogramowanie przyrzÄ…du
portu rÛwnolegÅ‚ego komputera wy. Tu spotyka nas miÅ‚e zasko-
zadowala siÍ kaÅ‚dym komputerem
PC. Urządzenie to zaprojektował czenie: brakuje kabla zasilającego! Co w środku?
klasy PC, poczynajÄ…c od modeli
chyba jakiÅ› maniak przystawek Dla elektronikÛw to oczywiste,
386/25MHz wyposałonych w 4MB Sercem przyrządu jest szybki
komputerowych - pomyÅ›laÅ‚em za- pamiÍci RAM i 4MB wolnego przetwornik analogowo-cyfrowy
ale nawet osoby nie zwiÄ…zane
raz - ktÛry komplikujÄ…c to chyba z tÄ… branÅ‚Ä… intuicyjnie czujÄ…, Å‚e
miejsca na dysku twardym. o rozdzielczoÅ›ci oÅ›miu bitÛw
najprostsze z urzÄ…dzeÒ pomiaro- Przedstawione wymagania dotyczÄ… i maksymalnej czÍstotliwoÅ›ci
kaÅ‚de urzÄ…dzenie elektryczne ìpo
wych postanowił obrzydziĘ łycie
wersji oprogramowania przezna- podÅ‚Ä…czeniu do prÄ…du dziaÅ‚a le- prÛbkowania od 1 do 20MHz
nam - ludziom preferujÄ…cym piejî! RozwiÄ…zanie tego problemu
czonej do wspÛÅ‚pracy z systemem (w zaleÅ‚noÅ›ci od wersji urzÄ…dze-
znajdujÍ w dostarczonej z urzÄ…- nia). Impedancja wejÅ›ciowa wyno-
dzeniem szczegÛÅ‚owej instrukcji
si 1M&!/30pF. Zakres napiÍĘ wej-
(przeszło 170 stron); zasilane po
ściowych dla pełnej skali wynosi
prostu nie jest potrzebne. Nie
od 500mV do 400V. Ośmiobitowa
oznacza to, ił producent odkrył
rozdzielczośĘ pozwala na uzyski-
metodÍ pozyskiwania energii bez- wanie wynikÛw obarczonych bÅ‚Í-
pośrednio z kosmosu. Po prostu
dem 0,39%. Przy maksymalnym
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 12/2000
Elektronika Praktyczna 12/2000
51
51
S P R Z 
T
S P R Z 
T
zmieÅ›ci siÍ nawet jeden okres mie- ciÅ›nienie czy czÍstotliwośĘ. MoÅ‚-
rzonego sygnaÅ‚u, wyniki pomiarÛw na rÛwnieÅ‚ definiowaĘ wÅ‚asne
(np. obliczana wartośĘ TrueRMS) jednostki nie uwzglÍdnione
obarczone bÍdÄ… znacznym bÅ‚Ídem. w programie. Zdecydowanie
MaÅ‚a jak na woltomierz (bo 8-bito- usprawnia to interpretacjÍ wyni-
wa) rozdzielczośĘ przetwornika kÛw i doskonale wyglÄ…da na wy-
A/C jest w pewnym stopniu kom- drukach, ktÛre z Å‚atwoÅ›ciÄ… uzys-
pensowana przez duÅ‚Ä… liczbÍ za- kamy przez klikniÍcie odpowied-
kresÛw pomiarowych rozstawio- niej ikonki.
nych w sekwencji 1-2-5-10, co
znacznie poprawia dokładnośĘ
Analizator widma
w porÛwnaniu do typowo stosowa- Kolejnym moduÅ‚em systemu
nej w rÛÅ‚nego rodzaju multimet- pomiarowego Handyprobe HP-2
rach sekwencji 1-10-100.
jest analizator widma, przedsta-
To okno programu skÅ‚ada siÍ
wiajÄ…cy w postaci wykresu roz-
Rys. 2. z trzech oddzielnych czÍÅ›ci (z qu- kÅ‚ad wartoÅ›ci amplitud napiÍcia
asi-analogowymi wskaünikami ty- w funkcji czÍstotliwoÅ›ci (rys. 5).
zakresie pomiarowym rÛwnym nie rozdzielczoÅ›ci do 2,5µs na pu bargraf), ktÛrym przyporzÄ…dko- Do wyznaczenia tego rozkÅ‚adu
400V i prÛbie pomiaru niewielkie- dziaÅ‚kÍ. CzuÅ‚ośĘ wejÅ›cia pozwala waĘ moÅ‚emy dowolnÄ… z funkcji
zastosowano transformatÍ Fourie-
go napiÍcia bÅ‚Ä…d ten wyniÛsÅ‚by na uzyskanie od 125mV do 100V pomiarowych. Do wyboru mamy:
ra (FFT). Stosowanie tego przy-
przeszÅ‚o 1,5V. Z tego powodu na dziaÅ‚kÍ. Doprowadzony sygnaÅ‚ pomiar napiÍcia TrueRms, miÍdzy- rzÄ…du jest przydatne w przypad-
czuÅ‚ośĘ urzÄ…dzenia podzielono na moÅ‚e byĘ zarÛwno staÅ‚o- jak szczytowej wartoÅ›ci Peak, wartoÅ›- ku diagnozowania urzÄ…dzeÒ, ktÛ-
dziesiÍĘ podzakresÛw, ktÛre mogÄ… i zmiennonapiÍciowy, analogowy ci Å›redniej Mean, wartoÅ›ci maksy- rych obwody charakteryzujÄ… siÍ
zmieniaĘ siÍ automatycznie lub lub cyfrowy, a nawet chwilowy. malnej Max, minimalnej Min,
odpowiedziÄ… czÍstotliwoÅ›ciowÄ…,
na łądanie tak, aby zapewniĘ naj- Konfigurowane graficznie chwilowej Moment value, logaryt- zwłaszcza zawierające filtry,
lepszÄ… dokÅ‚adnośĘ przetwarzania. parametry wyzwalania (z regulacjÄ… micznej wartoÅ›ci napiÍcia na da- wzmacniacze, oscylatory, miksery,
Zapewnia to bardzo dobrÄ… histerezy) zapewniajÄ… Å‚atwe ìzÅ‚a- nej rezystancji dBm, wartoÅ›ci mo- modulatory lub detektory. Jedynie
dokÅ‚adnośĘ pomiarÛw. Przetwor- panieî interesujÄ…cej czÍÅ›ci Å›ledzo- cy na danej rezystancji Power oraz
analizator widma pozwala na wy-
nik sterowany jest za pomocÄ… nego przebiegu i skutecznÄ…, stabil- czÍstotliwoÅ›ci Frequency i wspÛÅ‚- krycie i pomiar niewielkich znie-
wyÅ›wietlanych na ekranie wirtu- nÄ… synchronizacjÍ. Posiada opcjÍ czynnika wypeÅ‚nienia Duty cycle.
ksztaÅ‚ceÒ powodowanych przez
alnych przyrzÄ…dÛw pomiarowych, automatycznego dostosowania pa-
wystÍpowanie harmonicznych nie-
toteÅ‚ umieszczenie jakichkolwiek rametrÛw pomiarowych. Rejestro- Rejestrator moÅ‚liwych do zaobserwowania na
elementÛw sterujÄ…cych w samej wany przebieg moÅ‚e charaktery- Okno akwizycji danych pozwa- oscyloskopie. Analizator ten mo-
sondzie nie byÅ‚o konieczne. Wy- zowaĘ siÍ rÛÅ‚nÄ… rozdzielczoÅ›ciÄ….
la na rejestrowanie zmian napiÍ- Å‚e mieĘ rÛwnieÅ‚ zastosowanie
syÅ‚ane do komputera sekwencje Maksymalnie moÅ‚e skÅ‚adaĘ siÍ
cia wejÅ›ciowego w funkcji czasu, w pomiarach nierÛwnomiernoÅ›ci
danych zamieniane sÄ… na wy- z 32760 prÛbek. OprÛcz doskona- umoÅ‚liwiajÄ…c analizÍ zarÛwno pasma np. korektora lub wzmac-
świetlane liczbowo lub graficznie łej jakości odwzorowania daje to
krÛtkotrwaÅ‚ych, jak i wolnozmien- niacza akustycznego, a nawet po-
wielkoÅ›ci charakterystyczne dla szerokie moÅ‚liwoÅ›ci manipulowa- nych przebiegÛw (rys. 4). Do dys- miarÛw tÅ‚umienia sygnaÅ‚Ûw
danego przyrzÄ…du. Niezwykle nia wielkoÅ›ciÄ… bufora rejestrujÄ…ce- pozycji mamy moÅ‚liwośĘ zebrania w kablu. Pasmo, w ktÛrym doko-
waÅ‚ne jest prawidÅ‚owe zerowanie go poprzedzajÄ…cego chwilÍ wy- do 32760 prÛbek, a czÍstotliwośĘ nywana jest analiza, moÅ‚e mieĘ
lub uziemienie komputera, gdyÅ‚ zwolenia lub nastÍpujÄ…cego po
wykonywania pomiarÛw ustaliĘ szerokośĘ od uÅ‚amkÛw Hz do
ìkrokodylekî doÅ‚Ä…czany do masy niej. Zapisana tam czÍśĘ przebie- moÅ‚emy w szerokich granicach, 10MHz. Oprogramowanie zapew-
kontrolowanego urządzenia jest gu mołe byĘ odczytana w czasie
bo od 0,01s do 500s. Pozwala to nia wiele typowych zakresÛw po-
galwanicznie połączony z masą rzeczywistym, po prostu przez
na ustalenie maksymalnego czasu miarowych oraz mołliwośĘ two-
samego komputera. przeciÄ…gniÍcie myszkÄ… paska wi- akwizycji od okoÅ‚o 5 minut do rzenia wÅ‚asnych rozmiarÛw okna
doku ekranu znajdujÄ…cego siÍ pod
przeszÅ‚o 189 dni w zaleÅ‚noÅ›ci od FFT. Liczba prÛbek, na ktÛrych
oknem graficznym oscyloskopu.
Oprogramowanie czÍstotliwoÅ›ci prÛbkowania! Pod- dokonane majÄ… byĘ obliczenia,
Program do przetwarzania i wy- Niezwykle Å‚atwe jest rÛwnieÅ‚ po- czas rejestracji, chociaÅ‚ nie moÅ‚- jest rÛwnieÅ‚ ustalana w granicach
wiÍkszanie interesujÄ…cej nas czÍÅ›- na zmieniĘ Å‚adnych nastaw, bo- od 32 do 16384 i bezpoÅ›rednio
świetlania danych w Handyprobe
ci przebiegu, wystarczy tylko
HP2 ma piÍĘ okien aplikacji o wiem wiÍkszośĘ elementÛw steru- wpÅ‚ywa na dokÅ‚adnośĘ pomiarÛw.
odrÍbnych zadaniach. GÅ‚Ûwne ok- kliknąĘ ikonÍ z lupkÄ… i zaznaczyĘ
jÄ…cych jest nieaktywna, wykres PrÛcz skali liniowej moÅ‚liwe jest
myszkÄ… interesujÄ…cÄ… nas czÍśĘ po- jest stale aktualizowany i pozwa- zastosowanie skali logarytmicznej
no (rys. 1) nie posiada Å‚adnych
moÅ‚liwoÅ›ci pomiarowych. Zawie- la, ktÛra natychmiast zostanie po- la na bieÅ‚Ä…co Å›ledziĘ zmiany mie- i dwÛch skal majÄ…cych zastosowa-
wiÍkszona do peÅ‚nych rozmiarÛw
ra jedynie swego rodzaju menu rzonego napiÍcia. DostÍpne sÄ… po- nie w akustyce: oktawowej (10
pozwalajÄ…ce na uruchamianie po- pola graficznego. Rejestrowane
nadto jednostki okreÅ›lajÄ…ce tempe- podzakresÛw) i tercjowej (31 pod-
zostaÅ‚ych aplikacji oraz konfigu- przebiegi moÅ‚na z Å‚atwoÅ›ciÄ… zapi- raturÍ, ciÍÅ‚ar, siÅ‚Í, odlegÅ‚ośĘ, kÄ…t, zakresÛw). Analizator moÅ‚e doko-
racjÍ. Umieszczonymi na nim iko- sywaĘ na dysku, odczytywaĘ i po-
nami uruchamiane sÄ… poszczegÛl- rÛwnywaĘ z bieÅ‚Ä…cymi pomiarami
ne wirtualne przyrzÄ…dy pomiaro- przez rÛwnoczesne umieszczanie
we: oscyloskop, woltomierz, urzÄ…- na ekranie.
dzenie akwizycji danych i anali-
zator widma. Okno to pozwala Woltomierz
takÅ‚e na przeÅ‚Ä…czanie pomiÍdzy MyÅ›lÄ…c o woltomierzu nie spo-
poszczegÛlnymi przyrzÄ…dami, dziewamy siÍ niczego nadzwyczaj-
gdył oscyloskop, woltomierz nego, bo co nowego mołe potrafiĘ
i analizator mogą byĘ uruchomio- ten tak popularny przyrząd. Han-
ne jednocześnie. dyprobe HP2 zaskakuje jednak za-
stosowanymi rozwiązaniami. Moł-
Oscyloskop liwy jest pomiar napiÍĘ zmiennych
i stałych, z automatyczną zmianą
Wirtualny oscyloskop pozwala
zakresu i zalecanym automatycz-
na odwzorowanie przebiegÛw
nym dostosowaniem czÍstotliwoÅ›ci
elektrycznych w funkcji czasu
w graficznym oknie (rys. 2). Po- prÛbkowania do czÍstotliwoÅ›ci
siada pełne mołliwości konfigu- mierzonego sygnału. Jest to nie-
racji kanału, podobnie do kon- zwykle wałne, gdył obliczanie
wencjonalnego oscyloskopu. Do- wartoÅ›ci wynikÛw zawsze nastÍpu-
je dla grupy 200 kolejnych prÛbek
stÍpne czÍstotliwoÅ›ci prÛbkowania
do 20MHz pozwalają na uzyska- i jeśli w czasie ich trwania nie
Rys. 3.
Elektronika Praktyczna 12/2000
Elektronika Praktyczna 12/2000
52
52
S P R Z 
T
S P R Z 
T
rze optymalną czułośĘ wejściową
Podsumowanie
Wielofunkcyjny system pomia- i czÍstotliwośĘ prÛbkowania.
MoÅ‚liwoÅ›ci tego narzÍdzia sÄ…
rowy Handyprobe HP2 okazaÅ‚ siÍ
niezwykle przydatnym urzÄ…dze- tak wielkie, Å‚e nie sposÛb wyli-
czyĘ podstawowych nawet zasto-
niem. Jego podstawowÄ… zaletÄ…,
zwiÄ…zanÄ… z niewielkimi wymiara- sowaÒ. åmiaÅ‚o moÅ‚na stwierdziĘ,
łe właściwie nawet korzystający
mi i wagÄ…, jest porÍcznośĘ oraz
prostota obsługi. Dokonanie po- z niego ułytkownicy nie są
miarÛw wiÄ…Å‚e siÍ jedynie z uru- w stanie przewidzieĘ, do czego
jutro moÅ‚e siÍ ono jeszcze przy-
chomieniem oprogramowania,
wyborem odpowiedniego przyrzą- daĘ.
Paweł Rytelewski, RK-SYSTEM
du pomiarowego, podłączeniem
ìkrokodylkaî do masy kontrolo-
wanego urządzenia i przyłołe- Urządzenie opisane w artyku-
niem ostrza pomiarowego do in- le udostÍpniÅ‚a redakcji firma RK-
teresujÄ…cego nas punktu, a oprog- System, www.rk-system.com.pl,
ramowanie automatycznie dobie- tel. [phone].
Rys. 4.
naĘ wyliczenia i zaprezentowaĘ istnieje mołliwośĘ wygodnego
listÍ harmonicznych podstawowej sterowania parametrami przyrzÄ…-
czÍstotliwoÅ›ci wraz z napiÍciami. dÛw za pomocÄ… tych samych kla-
MoÅ‚liwe jest opisanie w ten spo- wiszy funkcyjnych. WiÍkszośĘ
sÛb do 100 czÍstotliwoÅ›ci harmo- pozostaÅ‚ych funkcji jest rÛwnieÅ‚
nicznych z poziomami napiÍĘ dostÍpna nie tylko z menu, ale
w decybelach lub procentach. Mo- ma przyporzÄ…dkowane skrÛty kla-
Å‚na rÛwnieÅ‚ obliczyĘ wartośĘ wiszowe. Ich uÅ‚ywanie pozwala
wspÛÅ‚czynnika caÅ‚kowitych znie- na efektywnÄ… pracÍ z przyrzÄ…-
ksztaÅ‚ceÒ harmonicznych, dem. InnÄ… wspÛlnÄ… cechÄ… sÄ… po-
uwzglÍdniajÄ…c w obliczeniach de- dobne, i umiejscowione w tym
finiowaną przez ułytkownika licz- samym miejscu, ikonki wyboru
bÍ harmonicznych. rodzaju napiÍcia (staÅ‚e-zmienne),
We wszystkich wirtualnych czułości wejściowej i typowych
Rys. 5.
przyrzÄ…dach systemu Handyprobe operacji dyskowych.
Elektronika Praktyczna 12/2000
Elektronika Praktyczna 12/2000
53
53