ROLA ZAKŁADOWEJ
ROLA ZAKŁADOWEJ
ORGANIZACJI
ORGANIZACJI
ZWIĄZKOWEJ W SPORZE
ZWIĄZKOWEJ W SPORZE
ZBIOROWYM Z
ZBIOROWYM Z
PRACODAWCĄ
PRACODAWCĄ
SZKOLENIE PREZESÓW OKREGÓW
SZKOLENIE PREZESÓW OKREGÓW
I PREZESÓW ODDZIAŁÓW
I PREZESÓW ODDZIAŁÓW
CIECHOCINEK
CIECHOCINEK
22-23 LUTEGO 2007r.
22-23 LUTEGO 2007r.
USTAWA
USTAWA
z dnia 23 maja 1991r.
z dnia 23 maja 1991r.
o rozwiązywaniu
o rozwiązywaniu
sporów zbiorowych
sporów zbiorowych
Dz. U z 1991r. Nr 55, poz. 236 z późn. zm
Dz. U z 1991r. Nr 55, poz. 236 z późn. zm
.
.
PODMIOTOWY
PODMIOTOWY
PRZEDMIOTOWY
PRZEDMIOTOWY
CZASOWY
CZASOWY
ELELEMENTY POJĘCIA SPÓR
ELELEMENTY POJĘCIA SPÓR
ZBIOROWY
ZBIOROWY
ELELEMENTY POJĘCIA
ELELEMENTY POJĘCIA
SPÓR ZBIOROWY
SPÓR ZBIOROWY
ELEMENT PODMIOTOWY
ELEMENT PODMIOTOWY
–
–
OKREŚLAJĄCY KTO MOŻE BYĆ
OKREŚLAJĄCY KTO MOŻE BYĆ
STRONĄ SPORU ZBIOROWEGO
STRONĄ SPORU ZBIOROWEGO
STRONAMI SPORU ZBIOROWEGO
STRONAMI SPORU ZBIOROWEGO
MOGĄ BYĆ WYŁĄCZNIE
MOGĄ BYĆ WYŁĄCZNIE
PRACODAWCY I PRACOWNICY
PRACODAWCY I PRACOWNICY
ELELEMENTY POJĘCIA
ELELEMENTY POJĘCIA
SPÓR ZBIOROWY
SPÓR ZBIOROWY
ELEMENT PRZEDMIOTOWY
ELEMENT PRZEDMIOTOWY
–
–
OKREŚLAJĄCY CZEGO MOŻE
OKREŚLAJĄCY CZEGO MOŻE
DOTYCZYĆ SPÓR ZBIOROWY
DOTYCZYĆ SPÓR ZBIOROWY
SPÓR ZBIOROWY MOŻE DOTYCZYĆ
SPÓR ZBIOROWY MOŻE DOTYCZYĆ
JEDYNIE WARUNKÓW PRACY, PŁAC,
JEDYNIE WARUNKÓW PRACY, PŁAC,
ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH ORAZ PRAW
ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH ORAZ PRAW
I WOLNOŚCI ZWIĄZKOWYCH
I WOLNOŚCI ZWIĄZKOWYCH
ELELEMENTY POJĘCIA
ELELEMENTY POJĘCIA
SPÓR ZBIOROWY
SPÓR ZBIOROWY
CZASOWY
CZASOWY
– WYZNACZAJĄCY
– WYZNACZAJĄCY
MOMENT POWSTANIA SPORU
MOMENT POWSTANIA SPORU
ZBIOROWEGO
ZBIOROWEGO
CZASOWY - ZA DZIEŃ ROZPOCZĘCIA
CZASOWY - ZA DZIEŃ ROZPOCZĘCIA
SPORU ZBIOROWEGO PRZYJMUJE SIĘ
SPORU ZBIOROWEGO PRZYJMUJE SIĘ
DZIEŃ PRZEKAZANIA PRACODAWCY
DZIEŃ PRZEKAZANIA PRACODAWCY
ŻĄDAŃ (JEŻELI W CIĄGU TRZECH DNI
ŻĄDAŃ (JEŻELI W CIĄGU TRZECH DNI
PRACODAWCA TYCH ŻADAŃ NIE SPEŁNI)
PRACODAWCA TYCH ŻADAŃ NIE SPEŁNI)
PRAWA I INTERESY PRACOWNIKÓW
PRAWA I INTERESY PRACOWNIKÓW
SĄ REPREZENTOWANE
SĄ REPREZENTOWANE
PRZEZ
PRZEZ
ZWIAZKI ZAWODOWE
ZWIAZKI ZAWODOWE
PRAWA I INTERESY
PRAWA I INTERESY
PRACODAWCÓW
PRACODAWCÓW
MOGĄ REPREZENTOWAĆ
MOGĄ REPREZENTOWAĆ
ORGANZACJE PRACODAWCÓW
ORGANZACJE PRACODAWCÓW
REPREZENTACJA STRON
REPREZENTACJA STRON
SPORU
SPORU
REPREZENTACJA STRON
REPREZENTACJA STRON
SPORU
SPORU
W PRZYPADKU DZIAŁANIA W
W PRZYPADKU DZIAŁANIA W
ZAKŁADZIE PRACY WIĘCEJ NIŻ JEDNEJ
ZAKŁADZIE PRACY WIĘCEJ NIŻ JEDNEJ
ORGANIZACJI ZWIĄZKOWEJ KAŻDA Z
ORGANIZACJI ZWIĄZKOWEJ KAŻDA Z
NICH MA PRAWO REPREZENTOWAĆ W
NICH MA PRAWO REPREZENTOWAĆ W
SPORZE ZBIOROWYM INTERESY
SPORZE ZBIOROWYM INTERESY
STANOWIĄCE PRZEDMIOT SPORU
STANOWIĄCE PRZEDMIOT SPORU
ORGANIZACJE ZWIĄZKOWE
ORGANIZACJE ZWIĄZKOWE
MOGĄ POWOŁAĆ JEDNĄ WSPÓLNĄ
MOGĄ POWOŁAĆ JEDNĄ WSPÓLNĄ
REPREZENTACJĘ
REPREZENTACJĘ
ETAPY SPORU
ETAPY SPORU
ZBIOROWEGO
ZBIOROWEGO
ROKOWANIA
ROKOWANIA
- obligatoryjne
- obligatoryjne
ARBITRAŻ
ARBITRAŻ
- fakultatywny
- fakultatywny
STRAJK
STRAJK
MEDIACJA
MEDIACJA
- obligatoryjna
- obligatoryjna
ROKOWANIA
ROKOWANIA
SĄ PIERWSZYM OBLIGATORYJNYM
SĄ PIERWSZYM OBLIGATORYJNYM
DLA OBU STRON ETAPEM
DLA OBU STRON ETAPEM
ROZWIĄZYWANIA SPORU
ROZWIĄZYWANIA SPORU
ZBIOROWEGO.
ZBIOROWEGO.
POLEGAJĄ NA BEZPOŚREDNICH
POLEGAJĄ NA BEZPOŚREDNICH
ROZMOWACH I NEGOCJACJACH
ROZMOWACH I NEGOCJACJACH
MAJĄCYCH NA CELU USUNIĘCIE
MAJĄCYCH NA CELU USUNIĘCIE
ZAISTNIAŁYCH ROZBIEŻNOŚCI I
ZAISTNIAŁYCH ROZBIEŻNOŚCI I
WYPRACOWANIE KOMPROMISU
WYPRACOWANIE KOMPROMISU
ROKOWANIA
ROKOWANIA
MOGĄ ZAKOŃCZYĆ SIĘ ZAWARCIEM
MOGĄ ZAKOŃCZYĆ SIĘ ZAWARCIEM
PRZEZ STRONY POROZUMIENIA
PRZEZ STRONY POROZUMIENIA
LUB SPORZĄDZENIEM PROTOKOŁU
LUB SPORZĄDZENIEM PROTOKOŁU
ROZBIEŻNOŚCI.
ROZBIEŻNOŚCI.
POROZUMIENIE ZAWARTE W
POROZUMIENIE ZAWARTE W
TRAKCIE ROKOWAŃ MA
TRAKCIE ROKOWAŃ MA
CHARAKTER ŻRÓDŁA PRAWA
CHARAKTER ŻRÓDŁA PRAWA
PRACY W ROZUMIENIU ART.9
PRACY W ROZUMIENIU ART.9
§
§
1
1
K.P.
K.P.
MEDIACJA
MEDIACJA
W PRZYPADKU GDY PRACODAWCA
W PRZYPADKU GDY PRACODAWCA
ODRZUCI ŻĄDANIA, SPÓR
ODRZUCI ŻĄDANIA, SPÓR
PRZECHODZI DO KOLEJNEJ
PRZECHODZI DO KOLEJNEJ
OBLIGATORYJNEGO ETAPU –
OBLIGATORYJNEGO ETAPU –
MEDIACJI
MEDIACJI
MEDIACJA POLEGA NA WŁĄCZENIU DO
MEDIACJA POLEGA NA WŁĄCZENIU DO
ROZMÓW BEZSTRONNEGO POŚREDNIKA
ROZMÓW BEZSTRONNEGO POŚREDNIKA
(MEDIATORA) MAJACEGO ZA ZADANIE
(MEDIATORA) MAJACEGO ZA ZADANIE
UŚWIADOMIENIE STRONOM REALNOŚCI
UŚWIADOMIENIE STRONOM REALNOŚCI
STAWIANYCH ŻĄDAŃ I
STAWIANYCH ŻĄDAŃ I
DOPROWADZENIE DO KONSENSUSU
DOPROWADZENIE DO KONSENSUSU
MEDIACJA
MEDIACJA
MEDIATORA USTALAJĄ WSPÓLNIE
MEDIATORA USTALAJĄ WSPÓLNIE
STRONY SPORU ZBIOROWEGO
STRONY SPORU ZBIOROWEGO
MEDIATOREM MOŻE BYĆ OSOBA Z
MEDIATOREM MOŻE BYĆ OSOBA Z
LISTY USTALONEJ W
LISTY USTALONEJ W
ROZPORZĄDZENIU PRZEZ MINISTRA
ROZPORZĄDZENIU PRZEZ MINISTRA
WŁAŚCIWEGO DS. PRACY
WŁAŚCIWEGO DS. PRACY
MEDIACJA
MEDIACJA
JEŻELI PODCZAS MEDIACJI STRONY
JEŻELI PODCZAS MEDIACJI STRONY
OSIĄGNĄ KOMPROMIS NASTĘPUJE
OSIĄGNĄ KOMPROMIS NASTĘPUJE
PODPISANIE POROZUMIENIA
PODPISANIE POROZUMIENIA
KOŃCZĄCEGO SPÓR ZBIOROWY
KOŃCZĄCEGO SPÓR ZBIOROWY
BRAK KOMPROMISU PROWADZI
BRAK KOMPROMISU PROWADZI
DO SPORZĄDZENIA PROTOKOŁU
DO SPORZĄDZENIA PROTOKOŁU
ROZBIEŻNOŚCI I POWODUJE
ROZBIEŻNOŚCI I POWODUJE
OTWARCIE MOŻLIWOŚCI PODJĘCIA
OTWARCIE MOŻLIWOŚCI PODJĘCIA
AKCJI STRAJKOWEJ
AKCJI STRAJKOWEJ
ARBITRAŻ
ARBITRAŻ
ZWIĄZEK ZAWODOWY MOŻE
ZWIĄZEK ZAWODOWY MOŻE
PRZED OGŁOSZENIEM STRAJKU
PRZED OGŁOSZENIEM STRAJKU
ZDECYDOWAĆ O SKIEROWANIU
ZDECYDOWAĆ O SKIEROWANIU
SPORU POD ROZSTRZYGNIĘCIE
SPORU POD ROZSTRZYGNIĘCIE
KOLEGIUM ARBITRAŻU
KOLEGIUM ARBITRAŻU
SPOŁECZNEGO
SPOŁECZNEGO
ETAP ARBITRAŻU
ETAP ARBITRAŻU
NIE JEST
NIE JEST
ETAPEM
ETAPEM
OBLIGATORYJNYM I ZWIĄZEK
OBLIGATORYJNYM I ZWIĄZEK
ZAWODOWY PO NEGATYWNYM
ZAWODOWY PO NEGATYWNYM
WYNIKU ROKOWAŃ I MEDIACJI
WYNIKU ROKOWAŃ I MEDIACJI
MA
MA
PRAWO DO PODJĘCIA AKCJI
PRAWO DO PODJĘCIA AKCJI
STRAJKOWEJ
STRAJKOWEJ
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY
JEŻELI PRZEBIEG POSTĘPOWANIA
JEŻELI PRZEBIEG POSTĘPOWANIA
UZASADNIA OCENĘ, ŻE NIE
UZASADNIA OCENĘ, ŻE NIE
DOPROWADZI ONO DO ROZWIĄZANIA
DOPROWADZI ONO DO ROZWIĄZANIA
SPORÓW, ORGANIZACJA ZWIĄZKOWA
SPORÓW, ORGANIZACJA ZWIĄZKOWA
MOŻE ZORGANIZOWAĆ
MOŻE ZORGANIZOWAĆ
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY POLEGA NA
STRAJK OSTRZEGAWCZY POLEGA NA
ZBIOROWYM POWSTRZYMANIU SIĘ
ZBIOROWYM POWSTRZYMANIU SIĘ
PRACOWNIKÓW OD WYKONYWANIA
PRACOWNIKÓW OD WYKONYWANIA
PRACY
PRACY
MOŻE BYĆ ZORGANIZOWANY
MOŻE BYĆ ZORGANIZOWANY
TYLKO
TYLKO
JEDEN RAZ
JEDEN RAZ
NIE MOŻE PRZEKRACZAĆ
NIE MOŻE PRZEKRACZAĆ
2 GODZIN
2 GODZIN
STRAJK OSTRZEGAWCZY
STRAJK OSTRZEGAWCZY
PRZESŁANKĄ PRZEPROWADZENIA JEST
PRZESŁANKĄ PRZEPROWADZENIA JEST
UZASADNIONA OCENA, ŻE SPÓR
UZASADNIONA OCENA, ŻE SPÓR
NIE ZOSTANIE ROZWIĄZANY
NIE ZOSTANIE ROZWIĄZANY
PRZED UPŁYWEM TERMINU
PRZED UPŁYWEM TERMINU
ZORGANIZOWANIA STRAJKU
ZORGANIZOWANIA STRAJKU
„WŁAŚCIWEGO”
„WŁAŚCIWEGO”
OKREŚLONEGO W
OKREŚLONEGO W
ZGŁOSZENIU SPORU ZBIOROWEGO
ZGŁOSZENIU SPORU ZBIOROWEGO
STRAJK
STRAJK
Strajkiem jest protest pracowniczy,
Strajkiem jest protest pracowniczy,
który
który
ŁĄCZNIE
ŁĄCZNIE
spełnia następujące
spełnia następujące
kryteria:
kryteria:
1.
1.
jest aktem zbiorowym
jest aktem zbiorowym
2.
2.
polega na powstrzymywaniu się od
polega na powstrzymywaniu się od
wykonywania pracy
wykonywania pracy
3.
3.
jest prowadzony w sprawach
jest prowadzony w sprawach
dotyczących
dotyczących
warunków pracy, płac,
warunków pracy, płac,
świadczeń socjalnych oraz praw i
świadczeń socjalnych oraz praw i
wolności związkowych
wolności związkowych
STRAJK
STRAJK
AKCJA NIE SPEŁNIAJĄCA
AKCJA NIE SPEŁNIAJĄCA
POWYŻSZYCH WARUNKÓW
POWYŻSZYCH WARUNKÓW
NIE JEST STRAJKIEM
NIE JEST STRAJKIEM
STRAJK
STRAJK
Nie są strajkiem:
Nie są strajkiem:
akcje protestacyjne
akcje protestacyjne
nie mające
nie mające
charakteru zbiorowego
charakteru zbiorowego
(indywidualny
(indywidualny
protest pojedynczych osób),
protest pojedynczych osób),
Nie powodujące przerwania ciągłości
Nie powodujące przerwania ciągłości
wykonywania pracy
wykonywania pracy
(umyślne spowolnienie
(umyślne spowolnienie
tempa pracy),
tempa pracy),
prowadzone w innym celu niż obrona
prowadzone w innym celu niż obrona
zbiorowych praw i interesów
zbiorowych praw i interesów
pracowniczych
pracowniczych
(np. w celach politycznych)
(np. w celach politycznych)
STRAJK
STRAJK
Jest najostrzejszą i ostateczną formą
protestu pracowniczego.
Strajk musi być poprzedzony
Strajk musi być poprzedzony
przeprowadzeniem rokowań i
przeprowadzeniem rokowań i
mediacji
mediacji
↑
↑
warunek ten
warunek ten
nie obowiązuje
nie obowiązuje
jeżeli
jeżeli
pracodawca swoim bezprawnym działaniem
pracodawca swoim bezprawnym działaniem
uniemożliwił polubowne zakończenie sporu
uniemożliwił polubowne zakończenie sporu
STRAJK
STRAJK
KLAUZULA ROZSĄDKU
KLAUZULA ROZSĄDKU
Rozumiemy przez nią
Rozumiemy przez nią
zasadę proporcjonalności
zasadę proporcjonalności
nakazującą organizatorowi strajku
nakazującą organizatorowi strajku
wyważenie i ocenę współmierności żądań
wyważenie i ocenę współmierności żądań
i postulatów z realną, racjonalną
i postulatów z realną, racjonalną
możliwością ich spełnienia przez
możliwością ich spełnienia przez
pracodawcę.
pracodawcę.
STRAJK
STRAJK
UDZIAŁ W STRAJKU JEST DOBROWOLNY
UDZIAŁ W STRAJKU JEST DOBROWOLNY
Zasada dobrowolności przyznaje
Zasada dobrowolności przyznaje
pracownikom swobodę w podjęciu decyzji
pracownikom swobodę w podjęciu decyzji
o przystąpieniu lub odmowie
o przystąpieniu lub odmowie
przystąpienia do strajku
przystąpienia do strajku
Zakazane jest wywieranie na pracownika
Zakazane jest wywieranie na pracownika
jakiejkolwiek presji w celu zmuszenia go
jakiejkolwiek presji w celu zmuszenia go
do udziału bądź odmowy udziału w
do udziału bądź odmowy udziału w
strajku
strajku
OGŁOSZENIE STRAJKU
OGŁOSZENIE STRAJKU
referendum
referendum
Strajk ogłaszany jest przez
Strajk ogłaszany jest przez
zakładową organizację związkową
zakładową organizację związkową
Warunkiem przeprowadzenia akcji
Warunkiem przeprowadzenia akcji
strajkowej jest uprzednie
strajkowej jest uprzednie
zorganizowanie
zorganizowanie
REFERENDUM
REFERENDUM
OGŁOSZENIE STRAJKU
OGŁOSZENIE STRAJKU
referendum
referendum
Strajk można ogłosić:
Strajk można ogłosić:
jeżeli w referendum większość
jeżeli w referendum większość
głosujących pracowników wyrazi na
głosujących pracowników wyrazi na
to zgodę,
to zgodę,
jeżeli w referendum weźmie udział co
jeżeli w referendum weźmie udział co
najmniej 50% pracowników zakładu.
najmniej 50% pracowników zakładu.
STRAJK
STRAJK
Organizatorzy strajku są obowiązani
współdziałać z kierownikiem
zakładu pracy w zakresie
niezbędnym do zapewnienia
ochrony mienia zakładu pracy i
nieprzerwanej pracy obiektów,
urządzeń i instalacji.
STRAJK
STRAJK
Udział pracownika w strajku
Udział pracownika w strajku
zorganizowanym zgodnie z przepisami
zorganizowanym zgodnie z przepisami
nie
nie
stanowi
stanowi
naruszenia obowiązków
naruszenia obowiązków
pracowniczych – art.23 ust.1
pracowniczych – art.23 ust.1
W okresie strajku pracownik
W okresie strajku pracownik
zachowuje
zachowuje
prawo
prawo
do świadczeń z ubezpieczenia
do świadczeń z ubezpieczenia
społecznego oraz uprawnień ze stosunku
społecznego oraz uprawnień ze stosunku
pracy, z wyjątkiem prawa do
pracy, z wyjątkiem prawa do
wynagrodzenia
wynagrodzenia
Czas trwania strajku
Czas trwania strajku
wlicza się
wlicza się
do okresu
do okresu
zatrudnienia w zakładzie pracy.
zatrudnienia w zakładzie pracy.
INNE FORMY PROTESTU
INNE FORMY PROTESTU
W obronie praw i interesów
W obronie praw i interesów
pracowniczych mogą być
pracowniczych mogą być
stosowane inne niż strajk formy
stosowane inne niż strajk formy
akcji protestacyjnej
akcji protestacyjnej
INNE FORMY PROTESTU
INNE FORMY PROTESTU
Inne akcje protestacyjne
Inne akcje protestacyjne
mogą być
mogą być
podejmowane i prowadzone:
podejmowane i prowadzone:
1.
1.
wyłącznie w sprawach dotyczących
wyłącznie w sprawach dotyczących
warunków pracy i płacy, świadczeń
warunków pracy i płacy, świadczeń
socjalnych oraz praw i wolności
socjalnych oraz praw i wolności
związkowych pracowników,
związkowych pracowników,
2.
2.
po wyczerpaniu trybu rokowań,
po wyczerpaniu trybu rokowań,
3.
3.
w sposób nie zagrażający życiu i zdrowiu,
w sposób nie zagrażający życiu i zdrowiu,
4.
4.
zgodnie z obowiązującym prawem.
zgodnie z obowiązującym prawem.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY
NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY
Kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub
pełnioną funkcją:
1) przeszkadza we wszczęciu lub w prowadzeniu w
sposób zgodny z prawem sporu zbiorowego,
2) nie dopełnia obowiązków określonych w tej ustawie
- podle
ga grzywnie albo karze
ograniczenia wolności.
Tej samej karze podlega ten, kto kieruje strajkiem lub inną
akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY
NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY
Za szkody wyrządzone strajkiem lub
inną akcją protestacyjną
zorganizowaną wbrew przepisom
ustawy organizator ponosi
odpowiedzialność na zasadach
określonych w Kodeksie cywilnym.