Wentylacja płuc polega na nabieraniu

powietrza do płuc podczas wdechu i

usuwaniu go z płuc podczas wydechu.

a)

WDECH

Mięśnie przepony kurczą się i

pociągają ją w dół. Mięśnie

międzyżebrowe kurczą się i

unoszą klatkę piersiową ku

przodowi i w górę. Przestrzeń w

klatce piersiowej powiększa się,

powodując rozciąganie płuc i

wciągnięcie powietrza przez nos

i tchawicę.

b)

WYDECH

Napięcie mięśni przepony

maleje, przepona rozciąga się.

Napięcie mięśni

międzyżebrowych maleje,

pozwalając na opadnięcie żeber

pod ich własnym ciężarem w dół.

Płuca są elastyczne, dzięki

czemu powracają do wielkości

spoczynkowej, wypychając

zawarte w nich powietrze na

zewnątrz.

Powierzchnią wymiany gazowej jest
jednowarstwowy nabłonek pęcherzyków
płucnych.

• Pęcherzyki płucne są

gęsto oplecione siecią
naczyń włosowatych.

• U człowieka liczba

pęcherzyków płucnych
wynosi 350-500 mln
(dzięki czemu
powierzchnia wymiany
gazowej dochodzi do 100
m²).

• Olbrzymia powierzchnia

wymiany gazowej sprawia,
że pobieranie tlenu i
pozbywanie się dwutlenku
węgla zachodzi sprawnie i
szybko.

Wymiana gazowa w płucach i

tkankach

Dostarczenie tlenu do
organizmu i usuwanie
dwutlenku węgla zachodzi na
drodze dyfuzji do i z komórek
pęcherzyków płucnych, płynów
ciała, naczyń włosowatych i
erytrocytów. Tlen dyfunduje do
naczyń włosowatych,
natomiast dwutlenek węgla w
kierunku przeciwnym.
Utlenowana krew przepływa w
naczyniach włosowatych z krwi
do płynu tkankowego, a potem
do komórek. Dwutlenek węgla
przemieszcza się w
przeciwnym kierunku.

Wymiana gazowa między

pęcherzykami płucnymi a krwią

Cząsteczki tlenu dyfundują
ze światła pęcherzyków do
krwi, ponieważ ciśnienie
cząsteczkowe (parcjalne)
tlenu w powietrzu
pęcherzykowym jest
większe niż we krwi
tętniczej naczyń
włosowatych. Cząsteczki
dwutlenku węgla
dyfundują w kierunku
przeciwnym niż tlen – z
osocza do światła
pęcherzyka płucnego

Transport tlenu i dwutlenku węgla

• Główną rolę w transporcie tlenu z pęcherzyków

płucnych do komórek odgrywa białko - hemoglobina.
Znajduje się ona w erytrocytach (krwinkach
czerwonych).
Każda cząsteczka hemoglobiny może przyłączyć cztery
cząsteczki tlenu. W ten sposób transportowane jest
97% tlenu. Tylko 3% tlenu jest transportowane w
postaci rozpuszczonej w osoczu krwi.

• Przenoszenie dwutlenku węgla przez krew:

- 70% dwutlenku węgla wchodzi w reakcję z wodą w
osoczu krwi tworząc jon wodorowęglanowy
- część dwutlenku węgla rozpuszcza się w osoczu krwi
- część dwutlenku węgla transportowane jest przy
pomocy

hemoglobiny, z którą może tworzyć słabe połączenie.

Tlenek węgla (czad) łatwiej łączy się z

hemoglobiną niż tlen

Gdy do płuc dostanie się tlenek węgla (czad),
nawet w niewielkich stężeniach, łatwo łączy
się on z hemoglobiną blokując ją i
uniemożliwiając przyłączanie i transport tlenu.
Konsekwencją tego jest brak tlenu w
komórkach organizmu, a więc brak możliwości
przeprowadzania procesu oddychania
komórkowego, którego istotą jest dostarczenie
organizmowi energii. Może nastąpić śmierć
organizmu – uduszenie.