Znane archetypy w literaturze okresu starożytności.
Czwartek, 20 Kwietnia Imieniny obchodzą: Czesław, Agnieszka, Amalia
Sciaga.pl > Prace
> Antyk i
Biblia >
Home | Reklama | Info
| Mail
Gdzie Cz@T ???
Gdzie jestSciaga.pl
?
Znane archetypy w
literaturze okresu starożytności.
kategoria: J.polski
zakres: Antyk i Biblia
dodano: 1999-08-18
Kultura, a zatem i
literatura czasów antycznych dała podwaliny pod dalszy rozwój
twórczości światowej, a szczególnie europejskiej. Najbardziej
doskonałym i wszechstronnym dziełem antycznym okazały się mity. To
tam utrwalone zostały pierwsze wzory ludzkich postaw i zachowań.
Nauka traktuje te wzory jako archetypy, czyli pradawne, niezmienne
wyobrażenia, które tkwią w świadomości zbiorowej każdej
społeczności. Utrwalone głęboko w psychice ludzkiej ujawniają się w
różnych dziedzinach wiedzy i działalności. Sam archetyp jest
niezmienny, nie podlega przemianom historycznym. Tak jak na
początku wspomniałem, mity ludów starożytnych stały się
najcenniejszym źródłem wiedzy o ludziach, ich zachowaniach i
wyobrażeniach. Mówiły o powstaniu i naturze bogów, świata,
człowieka, zbiorowości społecznych czy instytucji społecznych.
Głównymi bohaterami mitów są bogowie, demony i herosi, tj. ludzie
obdarzeni nadprzyrodzonymi właściwościami, półbogowie. To
przekonanie o boskim pochodzeniu świata, aczkolwiek często w różny
sposób pokazywany w późniejszych religiach, jest jednak trwałym i
niepowtarzalnym faktem. Nie ma zapewne na świecie religii, która
wykluczałaby pierwiastek boski. W każdej religii oprócz tego
pierwiastka boskiego, w zależności od wyobraźni jej twórców,
występują liczni święci, aniołowie, demony, diabły. Tak więc
archetyp jaki stworzyli Grecy odnoszący się do narodzin świata,
powtarzał się we wszystkich następnych zrodzonych religiach, czasach
i kulturach. Najbardziej jednak wyraźnym echem w świadomości i
kulturach następnych epok zaznaczyły się poszczególne postacie
mitologiczne niosące ze sobą pewne wartości i pojęcia. Najbardziej
znanym i wszechstronnym w całej kulturze europejskiej jest postać
Ikara, który do tej pory w naszej świadomości jest ucieleśnieniem
marzeń i tęsknoty człowieka do wielkich odkryć, do przekraczania
niemożliwych granic ,do oderwania się od rzeczywistości, a
jednocześnie los Ikara jest przestrogą dla tych, którzy podejmują
się karkołomnych czynów. Inną bardzo wymowną postacią jest
Prometeusz. To pierwszy buntownik w literaturze greckiej. Za swoje
występki przeciw Zeusowi został surowo ukarany. Jest symbolem buntu,
śmiałości i poświęcenia w obronie praw ludzkości. Od jego imienia na
określenie postawy buntu wobec Boga i niezgody na taki kształt
świata, w którym Stwórca zgadza się na istnienie cierpienia,
utworzono termin "prometeizm". Niedoścignionym wzorem miłości matki
do swojego dziecka jest Demeter. Jest archetypem matki kochającej,
pełnej bólu i cierpienia po stracie córki, Kory. Taka miłość
matczyna jest wpisana w ludzką naturę, i nie można wyobrazić sobie
innej matki, niż takiej, która poświęciłaby życie w obronie własnego
dziecka Postać Odyseusza, jednego z bohaterów, nie mitów,
ale "Iliady" Homera, jest "synonimem" wędrówki, zmagań z otaczającą
rzeczywistością i nieustannych doświadczeń, a kochająca Penelopa
jest już raczej niedoścignionym wzorem wiernej i stałej w swej
miłości żony. Motyw Ikara obok motywu Odyseusza jest chyba
najbardziej znanym motywem w literaturze światowej. Te dwie postacie
z odległej kultury antycznej są wiecznie żywe w świadomości i
kulturze nowożytnej. Również trwałe wartości do kultur i świadomości
ludzkich wniosła postać Antygony. Podobnie jak Prometeusz jest
symbolem buntu, lecz uznając wyższość praw moralnych, boskich, nad
państwowymi, ludzkimi, grzebie brata, za co zostaje żywcem
zamurowana i odbiera sobie życie. Mówiąc o archetypach, o
wzorach postępowania, nie sposób pominąć "Biblii". Najbardziej
przejmujący, dramatyczny, a jednocześnie budujący jest przykład
Hioba. Dramat Hioba jest osobisty: walczy on sam o swoją godność,
odpierając racje przyjaciół, którzy nakazują mu uznać własną winę i
przyjąć cierpienie jako karę za grzechy. Jest symbolem głębokiej
wiary w Boga i niezłomności. Mimo cierpień nie załamał się,
zachowując ufność wobec Stwórcy, został wynagrodzony. Wiele
archetypów mamy także w przypowieściach biblijnych. Są tu zawarte
postawy, uczucia oraz motywy postępowania człowieka. Bohater
przypowieści "O miłosiernym Samarytaninie" jest symbolem człowieka
miłosiernego i litościwego, pouczający, że bliźnim jest każdy
człowiek bez względu na narodowość, rasę czy stopień pokrewieństwa.
Przykładem miłości rodzicielskiej i umiejętności wybaczania, może
być przypowieść "O synu marnotrawnym której ojciec radośnie wita
wracającego do domu syna, który bezmyślnie stracił cały swój
majątek. Powrót jego traktuje jak zmartwychwstanie. W
przypowieści "O siewcy" mamy przykład człowieka (gleba), który w
różny sposób wchłania słowa mądrości (ziarno). Jest tu udzielenie
człowiekowi rady, aby starał się być chłonnym słuchaczem pożytecznej
nauki, słowa Bożego. Oddziaływanie kultury starożytnej
zaznaczyło się również w takich dziedzinach jak np.: architektura
czy sztuka. Prawie wszystko co powstaje w tej chwili bazuje na
kulturze greckiej. Do dziś w dziedzinie teorii literackiej
zachował się podział literatury na trzy rodzaje. Może współcześnie
gorzej jest z zachowaniem czystości gatunku, lecz nadal obowiązują
te trzy gatunki stworzone przez Arystotelesa. Współczesny człowiek
nie zastanawia się co miało wpływ na jego zachowania, lecz już
starożytni definiowali i tworzyli pewne typy zachowań ludzkich.
Autor: Nieznany
Ocena : 0.0
oceń
prace:
1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info
| Mail
Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka
Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved Sciaga.pl
2000
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Lektury 9 Najbardziej znane dzieła literatury polskiejStarożytna Literatura GreckaŁanowski Literatura starożytnej Grecji w zarysieJakie wartości literatury starożytnej imponują mi Któreliteratura starozytna2010 2011! Barok ?rok nurty w literaturze(dworski i ziemliteratura1 Test Starożytna Grecja gr1 licGatunki literackieWybrani przedstawiciele literatury współczesnejWpływ literatury antycznej na twórczość pisarzy epok póź~F4CSynkretyzm w literaturze romantycznejwięcej podobnych podstron