CHARAKTERYSTYKA
SPOŁECZNO-
GOSPODARCZA MIASTA
ZAMOŚCIA
KATARZYNA PACH
POŁOŻENIE MIASTA
Zamość - położony jest w południowo-
wschodniej Polsce na skraju Wyżyny Lubelskiej,
na wysokości 210 m n.p.m. w bezpośrednim
sąsiedztwie Roztocza i Roztoczańskiego Parku
Narodowego.
Zamość leży w odległości:
- 85 km od Lublina
- 250 km od Warszawy
-400 km od Katowic
-125 km od Lwowa (Ukraina)
- 850 km od Kijowa (Ukraina)
Położenie miasta Zamościa
POLSKO-UKRAIŃSKIE PRZEJŚCIA
GRANICZNE
Hrebenne - Rawa Ruska (drogowe i
kolejowe; kierunek Warszawa - Lwów)
Hrubieszów - Izov (kolejowe; kierunek
Górny Śląsk - Kijów)
Zosin - Uściług (drogowe; kierunek
centralna Polska - Kijów)
MIESZKAŃCY:
Ostatnie 28 lat to dynamiczny rozwój ludnościowy miasta.
Zmiany liczby mieszkańców Zamościa w latach
1973 – 2000.
Mieszkańcy Zamościa w latach 1973 - 2000
0
20
40
60
80
1973
1976
1979
1982
1985
1988
1991
1994
1997
2000
Lata
L
u
d
n
o
ś
ć
w
t
y
s
.
Saldo migracji w latach 1975 - 2000.
-100
100
300
500
700
900
1100
1300
1975
1980
1985
1990
1995
2000
Lata
S
a
ld
o
w
t
y
s
.o
s
ó
b
Saldo migracji w latach 1975 - 2000.
Pod koniec lat 90-tych tempo przyrostu
liczby mieszkańców Zamościa zaczęło spadać, a
liczba ludności stabilizować się.
Miasto Zamość zajmuje obszar 30,3 km
2
. W
końcu 2000 roku w Zamościu mieszkało 68,7 tys.
osób.
Na 880 polskich miast Zamość zajmuje 64
miejsce pod względem liczby mieszkańców.
Występujące przez kilka dziesięcioleci
korzystne tendencje w zakresie procesów
demograficznych sprawiły, że Zamość jest
miastem ludzi młodych.
Liczba urodzeń w Zamościu w latach 1975 - 2000.
600
700
800
900
1000
1100
1200
1975
1980
1985
1990
1995
2000
Lata
U
ro
d
z
e
n
ia
Liczba urodzeń w Zamościu w latach 1975 – 2000.
Struktura wieku mieszkańców Zamościa
w 2000 roku
Struktura wieku mieszkańców Zamościa w latach
1990 – 1999.
Wyszczególnie
nie
1990
1995
1999
Ogółe
m
Struktu
ra
Ogółe
m
Struktu
ra
Ogółe
m
Struktu
ra
Ogółem wiek
przedprodukcyj
ny
w tym:
0 – 6 lat
7 – 17 lat
-produkcyjny
-poprodukcyjny
61815
20855
7765
13090
35304
5656
100,0
33,8
12,6
21,2
57,1
9,1
6653
4
2100
2
6641
1436
1
3914
9
6383
100,0
31,6
10,0
21,6
58,8
9,6
68682
19080
5331
13749
42435
7167
100,0
27,8
7,8
20,1
61,8
10,4
Pomimo wzrostu liczby osób w starszym wieku udział ludzi w
wieku poprodukcyjnym (10,4%) należy do najniższych wśród
polskich miast.
Korzystne struktury i duży potencjał demograficzny to ważny atut
rozwojowy miasta.
Rozwój miasta w latach 1973 - 2000.
Położony we wschodniej Polsce, około 60 km od
granicy polsko - ukraińskiej, Zamość należy do miast
średniej wielkości.
W latach 1973-2000 nastąpił ilościowy i jakościowy
rozwój Zamościa. Liczba mieszkańców wzrosła o 84,7 %,
liczba mieszkań o 112,3% . Rozwijała się infrastruktura
techniczna oraz społeczna miasta.
Dynamika rozwoju miasta w tym okresie nie była
stała. Wyraźny spadek tempa wzrostu nastąpił w latach
90-tych.
Negatywny wpływ utraty statusu miasta
wojewódzkiego na rozwój społeczno - gospodarczy
potwierdzają wskaźniki takie jak : wzrost bezrobocia z
11,8% w końcu 1998 r. do 16,6 % w końcu 2000r., czy też
brak wzrostu liczby podmiotów gospodarczych w 2000r.
Stan gospodarki miasta w 2000
roku.
Przeprowadzone analizy i badania za
pomocą Analizy SWOT wskazują na
następujące mocne i słabe strony oraz
szanse i zagrożenia miasta.
MOCNE STRONY
•
Walory turystyczne miasta stanowiącego perłę europejskiego
renesansu, wpisaną na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury
UNESCO
•
Bogate tradycje historyczne miasta jako ośrodka politycznego,
naukowego i handlowego
•
Wysoka pozycja w strukturze przestrzennej regionu
•
„Młodość” demograficzna mieszkańców miasta
•
Dobry poziom infrastruktury technicznej
•
Dobrze rozwinięta infrastruktura społeczna, zwłaszcza ochrony
zdrowia
•
Stosunkowo wysoki potencjał środowiska przyrodniczego i
krajobrazu
•
Tradycje gospodarcze
SŁABE STRONY
•Brak dużych inwestorów i nowych inwestycji
gospodarczych w mieście
•Słabo zróżnicowana struktura przemysłu, brak
zakładów stosujących nowoczesne technologie
•Niski poziom dochodów mieszkańców
•Wysoka stopa bezrobocia
•Niezadowalające tempo procesu rewaloryzacji
Starego Miasta
•Niewystarczająca, w stosunku do możliwości,
oferta kulturalna i turystyczna
SZANSE
•Położenie przy ważnych szlakach komunikacyjnych, blisko
granicy z Ukrainą, stwarzające szansę rozwoju współpracy
transgranicznej
•Korzystne położenie geograficzne w regionie
•Sąsiedztwo Roztocza – krainy geograficznej o wybitnych
walorach krajobrazowo – przyrodniczych
•Rozwój turystyki i funkcji kulturalnych opartych o
dziedzictwo kultury
•Rozwój funkcji edukacyjnych na poziomie szkoły wyższej
oraz stosunkowo wysoki w porównaniu z sąsiadującymi
obszarami poziom wykształcenia mieszkańców
•Rozwój przedsiębiorczości opartej na nieuciążliwych
ekologicznie, nowoczesnych technologiach
•Partnerska współpraca międzynarodowa
ZAGROŻENIA
•Położenie w obszarze zapóźnienia
cywilizacyjnego na tzw. „ścianie wschodniej”
•Brak polityki interregionalnej państwa i
intraregionalnej województwa
• Niedorozwój funkcji zastępujących funkcję
wojewódzkiego ośrodka administracyjnego
•Niedostatek środków finansowych miasta
•Silna konkurencja ze strony sąsiednich ośrodków
•Brak programu integracji Unii Europejskiej i
Polski z Ukrainą.
Prognozy rozwoju miasta Zamościa
Przewidywany
rozwój
miasta
oparto
o
prognozy
z
wykorzystaniem trendu logistycznego.
Oszacowane wartości parametru wskazują, że następować
będzie dalsza poprawa jakości mierzona asymptotycznym wzrostem:
-wskaźnika
liczby
mieszkań
na
1000
mieszkańców z 297 do 335,
-wskaźnika liczby abonentów telefonicznych
na 1000 mieszkańców z 323 w 2000 roku do 696,
-wskaźnika liczby woluminów w bibliotekach
publicznych na 1000 mieszkańców z 3727 w
2000 roku do 3769.
HONOROWI OBYWATELE ZAMOŚCIA
Lech Wałęsa – 1990
Józef Przytuła – 1995
Karl Friedrich Binder – 1995
Helmut Becker – 1995
Jan Zamoyski – 1996
Maria Lorentz – 1996
Jadwiga Muszyńska – 1997
Kazimierz Kaleta – 1997
Józef Topornicki – 1998
Eugeniusz Goliński – 1998
Kazimierz Kubala – 1998
Franciszek Kamiński – 1998
Papież Jan Paweł II – 1999
Jan Machulski - 2000
MIASTA I REGIONY PARTNERSKIE
Schwabisch Hall (Niemcy) – 1989
Żółkiew (Ukraina) – 1991
Sumy (Ukraina) – 1996
Loughborough (Anglia) – 1998
Bardejov (Słowacja) – 2003
NA TERENIE GMINY
FUNKCJONUJE:
11 SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
4 ZESPOŁY SZKÓŁ (SZKOŁA PODSTAWOWA I
GIMNAZJUM)
ZESPÓŁ PRZEDSZKOLA I SZKOŁY PODSTAWOWEJ
2 HALE SPORTOWE, Z KTÓRYCH JEDNA JEST
PEŁNO WYMIAROWĄ
4 BOISKA
7 KLUBÓW SPORTOWYCH
KLUBY SPORTOWE
•
GMINNY LUDOWY KLUB SPORTOWY ECHO ZAWADA
•
MIĘDZYSZKOLNY PARAFIALNY KLUB SPORTOWY NORD
98 WYSOKIE
•
UCZNIOWSKI GMINNY KLUB SPORTOWY ORDYNAT
ŻDANÓW
•
LUDOWY KLUB SPORTOWY PŁOSZCZANIN PŁOSKIE
•
PARAFIALNY KLUB SPORTOWY METANOJA LIPSKO
•
UCZNIOWSKI KLUB SPORTOWY AZYMUT SIEDLISKA
•
UCZNIOWSKI KLUB SPORTOWY GLADIATOR SITANIEC
NA TERENIE GMINY FUNKCJONUJE:cd.
12 JEDNOSTEK OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNYCH
ZRZESZAJĄCYCH 314 DRUHÓW
2 GOPODARSTWA AGROTURYSTYCZNE
2 OŚRODKI JEŹDZIECKIE
40-KILOMETROWA ŚCIEŻKA ROWEROWA
LOTNISKO AEROKLUBU ZIEMI ZAMOJSKIEJ
17 KÓŁ GOSPODYŃ WIEJSKICH, PRZY KTÓRYCH
DZIAŁAJĄ ZESPOŁY ŚPIEWACZE: SITANIANKI,
WESOŁE GOSPOSIE, ROZTOCZANKI, BIAŁOWOLANKI
SZKOŁY WYŻSZE
I.
Wyższa Szkoła Zarządzania i
Administracji
II.
Wyższa Szkoła Humanistyczno-
Ekonomiczna
III.
Instytut Nauk Rolniczych w Zamościu
Akademii Rolniczej w Lublinie
IV.
Zespół Kolegiów Nauczycielskich
Koniec
Dziękuję
Katarzyna Pach