Wypadki w
pracy
Sylwia Dul
5 LAZ 18955
Definicja
Wypadek przy pracy to częstokroć najbardziej drastyczna forma
oddziaływania pracy na zdrowie i życie pracowników. Jest
zasadniczo zdarzeniem przypadkowym i losowym.
Zgodnie z art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych mianem wypadku przy
pracy określa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną
zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w
związku z pracą:
• podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez
pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych,
• podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez
pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez
polecenia,
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy
w drodze między siedzibą pracodawcy, miejscem
wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy
Okoliczności wypadków
Na równi z wypadkiem przy pracy traktowany
jest wypadek, któremu pracownik uległ:
•w trakcie
podróży służbowej, chyba że
pracownik nie wykonywał w tym czasie
powierzonych mu zadań
•podczas szkolenia w zakresie powszechnej
samoobrony
•przy wykonywaniu zadań zleconych przez
działające u pracodawcy organizacje
związkowe
Rodzaje wypadków przy
pracy
Śmiertelny wypadek przy pracy to wypadek, w wyniku
którego nastąpiła śmierć w okresie nie przekraczającym
6 miesięcy od dnia wypadku.
Za ciężki wypadek przy pracy uznaje się wypadek, na
skutek którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie
jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej,
inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające
podstawowe funkcje organizmu, choroba nieuleczalna lub
zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita
lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie, trwałe,
istotne zeszpecenie, lub zniekształcenie ciała.
Jeżeli wypadkowi, w wyniku tego samego zdarzenia,
uległy co najmniej dwie osoby, to mówimy o wypadku
zbiorowym.
Procedura postępowania
powypadkowego
O tym, że wypadek miał miejsce, poszkodowany –
jeżeli stan zdrowia na to pozwala – powinien
niezwłocznie poinformować swojego
przełożonego
Obowiązek ten nie dotyczy tylko
poszkodowanego; każdy pracownik jest
zobowiązany zawiadomić przełożonego o
zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo o
zagrożeniu zdrowia lub życia ludzkiego
Obowiązek poinformowania o
wypadku
Postępowanie powypadkowe
Zawiadomienie o wypadku należy złożyć do Inspektoratu BHP.
Wypadki śmiertelne, ciężkie i zbiorowe muszą być zgłoszone
natychmiast do Państwowej Inspekcji Pracy i Prokuratury.
Okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy
który zobowiązany jest:
• dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego
urządzeń
• zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności,
które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku
• przesłuchać poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia
na to pozwala
• przesłuchać świadków wypadku
• w miarę potrzeby zasięgnąć opinii lekarza lub innych
specjalistów
Świadczenia powypadkowe
• Zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego
niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem
przy pracy lub chorobą zawodową ; przysługuje w
wysokości 100% podstawy wymiaru, którą stanowi kwota
będąca podstawą składek na ubezpieczenie wypadkowe
• Świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który
po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny
do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza
rokują odzyskanie zdolności do pracy. Wymiar j.w.
• Zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego
pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu
wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
• Jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który
wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
przysługuje jednorazowe odszkodowanie
Świadczenia powypadkowe
• Renta z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który
stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej
• Renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego
orzeczonego celowość przekwalifikowania zawodowego ze
względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie,
spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
• Dodatek pielęgnacyjny. Osobie uprawnionej do renty z
ubezpieczenia wypadkowego przysługuje dodatek pielęgnacyjny
na zasadach i w wysokości określonej w ustawie o emeryturach i
rentach z FUS
Świadczenia powypadkowe
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie
przysługują, gdy wyłączną przyczyną wypadku było
udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego
przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia,
spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek
rażącego niedbalstwa. Świadczenia nie przysługują
również ubezpieczonemu, który będąc w stanie
nietrzeźwym lub pod wpływem środków
odurzających czy substancji psychotropowych ,
przyczynił się w znacznym stopniu do
spowodowania wypadku
Wypadek w drodze do pracy
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy, jest to zdarzenie
nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną które nastąpiło w
drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia, jeżeli
droga ta był najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże
uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z
pracy, mimo, że droga została przerwana, jeżeli przerwa była
życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic
potrzeby a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą
najkrótszą , była dla ubezpieczonego, ze względów
komunikacyjnych, najdogodniejsza
Zgodnie z rozwiązaniem przyjętym od 1 stycznia 2003 r.
wypadki w drodze do pracy i z pracy zostały wyłączone z
systemu świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego a
włączone do świadczeń z ubezpieczenia rentowego i
chorobowego
Statystyka
Dane dotyczące ilości wypadków pochodzą z
Głównego Urzędu Statystycznego, który pozyskuje
te dane z statystycznych kart wypadków.
W okresie od stycznia do września 2009 r.
zanotowano ogółem 58 196 wypadków przy pracy
co oznacza obniżenie liczby tych zdarzeń o blisko 12
tys. w stosunku do zeszłego roku. Z tej liczby:
• 57 403 stanowiły wypadki lekkie
• 545 wypadki ciężkie
• 248 wypadki śmiertelne
Statystyka
Najwięcej wypadków, bo aż 20 400
zanotowano w przetwórstwie
przemysłowym, z czego 20 163 stanowiły
wypadki lekkie, 196 ciężkie i 41 śmiertelne
Należy podkreślić, że osoby poszkodowane
w wypadkach uzyskały ogółem 2 006 974
dni niezdolności do pracy, zatem na jednego
poszkodowanego przypadało ok. 34,6 dni
niezdolności do pracy
Statystyka
Ze względu na wybrane grupy zawodów najwięcej wypadków
przy pracy zanotowano wśród:
Biorąc pod uwagę wiek zatrudnionych, najwięcej wypadków
zanotowano wśród osób w wieku:
Ze względu na staż pracy poszkodowanych liczba wypadków
przedstawia się następująco:
• pracowników obsługi biurowej – 3 237 wypadków
• kowali, ślusarzy i zawodów pokrewnych – 3 196
wypadków
• sprzedawców i demonstratorów – 2 549 wypadków
• 30-39 lat – 15 506 wypadków
• 20-29 lat – 14 494 wypadków
• 40-49 lat – 14 179 wypadków
• 1 rok i mniej – 19 398 wypadków
• 2-3 lat pracy – 11 584 wypadków
• 4-5 lat pracy – 5 376 wypadków
• 6-10 lat pracy – 7 263 wypadków
• 11-15 lat pracy – 5 034 wypadków
• 16 lat i więcej – 9 541 wypadków
Statystyka
Pod względem miejsca powstania wypadku, najczęściej zdarzały się one w:
Najwięcej wypadków zanotowano w województwie:
Z kolei najmniej wypadków wydarzyło się w województwach:
• miejscach produkcji przemysłowej – 26 418 wypadków
• biurach, placówkach naukowych, szkołach i zakładach
usługowych – 9 670 wypadków
• miejscach i środkach komunikacji publicznej – 6 618
wypadków
• terenach budowy, kamieniołomach, kopalniach
odkrywkowych – 4 513 wypadków
• placówkach ochrony zdrowia – 3 999 wypadków
• śląskim – 9 092 wypadki
• mazowieckim – 7 048 wypadków
• wielkopolskim – 6 474 wypadki
• świętokrzyskim – 1 272 wypadki
• podlaskim – 1 405 wypadków
• opolskim – 1 457 wypadków