1
1
TECHNOLOGIA MAGAZYNOWANIA
2
2
Literatura:
1. Z. Dudziński, M. Kizyn, Vademecum gospodarki
magazynowej, wyd. oddk, Gdańsk 2002.
2. Z. Dudziński, M. Kizyn, Poradnik magazyniera,
PWE, Warszawa 2006.
3
3
Technologia magazynowania - to zasady
i sposoby przemieszczania oraz składowania
zapasów magazynowych przy wykorzystaniu
właściwego
wyposażenia
technicznego
magazynu.
Czynniki
kształtujące
technologię
magazynowania:
•struktura asortymentowa zapasów
magazynowych w zakresie ilości i właściwości,
•prędkość przepływu materiałów,
•sposób realizacji zamówień,
•sposób zagospodarowania przestrzeni
magazynowych,
•organizacja pracy.
4
4
Technologie magazynowania w zależności od
postaci fizycznej zapasów obejmują:
•materiały nie opakowane luzem (gazowe,
płynne, sypkie, kawałkowe) składowane w
zbiornikach, silosach oraz specjalnych
instalacjach,
•materiały sztukowe składowanych w budowlach
otwartych, półotwartych, zamkniętych.
5
5
Na przebieg procesu technologicznego w
magazynie ma wpływ:
1. rodzaj magazynu,
2. przepustowość magazynu,
3. charakterystyka składowanych zapasów
magazynowych,
4. wyposażenie magazynowe,
5. rozwiązania budowlano-techniczne,
6. system zarządzania.
6
6
Technologiczny proces magazynowy - jest to
uszeregowany w określonej sekwencji zbiór
czynności wykonywanych przez pracowników
i urządzenia techniczne, w czasie przepływu
zapasów
przez
magazyn,
począwszy
od
rozładunku środków transportu dostawcy, poprzez
przyjęcie
do
magazynu,
składowanie
w
magazynie, kompletowanie, wydawanie oraz
załadunek na środki transportu odbiorców.
7
7
Uwarunkowania
techniczne
i
organizacyjne
czynności przepływu:
•przestrzeń magazynowa,
•maszyny i urządzenia,
•zasady wykonywania czynności,
•pracownicy o określonych kwalifikacjach,
•dokumentacja przepływu i ewidencja stanu
zapasów magazynowych.
8
8
Podział
magazynów
ze
względu
zakres
wykonywanych czynności :
•magazyny o obrocie pełnymi jednostkami
ładunkowymi (o prostym przebiegu procesu
magazynowego),
•magazyny kompletacyjne (o złożonym przebiegu
procesu magazynowego).
9
9
Magazyny o obrocie pełnymi jednostkami
ładunkowymi - są to magazyny, w których
dokonuje się przyjmowania, składowania oraz
wydawania zapasów w takich samych jednostkach
ładunkowych transportowych w jakich zostały one
dostarczone do magazynu.
Magazyny kompletacyjne - są to magazyny, w
których dostarczane do magazynu jednorodne
asortymenty w jednostkach ładunkowych w czasie
przyjęcia podlegają rozformowaniu i przepakowaniu
w jednostki magazynowe, z których wydawane
będą poszczególne sztuki asortymentu w procesie
kompletowania według zamówienia odbiorcy.
10
10
Podział magazynów ze względu na poziom
mechanizacji:
•magazyny o procesie ręcznym,
•magazyny o procesie zmechanizowanym,
•magazyny o procesie zautomatyzowanym.
11
11
Magazyny o procesie ręcznym - są to
magazyny, w których czynności magazynowe
wykonywane są ręcznie, przy użyciu ręcznych
urządzeń transportowych i przeładunkowych.
Magazyny o procesie zmechanizowanym -
są
to
magazyny,
w
których
czynności
przeładunków, przemieszczania i piętrzenia
ładunków wykonywane są przez urządzenia
zmechanizowane obsługiwane ręcznie (wózki
widłowe unoszące i podnośnikowe, układnice
regałowe, suwnice, przenośniki).
12
12
Magazyny o procesie zautomatyzowanym -
są to magazyny, w których czynności piętrzenia
oraz
przemieszczania
wykonywane
są
urządzeniami
mechanicznymi
o
sterowaniu
automatycznym.
13
13
Czynniki
determinujące
zagospodarowanie
powierzchni magazynowej:
• sposób ukształtowania magazynowych frontów
przeładunkowych,
• rodzaj technologicznego procesu magazynowego:
- prosty, realizowany w magazynach o obrocie
jednostkami ładunkowymi transportowymi, bez
konieczności ich przeformowywania przy
przyjmowaniu, kompletacji i przy wydawaniu,
- złożony, realizowany w magazynach
kompletacyjnych, w których dokonywane jest
przeformowywanie jednostek ładunkowych
transportowych na jednostki magazynowe,
kompletacja wewnątrz magazynu, formowanie
jednostek zbiorczych według zamówienia
odbiorcy.
14
14
Metody rozmieszczenia zapasów w sferze
składowania:
•według stałych miejsc składowania,
•według wolnych miejsc składowania,
•według częstotliwości wydawania:
A - asortymenty o najwyższej częstotliwości
wydań,
B - asortymenty o średniej częstotliwości,
C - asortymenty o najniższej częstotliwości.
15
15
W grupie asortymentowej A,B,C znajdują się
odpowiednio ładunki:
ciężkie o masie 600-1000 kg, składowanie w
najniższych gniazdach segmentów (poziom 1),
średnie (400-600 kg), składowanie w średnich
gniazdach (poziom 2),
lekkie (do 400 kg), składowanie w najwyższych
gniazdach (poziom 3).
Wynika to z warunków :
bezpieczeństwa pracy,
wydajności przeładunkowej,
techniczno-eksploatacyjnych.
16
16
Rozmieszczanie asortymentów w magazynie
zmechanizowanym
kompletacyjnym
według
rodzaju jednostek ładunkowych:
- grupa I - (wyroby ponadgabarytowe), które
charakteryzują się wymiarami większymi od
wymiaru znormalizowanej paletowej jednostki
ładunkowej (1200 x 800 x 1000 mm) przez co nie
mieszczą się w normalnych gniazdach
regałowych.
- grupa II - (wyroby normalne), które umożliwiają
tworzenie znormalizowanych jednostek
paletowych (palety skrzyniowe i płaskie o
wymiarach 1200 x 800 x 1000 mm),
- grupa III - (wyroby małogabarytowe)
wymagające składowania w pojemnikach
magazynowych.
17
17
Rodzaje pól odkładczych:
•powierzchniowe – z wykorzystaniem wózków
paletowych unoszących,
•przestrzenne - jednostki ładunkowe piętrzone są
na wspornikach czół regałowych z
wykorzystaniem wózków wózków
podnośnikowych.
18
18
Znakowanie gniazda regałowego: 10.05.07
10 - rząd regału,
05 - kolumna w rzędzie,
07 - gniazdo w kolumnie.
19
19
Zagospodarowanie powierzchni magazynowej
obejmuje rozplanowanie:
stanowisk dla czynności magazynowych,
pól składowych,
rzędów regałowych,
korytarzy międzyregałowych,
stanowisk odkładniczych w punktach zdawczych
i odbiorczych na czołach regałów,
dróg transportowych.
20
20
Wymaga to następujących danych:
•rodzajów, liczby i wymiarów stanowisk w strefie
przyjęć i wydań,
•wymiarów i ilości pól składowych i odkładczych,
•parametrów regałów,
•szerokości korytarza roboczego i dróg
komunikacyjnych,
•ilości i wymiarów stanowisk zdawczych i
odbiorczych w obszarze czół regałowych.
21
21
Procesy technologiczne
w magazynach o obrocie
pełnymi jednostkami
ładunkowymi
22
22
Proces technologiczny w strefie przyjęć:
sprawdzenie dokumentów dostawy,
wyładunek dostawy ze środka transportu
zewnętrznego,
transport do strefy przyjęć,
kontrola stanu zewnętrznego jednostek
ładunkowych,
odbiór ilościowy dostawy,
wystawienie dowodu przyjęcia Pz,
wprowadzenie danych o dostawie do systemu
komputerowego.
wydruk etykiet identyfikacyjnych,
oznakowanie jednostek ładunkowych etykietami,
przemieszczenie dostawy do strefy składowania
na stanowiska odkładcze w obszarze czół
regałowych zgodnie z kodem lokalizacyjnym.
23
23
Proces technologiczny w strefie
składowania:
przyjmowanie jednostek ładunkowych ze strefy
przyjęć,
składowanie,
wydawanie do strefy wydań.
24
24
Technologiczny proces w strefie wydań:
(po otrzymaniu polecenia wydania)
kompletowanie partii wysyłkowej,
kontrola ilości jednostek ładunkowych,
kontrola stanu zabezpieczenia,
przemieszczenie jednostki ładunkowej do
miejsca załadunku na środek transportu
zewnętrznego,
załadunek na środek transportu zewnętrznego,
wysyłka do odbiorcy.
25
25
Proces technologiczny
w magazynach kompletacyjnych
26
26
Kompletowanie - to tworzenie zestawów
asortymentów przeznaczonych do wydania na
podstawie otrzymanych dyspozycji wydania
zgodnych z zamówieniem odbiorcy.
27
27
Technologiczny proces w strefie przyjęć:
•rozładunek dostawy,
•przemieszczenie jednostek transportowych do
strefy przyjęć na stanowisko identyfikacji, kontroli
i przepakowania,
•kontrola stanu i ilości opakowań transportowych
zgodnie z dokumentami dostawy,
•rozpakowanie jednostek transportowych i
segregacja według asortymentów,
•kontrola ilościowa asortymentów zgodnie z
dokumentami dostawy,
•kontrola jakościowa,
•potwierdzenie zgodności z dokumentami
dostawy oraz warunkami jakości oraz wystawienie
dowodu Pz,
28
28
•przepakowanie w opakowania magazynowe
(jednostki magazynowe),
•znakowanie jednostek magazynowych
etykietami zawierającymi symbole kodów
wyrobów oraz symbole kodów lokalizacyjnych
(miejsc składowania),
•kontrola poprawności uformowania,
oznakowania, kształtu oraz wymiarów i masy
jednostek magazynowych,
•złożenie jednostek magazynowych w obszarze
czół regałowych na stanowiskach zdawczych.
29
29
Strefa składowania:
pobieranie ze stanowiska zdawczego,
przemieszczenie do gniazda regałowego zgodnie
z kodem lokalizacyjnym na jednostce
magazynowej.
30
30
Proces technologiczny w strefie kompletacji:
•przyjmowanie do składowania, w ramach
którego wykonywane są czynności pobierania ze
stanowiska zdawczego (w obszarze czół
regałowych) i przemieszczania do gniazda
regałowego zgodnie z kodem lokalizacyjnym na
jednostce magazynowej,
•kompletacja i wydanie z magazynu.
31
31
Proces
kompletacyjny
w
magazynie
jest
determinowany:
a) postacią fizyczną kompletowanych zapasów,
która decyduje o rodzaju zastosowanych
urządzeń;
b) poziomem mechanizacji procesu
magazynowego,
- ręczny,
- mechaniczny,
- zautomatyzowany;
c) wymaganą wydajnością procesu
kompletacyjnego, mierzona liczbą
skompletowanych zleceń na jednostkę czasu .
32
32
Sposoby realizacji zleceń:
•dynamiczny - ciągła realizacja zleceń
indywidualnych, jedno po drugim, według
kolejności napływających na bieżąco zamówień
odbiorców.
•statyczny - ciągłe zbieranie zamówień i
okresowa realizacja.
33
33
Podstawowe systemy kompletacji to:
I. kompletacja w miejscu składowania -
system oparty na kompletowaniu ręcznym
wspomagany wózkami ręcznymi;
II. kompletacja w strefie kompletacji –
system przeprowadzony na dużej powierzchni,
przy udziale dużej liczby asortymentów, dużej
liczby pracowników, przy dużym nasyceniu
urządzeniami technicznymi.
34
34
Ad. I. System kompletacji w miejscu
składowania - to systemem oparty na ręcznym
wykonywaniu czynności kompletacyjnych i
stosowany jest w magazynach o małej liczbie
zleceń wydania realizowanych w ciągu zmiany
roboczej.
Realizowany w dwóch wariantach, jako:
•jednostopniowy, zwany „zlecenie po zleceniu”,
•dwustopniowy, zwany „asortyment po
asortymencie”.
35
35
Ad. II. System kompletacji w strefie
kompletacji:
Polega na pobieraniu zapasów ze stosów lub
urządzeń do składowania w celu utworzenia
zbioru
zapasów
zgodnie
ze
specyfikacją
asortymentową i ilościową dla określonego
odbiorcy w strefie kompletacji.
System ten umożliwia zwiększenie wydajności
kompletacyjnej.
36
36
Procesy kompletacyjne realizowane w strefie
kompletacji wykonywane są według zasad:
• kompletujący do asortymentu,
• asortyment do kompletującego-
poszczególne asortymenty są dostarczane do
stanowisk kompletacyjnych.
37
37
System kompletacji dwustopniowej:
Pierwszy stopień kompletacji, dokonany jest w
strefie składowania na podstawie zleceń Z1.
Drugi stopień kompletacji przebiega w strefie
kompletacji na podstawie zleceń Z2 rozpisanych
zgodnie z poszczególnymi zamówieniami
odbiorców z określeniem numerów regałów z
„zapasem kompletacyjnym”, na których znajdują
się te asortymenty.
38
38
Proces technologiczny w strefie wydań:
•grupowanie asortymentów na polu odkładczym
zgodnie ze zleceniem wydania,
•kontrola ilościowa wysyłki zgodnie ze zleceniem
wydania,
•przygotowanie do wysyłki,
•załadunek na środek transportu zewnętrznego i
wysyłka do odbiorcy.