Usprawnianie mowy głosowej
Usprawnianie mowy głosowej
dzieci niesłyszących
dzieci niesłyszących
Mowa to jeden z najpospolitszych
Mowa to jeden z najpospolitszych
i najbardziej pożądanych przez
i najbardziej pożądanych przez
człowieka sposobów komunikacji.
człowieka sposobów komunikacji.
Pojęcie mowy i języka wg T.Milewskiego:
Pojęcie mowy i języka wg T.Milewskiego:
„
„
Językiem nazywamy to co w mowie jest
Językiem nazywamy to co w mowie jest
równocześnie społeczne, trwałe i abstrakcyjne”,
równocześnie społeczne, trwałe i abstrakcyjne”,
„
„
Mowa ludzka w swej typowej, pełnej postaci
Mowa ludzka w swej typowej, pełnej postaci
To porozumiewanie dźwiękowe dwóch osób,
To porozumiewanie dźwiękowe dwóch osób,
w którym jedna drugą o czymś powiadamia”
w którym jedna drugą o czymś powiadamia”
Literatura:
Literatura:
►
T. Milewski: Językoznastwo. Warszawa 1965PWN
T. Milewski: Językoznastwo. Warszawa 1965PWN
►
Mowa i jej mechanizmy wg I. Styczek
Mowa i jej mechanizmy wg I. Styczek
„
„
Mowa jest dźwiękowym porozumiewaniem się
Mowa jest dźwiękowym porozumiewaniem się
ludzi. W celu porozumiewania się ludzie posługują
ludzi. W celu porozumiewania się ludzie posługują
się językiem, który jest systemem wyrazów i reguł
się językiem, który jest systemem wyrazów i reguł
gramatycznych. Mowa jest procesem jednolitym,
gramatycznych. Mowa jest procesem jednolitym,
ale zależnie od aspektu badań można w nim
ale zależnie od aspektu badań można w nim
wyodrębnić czynności nadawania mowy i
wyodrębnić czynności nadawania mowy i
czynności odbioru mowy oraz wytwór mówienia i
czynności odbioru mowy oraz wytwór mówienia i
rozumienia, czyli tekst.”
rozumienia, czyli tekst.”
Literatura:
Literatura:
Styczek I. Logopedia.Warszawa1981PWN
Styczek I. Logopedia.Warszawa1981PWN
Cztery fazy mowy według
Cztery fazy mowy według
T. Miewskiego(
T. Miewskiego(
przenikają się nawzajem i
przenikają się nawzajem i
tworzą zamknięty krąg)
tworzą zamknięty krąg)
mówienie
zrozumienie
język
tekst
Rodzaje ubytków słuchu i stopnie
Rodzaje ubytków słuchu i stopnie
ubytków słuchu ich wpływ na
ubytków słuchu ich wpływ na
rozwój mowy
rozwój mowy
►
Wyszczególniamy trzy podstawowe rodzaje ubytku słuchu:
Wyszczególniamy trzy podstawowe rodzaje ubytku słuchu:
Przewodzeniowe
Przewodzeniowe
►
W tym przypadku uszkodzone jest ucho zewnętrzne lub środkowe.
W tym przypadku uszkodzone jest ucho zewnętrzne lub środkowe.
Pojawia się, gdy zaburzona zostaje transmisja dźwięków przez
Pojawia się, gdy zaburzona zostaje transmisja dźwięków przez
przewód słuchowy i/lub ucho środkowe do ucha wewnętrznego.
przewód słuchowy i/lub ucho środkowe do ucha wewnętrznego.
Odbiorcze
Odbiorcze
►
Ten typ ubytku pojawia się, kiedy uszkodzone zostają delikatne
Ten typ ubytku pojawia się, kiedy uszkodzone zostają delikatne
komórki słuchowe w uchu wewnętrznym i nie mogą przekształcać
komórki słuchowe w uchu wewnętrznym i nie mogą przekształcać
wibracji w impulsy elektryczne.
wibracji w impulsy elektryczne.
Zmysłowo-nerwowe
Zmysłowo-nerwowe
►
Ten rodzaj ubytku wiąże się z problemami zarówno w uchu
Ten rodzaj ubytku wiąże się z problemami zarówno w uchu
wewnętrznym jak i środkowym.
wewnętrznym jak i środkowym.
Mowa jest aktemsłownego
Mowa jest aktemsłownego
porozumiewania się –
porozumiewania się –
Irena Stawowy
Irena Stawowy
Wojnarowska
Wojnarowska
Umiejętność słownego
Umiejętność słownego
porozumiewania się ludzi
porozumiewania się ludzi
między sobą wymaga
między sobą wymaga
znajomości tego samego języka.
znajomości tego samego języka.
Literatura
Literatura
Stawowy -Wojnarowska Irena. Rozwijanie mowy dzieci głuchych w nauczaniu
Stawowy -Wojnarowska Irena. Rozwijanie mowy dzieci głuchych w nauczaniu
początkowym. Warszawa 1978.PWN
początkowym. Warszawa 1978.PWN
Rozwój mowy dziecka z wadą
Rozwój mowy dziecka z wadą
słuchu
słuchu
►
Język jest swoistym kluczem do świata,
Język jest swoistym kluczem do świata,
dzięki niemu możemy nazywać
dzięki niemu możemy nazywać
elementy tego świata, poznawać
elementy tego świata, poznawać
relacje miedzy nimi, poznawać siebie,
relacje miedzy nimi, poznawać siebie,
wpływać na innych a także
wpływać na innych a także
projektować własne działanie.
projektować własne działanie.
►
Literatura
Literatura
Praca zbiorowa. Mój uczeń nie słyszy .MEN 2001
Praca zbiorowa. Mój uczeń nie słyszy .MEN 2001
►
Podstawowym celem pracy z dziećmi
Podstawowym celem pracy z dziećmi
niesłyszącymi jest ukształtowanie
niesłyszącymi jest ukształtowanie
najsprawniejszego języka tak, aby dziecko
najsprawniejszego języka tak, aby dziecko
mogło porozumiewać się, wyrażać siebie
mogło porozumiewać się, wyrażać siebie
i poznawać świat, (…)im język jest uboższy
i poznawać świat, (…)im język jest uboższy
tym uboższe jest poznawanie świata.
tym uboższe jest poznawanie świata.
►
Literatura
Literatura
Praca zbiorowa. Mój uczeń nie słyszy .MEN 2001
Praca zbiorowa. Mój uczeń nie słyszy .MEN 2001
Etapy rozwoju mowy wg L.
Etapy rozwoju mowy wg L.
Kaczmarka
Kaczmarka
►
Przygotowawczy ( 3-9 miesiąc życia płodowego)- kształtują się
Przygotowawczy ( 3-9 miesiąc życia płodowego)- kształtują się
narządy mowy i słuchu,
narządy mowy i słuchu,
►
Okres melodii ( od urodzenia do końca pierwszego roku życia)-
Okres melodii ( od urodzenia do końca pierwszego roku życia)-
głużenie, wokalizacja, gaworzenie . Dziecko zaczyna rozumieć
głużenie, wokalizacja, gaworzenie . Dziecko zaczyna rozumieć
znaczenie słów. Mowa ściśle powiązana ze wzrokiem i słuchem.
znaczenie słów. Mowa ściśle powiązana ze wzrokiem i słuchem.
►
Okres wyrazu( od 1 do 2 roku życia)- dzieci używają wyrazów
Okres wyrazu( od 1 do 2 roku życia)- dzieci używają wyrazów
dźwiękonaśladowczych, wypowiadają pojedyncze słowa, luźno łączą
dźwiękonaśladowczych, wypowiadają pojedyncze słowa, luźno łączą
ze sobą wyrazy. Mowa słabo zrozumiała dla otoczenia.
ze sobą wyrazy. Mowa słabo zrozumiała dla otoczenia.
►
Okres zdania (okres 2 lat do 3 roku )- treść słownictwa ściśle
Okres zdania (okres 2 lat do 3 roku )- treść słownictwa ściśle
związana z najbliższym otoczeniem. Dziecko posługuje się
związana z najbliższym otoczeniem. Dziecko posługuje się
słownictwem czynnym i biernym, zaczyna opanowywać struktury
słownictwem czynnym i biernym, zaczyna opanowywać struktury
gramatyczne, logicznie tworzy zdania.
gramatyczne, logicznie tworzy zdania.
►
Okres mowy dziecięcej( okres 3 lat )- dziecko ma opanowane
Okres mowy dziecięcej( okres 3 lat )- dziecko ma opanowane
podstawy języka. Rozumienie słów znacznie wyprzedza mówienie.
podstawy języka. Rozumienie słów znacznie wyprzedza mówienie.
do 7 roku życia dzieci powinny opanować wszystkie głoski.
do 7 roku życia dzieci powinny opanować wszystkie głoski.
Literatura:
Literatura:
Leon Kaczmarek. Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin 1998
Leon Kaczmarek. Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin 1998
Narządy mowy człowieka
Narządy mowy człowieka
I. Styczek
I. Styczek
►
Aparat oddechowy, który wytwarza prąd
Aparat oddechowy, który wytwarza prąd
powietrza, niezbędny do powstania
powietrza, niezbędny do powstania
dźwięków mowy;
dźwięków mowy;
►
Aparat fonacyjny ,czyli krtań, w której
Aparat fonacyjny ,czyli krtań, w której
powstaje dźwięk;
powstaje dźwięk;
►
Aparat artykulacyjny, do którego zalicza
Aparat artykulacyjny, do którego zalicza
się wszystko ponad krtanią : jama ustna (
się wszystko ponad krtanią : jama ustna (
uzębienie, języki, policzki), jama nosowa.
uzębienie, języki, policzki), jama nosowa.
Literatura:
Literatura:
Styczek I. Logopedia. Warszawa 1981PWN
Styczek I. Logopedia. Warszawa 1981PWN
Czynniki wpływające na rozwój
Czynniki wpływające na rozwój
mowy dzieci głuchych
mowy dzieci głuchych
►
Miejsce i stopień uszkodzenia słuchu
Miejsce i stopień uszkodzenia słuchu
►
Protezowanie
Protezowanie
►
Wczesna interwencja terapeutyczna
Wczesna interwencja terapeutyczna
►
Przyczyny ubytku słuchu
Przyczyny ubytku słuchu
►
Czynniki społeczne
Czynniki społeczne
Rodzaje ubytków słuchu i stopnie
Rodzaje ubytków słuchu i stopnie
ubytków słuchu ich wpływ na
ubytków słuchu ich wpływ na
rozwój mowy
rozwój mowy
Wyszczególniamy trzy podstawowe rodzaje ubytku
Wyszczególniamy trzy podstawowe rodzaje ubytku
słuchu:
słuchu:
►
Przewodzeniowe
Przewodzeniowe
W tym przypadku uszkodzone jest ucho zewnętrzne lub
W tym przypadku uszkodzone jest ucho zewnętrzne lub
środkowe. Pojawia się, gdy zaburzona zostaje
środkowe. Pojawia się, gdy zaburzona zostaje
transmisja dźwięków przez przewód słuchowy i/lub
transmisja dźwięków przez przewód słuchowy i/lub
ucho środkowe do ucha wewnętrznego.
ucho środkowe do ucha wewnętrznego.
►
Odbiorcze
Odbiorcze
Ten typ ubytku pojawia się, kiedy uszkodzone zostają
Ten typ ubytku pojawia się, kiedy uszkodzone zostają
delikatne komórki słuchowe w uchu wewnętrznym i nie
delikatne komórki słuchowe w uchu wewnętrznym i nie
mogą przekształcać wibracji w impulsy elektryczne.
mogą przekształcać wibracji w impulsy elektryczne.
►
Zmysłowo-nerwowe
Zmysłowo-nerwowe
Ten rodzaj ubytku wiąże się z problemami zarówno w
Ten rodzaj ubytku wiąże się z problemami zarówno w
uchu wewnętrznym jak i środkowym.
uchu wewnętrznym jak i środkowym.
Stopnie ubytku słuchu
Stopnie ubytku słuchu
►
20db-40db -Lekki ubytek słuchu
20db-40db -Lekki ubytek słuchu
: niemożność usłyszenia
: niemożność usłyszenia
cichych dźwięków, kłopoty z rozumieniem mowy w hałaśliwym
cichych dźwięków, kłopoty z rozumieniem mowy w hałaśliwym
otoczeniu.
otoczeniu.
►
40db-60db-Średni ubytek słuchu
40db-60db-Średni ubytek słuchu
: niemożność usłyszenia
: niemożność usłyszenia
cichych i umiarkowanie głośnych dźwięków, znaczne kłopoty z
cichych i umiarkowanie głośnych dźwięków, znaczne kłopoty z
rozumieniem mowy, szczególnie przy znacznych hałasach w tle
rozumieniem mowy, szczególnie przy znacznych hałasach w tle
►
60db-80db- Ciężki ubytek słuchu
60db-80db- Ciężki ubytek słuchu
: niektóre głośne dźwięki są
: niektóre głośne dźwięki są
słyszalne, lecz komunikacja bez aparatu słuchowego jest
słyszalne, lecz komunikacja bez aparatu słuchowego jest
niemożliwa.
niemożliwa.
►
80db-100db-Głęboki ubytek słuchu
80db-100db-Głęboki ubytek słuchu
: niektóre wyjątkowo
: niektóre wyjątkowo
głośne dźwięki są słyszalne, lecz komunikacja bez aparatu
głośne dźwięki są słyszalne, lecz komunikacja bez aparatu
słuchowego jest niemożliwa.
słuchowego jest niemożliwa.
Rozumienie i posługiwanie się mową uzależnione od czasu
Rozumienie i posługiwanie się mową uzależnione od czasu
aparatownia, rodzaju aparatownia, rodzaju i częstotliwości terapii
aparatownia, rodzaju aparatownia, rodzaju i częstotliwości terapii
mowy i słuchu.
mowy i słuchu.
Aparaty słuchowe
Aparaty słuchowe
1.
1.
2.
2.
3.
3.
4.
4.
Implanty
Implanty
5.
5.
Systemy wzmacniające słyszenie
Systemy wzmacniające słyszenie
( FM)
( FM)
Aparatownie analogowe i cyfrowe
Aparatownie analogowe i cyfrowe
Wykorzystanie aparatów
Wykorzystanie aparatów
słuchowych w nauce mówienia
słuchowych w nauce mówienia
dziecka z wadą słuchu
dziecka z wadą słuchu
►
Nauka mowy przez naśladownictwo
Nauka mowy przez naśladownictwo
dźwięków
dźwięków
►
Kojarzenie dźwięku z
Kojarzenie dźwięku z
konkretem( programy
konkretem( programy
komputerowe wspomagające mowę
komputerowe wspomagające mowę
,logo gry mówiące obrazki itd.)
,logo gry mówiące obrazki itd.)
- Kontrola słuchowa własnego głosu
- Kontrola słuchowa własnego głosu
Wczesna interwencja
Wczesna interwencja
terapeutyczna
terapeutyczna
►
Rozwój dużej i małej motoryki
Rozwój dużej i małej motoryki
►
Rozwijanie praksji oralnej( tworzenie
Rozwijanie praksji oralnej( tworzenie
wspólnych dźwięków w zabawie)
wspólnych dźwięków w zabawie)
►
Rozwijanie umiejętności korzystania
Rozwijanie umiejętności korzystania
narządów artykulacyjnych( ćwiczenia
narządów artykulacyjnych( ćwiczenia
oddechowe, głosowe i słuchowe)
oddechowe, głosowe i słuchowe)
Literatura:
Literatura:
Korzon A. Wychowanie słuchowe dziecka z wadą słuchu.Katowice 1998
Korzon A. Wychowanie słuchowe dziecka z wadą słuchu.Katowice 1998
Insgraf
Insgraf
Cieszyńska J. Korendo M. Wczesna interwencja terapeutyczna .Kraków
Cieszyńska J. Korendo M. Wczesna interwencja terapeutyczna .Kraków
2007 Wyd.Eduk.
2007 Wyd.Eduk.
M.Ropak, D.Nawrocka - Od obrazka do słowa. Gry rozwijające mowę
M.Ropak, D.Nawrocka - Od obrazka do słowa. Gry rozwijające mowę
dziecka ( zestaw plansz i poradnik dla pedagogów, logopedów i
dziecka ( zestaw plansz i poradnik dla pedagogów, logopedów i
rodziców dzieci z trudnościami w uczeniu się ) WSiP W-wa 1994.
rodziców dzieci z trudnościami w uczeniu się ) WSiP W-wa 1994.
Dziękuję
Dziękuję