ENDOPLASTYKA STAWU
BIODROWEGO.
zabieg chirurgiczny polegający na
wycięciu zmienionego chorobowo
segmentu (stawu) i wszczepieniu
elementu sztucznego, przejmującego
funkcje uszkodzonej struktury. Inne
nazwy : alloplastyka, endoplastyka.
Endoplastyka
Zlikwidowanie bólu
Poprawa ruchomości stawu biodrowego
Poprawa funkcji
Cel zabiegu
Dolegliwości bólowe
Sztywność stawu
Zniszczenie powierzchni stawowych
Duże upośledzenie ruchomości i chodu
Zaniki mięśni pośladkowych i mięśni
uda
Złamania ( głowy kości udowej, szyjki
kości udowej)
Wskazania
Znaczna nadwaga
Zmiany naczyniowe KKD
Zakrzepica KKD
Niewydolność krążeniowo- oddechowa
Choroby nerek
Choroby psychiczne
Owrzodzenia skóry
Przeciwskazania
1)
Ze względu na ilość elementów wchodzących w jej skład:
- połowicza (częściowa) - jedynie trzpień z głową
( część udowa) – u osób z podeszłym wieku o mało wolnym
chodzie
- całkowita ( totalna) – trzpień z głową + panewka
2)
Ze względu na sposób osadzenia w tkance kostnej
- cementowana – osadzona na akrylowy cement
chirurgiczny- stosuje się u pacjentów starszych, powyżej 65
roku życia, a między 55- 65 rokiem życia u pacjentów z
koksartrozą i nasiloną osteoporozą.
- bezcementowa – bezpośrednio mocowana w tkance
kostnej poprzez wkręcenie lub wciskanie – stosuje się u
pacjentów między 35- 55 rokiem życia z pełną wartością
tkanki kostnej, która może wzrastać w otwory trzpienia.
Podział endoprotez
3)
Ze względu na materiał z którego są wykonane:
- typu metal- metal głowa i panewka ( 10-15 lat
żywotność ) – obecnie stosuje się ze względu na powikłania
- typu polietylen- metal – panewka- głowa
( żywotność 25 lat)
- typu ceramicznego – obie części z
wysokogatunkowej ceramiki- u młodych ludzi ( żywotność
50 lat)
cd.
Ulegają stopniowemu zużyciu
Mają ograniczoną żywotność
mechaniczną
Istnieje możliwość obluzowania
Wady wszystkich modeli sztucznych stawu
Ćwiczenia w odciążeniu
Nauka ćwiczeń, które pacjent będzie
wykonywał po zabiegu
Pacjent uczy się napinać mięśnie
pośladkowe, mięsień czworogłowy uda
Nauka chodzenia o kulach
Ćwiczenia oddechowe
Ćwiczenia przeciwzakrzepowe
Rehabilitacja przed zabiegiem
Krzyżować nóg ( zakładać operowaną
na zdrową)
Klękać
Stawać na jednej nodze ( operowanej)
Unosić całej nogi w górę podczas
leżenia na plecach
Jeździć na rowerze
Pacjentowi po zabiegu NIE WOLNO
Aby podczas siadania nogę operowaną
wysunąć do przodu z wyprostowanym
kolanem, cały ciężar utrzymujemy na
drodze zdrowej i rękach
aby obracać się na zdrowy bok z
wałkiem między nogami, nogi podczas
obracania nie mogą się złączyć,
podczas obracania noga operowana nie
może skręcać na zewnątrz
Pacjent musi pamiętać
Układając i przewracając pacjenta chronić przed zwichnięciem
– klin derotacyjny miękki ( to pasek z rzepem, którego celem
jest odciążenie ścięgna)
KD w odwiedzeniu około 30- 40 stopni, zgięta w stawie
biodrowym i kolanowym ok. 10 stopni ( wałek pod kolano)
w I dniu po zabiegu:
Ćwiczenia przeciwzakrzepowe
Ćwiczenia izometryczne
Ćwiczenia oddechowe
Ćwiczenia KKG i tułowia
Rehabilitacja przy endoprotezie cementowej
w I – II dniu po zabiegu
Rehabilitacja jak w pierwszym dniu
Ćwiczenia stawu biodrowego i kolanowego ( pięta po
materacu)
Półsiad
Siad w łóżku
w II dobie:
Siadanie w łóżku ze spuszczonymi nogami, ze zgiętymi
stawami kolanowymi i biodrowymi, przy lekkim odwiedzeniu
pionizacja w II- III dobie ( decyduje stan chorego)
cd.
III doba:
Chodzenie ( balkonik , kule)
Pomiar kończyny przed chodzeniem – przy różnicy 1 cm jest
konieczność wyrównania - wkładka do obuwia
pełne obciążenie po 2 tygodniach
chodzenie o kulach do 6 tygodni
cd.
Ułożenie kończyny
Ćwiczenia przeciwzakrzepowe
Ćwiczenia izometryczne
Ćwiczenia oddechowe
I okres – 4 tyg.
Do 1 tyg. Całkowity zakaz ruch w operowanym stawie
po kilku dniach po operacji w zależności od stanu chorego –
leżenie na brzuchu- zniesienie przykurczu zgięciowego w stawie
biodrowym, zginanie w stawie kolanowym rozciągające
przykurcz zgięciowy
przy wystąpieniu dolegliwości bólowych, rozpoczynamy
czynne ruchy zginania stawu kolanowego i biodrowego
Pod koniec 4 tyg. Gdy nastąpi wzrost siły, zwiększy się zakres
ruchu i nie ma dolegliwości bólowych- pionizujemy pacjenta z
obciążeniem
Rehabilitacja przy endoprotezie bezcementowej
II okres – 4 tydzień
Uruchamiamy staw biodrowy
Częściowe obciążenie po 6 tyg.
po 3 miesiącach chód o 2 kulach – obciążamy w 50 %
do 6 miesiąca chód o 1 kuli
Pełne obciążenie po upływie 4- 6 miesięcy – warunkiem jest
osiągnięcie 70 % siły mięśniowej kończyny
cd.
1) śródoperacyjne
Złamania krętarza większego
Złamania trzonu
Odżucenie przeszczepu
2) wczesne
-Zwichnięcia endoprotezy
Infekcje
zmiany zapalny w stawie
3) późne
Obluzowanie protezy
zwichnięcie protezy
Złamanie kości udowej
Skostnienia
Powikłania endoprotezoplastyki