POCHP – PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA
CHOROBA PŁUC
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc
• zespół
chorobowy charakteryzujący się postępującym i niecałkowicie
odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.
Ograniczenie to wynika z choroby małych dróg oddechowych i zniszczenia o
różnym nasileniu, miąższu płucnego, przy czym jest najczęściej związane z
odpowiedzią zapalną układu oddechowego na szkodliwe pyły i substancje, z
jakimi chory ma do czynienia w ciągu swojego życia.
POChP jest nową nazwą dla dwóch
chorób znanych jako:
• Przewlekłe zapalenie oskrzeli (lub przewlekły
bronchit)
• Rozedma płuc.
Obie choroby zostały ujęte jako jedna jednostka
chorobowa, gdyż są
wywoływane
przez podobne przyczyny (głównie przez
wdychanie dymu tytoniowego
i oraz inne lotne substancje drażniące); jak
również charakteryzują
się podobnymi zaburzeniami czynności płuc.
Objawy kliniczne POCHP
•Kaszel – początkowo sporadyczny, z czasem ulega intensyfikacji,
występuje codziennie, szczególnie nasilony w godzinach rannych.
Zaprzestanie palenia powoduje zmniejszenie kaszlu,
•Odksztuszanie – wydzielina śluzowa, przejrzysta, niezbyt obfita, w
trakcie zaostrzeń obfita i zmieniająca zabarwienie na białe, żółte
lub zielone,
• Zwiększenie liczby oddechów, oddech świszczący i tzw. oddech
przez „zasznurowane usta”, czasem sinica,
•Stany podgorączkowe lub gorączka,
•Duszność wysiłkowa – głównie w godzinach porannych, po wyjściu
na powietrze, podczas chodzenia pod wiatr,
•Duszność wysiłkowa bez towarzyszącego kaszlu występuje u
chorych z dominującym udziałem rozedmy płuc,
•Duszność spoczynkowa – cechuje ciężką postać POCHP,
• Objawy powikłań – prawokomorowej niewydolności krążenia,
serca płucnego, poliglobulii.
CZYNNIKI POWODUJĄCE POWSTANIE ZMIAN ZAPALNYCH
W DRZEWIE OSKRZELOWYM:
Czynniki środowiskowe:
• Palenie papierosów (także fajek i cygar) - dym tytoniowy – czynnik środowiskowy najczęstsza
przyczyna POCHP,
• Pyły, szczególnie organiczne drobnocząsteczkowe,
• Dymy i gazy,
• Narażenie zawodowe na substancje szkodliwe ( górnicy w kopalni węgla, złota, rolnicy,
plantatorzy bawełny, pracownicy zakładów zbożowych, cementowni),
• Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego (tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla),
• Zanieczyszczenia w źle wentylowanych pomieszczeniach.
CZYNNIKI POWODUJĄCE POWSTANIE ZMIAN ZAPALNYCH
W DRZEWIE OSKRZELOWYM cd :
•Czynniki klimatyczne:
Zimno i wilgoć
•Czynniki socjoekonomiczne:
Zatłoczenie domostw,
Gorsza opieka ekonomiczna,
•Czynniki osobnicze:
Wrodzony niedobór alfa
1
antytrypsyny, i inne genetyczne uwarunkowania,
Częste zakażenia układu oddechowego,
Zaburzenia rozwoju płuc w okresie życia płodowego,
nieswoista nadreaktywność oskrzeli i astma oskrzelowa.
CHARAKTERYSTYKA CHOREGO
• ukończone 40 lat,
• pali lub palił papierosy od kilkudziesięciu lat
• narażony na zanieczyszczenia środowiska,
• kaszle i skąpo odksztusza od wielu lat,
• często zapada na infekcje dróg oddechowych,
• skarży się na stopniowo nasilającą się duszność wysiłkową.
Badania diagnostyczne wykonywane w POCHP
• Spirometria:
to badanie podczas którego mierzy się objętości i pojemności płuc oraz przepływy powietrza znajdującego
się w płucach
i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego.
Spirometria ma na celu określenie rezerw wentylacyjnych układu oddechowego.
• PEF – Szczytowy przepływ wydechowy, PEF (z ang. peak expiratory flow) –
parametr spirometryczny określający
maksymalny przepływ powietrza przez drogi oddechowe podczas
maksymalnie natężonego wydechu, wyrażany w l/min.
Badania diagnostyczne cd.
•Gazometria wykonywana jest u chorych z FEV
1(
natężona objętość
wydechowa pierwszosekundowa)<50% niezależnie od objawów,
oraz u chorych z objawami niewydolności oddechowej lub
prawokomorowej niewydolności serca. Gazometria jest też
wykorzystywana do potwierdzenia wskazań dla tlenoterapii.
•Pulsoksymetria – jest nieinwazyjną metodą określającą
wysycenie krwi tętniczej tlenem. Jeżeli Sa0
2
<90% jest to
wskazanie do wykonywania gazometrii krwi tętniczej,
•RTG klatki piersiowej,
Formy terapii stosowanych w leczeniu POCHP:
Leczenie farmakologiczne stosowane w POChP ma jedynie charakter objawowy: poprawia komfort życia
poprzez łagodzenie objawów i poprawę wydolności wysiłkowej, zmniejsza częstość zaostrzeń,
1. Farmakoterapia:
•
leki rozszerzające oskrzela: powodują polepszenie wartości spirometrycznych). Poprawiają one
opróżnianie płuc z powietrza w czasie wydechu, zmniejszają dynamiczne rozdęcie płuc, a także
poprawiają wydolność wysiłkową
•
Leki B
2
mimetyki działają poprzez pobudzenie oskrzelowego receptora adrenergicznegβ
2
, i w efekcie
zapobieganie skurczowi dróg oddechowych. Podaje się je w sposób wziewny (lek dostaje się do
organizmu wraz z powietrzem podczas wdechu) za pomocą różnego typu inhalatorów. Zaliczamy do nich
m.in.. fenoterol, sambutamol terbutalina, formoterol.
Pochodne teofiliny
•
kortykosteroidy,
•
antybiotyki,
•
mukolityki,
2. Szczepienia ochronne:
Przeciwko grypie,
Przeciwko Streptococcocus pneumoniae (u ludzi >65 roku życia),
3. Rehabilitacja:
Fizjoterapia
Rehabilitacja oddechowa (gimnastyka ukierunkowana na uruchomienie przepony),
Rehabilitacja ogólnousprawniająca - codzienne spacery lub gimnastyka – przez minimum 30 minut,
4. Domowe leczenie tlenem (DLT),