Rola rodziców w
rewalidacji
„Ludziom potrzebni są ludzie, a nie
instytucje" Słowa prof. B.
Suchodolskiego
Prawidłowy rozwój dziecka jest w
dzisiejszych czasach powszechnie
uznawany za wartość najwyższą i jest
jednym z głównych celów oddziaływań
wobec dziecka. Postępowanie dorosłych
powinno umożliwiać niezakłócony przebieg
rozwoju dziecka. Sytuacja dziecka
niepełnosprawnego w rodzinie jest na
pewno inna niż dziecka pełnosprawnego i
wymaga mądrych i przemyślanych
procesów rewalidacyjnych.
Całkowita rewalidacja jest dostępna
tylko w stosunku do dzieci przewlekle
chorych (nie zawsze we wszystkich
przypadkach). W stosunku do
pozostałych można ją określić jako
wychowanie specjalne.
Jednak im głębsze i cięższe
upośledzenie, tym trudniejsze i
ograniczone są efekty wychowawcze. Należy
brać pod uwagę, że w przypadku uszkodzeń
znacznych czy poważnych zaburzeń i
uszkodzeń możliwości wychowania
dziecka są znikome. Złe prognozy rozwoju
nie skłaniają do podejmowania działań
wychowawczych, co jest bardzo trudne do
zaakceptowania przez rodziców dziecka.
Postawy rodziców
Nadmierne ochranianie, rozpieszczanie i
izolowanie dziecka od świata zewnętrznego
może być reakcją rodziców na chorobę
dziecka, wierzą oni, że takie postępowanie
uchroni ich dziecko od negatywnych emocji,
przykrych doświadczeń. Podłoże takiego
postępowania stanowi również lęk o zdrowie,
życie i przyszłość dziecka, ale także chęć
wynagrodzenia mu nadmiarem uczucia tych
wszystkich doświadczeń, które są dla niego
niedostępne z powodu niepełnosprawności.
Trudno przekonać rodziców, że im
wcześniej rozpocznie się
zorganizowaną pracę nad rozwojem
dziecka, tym pełniejsza będzie
rewalidacja.
Większość rodziców ma podstawowe braki,
a nawet wykazują ignorancję w zakresie
wiadomości o przyczynach i skutkach
niepełnosprawności dzieci oraz o metodach
ich rewalidacji. Powoduje to zaniedbanie
przez nich badań, terapii i rewalidacji.
Rodzice częstokroć nie są w stanie przyjąć
do wiadomości diagnozy świadczącej o
chorobie czy kalectwie dziecka. W
konsekwencji rodzice odmawiają współpracy
z terapeutą, ortopedą czy logopedą.
Jeżeli rodzice akceptują
niepełnosprawność dziecka, to
ono również zaakceptuje swoją
inność i będzie potrafiło
integrować się z ludźmi
pełnosprawnymi.
Pierwszym ważnym zadaniem dla
rodziców jest akceptacja
niepełnosprawności i podejmowanie
rozsądnych działań na rzecz
usprawnienia możliwości
psychofizycznych.
Najistotniejszą rzeczą dla dobra
dziecka niepełnosprawnego jest
świadomość, że ma ono takie same
prawa jak jego pełnosprawni
rówieśnicy (jeżeli posiada rodzeństwo
to takie same prawa jak jego zdrowe
rodzeństwo).
• Angażowanie dziecka od
najmłodszych lat przez rodziców w
aktywność ruchową i aktywizowanie
jego zmysłów, umożliwia lepszy
kontakt dziecka z otoczeniem.
• Rodzice wychowując dziecko
niepełnosprawne powinni
prowokować je do samodzielnego
myślenia, możliwości decydowania,
dokonywania wyborów i umiejętności
tworzenia własnej opinii na różne
tematy.
• Następną ważną sprawą dokonywaną
przez rodziców to ocena wyników za
wykonywane przez dziecko zadań.
Błędem wychowawczym są
nadmierne lub niedostateczne
wymagania w stosunku do dziecka
niepełnosprawnego.
• Kolejna ważna zasada to
autentyczność zachowania rodziców,
czyli wyrażanie radości lub smutku,
czy żalu w czasie nagradzania i
karania oraz konsekwencja
postępowania.
• Kolejnym ważnym aspektem, który
ma wpływ na przebieg rewalidacji i
rozwoju dziecka to klimat rodziny, w
której się ono wychowuje. Tworzy go
indywidualny styl życia
wewnątrzrodzinnego, sposób
wyrażania uczuć, okazywanie
wzajemnego zrozumienia i stosunku
do innych osób z zewnątrz.
• Dzieci między 2 a 7 rokiem życia,
nabywają zdolności spostrzeganie
postawy emocjonalnej innej osoby
wobec siebie. Są też wnikliwymi
obserwatorami życia codziennego.
• Atmosfera życzliwości, serdeczności
a nawet wesołości, zaufania i
rozsądku wpływa stymulująco na
rozwój dziecka. Natomiast napięcia
nerwowe rodziców, ich kłótnie, brak
systematyczności i konsekwencji lub
niezaradność hamują tylko rozwój
dziecka upośledzonego
• Dziecko rodzi się z gotowymi
wzorami i informacją genetyczna, a
jego zachowania i ustosunkowanie
się do siebie i świata kształtują się w
środowisku.
• Wszelkie zabiegi rewalidacyjne
powinny być prowadzone przez
rodziców w sposób naturalny,
spontaniczny, szczery,
zindywidualizowany