Swoboda przepływu osób
Swoboda przepływu osób
w Unii Europejskiej
w Unii Europejskiej
Wstęp
Wstęp
Ze swobodą przemieszczania się mamy do
Ze swobodą przemieszczania się mamy do
czynienia gdy:
czynienia gdy:
•
Obywatele jednego kraju członkowskiego mogą
Obywatele jednego kraju członkowskiego mogą
swobodnie i w nieograniczony sposób szukać
swobodnie i w nieograniczony sposób szukać
pracy i podejmować ją w innymi kraju
pracy i podejmować ją w innymi kraju
członkowskim,
członkowskim,
•
Samozatrudnieni z jednego kraju
Samozatrudnieni z jednego kraju
członkowskiego mogą swobodnie osiedlić się w
członkowskiego mogą swobodnie osiedlić się w
innym kraju w celu wykonywania swojego
innym kraju w celu wykonywania swojego
zawodu lub prowadzenia działalności
zawodu lub prowadzenia działalności
Wstęp
Wstęp
•
Strefa wolnego przepływu pracy
Strefa wolnego przepływu pracy
•
Unia rynku pracy
Unia rynku pracy
•
Integracja negatywna i pozytywna
Integracja negatywna i pozytywna
Korzyści z integracji rynku pracy
Korzyści z integracji rynku pracy
STAŁA MIGRACJA
STAŁA MIGRACJA
•
W zakresie podaży pracy- korzyści finansowe,
W zakresie podaży pracy- korzyści finansowe,
•
Dla zgłaszających popyt na pracę- możliwość
Dla zgłaszających popyt na pracę- możliwość
wyboru technologii zapewniającej optymalny
wyboru technologii zapewniającej optymalny
stosunek kapitału do pracy
stosunek kapitału do pracy
•
Wyrównanie różnic w kosztach produkcji
Wyrównanie różnic w kosztach produkcji
Korzyści z integracji rynku pracy
Korzyści z integracji rynku pracy
CZASOWA MIGRACJA
CZASOWA MIGRACJA
1.
1.
KRAJE EMIGRACYJNE
KRAJE EMIGRACYJNE
•
Złagodzenie bezrobocia,
Złagodzenie bezrobocia,
•
Zmniejszenie problemów zrównoważenia
Zmniejszenie problemów zrównoważenia
budżetu i bilansu płatniczego w wyniku
budżetu i bilansu płatniczego w wyniku
przekazów pieniężnych,
przekazów pieniężnych,
•
Podniesienie jakości siły roboczej
Podniesienie jakości siły roboczej
Korzyści z integracji rynku pracy
Korzyści z integracji rynku pracy
CZASOWA MIGRACJA
CZASOWA MIGRACJA
2. KRAJE IMIGRACYJNE
2. KRAJE IMIGRACYJNE
•
Bezpośrednie korzyści produkcyjne,
Bezpośrednie korzyści produkcyjne,
•
Redystrybucyjny wpływ na dobrobyt,
Redystrybucyjny wpływ na dobrobyt,
•
Obniżka napięć inflacyjnych
Obniżka napięć inflacyjnych
Swoboda przepływu osób
Swoboda przepływu osób
•
W latach 50. połowę pracowników migrujących
W latach 50. połowę pracowników migrujących
stanowili Włosi,
stanowili Włosi,
•
Głównymi odbiorcami były Francja i Szwajcaria,
Głównymi odbiorcami były Francja i Szwajcaria,
•
Proces integracji i usuwania przeszkód rozpoczął się
Proces integracji i usuwania przeszkód rozpoczął się
od migracji robotników w latach 60.
od migracji robotników w latach 60.
•
W latach 1960-1973 liczba pracowników
W latach 1960-1973 liczba pracowników
cudzoziemskich wzrosła z ok. 2 mln do 4 mln
cudzoziemskich wzrosła z ok. 2 mln do 4 mln
•
Z czasem liberalizacja rozszerzyła się na studentów,
Z czasem liberalizacja rozszerzyła się na studentów,
emerytów i osoby prowadzące własną działalność
emerytów i osoby prowadzące własną działalność
gospodarczą
gospodarczą
Swoboda przepływu osób
Swoboda przepływu osób
Na podstawie art. 45 ust 3 TFUE (dawny art. 39 TWE
Na podstawie art. 45 ust 3 TFUE (dawny art. 39 TWE
obywatel kraju członkowskiego UE ma prawo:
obywatel kraju członkowskiego UE ma prawo:
•
Ubieganie się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy,
Ubieganie się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy,
•
Swobodnego przemieszczenia się po terytorium
Swobodnego przemieszczenia się po terytorium
Państw Członkowskich,
Państw Członkowskich,
•
Przebywania w jednym z Państw Członkowskich w celu
Przebywania w jednym z Państw Członkowskich w celu
podjęcia tam pracy, zgodnie z przepisami
podjęcia tam pracy, zgodnie z przepisami
ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi dot.
ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi dot.
pracowników tego państwa,
pracowników tego państwa,
•
Pozostawania na terytorium państwa członkowskiego
Pozostawania na terytorium państwa członkowskiego
po ustaniu zatrudnienia, na warunkach ustalonych
po ustaniu zatrudnienia, na warunkach ustalonych
przez Komisję
przez Komisję
Zasada niedyskryminacji
Zasada niedyskryminacji
•
Zakazuje wszelkich form dyskryminacji między
Zakazuje wszelkich form dyskryminacji między
pracownikami w zakresie zatrudniania,
pracownikami w zakresie zatrudniania,
wynagradzania oraz innych,
wynagradzania oraz innych,
•
Zakazuje w ujęciu ogólnym dyskryminacji ze
Zakazuje w ujęciu ogólnym dyskryminacji ze
względu na płeć, pochodzenie, religię itd.
względu na płeć, pochodzenie, religię itd.
•
Oznacza równy dostęp do rynku pracy i
Oznacza równy dostęp do rynku pracy i
prowadzenia działalności zawodowej,
prowadzenia działalności zawodowej,
•
Aplikacja klauzuli narodowej.
Aplikacja klauzuli narodowej.
Zasada równego traktowania
Zasada równego traktowania
Rozporządzenie Rady nr 1612/68/EWG z 1968 r.
Rozporządzenie Rady nr 1612/68/EWG z 1968 r.
(wraz ze zmianami z 1976 i 1992 r.):
(wraz ze zmianami z 1976 i 1992 r.):
•
Obywatele innych państw nie mogą być gorzej
Obywatele innych państw nie mogą być gorzej
traktowani niż obywatele danego kraju w
traktowani niż obywatele danego kraju w
zakresie warunków zatrudnienia, praw
zakresie warunków zatrudnienia, praw
socjalnych, przynależności związkowej, dostępu
socjalnych, przynależności związkowej, dostępu
do kształcenia itd.
do kształcenia itd.
Dyrektywa 68/360/EWG
Dyrektywa 68/360/EWG
•
Przemieszczanie się i osiedlanie rodzin pracowników
Przemieszczanie się i osiedlanie rodzin pracowników
przysługuje wyłącznie obywatelom UE
przysługuje wyłącznie obywatelom UE
•
Określa zasady wjazdu i wyjazdu, pozostawanie na
Określa zasady wjazdu i wyjazdu, pozostawanie na
terytorium innego państwa członkowskiego, obowiązek
terytorium innego państwa członkowskiego, obowiązek
meldowania się
meldowania się
Inne dyrektywy:
Inne dyrektywy:
•
Dyrektywa nr 364,365,366 z 1990 r. rozszerza swobodę
Dyrektywa nr 364,365,366 z 1990 r. rozszerza swobodę
przemieszczania się na osoby posiadające stałe
przemieszczania się na osoby posiadające stałe
dochody, odpowiednie środki utrzymania, studentów i
dochody, odpowiednie środki utrzymania, studentów i
emerytów
emerytów
Ubezpieczenia społeczne
Ubezpieczenia społeczne
Regulowane przez Rozporządzenie Rady Nr
Regulowane przez Rozporządzenie Rady Nr
1408/71 dot. pracowników, samozatrudnionych
1408/71 dot. pracowników, samozatrudnionych
i ich rodzin oraz Nr 1606/98 dot. pracowników
i ich rodzin oraz Nr 1606/98 dot. pracowników
administracji publicznej
administracji publicznej
Zapewnienie pracowników i ich rodzinom:
Zapewnienie pracowników i ich rodzinom:
•
Zaliczenia wszystkich okresów zatrudnienia na
Zaliczenia wszystkich okresów zatrudnienia na
podstawie różnych ustawodawstw narodowych,
podstawie różnych ustawodawstw narodowych,
•
Wypłatę świadczeń zamieszkałym na
Wypłatę świadczeń zamieszkałym na
terytorium państw członkowskich
terytorium państw członkowskich
Uznawanie kwalifikacji
Uznawanie kwalifikacji
•
Uznawanie wzajemne kwalifikacji,
Uznawanie wzajemne kwalifikacji,
•
Dyrektywa 89/48/EWG wzajemne uznawanie
Dyrektywa 89/48/EWG wzajemne uznawanie
dyplomów szkół wyższych w przypadku
dyplomów szkół wyższych w przypadku
edukacji powyżej 3 lat (92/51/WE w przypadku
edukacji powyżej 3 lat (92/51/WE w przypadku
edukacji do 3 lat)
edukacji do 3 lat)
•
Uznawanie kwalifikacji zawodowych dyrektywa
Uznawanie kwalifikacji zawodowych dyrektywa
1999/42/WE
1999/42/WE
Uznawanie kwalifikacji
Uznawanie kwalifikacji
•
Jeżeli dany zawód jest w Polsce regulowany
Jeżeli dany zawód jest w Polsce regulowany
osoba, która uzyskała kwalifikacje w innym
osoba, która uzyskała kwalifikacje w innym
państwie członkowskim potrzebuje ich
państwie członkowskim potrzebuje ich
oficjalnego uznania. Podobnie, uznanie jest
oficjalnego uznania. Podobnie, uznanie jest
konieczne jeśli dana osoba nabyła kwalifikacje
konieczne jeśli dana osoba nabyła kwalifikacje
w Polsce, a zamierza podjąć pracę w innym
w Polsce, a zamierza podjąć pracę w innym
państwie członkowskim, w zawodzie, który jest
państwie członkowskim, w zawodzie, który jest
tam regulowany (uznania dokonują właściwe
tam regulowany (uznania dokonują właściwe
organy przyjmującego państwa
organy przyjmującego państwa
członkowskiego).
członkowskiego).
Uznawanie kwalifikacji
Uznawanie kwalifikacji
W przypadku zawodów nieregulowanych o
W przypadku zawodów nieregulowanych o
zatrudnieniu pracownika posiadającego
zatrudnieniu pracownika posiadającego
kwalifikacje uzyskane w innym kraju
kwalifikacje uzyskane w innym kraju
członkowskim UE zależy od pracodawcy.
członkowskim UE zależy od pracodawcy.
W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji
W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji
właściwy organ sprawdza:
właściwy organ sprawdza:
- odpowiedni poziom wykształcenia
- odpowiedni poziom wykształcenia
- kwalifikacje dające prawo wykonywania danego
- kwalifikacje dające prawo wykonywania danego
zawodu w państwie, w którym zostały uzyskane
zawodu w państwie, w którym zostały uzyskane
Uznawanie kwalifikacji
Uznawanie kwalifikacji
Jeżeli właściwy organ stwierdzi:
Jeżeli właściwy organ stwierdzi:
- zasadnicze różnice w kształceniu lub szkoleniu, lub
- zasadnicze różnice w kształceniu lub szkoleniu, lub
- że okres kształcenia lub szkolenia odbytego w
- że okres kształcenia lub szkolenia odbytego w
państwie wnioskodawcy jest krótszy o co najmniej
państwie wnioskodawcy jest krótszy o co najmniej
rok od okresu wymaganego w państwie
rok od okresu wymaganego w państwie
przyjmującym, lub
przyjmującym, lub
- że istnieje rozbieżność między zakresem czynności
- że istnieje rozbieżność między zakresem czynności
zawodowych w danym zawodzie między państwem z
zawodowych w danym zawodzie między państwem z
którego osoba przybywa, a państwem przyjmującym,
którego osoba przybywa, a państwem przyjmującym,
ma prawo zastosować środki wyrównawcze: staż
ma prawo zastosować środki wyrównawcze: staż
adaptacyjny lub test umiejętności.
adaptacyjny lub test umiejętności.
Co to jest zawód
Co to jest zawód
regulowany/działalność
regulowany/działalność
regulowana?
regulowana?
•
Zawód regulowany
Zawód regulowany
to zespół
to zespół
czynności zawodowych, których
czynności zawodowych, których
wykonywanie jest uzależnione od
wykonywanie jest uzależnione od
spełnienia wymogów określonych w
spełnienia wymogów określonych w
przepisach danego państwa
przepisach danego państwa
członkowskiego dotyczących dostępu do
członkowskiego dotyczących dostępu do
wykonywania danego zawodu.
wykonywania danego zawodu.
Co to jest zawód
Co to jest zawód
regulowany/działalność regulowana?
regulowany/działalność regulowana?
•
Każde państwo członkowskie UE
Każde państwo członkowskie UE
decyduje o uregulowaniu dostępu do
decyduje o uregulowaniu dostępu do
zawodów. Ten sam zawód może więc być
zawodów. Ten sam zawód może więc być
zawodem regulowanym w jednym
zawodem regulowanym w jednym
państwie członkowskim UE, podczas gdy
państwie członkowskim UE, podczas gdy
w innych państwach członkowskich nie
w innych państwach członkowskich nie
będzie on regulowany.
będzie on regulowany.
Co to jest zawód
Co to jest zawód
regulowany/działalność regulowana?
regulowany/działalność regulowana?
•
Dla potrzeb systemu uznawania kwalifikacji wprowadzono
Dla potrzeb systemu uznawania kwalifikacji wprowadzono
również pojęcie
również pojęcie
działalności regulowanej
działalności regulowanej
, którą może być
, którą może być
działalność wymieniona w załączniku IV do dyrektywy
działalność wymieniona w załączniku IV do dyrektywy
2005/36/WE. Jeżeli w danym państwie członkowskim prawo do
2005/36/WE. Jeżeli w danym państwie członkowskim prawo do
wykonywania którejś z wymienionych tam działalności jest
wykonywania którejś z wymienionych tam działalności jest
uzależnione od posiadania określonych kwalifikacji (wiedzy i
uzależnione od posiadania określonych kwalifikacji (wiedzy i
umiejętności
o
charakterze
ogólnym,
handlowym
lub
umiejętności
o
charakterze
ogólnym,
handlowym
lub
zawodowym), migrant może mieć automatycznie uznane
zawodowym), migrant może mieć automatycznie uznane
kwalifikacje do wykonywania tej działalności, pod warunkiem, że
kwalifikacje do wykonywania tej działalności, pod warunkiem, że
posiada
odpowiednie
doświadczenie
zawodowe
(lub
posiada
odpowiednie
doświadczenie
zawodowe
(lub
doświadczenie
połączone
z
odbyciem
odpowiedniego
doświadczenie
połączone
z
odbyciem
odpowiedniego
kształcenia) w prowadzeniu tej samej działalności w państwie
kształcenia) w prowadzeniu tej samej działalności w państwie
członkowskim,
z
którego
przybywa.
członkowskim,
z
którego
przybywa.
Układ z Schengen- postanowienia
Układ z Schengen- postanowienia
układu konwencji z 1990 r.
układu konwencji z 1990 r.
1.
1.
Zniesienie kontroli na granicach
Zniesienie kontroli na granicach
wewnętrznych dla wszystkich obywateli
wewnętrznych dla wszystkich obywateli
krajów członkowskich,
krajów członkowskich,
2.
2.
Wprowadzenie wspólnej granicy zewnętrznej,
Wprowadzenie wspólnej granicy zewnętrznej,
która wymaga kontroli,
która wymaga kontroli,
3.
3.
Wprowadzenie jednolitych zasad kontroli na
Wprowadzenie jednolitych zasad kontroli na
granicach zewnętrznych,
granicach zewnętrznych,
4.
4.
Przyjęcie ogólnego nakazu wprowadzenia
Przyjęcie ogólnego nakazu wprowadzenia
jednolitych wiz dla obywateli państw trzecich
jednolitych wiz dla obywateli państw trzecich
oraz harmonizacji polityki wizowej krajów
oraz harmonizacji polityki wizowej krajów
członkowskich
członkowskich
Układ z Schengen- postanowienia
Układ z Schengen- postanowienia
układu konwencji z 1990 r.
układu konwencji z 1990 r.
5.
5.
Przyznawanie wiz długoterminowych pow. 3 miesięcy
Przyznawanie wiz długoterminowych pow. 3 miesięcy
na zasadach określonych przez kraje indywidualnie,
na zasadach określonych przez kraje indywidualnie,
6. Uregulowanie poruszania się po obszarze
6. Uregulowanie poruszania się po obszarze
Schengolandii
Schengolandii
7. Przyjęcie wspólnych zasad dot. uchodźców oparte na
7. Przyjęcie wspólnych zasad dot. uchodźców oparte na
Konwencji Genewskiej z 28.07.1951 zmodyfikowanej
Konwencji Genewskiej z 28.07.1951 zmodyfikowanej
przez Protokół Nowojorski z 31.07.1967 r., które
przez Protokół Nowojorski z 31.07.1967 r., które
stanowią podstawę polityki azylowej,
stanowią podstawę polityki azylowej,
8. Ustanowienie współpracy policji przy sprawach
8. Ustanowienie współpracy policji przy sprawach
kryminalnych,
kryminalnych,
9. Ustanowiono System Informacyjny Schengen tzw. SIS
9. Ustanowiono System Informacyjny Schengen tzw. SIS
Dziękuję!
Dziękuję!