Kuchnia jako laboratorium

Jak powstają kryształy?

MIESZANINA JEDNORODNA

ROZTWÓR

substancja rozpuszczona

rozpuszczal
nik

np. sól, cukier,

np. woda

Od czego zależy szybkość rozpuszczania się
substancji?

Szybkość rozpuszczania substancji

zależy

od:



intensywności mieszania;



stopnia rozdrobnienia substancji;



temperatury rozpuszczalnika.

Doświadczenie 1



Cel

Czy w określonej ilości wody można rozpuścić dowolną ilość

soli?

Do szklanki z wodą wsypuj porcjami sól kuchenną . W celu przyspieszenia

rozpuszczania składniki ciągle mieszaj. Czy możesz to robić bez końca?

Co zaobserwowałeś?



Spostrzeżenia



Ilość soli jaką możemy wsypać jest ograniczona. Powyżej pewnej

ilości sól już się nie rozpuszcza.



Wniosek



Roztwór, w którym nie da się rozpuścić więcej substancji

nazywamy ROZTWOREM NASYCONYM.

Doświadczenie 2



Cel

Czy w podgrzanym roztworze nasyconym można rozpuścić

dodatkową porcję soli?

Podgrzej szklankę z roztworem soli z poprzedniego doświadczenia i wsyp

dodatkową łyżeczkę soli., składniki pomieszaj. Co zaobserwowałeś?



Spostrzeżenia

Sól, którą dosypaliśmy do roztworu uległa rozpuszczeniu.



Wniosek

Im wyższa temperatura roztworu, tym więcej substancji stałej

można

w nim rozpuścić.

Zjawisko krystalizacji

Gdy po pewnym czasie woda w roztworze wystygnie to

:



woda zacznie odparowywać,



sól zacznie osadzać się na przedmiotach zanurzonych w tym

roztworze i przyjmie postać kryształów.

Zjawisko krystalizacji

– polega na wyodrębnieniu się

substancji stałej z mieszaniny, jest to zjawisko odwrotne

do

rozpuszczania.

Krystalizacja i rozpuszczanie to

przemiany odwracalne

,

rodzaj

drobin nie ulega zmianie.

Doświadczenie 3



Cel

Jak otrzymać sól ze słonej wody?

Na szkiełko wlej kilka kropel roztworu wody z solą z poprzedniego

Doświadczenia i podgrzej nad palnikiem. Co zaobserwowałeś?



Spostrzeżenia

Woda wyparowała.

Na szkiełku pojawił się biały, słony osad, jest to sól.



Wniosek

Sól z roztworu można oddzielić przez odparowanie

rozpuszczalnika.

Odparowanie przebiega szybko, a kryształy soli są bardzo

drobne

Sposoby rozdzielania składników

mieszanin jednorodnych



Krystalizacja substancji rozpuszczonej

– proces powolny, tworzą się duże

kryształy.



Odparowanie rozpuszczalnika – proces

przebiega szybko, a kryształy są bardzo

drobne.