FUNDUSZE UNIJNE
DLA
MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW
2007 - 2013
Przygotowały:
SWSPiZ - Łódź 2008
2
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013
- dokumenty strategiczne [1/7]
Strategiczne Wytyczne Wspólnoty
(SWW)
Narodowa Strategia Spójności (NSS)
- Narodowe Strategiczne Ramy
Odniesienia (NSRO)
Programy Operacyjne
Regionalne Programy Operacyjne
3
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013
- dokumenty strategiczne [2/7]
Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla spójności na lata
2007-2013
1.
Przyjęte przez Radę UE decyzją z dnia 6 października
2006r.
2.
Dokument strategiczny wyznaczający kierunki realizacji
polityki spójności UE w latach 2007-2013
3.
Stanowią podstawę dla przygotowania przez państwa
członkowskie krajowych dokumentów, tj. NSRO oraz
programów regionalnych
4.
Zawierają priorytety dla państw członkowskich i
regionów:
- zwiększenie atrakcyjności Europy i jej regionów
pod względem inwestycji i zatrudnienia
- promowanie innowacji, przedsiębiorczości
i rozwój gospodarki opartej na wiedzy
- tworzenie większej liczby i lepszych jakościowo
miejsc pracy.
4
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013
- dokumenty strategiczne [3/7]
Narodowa Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy
Odniesienia
- nazwa urzędowa)
1. Przyjęta przez RM 29 listopada 2006r.
2. Dokument strategiczny określający
priorytety i obszary wykorzystania oraz
system wdrażania funduszy unijnych:
- Funduszu Spójności (FS)
- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
(EFRR)
- Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS)
Cel strategiczny: „tworzenie warunków dla wzrostu
konkurencyjności
polskiej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości,
zapewniającej
wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności
społecznej, gospodarczej
i przestrzennej w ramach UE i wewnątrz kraju”.
5
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013
- dokumenty strategiczne [4/7]
Cele horyzontalne Narodowej Strategii Spójności:
1. Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych
2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego
3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej
i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla
wzrostu konkurencyjności
Polski
4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności
przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora
wytwórczego oraz rozwój sektora usług
5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i
przeciwdziałanie ich
marginalizacji społecznej, gospodarczej i
przestrzennej
6. Wyrównanie szans rozwojowych i wspomaganie
zmian
strukturalnych na obszarach wiejskich.
6
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013 [5/7]
Podział środków w ramach
NSRO
Z tytułu realizacji NSS
średniorocznie
wydatkowane będzie około 9,5
mld euro, co odpowiada około
5% PKB.
67,3 mld euro - budżet UE
11,9 mld euro – publiczny
wkład
krajowy
(budżet)
6,4 mld euro – podmioty
prywatne
SUMA = 85,6 mld euro
7
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013 [6/7]
8
1. System wdrażania funduszy
unijnych
w Polsce w latach 2007-2013 [7/7]
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013
Sektorowe programy operacyjne
Regionalne Programy Operacyjne
16,6 mld euro
PO
Innowacyjna
Gospodarka
8,3 mld euro
PO
Infrastruktura
I Środowisko
27,9 mld euro
PO
Kapitał Ludzki
9,7 mld euro
Program Rozwoju
Polski Wschodniej
2,3 mld euro
9
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [1/11]
• Program Operacyjny Innowacyjna
Gospodarka
• Program Operacyjny Kapitał Ludzki
• Program Operacyjny Infrastruktura i
Środowisko
• Regionalne Programy Operacyjne
10
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [2/11]
11
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [3/11]
12
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [4/11]
Definicje MŚP:
Stan wielkości przedsiębiorstwa na dzień podpisania
umowy,
a nie złożenia wniosku
Przedsiębiorst
wa
Liczba
pracownikó
w
Roczny
obrót
netto
w mln
euro
Suma
bilansowa
aktywów w mln
euro
MIKRO
do 10 osób
2 mln euro
2 mln euro
MAŁE
do 50 osób
10 mln
euro
10 mln euro
ŚREDNIE
do 250 osób
50 mln
euro
43 mln euro
13
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [5/11]
Maksymalny poziom dofinansowania MŚP – pomoc
publiczna
- maks. 50% wydatków kwalifikowanych:
woj. lubelskie, podkarpackie, warmińsko-mazurskie,
podlaskie,
świętokrzyskie, opolskie, małopolskie, lubuskie, łódzkie,
kujawsko
pomorskie
- maks. 40%: woj. pomorskie, zachodniopomorskie,
śląskie, dolnośląskie, wielkopolskie, mazowieckie
z wyłączeniem Warszawy
- dla Warszawy - maks. 30%
W przypadku projektów inwestycyjnych
nie przekraczających 50 mln euro pułap pomocy
zostaje zwiększony o:
- dla małych przedsiębiorstw o 20%
- dla średnich przedsiębiorstw o 10%.
14
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [6/11]
Dofinansowanie:
- inwestycji – wiarygodny biznesplan
potwierdzający, że dana
inwestycja przyczyni się do rozwoju firmy, np.
zakup nowych technologii, budowa nowych
obiektów
- tworzenia nowych miejsc pracy – utrzymanie
miejsc pracy na okres minimum 5-ciu lat
- inwestycji związanych z ochroną środowiska, np.
utylizacja odpadów, budowa oczyszczalni ścieków
- unowocześnienie produktowe i technologiczne
15
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [7/11]
Dofinansowanie:
- inwestycji tworzących równość szans
– likwidacja barier pomiędzy
kobietami i mężczyznami oraz
osobami niepełnosprawnymi
- restrukturyzacji i modernizacji
sektora żywnościowego oraz
obszarów wiejskich
- szkoleń i podnoszenia kwalifikacji
pracowników
- uczestnictwa firm w zagranicznych
targach, wystawach
- doradztwa innowacyjno-
wdrożeniowego
16
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [8/11]
Wsparcie w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka
1. „Wzrost konkurencyjności MŚP poprzez doradztwo”
Dla kogo?
• Mikro przedsiębiorstwa, które istnieją dłużej niż 3 lata
• Małe i średnie przedsiębiorstwa z siedzibą na terenie kraju
• Nowo powstające MŚP oparte na zaawansowanych
Kwoty wsparcia:
• Minimalna 2 500 zł.
• Maksymalna 250 000 zł.
17
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [9/11]
Poziom dofinansowania:
- 50% dla MŚP
- 100% dla nowopowstających przedsiębiorstw opartych na
- zaawansowanych technologiach
Przykładowe projekty:
• wdrażanie i doskonalenie systemów zarządzania jakością,
zarządzania środowiskiem, bezpieczeństwem i higieną
pracy
• uzyskiwanie certyfikatów zgodności dla wyrobów i usług,
surowców, czy kwalifikacji personelu
• wdrażanie strategii rozwoju przedsiębiorstwa w oparciu o
nowe technologie i innowacyjne rozwiązania
• tworzenie firm opartych na nowych technologiach
18
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [10/11]
Wsparcie w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka
1. „Wzrost konkurencyjności MŚP poprzez inwestycje”
Dla kogo?
•
Mikroprzedsiębiorstwa, które istnieją dłużej niż 3 lata
•
Małe i średnie przedsiębiorstwa z siedzibą na terenie
kraju
Kwoty wsparcia: od 10 000 zł. do 1 250 000 zł. (w zależności
od regionu)
Gdy przedsiębiorstwo stara się o dotację przekraczająca
125 000 zł.,
konieczne jest aby jego inwestycja była współfinansowana
poprzez wzięcie
kredytu lub z funduszu inwestycyjnego, w kwocie, która
będzie stanowiła co
najmniej 25% wartości inwestycji.
19
2. Wsparcie dla przedsiębiorców w
programach operacyjnych 2007-
2013 [11/11]
Poziom dofinansowania:
- 30% kosztów kwalifikowanych - w przypadku gdy projekt
jest realizowany w powiecie miast Warszawy i Poznania
- 40% kosztów kwalifikowanych – w przypadku gdy projekt
jest realizowany w powiecie miast Kraków, Wrocław,
Gdynia, Gdańsk, Sopot
- 50% kosztów kwalifikowanych – w przypadku realizacji
projektu na pozostałym obszarze kraju
Przykładowe projekty:
• zakup nowych środków trwałych
• usługi prawnicze, ekspertyzy techniczne i finansowe, jeśli
są bezposrednio związane z realizacja przedsięwzięcia
objętego wsparciem
• zakup WNiP związanych z transferem technologii drogą
nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nie
opatentowanej wiedzy technicznej
20
3. Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka 2007-
2013 [1/4]
Cel główny PO IG – rozwój polskiej gospodarki w oparciu
o
innowacyjne przedsiębiorstwa.
Cele szczegółowe PO IG:
1. zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw
2. wzrost konkurencyjności polskiej nauki
3. zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym
4. zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej
gospodarki w rynku międzynarodowym
5. tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy.
21
3. Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka 2007-
2013 [2/4]
Budżet Programu – 9,7 mld euro
Wkład wspólnotowy UE – 8,3 mld euro z EFRR
Wkład krajowy – 1,4 mld euro
Priorytety PO IG:
Priorytet 1 – Badania i rozwój nowoczesnych technologii
Priorytet 2 – Infrastruktura sfery B+R
Priorytet 3 – Kapitał do innowacji - MŚP
Priorytet 4 – Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia -
MŚP
Priorytet 5 – Dyfuzja innowacji
Priorytet 6 – Polska gospodarka na rynku
międzynarodowym - MŚP
Priorytet 7 – Informatyzacja administracji na rzecz
przedsiębiorstw
22
3. Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka 2007-
2013 [3/4]
Wsparcie dla przedsiębiorców w PO IG:
Wsparcie dla projektów wysoko innowacyjnych o dużej
wartości
(inwestycje powyżej 2 mln euro)
Wsparcie dla inwestycji o dużym znaczeniu dla
gospodarki
(inwestycje powyżej 40 mln euro)
Wsparcie dla prac B+R zamawianych przez
przedsiębiorców
Dwuetapowe wsparcie dla inicjowania powstawania
nowych
przedsiębiorstw o wysokim potencjale innowacyjnym
Wsparcie dla powiązań kooperacyjnych przedsiębiorców.
Koszty kwalifikowane: zakup środków trwałych, WNiP,
szkolenia i doradztwo
związane z wdrożeniem projektu.
23
3. Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka 2007-
2013 [4/4]
Wartość projektu na inwestycje od 2 do 50 mln euro
Minimalna wartość wsparcia 600 tyś. euro
Maksymalna wartość wsparcia:
- duże przedsiębiorstwa
50%
- średnie przedsiębiorstwa
60%
- małe przedsiębiorstwa
70%
(wartość projektu do 35 mln euro).
Maksymalna wartość wsparcia na szkolenia:
- duże przedsiębiorstwa
35%
- małe i średnie przedsiębiorstwa
45%
(wartość projektu nie więcej niż 1 mln euro)
24
4. Program Operacyjny
Kapitał Ludzki 2007-2013 [1/3]
Cel główny PO KL – efektywny rozwój zasobów ludzkich,
wsparcie
zatrudnienia, edukacji, integracji społecznej, rozwój
potencjału adaptacyjnego
pracowników i przedsiębiorstw, budowa sprawnej i
skutecznej administracji
publicznej.
Wsparcie dla przedsiębiorstw w PO KL:
- szkolenia otwarte
- szkolenia zamknięte dla przedsiębiorstw (pracownicy i
kadra zarządzająca)
- szkolenia dla wsparcia procesów restrukturyzacji
- doradztwo dla przedsiębiorstw
- e-learning
25
4. Program Operacyjny
Kapitał Ludzki 2007-2013 [2/3]
Priorytety PO KL:
Priorytet I – Zatrudnienie i integracja społeczna
Priorytet II – Rozwój zasobów ludzkich i potencjału
adaptacyjnego firm MŚP
Priorytet III – Wysoka jakość systemu oświaty
Priorytet IV – Szkolnictwo wyższe i nauka
Priorytet V – Dobre rządzenie
Priorytet VI – Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia
ludności w
wieku produkcyjnym
Priorytet VII – Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Priorytet VIII – Regionalne kadry gospodarki MŚP
Priorytet IX – Rozwój wykształcenia i kompetencji w
regionach
Priorytet X – Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów
wiejskich
Priorytet XI – Pomoc techniczna
26
4. Program Operacyjny
Kapitał Ludzki 2007-2013 [3/3]
Budżet Programu – 11,5 mld euro
Wkład wspólnotowy UE – 9,7 mld euro z EFRR
Wkład krajowy – 1,8 mld euro
Koszty kwalifikowane: koszty osobowe, wynajem sal, koszty
wyżywienia,
koszty dojazdu, koszty sprzętu, materiały szkoleniowe.
Wsparcie dla projektów składanych przez przedsiębiorców
na:
1/ szkolenia dla pracowników i klientów:
- mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa
80% kosztów
- duże przedsiębiorstwa
60% kosztów
2/ działania promocyjne
do 80% kosztów
3/ tworzenie nowych miejsc pracy
do 100% kosztów.
27
5. Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko 2007-
2013 [1/2]
Cel główny – podniesienie atrakcyjności inwestycji Polski i jej
regionów
poprzez rozwój infrastruktury technicznej, przy równoczesnej
ochronie i
poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowania tożsamości
kulturowej i
rozwijania spójności terytorialnej.
Cele szczegółowe m.in.:
1.
Budowa infrastruktury zapewniającej, ze rozwój
gospodarczy Polski będzie dokonywał się przy
równoczesnym zachowaniu i poprawie stanu środowiska
naturalnego.
2.
Zwiększenie dostępności głównych ośrodków
gospodarczych w Polsce poprzez powiązanie ich siecią
autostrad i dróg ekspresowych
3.
Zapewnienie długookresowego bezpieczeństwa
energetycznego Polski poprzez dywersyfikację dostaw,
zmniejszenie energochłonności gospodarki.
28
5. Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko 2007-
2013 [2/2]
Budżet Programu – 36,4 mld euro
Wkład wspólnotowy UE – 27,9 mld euro z EFRR
Wkład krajowy – 8,5 mld euro
Program posiada 15 priorytetów, m.in.
Priorytet I – Gospodarka wodno - ściekowa
Priorytet IV – Przedsięwzięcia dostosowujące
przedsiębiorstwa do
wymogów ochrony środowiska - MŚP
Priorytet VI – Drogowa i lotnicza sieć TEN-T
Priorytet X – Bezpieczeństwo energetyczne, w tym
dywersyfikacja źródeł
energii
Priorytet XII – Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa
efektywności systemu
ochrony zdrowia.
29
6. Regionalny Program Operacyjny
dla województwa łódzkiego 2007-
2013
1.
Wielkość środków dla RPO dla woj. łodzkiego
- 1,28
mld euro
(wkład wspólnotowy – 1,0 mld euro; wkład krajowy
28 mln euro)
dodatkowy bonus – 140 mln euro (za niekorzystny
podział środków)
2.
Planowane inwestycje:
- budowa dróg wojewódzkich, wiaduktów, zakup sprzętu
ratownictwa
medycznego – 210 mln euro
- rozbudowa łódzkiego lotniska (nowy terminal i drogi
kołowania dla
samolotów) – 50,5 mln euro
- przebudowa dworca kolejowego Łódź – Fabryczna
(schowanie pod ziemię)
i rewitalizacja terenów EC-1 (centrum kulturalne) – 48 mln
euro
- budowa łódzkiego inkubatora naukowo-technologicznego –
17,5 mln euro
- uzbrojenie terenów Bełchatowsko-Kleszczowskiego Parku
Przemysłowo-
Technologicznego – 5,6 mln euro
30
7. Bariery dla rozwoju
przedsiębiorczości
2007-2013 [1/4]
1. Warunki prowadzenia
działalności
gospodarczej
- niska jakość prawa
- zbiurokratyzowane procedury zakładania i prowadzenia
działalności
gospodarczej, np. nie istniejące „jedno okienko”
2. Administracja:
- rosnąca niechęć do współpracy z biznesem
- dominacja procesów biurokratycznych – procedura a
efektywność
- tradycyjne metody zarządzania w administracji – brak
nastawienia na klienta
- niski poziom informatyzacji procesów administracyjnych –
usługi on-line nie funkcjonują
31
7. Bariery dla rozwoju
przedsiębiorczości
2007-2013 [2/4]
3. Rynek pracy i kapitał ludzki:
- produktywność pracy/pracownik – 60% średniej UE /
25%
- elastyczność rynku pracy warunkiem wzrostu
zatrudnienia
- niska mobilność przestrzenna
- strukturalne niedopasowanie kierunków kształcenia
do potrzeb rynku pracy
- wysokie pozapłacowe koszty pracy jako bariera
aktywizacji osób o najniższych kwalifikacjach i
przyczyna szarej strefy
4. Zamówienia publiczne:
- mały nacisk na jakość i innowacyjność zamawianych
produktów i usług
- zbiurokratyzowany proces przetargowy
- warunki przetargowe zamykające drogę dla MŚP –
wysokie progi finansowe
32
7. Bariery dla rozwoju
przedsiębiorczości
2007-2013 [3/4]
5. Nauka:
- malejące zainteresowanie karierą naukową
- mały prestiż nauk ścisłych
- podwójny drenaż mózgów: najlepsi wyjeżdżają za
granicę lub odchodzą do lepiej płatnych zajęć
- brak współpracy naukowców z przedsiębiorcami
- brak infrastruktury komercjalizacji nauki i techniki
- niska przedsiębiorczość kadry naukowej
- ostatnie miejsce w rankingach dotyczących patentów
33
7. Bariery dla rozwoju
przedsiębiorczości
2007-2013 [4/4]
6. Kapitał:
- 69% MŚP finansuje inwestycje ze środków własnych
- brak dostępu do kapitału podwyższonego ryzyka
przedsięwzięcia innowacyjne trudne do
sfinansowania z tradycyjnych źródeł (kredyt)
- dotacje unijne obciążone dużą biurokracją, nie
uwzględniają wyższego poziomu ryzyka
34
Zakończenie
Co fundusze unijne powinny dać polskiemu
biznesowi?
- Stworzyć przyjazny innowacyjny rynek
- Ułatwić dostęp do kapitału
- Umożliwić inwestowanie w innowacje
- Zinformatyzować i usprawnić biurokrację
- Wyrównać lukę infrastrukturalną
- Zmodernizować zasady udzielania pomocy
publicznej