Racjonalny
Racjonalny
model
model
podejmowani
podejmowani
a decyzji
a decyzji
Marta Mościcka
GR. A
Plan prezentacji
Plan prezentacji
1. Wprowadzenie
2. Klasyczny model podejmowania decyzji.
3. Etapy procesu decyzyjnego wg. Griffina
4. Model administracyjny
5. Etapy racjonalnego podejmowania decyzji wg.
Robbinsa
6. Etapy procesu decyzyjnego wg.
Ivancevicha,Donelly’ego,Gibsona
7. Podsumowanie
8. Bibliografia
Racjonalność postępowania w organizacji polega
na rozpoznawaniu i wyborze tego wariantu
decyzyjnego, który prowadzi do maksymalizowania
celów organizacji przy danych ograniczeniach
(uwarunkowaniach wewnętrznych i zewnętrznych).
Racjonalny proces decyzyjny to
taki, w którym decydent powinien
być obiektywny i logiczny,
starannie definiujący problem i
posiada jasno określony cel oraz
jest świadomy skutków podjętych
przez siebie decyzji.
Model racjonalnego
Model racjonalnego
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
to proces umożliwiający „rozpoznanie i wybór
określonego kierunku działania, prowadzącego
do rozwiązania konkretnego problemu lub do
wykorzystania pojawiającej się okazji”
J.A. Stoner, R.E. Freeman, D.R. Gilbert, Kierowanie, PWE, Warszawa 2001, s.238.
Główne zasady
Główne zasady
racjonalnego
racjonalnego
podejmowania decyzji:
podejmowania decyzji:
problem należy określić w sposób jasny i jednoznaczny,
w doborze celów należy przestrzegać hierarchii ich ważności
określonej w danej organizacji,
rozpoznanie wszystkich potencjalnych możliwości i ich skutków,
nie działać pod wpływem impulsu, ale na podstawie
uzasadnionej wiedzy,
należy przestrzegać konsekwencji w działaniu, preferencje
powinny być niezmienne i stabilne,
kierować się w działaniu obowiązującymi zasadami:
ekonomicznymi, społecznymi, prawnymi itp.
Klasyczny model
Klasyczny model
podejmowani decyzji
podejmowani decyzji
„Normatywne podejście do podejmowania
decyzji, określające sposób, w jaki
menedżerowie powinni podejmować decyzje;
zakłada on logiczną i racjonalną naturę
menedżerów oraz przyjmuje, że ich decyzje
najlepiej służą interesom organizacji”.
Źródło : R.W. Griffin, Podstawy zarządzania, s.288
Klasyczny model
Klasyczny model
podejmowania
podejmowania
decyzji
decyzji
Źródło : R.W. Griffin, Podstawy zarządzania, s. 288.
Wobec sytuacji
wymagającej
decyzji
menadżera
powinien…
• Uzyskać pełną i
doskonałą
informacje
• Wyeliminować
niepewność
• Ocenić wszystko
racjonalnie i
logicznie
…i podjąć w
końcu decyzje
najlepiej służącą
interesom
organizacji
Etapy procesu
Etapy procesu
decyzyjnego wg.
decyzyjnego wg.
Griffina
Griffina
1. Rozpoznanie i zdefiniowanie sytuacji decyzyjnej.
2. Identyfikacja alternatywnych możliwości.
3. Ocena różnych wariantów.
4. Wybór najlepszego wariantu.
5. Wdrożenie wybranego wariantu.
6. Obserwacja wyników i ocena.
Źródło: Griffin R.W, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa
2007.
Model
Model
administracyjny
administracyjny
Zakłada że podejmujący decyzję:
•Dysponują niepełną i niedoskonała informacją
•Są ograniczeni w swej racjonalności
•Mają skłonność do zadowalania się przy
podejmowaniu decyzji pierwszym dopuszczalnym
rozwiązaniem.
Administracyjny model
Administracyjny model
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
Źródło : R.W. Griffin, Podstawy zarządzania, s. 295.
W
rzeczywistości
menedżerowie
w sytuacji
decyzyjnej…
• wykorzystują
niepełną i
niedoskonałą
informację • są
ograniczeni w swej
racjonalności • są
skłonni zadowalać
się pierwszym
dopuszczalnym
rozwiązaniem
… i podejmują
decyzję, która
może służyć
interesom
organizacji,
albo nie
Model
Model
administracyjny
administracyjny
Ograniczona racjonalność – sugeruje, że
podejmujący decyzje są ograniczeni przez swe
wartości i nieświadome odruchy, umiejętności i
zwyczaje
Zadowalanie się- skłonność do poszukiwania
rozwiązań tylko tak długo, aż znajdzie się wariant
spełniający minimalny standard wystarczalności.
Model klasyczny a
Model klasyczny a
administracyjny
administracyjny
• przedstawiają zupełnie różne procesy podejmowania decyzji
Model klasyczny – ma charakter normatywny i wyjaśnia w
jaki sposób menedżerowie mogą podchodzić do swoich
decyzji w sposób racjonalny i logiczny.
Model administracyjny – może służyć w celu dopracowania
się lepszego zrozumienia wewnętrznych skłonności
menedżerów w celu dopracowania się lepszego zrozumienia
ich wewnętrznych skłonności myślowych i ograniczeń
Etapy racjonalnego
Etapy racjonalnego
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
wg. Robbinsa
wg. Robbinsa
1. Sformułowanie problemu.
2. Identyfikacja kryteriów decyzyjnych.
3. Określenie znaczenia tych kryteriów.
4. Rozwijanie alternatyw [wariantów]
5. Analiza alternatyw [wariantów]
6. Selekcja alternatyw [wariantów]
7. Podjęcie decyzji
8. Ocena skutków (efektów) decyzji
Źródło: Robins S.P, Management Second Edition, Prentice-Hall,
Englewood Cliffs, New Jersey 1988 s.92
Etapy procesu decyzyjnego
Etapy procesu decyzyjnego
wg.
wg.
Ivancevicha,Donelly’ego,Gi
Ivancevicha,Donelly’ego,Gi
bsona
bsona
1. Zidentyfikowanie i zdefiniowanie problemu. 2.
Dobór rozwiązań alternatywnych.
3. Ocena wariantów (ocena: właściwości, ryzyka,
niepewności)
4. Wybór wariantu
5. Ocena i kontrola rezultatów
Źródło: Ivancevich J.M,Donelly Jr.,Gibson J.L,Management Principles
and Functions, Fourth Edition, Homewood, II. Boston MA,1989, s.101.
Podsumowanie
Podsumowanie
• Racjonalne spojrzenie na podejmowaniu decyzji
opiera się na modelu klasycznym. Model ten zakłada,
że menadżerowie są wyposażeni w pełne informacje i
że postępują racjonalnie.
• Behawioralne aspekty podejmowania decyzji opieraj
się na modelu administracyjnym. Model ten zakłada,
że menadżerom może zabraknąć pewnych informacji
i ze nie zawsze będą się zachowywać racjonalnie
Bibliografia
Bibliografia
• Brdulak J.J., Zarządzanie wiedzą a proces innowacji
produktu. Budowanie przewagi konkurencyjnej firmy,
Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa
2005.
• Stoner J.A., Freeman R.E., Gilbert D.R., Kierowanie, PWE,
Warszawa 2001
• Griffin R.W, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN,
Warszawa 2007