Struktura wydatków budżetu
państwa w Polsce w ostatnich
latach
Opracowała:
Daria Płonka
KrMDFb 4002Fd
8.05.23
2
Cele prezentacji
Definicja budżetu
Wydatki w ujęciu funkcjonalnym i wg
podstawowych grup
Stan finansów publicznych w Polsce
Najważniejsze przyczyny problemów z
budżetem w 2002 r.
Wydatki socjalne a naprawa finansów
publicznych w Polsce
8.05.23
3
Co to jest budżet
państwa?
scentralizowany fundusz publiczny służący
gromadzeniu środków pieniężnych w związku z
funkcjami państwa
plan finansowy, uchwalany na okres jednego
roku kalendarzowego przez Sejm w formie
ustawy budżetowej, zawierający ustawowo
określone źródła dochodów i rodzaje wydatków
państwa, opracowany w terminach i na
warunkach określonych w ustawie przez Radę
Ministrów i wykonywany pod jej kierunkiem
.
8.05.23
4
Zrealizowane wydatki
budżetowe w latach 1998-2001
0
20 000
40 000
60 000
80 000
100 000
120 000
140 000
160 000
180 000
200 000
m
ln
z
ł
8.05.23
5
Układ funkcjonalny
wydatków budżetu
państwa:
Obsługa długu publicznego
Subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego
Wydatki socjalne
Podstawowe funkcje państwa
Wydatki prorozwojowe
Rolnictwo
Ochrona zdrowia
Budownictwo mieszkaniowe
Pozostałe dotacje do podmiotów gospodarczych i
na zadania gospodarcze
Pozostałe wydatki sfery budżetowej.
8.05.23
6
Struktura funkcjonalna
wydatków budżetu państwa w
1999 r.
obsługa długu
publicznego
subwencje dla jst
wydatki socjalne
podstawowe funkcje
państwa
wydatki
prorozwojowe
rolnictwo
ochrona zdrowia
budownictwo
mieszkaniowe
pozostałe dotacje
gospodarcze
pozostałe wydatki
budżetowe
8.05.23
7
Struktura funkcjonalna
wydatków budżetu państwa w
2000 r.
obsługa długu
publicznego
subwencje dla jst
wydatki socjalne
podstawowe funkcje
państwa
wydatki prorozwojowe
rolnictwo
ochrona zdrowia
budownictwo
mieszkaniowe
pozostałe dotacje
gospodarcze
pozostałe wydatki
budżetowe
8.05.23
8
Układ wydatków według
podstawowych grup:
Dotacje i subwencje
Świadczenia na rzecz osób fizycznych
Wydatki bieżące jednostek budżetowych
Rozliczenia z bankami
Obsługa długu publicznego
Wydatki majątkowe
8.05.23
9
Wydatki budżetu państwa w
latach 2001-2002
mld zł
Wydatki ogółem
Obsługa długu publicznego
Dotacja dla FUS
Dotacja dla KRUS
Dotacja dla Funduszu Pracy
Subwencja ogólna dla samorządów
Pozostałe wydatki
2002
2001
8.05.23
10
Budżet państwa w latach 2001-
2004 zgodnie z ustawa na 2002
r.
0
50
100
150
200
mln zł
2001
2002
2003
2004
la
ta
Deficyt
Wydatki
Dochody
8.05.23
11
Stan finansów
publicznych
Obecny stan finansów publicznych w Polsce
wymaga głębokiej naprawy. Prawie 70 %
wydatków budżetu państwa to tzw. wydatki
sztywne, których wysokość jest prawnie
zdeterminowana.
Udział tych wydatków przejawia tendencję
rosnącą i w najbliższych latach, bez gruntownej
ich reformy, może sięgnąć 80%.
Oznacza to, że tylko co piąta złotówka będzie
wydawana w sposób w pełni świadomy.
W takich warunkach niemożliwym stanie się
prowadzenie polityki finansowej przez Rząd.
8.05.23
12
Co więcej, skutkiem zaniechania reformy będzie
utrata płynności finansowej przez system
budżetowy, a więc możliwości bieżącego
regulowania zobowiązań.
Spowoduje to konieczność dodatkowego
zadłużenia sektora finansów publicznych,
powiększenia kosztów obsługi długu publicznego.
Za ten dług płacimy my i przyszłe pokolenia.
Racjonalizacja istniejących usztywnień
budżetowych powinna być jednym z celów
reformy finansów publicznych.
Podkreślam, iż chodzi tu o racjonalizację nie zaś o
tzw. "cięcia" wydatków, w tym socjalnych.
8.05.23
13
Najważniejsze przyczyny
problemów z budżetem 2002
roku:
zaniechanie niezbędnych reform
błędy w polityce fiskalnej
spadek efektywności poboru podatków
pośrednich
stosowana od lat praktyka ukrywania części
deficytu budżetowego i przesuwanie go na rok
następny
niekorzystna sytuacja gospodarcza w 2001 r.
błędy popełnione przy tworzeniu tegorocznego
budżetu (m.in. spóźniona i niekonsekwentna
jego nowelizacja)
nie licząca się z możliwościami finansów
publicznych działalność legislacyjna
8.05.23
14
Wydatki socjalne a naprawa
finansów publicznych w Polsce
Często można spotkać się ze stwierdzeniem,
formułowanym głównie przez liberalnych
ekonomistów, że głównym problemem naszej
gospodarki jest zbyt wysoki poziom wydatków
socjalnych.
Reforma wydatków socjalnych nie może jednak
ograniczać się tylko do obniżania ich skali.
Przecież pomoc społeczna to nie tylko wydatki,
ale także system podatkowy.
8.05.23
15
Reformowanie wydatków socjalnych trzeba
postrzegać przede wszystkim jako próbę stworzenia
odpowiedniego systemu, poprzez który finanse
publiczne są kierowane do zainteresowanych, a nie
ślepe obcinanie wydatków publicznych, na którym
mogą ucierpieć znaczne grupy społeczne.
Zamiast zastanawiać się o ile obniżyć wydatki, należy
skupić się na zaprojektowaniu takiego systemu, który
umożliwi kierowanie pomocy publicznej do faktycznie
potrzebujących i jednocześnie ograniczy nadużycia.
Naprawa finansów publicznych, jeśli ma faktycznie
stanowić korzyść dla polskiej gospodarki, musi
stanowić kompleksowe podejście do systemu
finansów państwa, zarówno do wydatków jak i
dochodów państwa.
Dziękuję państwu za uwagę
8.05.23
17
Źródła:
www.mofnet.gov.pl
www.nik.gov.pl/o_nik/rzecznik
www.europa.edu.pl/topics/Wyd_pub
www1.gazeta.pl
www2.gazeta.pl
www.rzeczpospolita.pl