142. PRAWA RZ

Ą

DZ

Ą

CE WYMIAN

Ą

GAZOW

Ą

Wymiana gazów oddechowych mi

ę

dzy krwi

ą

o

p

ę

cherzykami odbywa si

ę

na zasadzie dyfuzji.

Rozpuszczalno

ść

gazów w cieczy podlega w prawu

Henry’ego, wg którego: st

ę

zenie gazu

rozpuszczonego w cieczy jest w stanie równowagi
proporcjonalne do ci

ś

nienia cz

ą

stkowego (p) gazu

pozostałego nad ciecz

ą

, niezaleznie od obecno

ś

ci

innych gazów:

c =

α

* p, gdzie c – st

ę

zenie gazu w cieczy;

α

–

współczynnik rozpuszczalno

ś

ci gazu (współczynnik

absorpcji); p – ci

ś

nienie cz

ą

stkowe.

α

zalezy od rodzaju gazu i cieczy, od temp. (maleje

ze wzrostem) oraz ci

ś

nienia całkowitego gazu nad

ciecz

ą

[

α

] = Pa

-1

.

Podczas wdechu do płuc dostaje si

ę

ok. 0,5 l

powietrza, z czego 0,12 l pozostaje w
przestrzeni martwej (tchawicy, oskrzelach,
oskrzelikach), a pozostałe 0,38 miesza si

ę

z

powietrzem w przestrzeni czynno

ś

ciowej. Szybko

ść

dyfuzji gazów z p

ę

cherzyków do krwi wyraza

si

ę

strumieniem ob. dV/dt gazu dyfunduj

ą

cego.

Strumie

ń

jest proporcjonalny do róznicy ci

ś

nie

ń

cz

ą

stkowych gazu w p

ę

cherzykach p

A

i naczyniach

włosowatych p

C

:

dV/dt = D

m

(p

A

– p

C

)

D

m

– zdolno

ść

dyfuzyjna płuc, wyraza obj. gazu

dyfunduj

ą

c

ą

w jednostce czasu przy

jednostkowej róznicy ci

ś

nie

ń

cz

ą

stkowych gazu

mi

ę

dzy p

ę

cherzykami a krwi

ą

; zalezy m.in. od

wła

ś

ciwo

ś

ci błon, powierzchni, rozpuszczalno

ś

ci

gazu