Nowości w terapii
cukrzycy t.2
Włodzimierz Bednorz
Katedra i Klinika
Endokrynologii i Diabetologii
AM we Wrocławiu
Cele leczenia
• Stężenie glukozy w osoczu
• na czczo
• kontrola optymalna < 108 mg/dl, słaba > 126 mg/dl
• 2 h po posiłku
• kontrola optymalna < 135 mg/dl słaba > 162 mg/dl
• Stężenie HbA1c
•
optymalnie < 6,5% kontrola słaba > 7,5%
• Stężenie cholesterolu LDL < 100 mg/dl
• Stężenie trójglicerydów < 150 mg/dl
• Stężenie cholesterolu całk.
< 185 mg/dl
• zalecenia EDPG
•
Analog amyliny-
Pramlintide
• Analog naturalnego hormonu wydzielanego przez
komórki beta
• Podawano łącznie z insuliną typu R
• Droga podania- PRAM podskórnie 60ug/ lub placebo
• Wady - szereg objawów ubocznych, najczęściej
wymioty
• Zalety-1/ uzyskano w grupie PRAM znaczna redukcję
parametrów stresu oxydacyjnego/test
nitrotyrozynowy
i TRAP/
• 2/nastąpiła redukcja ilości ciężkich hypoglikemii
przy
niezmienionej wadze ciała
•
Maggs i wsp./San Diego,/USA,
UdineWłochy/
• Want i wsp./ Washington, USA/
Stabilizatory GLP-1
• GLP-1/glucagon like peptide/ kom.L
• GIP/ glucose dependent insulinotropic polypeptide/
kom.K
pełnią zasadniczą rolę w sekrecji glukozy
•
DPP-IV(Dipeptyl peptidase )
hamuje
proteolityczną degradację GLP-1
• Droga podania - doustna 1 x dz.
• Obserwuje się spadek poposiłkowego poziomu
glukozy
•
Liraglutide-
podobnie działający preparat
testowany obecnie w monoterapii i w skojarzeniu z
Mf i Glim
• Inne inhibitory: LAF 2378, GRC-8087, NN7201,NK0
•
Nauck,Knudsen i wsp Thornberry i wsp. Merck, USA
Exenatide /Exendin - 4/
• 39-aminokwasowy peptyd o działaniu
inkretynowym /GLP i GIP/
• Działanie
• - Wzrost glukozozależnej sekrecji insuliny
• - i glukozozależnego hamowania sekrecji
glukagonu
• - opóźnienie opróżniania żołądka
• Wada - podawanie podskórne 5 -10ug sc,
sporadycznie nudności,wymioty, bóle głowy
• Zaleta- wzrost ”fizjologiczny” 1 i 2 fazy wydzielania
insuliny
•
Blase, Calara, Fehse,Kendall,DeFronzo/San
Diego,Bethesda,
• San Antonio, Oregon, Hamburg/
Insulina wziewna-
Exubera
• Dreyer z Hamburga - 2 letnie obserwacje
leczenia ponad 300 pacjentów
• Porównywano leczenie Exuberą w inhalacji w
dawce 13,8 - 16,8 mg dziennie z
• lekami doustnymi /SU +Mf/
• Zalety - dobra tolerancja, skuteczność,
niewielkie objawy uboczne na początku
terapii/kaszel/, bez wpływu na funkcje
oddechowe
Insulina dopoliczkowa -
Oralin
• Nowa postać insuliny podawana w
spreyu dopoliczkowym/puff/
• Działanie - szybsze i trwające
krócej niż insuliny R s.c.
• Badania na 7 ochotnikach
•
S.Cernea., J.Wohlgelenter,M.Kidron,P.
Modi,I.Raz
• Rumunia, Izrael, Canada
Glulisine
• Nowa insulina krótkodziałająca
firmy Aventis
• Działanie podobne do już
istniejących insulin b. szybko
działających
•
Nosek, Jaroń, Klaff, Prager
• Praga, Gorlitz,Frankfurt,
Insuliny jednoszczytowe
• Glargina - w Polsce - Lantus
• Detemir -
• Zalety - mniej incydentów hypoglikemii
/vsNPH/
- lepsze wyrównanie
poziomów glukozy ,
- większa
skuteczność leczenia lekami
doustnymi
Insulina doustna
• U 13 osób z t. 2 stosowano insulinę w
tabletkach /tabl. po 300 UI/ 4 razy dziennie
• Leczenie było dobrze tolerowane/ u dwóch
osób wystąpiła artralgia i ból głowy/
• Nie obserwowano hypoglikemii
• Uzyskano dobre efekty w obniżeniu
dobowych poziomów cukru i OGTT
•
E.Arbit, i wsp./
Tarrytown,NY,USA,Neuss,Germany/
Rimonabant- bloker receptorów
CB1
• Pierwszy , selektywny bloker receptorów
cannabinoidowych CB1
• Działanie- centralna i obwodowa regulacja
bilansu energetycznego organizmu
• Zastosowanie- otyłość, nikotynizm
• Cukrzyca- spadek wagi ciała, wzrost
insulinowrażliwości
•
Działanie poprzez zwiększenie stężenia
adiponectyny?
•
A. Golay, J.Despres, L.Sjostrom/Genewa,Quebec,Goteborg/
Preparaty hamujące
glukoneogenezę
• Glukoneogeneza jest istotną przyczyną
hyperglikemii poposiłkowej głodowej
• MBo5032 i inne - allosteryczne blokery
kluczowego enzymu glukoneogenezy
-FBP /fruktozo 1,6 dwufosfataza/
• /badania na szczurach/
•
Poelje i wsp./San Diego,USA/
Ciekawostki
• Curcuma - stwierdzono hamujący wpływ na
glukoneogenezę wątrobową tego barwnika
spożywczego/ myszy/
• Wyciąg z Cannabis sativa używany w
medycynie ludowej w RPA- obniża poziom
glukozy na czczo/badania na szczurach/
• Wyciąg z Gynostemma pentaphyllum, zioła
używanego we wschodniej Azji zawiera
gypenozid zwiększający sekrecję
insuliny/izolowane wyspy trzustkowe szczura/
Muraglitazar -nieglitazonowy
stymulator PPAR-γ
• Preparat w trakcie badań II fazy,
wykonywanych także w Polsce
• Główne działanie na PPAR gamma, ale także
na PPAR alfa
• Aktywacja różnicowania pre-adipocytów do
„małych adipocytów”, bardziej aktywnych
metabolicznie niż „otyłe, duże adipocyty”
Preparaty doustne złożone
• Metformina+
Glibenclamid/Euclamin/
• Metformina + Repaglinid/Novo-
Norm/
• Metformina + Glipizid/Glibenese/
Insulina w plastrach
• Doniesienie z Doliny Krzemowej
/Ca,USA/
• insulina podawana w plastrach
zawierających mikroigły
Wczesne leczenie insuliną w
t. 2
• Lepsze wyrównanie cukrzycy,
niedopuszczenie do „toksycznego”
wpływu hyperglikemii
• Redukcja powikłań, szczególnie
mikroangiopatii.
• Ochrona komórek beta