Religia Islamska

Religia Islamska

Miłosz Pilarczyk IIF

Miłosz Pilarczyk IIF

Muzyka :Requiem For a Dream

Muzyka :Requiem For a Dream

Islam

Islam

•

Religia monoteistyczna, druga na świecie pod względem
liczby wyznawców po chrześcijaństwie Świętą księgą islamu
jest Koran, a zawarte w nim objawienie ma stanowić
ostateczne i niezmienne przesłanie Boga do ludzi.

Islam ma wspólne korzenie z judaizmem i chrześcijaństwem. Zgodnie z nauką
Mahometa objawienie przekazane Żydom i chrześcijanom przez Abrahama, Mojżesza
i Jezusa powinno zostać ponowione i uzupełnione. Podstawę islamu tworzy pięć zasad
i obowiązków muzułmanina: wyznanie wiary w jedynego Boga, pięciokrotna modlitwa
w ciągu doby, post w miesiącu ramadan, jałmużna na rzecz ubogich i pielgrzymka do
Mekki.

Symbole islamu

Symbole islamu

•

Właściwym symbolem islamu jest szahada napisana czarnymi literami na

białym tle lub białymi literami na czarnym tle. Znacznie częściej jednak

jako symbol islamu traktuje się półksiężyc (arab. hilal). Zasadniczo, z

historycznego punktu widzenia jest to niewłaściwe, gdyż półksiężyc był nie

symbolem religii, a jedynie kalifatu. W świadomości społecznej jednak,

także w krajach muzułmańskich, to właśnie hilal awansował do roli

głównego symbolu tej religii i w charakterze tym występuje m.in. w

heraldyce państw islamskich (np. w godłach i na flagach Malediwów,

Pakistanu, Algierii, Turcji, Tunezji i in.), jak też – jako analogia do

chrześcijańskiego krzyża – w symbolu Międzynarodowego Ruchu

Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.

Początki i ekspansja islamu

Początki i ekspansja islamu

•

Mahomet (po arabsku Muhammad),

•

prorok i twórca islamu, żył w latach 570-632.
Urodził się w Mekce i zajmował handlem do czasu,
gdy zaczął twierdzić, że podczas

•

kontemplacji doznał wizji i zaczął głosić
zasady nowej religii.
Przeciwnicy zmusili go jednak
do ucieczki z Mekki do Medyny.
Data tej ucieczki, zwanej hidżrą,
przypadająca na 622r. ery chrześcijańskiej,
przyjęta została za pierwszy
rok ery muzułmańskiej.
Począwszy od niej liczone

są kolejne lata islamskiego kalendarza.

Pięć filarów islamu

Pięć filarów islamu

•

Wyznanie wiary– Oświadczam, że nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet

(Muhammad) jest Jego prorokiem (arab. "Aszhadu an la ilaha illa Allah wa aszhadu

anna Muhammadan abduhu wa rasuluhu"); (u większości szyitów także: Ali jest

przyjacielem Boga). Jest ona również aktem włączenia do wspólnoty muzułmańskiej i

w razie przyjęcia islamu na łożu śmierci jest powszechnie uważana za warunek

wystarczający do uznania za pełnoprawnego muzułmanina.

•

Modlitwa – odprawiana pięć razy dziennie, z twarzą zwróconą w stronę Mekki (do 627

roku w stronę Jerozolimy) – dzieci i osoby chore mogą odmawiać 3 razy dziennie.

•

Jałmużna– określoną część swego majątku, nie dochodu (najczęściej 2,5%)

muzułmanin ma obowiązek oddawać biednym. Uważana jest za jeden z pierwszych

"nowoczesnych" podatków socjalnych, pobierany od określonego progu majątkowego.

•

Post– w ciągu dziewiątego miesiąca roku muzułmańskiego (ramadanu), muzułmanie

muszą powstrzymywać się od jedzenia i picia (nie dotyczy kobiet w ciąży lub

karmiących, małych dzieci, osób ciężko chorych oraz odbywających długą i

wyczerpującą podróż) a także palenia tytoniu i uprawiania seksu od wschodu do

zachodu słońca. Wahhabici unikają nawet przełykania śliny.

•

Pielgrzymka do Mekki– muzułmanin musi ją odbyć przynajmniej raz w życiu, jeśli

pozwala mu na to sytuacja materialna. Często na podróż składa się cała lokalna

wspólnota lub rodzina, która deleguje jedną osobę. Niektóre autorytety religijne

uważają, że w razie braku możliwości odbycia pielgrzymki do Mekki, można ją w

pewien sposób zastąpić pielgrzymką do innego ważnego centrum islamu (ich liczba

waha się od 7 do ponad 100).

•

Według szyitów nie są to filary islamu, lecz raczej zobowiązania, które powinien wziąć

na siebie muzułmanin. Niektóre ruchy pochodzenia szyickiego odrzucają je całkowicie

lub nadają im drugorzędne znaczenie.

Prawo

Prawo

•

Prawo islamskie, zwane Szariat oparte jest na

Koranie, Sunnie i hadisach; poza nimi znaczenie

mają też idżma (wykładnia przyjęta przez

społeczność muzułmańską) i kijas (wnioskowanie

analogiczne). Szariat rządzi (przynajmniej

teoretycznie) wszystkimi dziedzinami życia

muzułmanów. Praktyczną wykładnią prawa

zajmują się sędziowie mufti. Oprócz powyższych

do szariatu zaliczyć należy akady – prawo

zwyczajowe, które sprawia, że szariat u różnych

narodów jest nieco inny i tak na przykład w

Afganistanie za cudzołóstwo karze się tylko

kobietę, a u Arabów oboje cudzołożników.

Muzułmanie na świecie

Muzułmanie na świecie

•

Rozmieszczenie muzułmanów na świecie (kraje z populacją islamską ponad 10%, stan na rok 2000;

obecnie [2006] prawdopodobnie także Francja, Czarnogóra i Rosja, w Kenii populacja muzułmańska

przekroczyła prawdopodobnie 20%).

Sunnici i szyici, którzy są nieoszacowani z powodu nieuwzględniania ich w oficjalnych statystykach

np. w Turcji i Arabii Saudyjskiej oraz zasadę takijji.

Duchowni

Duchowni

•

W islamie sunnickim nie istnieje odrębna grupa duchownych. Imam (pol.: przewodnik,

szef) nie jest kapłanem, lecz członkiem społeczności wiernych, który prowadzi

modlitwy. Imam nie musi być teologiem, powinien mieć tylko dobrą znajomość zasad

islamu i Koranu, być mądry i poważany. Muezzin również nie jest duchownym.

Znawcy islamu otaczani są szacunkiem, jako "następcy proroków". Istnieje wiele

kategorii na określenie osób, biegłych w zasadach islamu:

•

aamij – znawca podstawowych zasad islamu

•

idżtihad – na podstawie tekstów religijnych wyjaśnia bieżące problemy społeczności

(np. kultowe, polityczne, obyczajowe)

•

tafsir – interpretator Koranu

•

al-alim al-mutabahhir – znawca tradycji, Koranu i Sunny

•

al-mudżtahid al-mutlak – najbardziej ceniona kategoria, biegły w syntezie różnych

tekstów, w tworzeniu konkluzji i norm prawnych

•

al-mudżtahid al-mutlak al-muntasib – jak wyżej, działa w określonej "szkole

interpretacyjnej"

•

al-mudżtahid fil-madh'hab – biegły w wyjaśnianiu kwestii prawnych, działa w

określonej "szkole interpretacyjnej"

Wiara

Wiara

•

Bóg -On jest Bogiem jedynym Bogiem wiekuistym! Nie zrodził nikogo, ani też nie został zrodzony, a

nikt nie jest Jemu równy. ( Tłumaczenie z Koranu, sura al-Ichlas)

•

Według muzułmanów Bóg (arab. Allah) jest wszechwiedzący, doskonały, jest źródłem wszelkiej

wiedzy i sprawiedliwości, ma znajomość prawa doskonałego. Jest niepodobny do nikogo i niczego nie

można z nim porównywać (islam zabrania przedstawiania go w jakiejkolwiek postaci).

•

Wyznanie wiary

Aby zostać muzułmaninem czyli "poddanym Allahoi", należy posiadać intencję oraz wypowiedzieć

wyznanie wiary tzw. szahadę, która brzmi: "(Oświadczam, że) nie ma bóstwa prócz Boga (Allaha) i

oświadczam, że Mahomet (Muhammad) jest wysłannikiem Boga". Zasadniczo powinno się to odbyć

w obecności świadków, ale istnieją też interpretacje, wg których ich obecność nie jest konieczna,

gdyż świadkiem jest sam Allah.

•

Dogmaty islamu (wiary)

Wiara w Allaha – jednego Boga, który nie posiada potomstwa (tawhid – jedynobóstwo; według

muzułmanów odróżnia ono islam i judaizm od chrześcijaństwa i religii animistycznych)

•

w Jego Anioły – np. anioła Dżibrila (Gabriela) lub Michaila (Michała)

•

w Jego Księgi – w Koran (także Torę i Ewangelię – choć nie oznaczają one dokładnie tego samego,

co dla żydów i chrześcijan – według muzułmanów zostały zafałszowane przez wyznawców tych

religii)

•

w Jego Proroków – np. w proroka Mahometa, Jezusa, Mojżesza, Adama itd...; Mahomet jest

"pieczęcią proroków"- ostatnim z nich i tym który przyniósł ostateczne objawienie (inaczej jest u

lahorich, odłamu Ahmadiji)

•

w Dzień Ostatni – czyli Dzień Sądu Ostatecznego, w którym ludzie będą osądzeni przez Boga

•

w Przeznaczenie – czyli, że wszystko dobro i zło, które przydarza się człowiekowi, przydarza się za

wolą Boga

Miasta

Miasta

•

Miasto, będące świętym miejscem wyznawców judaizmu i
chrześcijaństwa, stało się nim także dla muzułmanów. Poza
meczetami wznoszono pałace władców, obwarowania i
domy miejskie, stacje karawan. Sztuka religijna, zgodnie z
nakazami Koranu, nie przedstawiała postaci ludzi i zwierząt.
Budowle ozdabiano więc ornamentami roślinnymi i

kaligraficznymi, zwanymi arabeskami.

Kobieta w islamie

Kobieta w islamie

•

Afganka w pełnej burce, tradycyjnym kobiecym codziennym stroju muzułmańskim

•

Problem sytuacji kobiet w krajach muzułmańskich należy do najbardziej

kontrowersyjnych.

Koran nakazuje traktowanie kobiet z szacunkiem i stwierdza że Allah traktuje je na

równi z mężczyznami. Krytykowane są jednak zawarte w Koranie

wskazania o biciu kobiet w niektórych sytuacjach.

Jednak jeden z tłumaczy Koranu – Abdullah Jusuf Ali – wykazuje,

że te fragmenty Koranu nakazują tylko "lekkie bicie".

Użycie przez mężczyznę siły fizycznej jest dopuszczalne wobec

małżonki tylko w wypadku

kiedy nie skorygowała ona swego niewłaściwego zachowania

mimo reprymendy słownej.

Inną krytykowaną na Zachodzie zasadą islamu jest nakaz skromności (hidżab)

ograniczający swobodę w wyborze ubioru. Skromność ta obowiązuje obie płci.

Aisza powiedziała, iż tylko skromny ubiór może skłonić mężczyznę

do zwrócenia uwagi na wartości duchowe. Wielu muzułmanów uważa,

iż to kultura zachodnia ze swoim kultem ciała urąga godności kobiety,

jak również że pogorszenie sytuacji kobiet w wielu krajach Bliskiego Wschodu

jest wynikiem wpływów europejskich. Jest to główną przyczyną

"przepaści kulturowej" jaka dzieli społeczeństwa muzułmańskie od zachodnich.

Islam a chrześcijanie

Islam a chrześcijanie

•

Jezus (Isa) określany jest w Koranie tylko jako prorok (posłaniec) boży (postać Jezusa

otaczana jest szacunkiem jako jednego z najważniejszych proroków). Negowana jest

jednak boska natura Jezusa jak również śmierć na krzyżu (określona jako

zafałszowanie), według islamu Jezus nie poniósł "haniebnej" śmierci w męczarniach, bo

chronił go Bóg. Muzułmanie nie wierzą by Jezus był 'synem bożym' (Koran 6:101), a

więc odrzucają Nowy Testament. Również postawa Mahometa w stosunku do Jezusa

wykazuje, że ten wysuwa się w swoich wypowiedziach przed jego osobę (Koran 43:81).

Chrześcijanie mieli jakoby przeinaczyć słowa Boga, przekazane im przez Jezusa i

stworzyli "3 bogów" (Trójca Święta), zamiast jednego (Koran 4:171).

Najprawdopodobniej wynika to z błędnego poglądu Mahometa, uważającego, że

chrześcijanie wierzyli iż Maryja jest również Bogiem (Koran 5:116). Z tego powodu

niekiedy muzułmanie traktują chrześcijan jako "bezbożników" lub nawet "politeistów"

(ar. muszrik). Różnica dotyczy również rozumienia osoby Pocieszyciela, którego

zapowiedział Jezus, wg chrześcijan jest nim Duch Święty (zgodnie z ukazaniem w

Nowym Testamencie), a wg muzułmanów prorok Mahomet. W większości krajów

muzułmańskich chrześcijanie (szczególnie tam, gdzie ich liczba jest znaczna, np. w

Egipcie) poddawani są różnym formom oficjalnej i nieoficjalnej dyskryminacji.

Natomiast w Jordanii, Libanie, Autonomii Palestyńskiej i Iranie chrześcijanie zgodnie z

konstytucjami lub innymi ustawami są jako mniejszość religijna nadreprezentowani w

parlamentach tych krajów, ale jednocześnie istnieje ograniczenie wolności wyznania,

dostępu do stanowisk w wojsku i administracji itp. Na ogół tradycyjne kościoły

chrześcijańskie są tolerowane w krajach muzułmańskich, o ile nie mają charakteru

misyjnego i rozwojowego. Jeżeli jednak ma miejsce publiczne głoszenie Ewangelii w

celu nawracania wyznawców islamu na chrześcijaństwo często dochodzi do krwawych

represji. Mordowani są wówczas zarówno byli muzułmanie, którzy porzucili wiarę

przodków (murtadd) jak i zagraniczni misjonarze

Zabójstwo

Zabójstwo

•

Wymienione są okoliczności, gdy zabójstwo jest surowo

piętnowane: Ten, kto zabił człowieka, który nie popełnił

zabójstwa i nie szerzył zgorszenia na ziemi Boga i Jego

Posłańca, czyni tak, jakby zabił wszystkich ludzi. (Koran 5:32)

Koran dopuszcza jednak zabijanie osób, które występują

przeciw Bogu: Zapłatą dla tych, którzy zwalczają Boga, i Jego

Posłańca, i starają się szerzyć zepsucie na ziemi, będzie tylko

to, iż będą oni zabici lub ukrzyżowani albo też obetnie im się

rękę i nogę naprzemianległe, albo też zostaną wypędzeni z

kraju. (Koran 5:33).

•

Prawo muzułmańskie (szariat) w części interpretacji

przewiduje karę śmierci (ukamienowanie, ścięcie mieczem,

zrzucenie z wysokości, bądź powieszenie) w o wiele

większym zakresie niż prawodawstwo krajów szeroko pojętej

cywilizacji zachodniej. Grozi ona na przykład za przestępstwa

takie jak cudzołóstwo, bluźnierstwo czy też homoseksualizm.

Karą śmierci grozi również apostazja (odejście od islamu).

Żydzi

Żydzi

•

Koran przyznaje, iż Mojżesz (Musa) był "prorokiem Boga"

(podobnie jak inni prorocy żydowscy); Tora (Taurat) jest

"słowem Allaha", ale słowem przeinaczonym. Żydzi

określeni są jako winni "odwrócenia się" od Boga i Jego

prawdziwych słów, ponieważ zaczęli czcić "złotego cielca" i

przeinaczyli słowa boże, przekazane im przez Mojżesza.

Znane są masowe prześladowania Żydów przez

muzułmanów (np. przez Almohadów w Afryce północnej w

połowie XII wieku). Z drugiej strony w wielu

średniowiecznych krajach muzułmańskich, takich jak

Andaluzja, Żydzi byli tolerowani i mieli możliwość rozwoju

swojej religii i kultury. Obecnie Żydzi traktowani są w

krajach muzułmańskich represyjnie, co jednak ma

uzasadnienie bardziej polityczne (wojny Arabów z Izraelem)

niż religijne. Powodem są dwie nawzajem sprzeczne sutry w

Koranie.