Zasada Swobody

Zasada Swobody

Przepływu Osób w UE

Przepływu Osób w UE

-

Przepływ siły roboczej

Przepływ siły roboczej

-

Przepływ przedsiębiorczości

Przepływ przedsiębiorczości

Swobodny przepływ osób

Swobodny przepływ osób

•

zgodnie z obywatelstwem UE ustanowionym

zgodnie z obywatelstwem UE ustanowionym

na mocy Traktatu z Maastricht i włączonym

na mocy Traktatu z Maastricht i włączonym

do Traktatu ustanawiającego WE( art.17TWE),

do Traktatu ustanawiającego WE( art.17TWE),

to obywatele jednego państwa UE

to obywatele jednego państwa UE

podejmujący pracę lub inną działalność

podejmujący pracę lub inną działalność

ekonomiczną w innym państwie UE, którzy

ekonomiczną w innym państwie UE, którzy

muszą być traktowani przez to państwo w

muszą być traktowani przez to państwo w

taki sam sposób, w jaki to państwo traktuje

taki sam sposób, w jaki to państwo traktuje

swoich obywateli, bez jakiejkolwiek

swoich obywateli, bez jakiejkolwiek

dyskryminacji.

dyskryminacji.

Prawo do

Prawo do

przedsiębiorczości

przedsiębiorczości

•

wiąże się z prowadzeniem działalności

wiąże się z prowadzeniem działalności

gospodarczej i świadczeniem usług. Różnica

gospodarczej i świadczeniem usług. Różnica

miedzy nimi jest nieznaczna, skoro do

miedzy nimi jest nieznaczna, skoro do

świadczenia usług mają zastosowanie

świadczenia usług mają zastosowanie

przepisy o prowadzeniu działalności

przepisy o prowadzeniu działalności

gospodarczej. Traktat stwarza podstawę

gospodarczej. Traktat stwarza podstawę

prawną do określenia środków mających na

prawną do określenia środków mających na

celu urzeczywistnienie swobody

celu urzeczywistnienie swobody

przedsiębiorczości w odniesieniu do

przedsiębiorczości w odniesieniu do

określonego rodzaju działalności.

określonego rodzaju działalności.

•

Zakres przedmiotowy prawa do

Zakres przedmiotowy prawa do

przedsiębiorczości obejmuje: prawo do

przedsiębiorczości obejmuje: prawo do

podjęcia działalności w wybranym

podjęcia działalności w wybranym

państwie członkowskim, a także prawo do

państwie członkowskim, a także prawo do

równego traktowania w zakresie

równego traktowania w zakresie

zakładania i prowadzenia działalności

zakładania i prowadzenia działalności

gospodarczej.

gospodarczej.

•

Z prawa do przedsiębiorczości mogą

Z prawa do przedsiębiorczości mogą

korzystać przedsiębiorstwa spełniające

korzystać przedsiębiorstwa spełniające

łącznie dwie przesłanki: musza być

łącznie dwie przesłanki: musza być

utworzone zgodnie z prawem jednego z

utworzone zgodnie z prawem jednego z

państw członkowskich i po drugie musza

państw członkowskich i po drugie musza

posiadać statutowa siedzibę lub zarząd lub

posiadać statutowa siedzibę lub zarząd lub

główne przedsiębiorstwo na terytorium UE.

główne przedsiębiorstwo na terytorium UE.

Pracownicy

Pracownicy

•

to osoby, które z pracodawcą łączy stosunek

to osoby, które z pracodawcą łączy stosunek

pracy. Korzystają oni ze swobody przepływu

pracy. Korzystają oni ze swobody przepływu

wówczas, gdy swoją prace wykonują w

wówczas, gdy swoją prace wykonują w

państwie przyjmującym efektywnie i

państwie przyjmującym efektywnie i

rzeczywiście. Jeśli pracownik wykonuje pracę,

rzeczywiście. Jeśli pracownik wykonuje pracę,

za którą przyznano mu wynagrodzenie niższe

za którą przyznano mu wynagrodzenie niższe

od kwoty uznanej w państwie za minimum

od kwoty uznanej w państwie za minimum

egzystencji, bądź zatrudniono go w

egzystencji, bądź zatrudniono go w

niepełnym wymiarze czasu, to nie wpływa to

niepełnym wymiarze czasu, to nie wpływa to

na jego status.

na jego status.

Swoboda przepływu osób

Swoboda przepływu osób

to:

to:

•

prawo do przemieszczania się na teren innego

prawo do przemieszczania się na teren innego

państwa członkowskiego i prawo do pobytu na

państwa członkowskiego i prawo do pobytu na

obszarze innego państwa członkowskiego:

obszarze innego państwa członkowskiego:



prawo podjęcia pracy (w tym prawo do

prawo podjęcia pracy (w tym prawo do

poszukiwania zatrudnienia) w innym państwie

poszukiwania zatrudnienia) w innym państwie

członkowskim w UE

członkowskim w UE



prawo pozostawania na terytorium innego

prawo pozostawania na terytorium innego

państwa członkowskiego po ustaniu

państwa członkowskiego po ustaniu

zatrudnienia (na warunkach ustalonych przez

zatrudnienia (na warunkach ustalonych przez

Komisję),

Komisję),

•

prawa dla członków rodzin pracowników migrujących

prawa dla członków rodzin pracowników migrujących

(tzw. uprawnienia wtórne)

(tzw. uprawnienia wtórne)

Jedna z podstawowych swobód

Jedna z podstawowych swobód

zagwarantowanych w traktatach

zagwarantowanych w traktatach

ustanawiających Wspólnoty Europejskie:

ustanawiających Wspólnoty Europejskie:

•

Dotyczy praw obywateli UE do swobodnego

Dotyczy praw obywateli UE do swobodnego

przemieszczania się. W tym zakresie mieści się również

przemieszczania się. W tym zakresie mieści się również

prawo do pracy, życia, osiedlania się oraz korzystania z

prawo do pracy, życia, osiedlania się oraz korzystania z

pomocy socjalnej w każdym z państw unijnych.

pomocy socjalnej w każdym z państw unijnych.

•

Dotyczy pracowników, ich rodzin, studentów, emerytów i

Dotyczy pracowników, ich rodzin, studentów, emerytów i

pozostałych obywateli, jeżeli mają oni wystarczające

pozostałych obywateli, jeżeli mają oni wystarczające

środki na utrzymanie i są ubezpieczeni.

środki na utrzymanie i są ubezpieczeni.

Zgodnie z zasadą swobodnego przepływu osób wszyscy

Zgodnie z zasadą swobodnego przepływu osób wszyscy

obywatele Unii Europejskiej mają prawo do osiedlania

obywatele Unii Europejskiej mają prawo do osiedlania

się, podejmowania działalności gospodarczej i pracy w

się, podejmowania działalności gospodarczej i pracy w

dowolnym kraju członkowskim Unii Europejskiej

dowolnym kraju członkowskim Unii Europejskiej

Podmioty uprawnione do

Podmioty uprawnione do

skorzystania ze

skorzystania ze

swobodnego przepływu

swobodnego przepływu

osób:

osób:

•

Pracownicy

Pracownicy

•

Rodziny pracowników migrujących

Rodziny pracowników migrujących

•

Byli pracownicy i byli samo

Byli pracownicy i byli samo

zatrudnieni

zatrudnieni

•

Studenci

Studenci

•

Inne osoby

Inne osoby

Ograniczenia swobody

Ograniczenia swobody

przepływu osób:

przepływu osób:

–

zatrudnienie w administracji publicznej

zatrudnienie w administracji publicznej

–

zagrożenie dla porządku, bezpieczeństwa i zdrowia

zagrożenie dla porządku, bezpieczeństwa i zdrowia

publicznego

publicznego







Spod działania tej swobody wyłączone są pewne

Spod działania tej swobody wyłączone są pewne

grupy zawodowe: osoby świadczące pracę dla

grupy zawodowe: osoby świadczące pracę dla

organów publicznych, porządkowych, dyplomacji,

organów publicznych, porządkowych, dyplomacji,

sędziów, policji, organów skarbowych.

sędziów, policji, organów skarbowych.

Poszczególne państwa Unii mogą wprowadzić

Poszczególne państwa Unii mogą wprowadzić

zakaz dla firm z branż gazownictwa, energii

zakaz dla firm z branż gazownictwa, energii

elektrycznej lub dostawy wody etc.

elektrycznej lub dostawy wody etc.





Zasady pobytu na terytorium PC przed 2006r.:

Zasady pobytu na terytorium PC przed 2006r.:

•

Obowiązek uzyskania karty pobytu (na 5 lat,

Obowiązek uzyskania karty pobytu (na 5 lat,

odnawiana automatycznie)

odnawiana automatycznie)

•

Obowiązek poddania się przepisom meldunkowym.

Obowiązek poddania się przepisom meldunkowym.





Nowe reguły swobody przepływu osób:

Nowe reguły swobody przepływu osób:

•

zniesienie obowiązku ubiegania się o kartę pobytu

zniesienie obowiązku ubiegania się o kartę pobytu

•

wprowadzenie stałego prawa pobytu

wprowadzenie stałego prawa pobytu

(przebywający nieprzerwanie przez 5 lat w innym

(przebywający nieprzerwanie przez 5 lat w innym

państwie UE)

państwie UE)

•

rozszerzenie definicji członka rodziny

rozszerzenie definicji członka rodziny

Uznawanie kwalifikacji

Uznawanie kwalifikacji

zawodowych i dyplomów

zawodowych i dyplomów





System ogólny

System ogólny

(Dyrektywy dotyczące ogólnego systemu uznawania dyplomów szkół

(Dyrektywy dotyczące ogólnego systemu uznawania dyplomów szkół

wyższych i kwalifikacji zawodowych)

wyższych i kwalifikacji zawodowych)

•

zas. zaufania do rzetelności kształcenia odbywanego w PC

zas. zaufania do rzetelności kształcenia odbywanego w PC

•

nie jest oparty na harmonizacji zasad i merytorycznej zawartości

nie jest oparty na harmonizacji zasad i merytorycznej zawartości

przygotowania zawodowego

przygotowania zawodowego

•

nie przewiduje automatyzmu polegającego na nadawaniu w każdym

nie przewiduje automatyzmu polegającego na nadawaniu w każdym

państwie każdemu dyplomowi zdobytemu na Jednolitym Rynku statusu

państwie każdemu dyplomowi zdobytemu na Jednolitym Rynku statusu

dyplomu krajowego, który daje ex lege prawo do wykonywania zawodu.

dyplomu krajowego, który daje ex lege prawo do wykonywania zawodu.

 

 





System sektorowy

System sektorowy

(Dyrektywy sektorowe regulujące uznawanie kwalifikacji w wybranych

(Dyrektywy sektorowe regulujące uznawanie kwalifikacji w wybranych

zawodowach lekarze, lekarze stomatolodzy, aptekarze, weterynarze,

zawodowach lekarze, lekarze stomatolodzy, aptekarze, weterynarze,

pielęgniarki i położne, architekci )

pielęgniarki i położne, architekci )

•

Dyrektywy sektorowe zawierają szczegółowe wytyczne (liczbę godzin,

Dyrektywy sektorowe zawierają szczegółowe wytyczne (liczbę godzin,

przedmioty, okres niezbędnej praktyki itp.), po spełnieniu których obywatel

przedmioty, okres niezbędnej praktyki itp.), po spełnieniu których obywatel

państwa członkowskiego może zostać dopuszczony do wykonywania w

państwa członkowskiego może zostać dopuszczony do wykonywania w

państwie członkowskim danego zawodu.

państwie członkowskim danego zawodu.

•

uznanie kwalifikacji zawodowych następuje automatycznie.

uznanie kwalifikacji zawodowych następuje automatycznie.

W odniesieniu do zasady

W odniesieniu do zasady

swobodnego przepływu osób

swobodnego przepływu osób

obejmuje

obejmuje

cztery obszary

cztery obszary

1.

1.

Wzajemne

Wzajemne

uznawanie kwalifikacji

uznawanie kwalifikacji

zawodowych

zawodowych

- Unia Europejska zamierza

- Unia Europejska zamierza

wyeliminować przeszkody w wykonywaniu

wyeliminować przeszkody w wykonywaniu

zawodów regulowanych, poprzez

zawodów regulowanych, poprzez

akceptowanie zasady, że osoba posiadająca

akceptowanie zasady, że osoba posiadająca

pełne kwalifikacje do wykonywania

pełne kwalifikacje do wykonywania

regulowanego zawodu w jednym Państwie

regulowanego zawodu w jednym Państwie

Członkowskim powinna być uprawniona do

Członkowskim powinna być uprawniona do

wykonywania tego zawodu na całym

wykonywania tego zawodu na całym

obszarze Unii Europejskiej;

obszarze Unii Europejskiej;

2.

2.

Prawa obywatelskie

Prawa obywatelskie

- obejmujące prawa

- obejmujące prawa

wyborcze (czyli prawa wszystkich obywateli

wyborcze (czyli prawa wszystkich obywateli

Unii Europejskiej do aktywnego

Unii Europejskiej do aktywnego

uczestniczenia w życiu politycznym Unii,

uczestniczenia w życiu politycznym Unii,

poprzez uczestnictwo w wyborach

poprzez uczestnictwo w wyborach

europejskich i lokalnych) oraz prawo pobytu

europejskich i lokalnych) oraz prawo pobytu

(pierwotnie przewidziane wyłącznie dla

(pierwotnie przewidziane wyłącznie dla

pracowników, rozszerzone także na osoby

pracowników, rozszerzone także na osoby

nieaktywne zawodowo);

nieaktywne zawodowo);

3.

3.

Swobodny

Swobodny

przepływ pracowników

przepływ pracowników

-

-

Państwa Członkowskie muszą zapewniać

Państwa Członkowskie muszą zapewniać

zgodność ich wewnętrznych przepisów, w

zgodność ich wewnętrznych przepisów, w

tym dotyczących kryteriów obywatelstwa,

tym dotyczących kryteriów obywatelstwa,

pobytu i wymogów znajomości języka,

pobytu i wymogów znajomości języka,

4.

4.

Koordynacja systemów ubezpieczeń

Koordynacja systemów ubezpieczeń

społecznych

społecznych

- uregulowana

- uregulowana

rozporządzeniami, wobec czego środki w

rozporządzeniami, wobec czego środki w

nich ustanowione są bezpośrednio

nich ustanowione są bezpośrednio

stosowane w Państwach Członkowskich.

stosowane w Państwach Członkowskich.

Podstawą tej koordynacji jest dążenie,

Podstawą tej koordynacji jest dążenie,

aby osoby, które korzystają z prawa do

aby osoby, które korzystają z prawa do

swobodnego przemieszczania się na

swobodnego przemieszczania się na

obszarze całej Unii Europejskiej nie były

obszarze całej Unii Europejskiej nie były

za to penalizowane poprzez brak

za to penalizowane poprzez brak

świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Podstawowe elementy uzgodnionych

Podstawowe elementy uzgodnionych

okresów przejściowych, oparte na

okresów przejściowych, oparte na

formule 2+3+2

formule 2+3+2

, są następujące:

, są następujące:

•

Dwuletni okres przejściowy

Dwuletni okres przejściowy

, w trakcie którego środki krajowe

, w trakcie którego środki krajowe

stosowane przez dotychczasowe Państwa Członkowskie będą miały

stosowane przez dotychczasowe Państwa Członkowskie będą miały

zastosowanie do nowych Państw Członkowskich (w zależności od

zastosowanie do nowych Państw Członkowskich (w zależności od

stopnia zliberalizowania takich środków, mogą one stworzyć nawet w

stopnia zliberalizowania takich środków, mogą one stworzyć nawet w

pełni swobodny dostęp do rynku pracy);

pełni swobodny dostęp do rynku pracy);

•

Po upływie tego okresu, i po przeprowadzeniu analiz przed końcem

Po upływie tego okresu, i po przeprowadzeniu analiz przed końcem

drugiego roku oraz dalszych analiz na wniosek nowego Państwa

drugiego roku oraz dalszych analiz na wniosek nowego Państwa

Członkowskiego, będącego uprzednio członkiem Unii, 

Członkowskiego, będącego uprzednio członkiem Unii, 

okres

okres

przejściowy

przejściowy

może zostać przedłużony na dalszy

może zostać przedłużony na dalszy

okres trzyletni

okres trzyletni

(w

(w

ramach

ramach

dalszego przedłużenia

dalszego przedłużenia

, kontynuowanie stosowania

, kontynuowanie stosowania

rozwiązań przejściowych będzie zależało od

rozwiązań przejściowych będzie zależało od

Państwa

Państwa

Członkowskiego

Członkowskiego

- możliwe jest jego skrócenie lub nawet odstąpienie

- możliwe jest jego skrócenie lub nawet odstąpienie

od stosowania);

od stosowania);

•

Okres przejściowy

Okres przejściowy

powinien zakończyć się

powinien zakończyć się

po pięciu latach

po pięciu latach

, ale

, ale

może zostać przedłużony na

może zostać przedłużony na

kolejne

kolejne

dwa lata w tych Państwach

dwa lata w tych Państwach

Członkowskich, w których występują

Członkowskich, w których występują

poważne zakłócenia

poważne zakłócenia

na rynku

na rynku

pracy lub istnieje ryzyko destabilizacji tego rynku.

pracy lub istnieje ryzyko destabilizacji tego rynku.





Regulacje w zakresie okresów przejściowych dotyczą także

Regulacje w zakresie okresów przejściowych dotyczą także

wielu

wielu

innych istotnych zagadnień

innych istotnych zagadnień

, takich jak klauzula o utrzymaniu

, takich jak klauzula o utrzymaniu

status quo, stosownie do której rynki pracy dotychczasowych

status quo, stosownie do której rynki pracy dotychczasowych

Państw Członkowskich nie mogą być ograniczone w większym

Państw Członkowskich nie mogą być ograniczone w większym

stopniu niż jak to miało miejsce na dzień podpisania Traktatu

stopniu niż jak to miało miejsce na dzień podpisania Traktatu

Akcesyjnego. Ponadto, Państwa Członkowskie muszą traktować

Akcesyjnego. Ponadto, Państwa Członkowskie muszą traktować

obywateli nowych Państw Członkowskich przebywających na ich

obywateli nowych Państw Członkowskich przebywających na ich

terytorium w

terytorium w

sposób preferencyjny

sposób preferencyjny

w porównaniu z

w porównaniu z

obywatelami państw spoza Unii Europejskiej.

obywatelami państw spoza Unii Europejskiej.





W trakcie okresów przejściowych

W trakcie okresów przejściowych

chronione są prawa

chronione są prawa

obywateli nowych Państw Członkowskich, którzy

obywateli nowych Państw Członkowskich, którzy

przebywają już legalnie i są zatrudnieni w

przebywają już legalnie i są zatrudnieni w

dotychczasowych Państwach Członkowskich. Zgodnie z

dotychczasowych Państwach Członkowskich. Zgodnie z

praktyką orzeczniczą

praktyką orzeczniczą

, powstałą przy okazji

, powstałą przy okazji

poprzednich akcesji, bierze się także pod uwagę

poprzednich akcesji, bierze się także pod uwagę

ochronę praw

ochronę praw

członków rodzin

członków rodzin

takich obywateli.

takich obywateli.

KONIEC

KONIEC