normy
kable i przewody
Polskie Normy w branży elektrycznej
estawienie norm zawiera wybrane Polskie Normy dotyczące powyższej tema- 3-10: Metody badania właściwości mechanicznych. Skręcanie i zwijanie. Commu-
Ztyki. Wyszczególnione normy PN zostały ustanowione na podstawie odpowied- nication cables. Specification for tests methods. Torsion and twisting.
nich uchwał Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Zestawienie Polskich Norm do- PN-EN 50290-1-2:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania. Część 1-2:
tyczących kabli i przewodów zostało wzbogacone o wybrane normy europejskie Definicje. Communication cables. Part 1-2: Definitions.
EN przewidziane do uznania za PN (opracowane na podstawie informacji zamiesz- PN-EN 60317-40:2002/prA2 Wymagania dla poszczególnych typów przewodów nawo-
czonych w czasopiśmie  Normalizacja ). Zakres Polskich Norm dotyczących tej jowych. Część 40: Przewody miedziane prostokątne gołe lub emaliowane w oplocie z włók-
tematyki jest ujęty w katalogowych grupach i podgrupach klasyfikacji ICS: na szklanego nasyconego lakierem, klasa 200. Specification for particular types of win-
ding wires. Part 33: Glass fibre braided resin or varnish impregnated, bare on enameled
kable  podgrupa ICS: 29.060.20, 33.120.10, 33.120.20, 47.020.60,
żð
przewody  grupy, podgrupy ICS: 29.060.10, 29.060.20, 29.020, 33.120.20, rectangular copper wire, temperature index 200. Wprowadza EN 60317-40:1994/prA2.
żð
43.060.50, 47.020.60. PN-EN 60317-42:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów
W zestawieniu zamieszczono również wykaz norm dotyczących tej tematyki, wyco- nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poli-
fanych i zastąpionych przez nowe Polskie Normy. Ponieważ normy podlegają ciągłej estroamidoimidowym, klasa 200.
aktualizacji zalecamy dodatkowe sprawdzenie możliwości zastosowania norm, aktu- PN-EN 60317-51:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów
alnych projektów Polskich Norm i norm europejskich zamieszczonych w tym wyda- nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poli-
niu. W przypadku uwag i niezgodności zachęcamy Państwa do zajrzenia na strony uretanowym, samolutujące.
internetowe Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl. Normy europejskie PN-EN 60966-2-1:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości. Część 2-1:
przewidziane do uznania za PN są dostępne na stronie www.pkn.pl/nkp/UEindex. Normy grupowe pod przewody współosiowe giętkie. Radio frequency and coaxial cable
asp. Uwagi do projektów norm europejskich przewidzianych do wprowadzenia jako assemblies. Part 2-1: Sectional specification for flexible coaxial cables assemblies.
Polskie Normy można zgłaszać do właściwych Zespołów Normalizacyjnych PKN (ze- PN-EN 60966-2-2:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości. Część
społów budownictwa, elektryki oraz zagadnień ogólnych i ochrony środowiska). 2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie. Radio fre-
quency and coaxial cable assemblies. Part 2-2: Blank detail specification for flexi-
Polskie Normy dotyczące kabli i przewodów ble coaxial cables assemblies.
PN-IEC 60092-359+A1:1996/A2:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część
PN-EN 50083-7:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewi- 359: Materiały powłokowe do elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych kabli
zyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemowe. okrętowych (zmiana A2).
PN-EN 50083-9:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych, PN-IEC 60092-351:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część 351: Materiały izo-
radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji głównych CATV/SMATV lacyjne do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowni-
i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni transportowych DVB/MPEG-2. czych do instalowania na statkach oraz ruchomych i stałych platformach morskich.
PN-EN 50117-2-2:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-2: Wymagania szczegó- PN-IEC 60331-31:2004 Badania kabli i przewodów elektrycznych poddanych dzia-
łowe dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyłączeniowe łaniu ognia. Ciągłość obwodu. Część 31: Metody badania i wymagania w przypad-
do układania na zewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 1000 ku zastosowania ognia i uderzenia mechanicznego. Kable i przewody na napięcie
MHz. Coaxial cables. Part 2-2: Sectional specification for cables used in cabled di- znamionowe do 0,6 / 1 kV.
stribution networks. Outdoor drop cables for systems operating at 5-1000 MHz. PN-HD 21.2 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
PN-EN 50117-2-3:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-3: Wymagania szczegóło- nieprzekraczające 450 / 750 V. Metody badania.
we dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable rozdzielcze i magi- PN-HD 21.3 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe nie-
stralne pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 1000 MHz. Coaxial cables. Part przekraczające 450 / 750 V. Część 3: Przewody bez powłoki do układania na stałe.
2-3: Sectional specification for cables used in cabled distribution networks. Distribution PN-HD 21.4 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
and trunk cables for systems operating at 5-1000 MHz. nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 4: Przewody o izolacji i powłoce polwinitowej
PN-EN 50117-2-4:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-4: Wymagania szczegóło- do układania na stałe.
we dotyczące kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyłączeniowe do PN-HD 21.5 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
układania wewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 3000 MHz. nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 5: Przewody do odbiorników ruchomych i prze-
Coaxial cables. Part 2-4: Sectional specification for cables used in cabled distribution nośnych (sznury).
networks. Indoor drop cables for systems operating at 5-3000 MHz. PN-HD 21.7 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
PN-EN 50117-2-5:2005 (U) Kable współosiowe. Część 2-5: Wymagania szczegó- nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 7: Przewody jednożyłowe bez powłoki, do po-
Å‚owe dotyczÄ…ce kabli stosowanych w sieciach rozdzielczych. Kable przyÅ‚Ä…czeniowe Å‚Ä…czeÅ„ wewnÄ™trznych o temperaturze żyÅ‚y 90°C.
do układania na zewnątrz budynków pracujące w zakresie częstotliwości od 5 do 3000 PN-HD 21.8 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
MHz. Coaxial cables. Part 2-5: Sectional specification for cables used in cabled di- nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 8: Przewody jednożyłowe bez powłoki prze-
stribution networks. Outoor drop cables for systems operating at 5-3000 MHz. znaczone do girland świetlnych.
PN-EN 50289-3-10:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania. Część PN-HD 21.9 S2:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
w w w. e l e k t r o . i n f o . p l n r 5 / 2 0 0 5
90
nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 9: Przewody jednożyłowe bez powłoki do in- przekraczające 450 / 750 V. Część 15: Przewody wielożyłowe o izolacji i powłoce
stalacji w niskich temperaturach. z ciepłoodpornej gumy silikonowej.
PN-HD 21.11 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe PN-HD 22.16 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-
nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 11: Przewody do opraw oświetleniowych. przekraczające 450 / 750 V. Część 16: Przewody wodoodporne z powłoką polichlo-
PN-HD 21.12 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe roprenową lub z równorzędnego elastomeru syntetycznego.
nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 12: Przewody ciepłoodporne do odbiorników PN-HD 516 S2:2003 / A1:2004 Wytyczne stosowania niskonapięciowych przewo-
ruchomych i przenośnych (sznury). dów zharmonizowanych (zmiana A1).
PN-HD 21.13 S1:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe PN-HD 516 S2:2003 / Ap:2004 Wytyczne stosowania niskonapięciowych przewo-
nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 13: Przewody z powłoką polwinitową olejo- dów zharmonizowanych.
odporną dwużyłowe lub o większej liczbie żył.
PN-HD 22.2 S3:2004 Przewody o izolacji usieciowanej na napięcie znamionowe normy europejskie EN dotyczące kabli i przewodów
nieprzekraczające 450 / 750 V. Część 2: Metoda badania. przewidziane do uznania za Polskie Normy
PN-HD 22.6 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie-
przekraczające 450 / 750 V. Część 6: Przewody spawalnicze. EN 50288-1:2003 Multi element metallic cables used in analogue and digital com-
PN-HD 22.7 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- munication and control. Part 1: Generic specification. Wielożyłowe przewody mie-
przekraczające 450 / 750 V. Część 7: Przewody o podwyższonej ciepłoodporności, dziane stosowane w komunikacji analogowej i cyfrowej. Część 1: Wymagania gru-
do poÅ‚Ä…czeÅ„ wewnÄ™trznych o temperaturze żyÅ‚y 110°C. powe. PN sprzeczna: PN-EN 50288-1:2002 (U).
PN-HD 22.8 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- EN 50288-2-1:2003 Multi element metallic cables used in analogue and digital com-
przekraczające 450 / 750 V. Część 8: Przewody z powłoką polichloroprenową lub munication and control. Part 2-1: Sectional specification for screened cables cha-
z równorzędnego syntetycznego elastomeru, przeważnie do girland. racterical up to 100 MHz. Horizontal and building backbone cables. Wielożyłowe
PN-HD 22.9 S2:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- przewody miedziane stosowane w komunikacji analogowej i cyfrowej. Część 2-1:
przekraczające 450 / 750 V. Część 9: Przewody jednożyłowe bez powłoki, do połą- Wymagania grupowe dotyczące przewodów ekranowanych do częstotliwości
czeÅ„ wewnÄ™trznych o temperaturze żyÅ‚y 90°C. 100 MHz. Przewody do poziomego i pionowego okablowania budynków. PN sprzecz-
PN-HD 22.10 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- na: PN-EN 50288-2-1:2002 (U).
przekraczające 450 / 750 V. Część 10: Przewody o izolacji z gumy EPR z powłoką EN 50289-1-13:2004 Communications cables. Specifications for test methods. Part
polwinitową, do odbiorników ruchomych i przenośnych. 1-13: Electrical test methods. Coupling attennation or screening attenattion of patch
PN-HD 22.11 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- cords (coaxial cable assemblies) pre-connectorised cables. Kable telekomunika-
przekraczające 450 / 750 V. Część 11: Sznury i przewody o izolacji z gumy EVA do cyjne. Metody badania. Część 1-13: Tłumienność sprzężeniowa lub skuteczność
odbiorników ruchomych i przenośnych. ekranowania układów paczkordy (kable współosiowe), kable konfekcjonowane.
PN-HD 22.12 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- EN 61196-4:2004 Coaxial communication cables. Part 4: Sectional specification
przekraczające 450 / 750 V. Część 12: Sznury i przewody ciepłoodporne o izolacji for radiating cables. Telekomunikacyjne kable współosiowe wielkiej częstotliwości.
z gumy EVA do odbiorników ruchomych i przenośnych. Część 4: Wymagania grupowe dotyczące kabli o polu promieniowym.
PN-HD 22.13 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nieprzekra- EN 61935-2:2003 Generic cabling systems. Specification for the testing communication
czające 450/750 V. Część 13: Przewody jedno- i wielożyłowe giętkie, o izolacji i powłoce cabling in accordance with EN 50173. Part 2: Patch cords and work area cords. Ogólne
z usieciowanego polimeru, o małej emisji dymu i gazów korozyjnych podczas palenia. przepisy dotyczące okablowania. Wymagania dotyczące sprawdzania symetrycznych ka-
PN-HD 22.15 S1:2004 Przewody o izolacji gumowej na napięcie znamionowe nie- bli telekomunikacyjnych zgodnych z ISO/IEC 11801. Część 2: Paczkordy i sznury.
zestawienie Polskich Norm wycofanych
(przez zastąpienie) z zakresu kabli i przewodów
Lp. Normy wycofane ZastÄ…pione przez
PN-EN 50083-7:2002 (U) Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów
PN-EN 50083-7:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych,
1. telewizyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemu.
radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 7: Parametry systemowe.
Cabled distribution systems for television and sound signals. Part 7: System performance.
PN-EN 50083-9:2002 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów
telewizyjnych, radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji
PN-EN 50083-9:2004 Sieci kablowe służące do rozprowadzania sygnałów telewizyjnych,
głównych CATV/SMATV i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni
2. radiofonicznych i usług interaktywnych. Część 9: Interfejsy stacji głównych CATV/SMATV
transportowych DVB/MPEG-2. Cable networks for television signals, sound signals
i podobnych urządzeń profesjonalnych dla strumieni transportowych DVB/MPEG-2.
and interactive services. Part 9: Interface for CATV/SMATV heandends and similar
professional equipment for DVB/MPEG-2 transport streams.
PN-EN 60317-42:2002 (U) Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów
PN-EN 60317-42:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów
nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem
3. nawojowych. Część 42: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem
poliestroamidoimidowym, klasa 200. Specification for particular types of winding
poliestroamidoimidowym, klasa 200.
wires. Part 42: Polyester-amide-imide enameled round copper winding wire, class 200.
PN-EN 60317-51:2002 (U) Wymagania dla poszczególnych typów przewodów PN-EN 60317-51:2004 Wymagania dotyczące poszczególnych typów przewodów
4. nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem nawojowych. Część 51: Przewody miedziane okrągłe, emaliowane lakierem poliuretanowym,
poliuretanowym, samolutujÄ…ce. samolutujÄ…ce.
PN-EN 60966-2-2:2002 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości.
Część 2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie. PN-EN 60966-2-2:2004 (U) Przewody współosiowe wielkiej częstotliwości.
5.
Radio frequency and coaxial cable assemblies. Część 2-2: Norma szczegółowa ramowa na przewody współosiowe giętkie.
Part 2-2: Blank detail specification for flexible coaxial cables assemblies.
n r 5 / 2 0 0 5 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l
91
normy
PN-IEC 60092-351:1999 Instalacje elektryczne na statkach. Materiały izolacyjne
PN-IEC 60092-351:2004 Instalacje elektryczne na statkach. Część 351: Materiały izolacyjne
do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowniczych.
6. do okrętowych kabli elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sterowniczych do
Electrical installations in ships. Insulating materials for shipboard power,
instalowania na statkach oraz ruchomych i stałych platformach morskich.
telecommunication and control data cables.
PN-E-90500-2-2001 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
PN-HD 21.2 S3:2004 Przewody o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe
7. nieprzekraczajÄ…ce 450/750 V. Metody badania. Polyvinyl chloride insulated cables of
nieprzekraczajÄ…ce 450/750 V. Metody badania.
rated voltages up to and including 450/750 V. Part 2: Test methods.
8. PN-E-90500-3:2001 PN-HD 21.3 S3:2004
9. PN-E-90500-4:2001 PN-HD 21.4 S2:2004
PN-E-90500-5:2001
10. PN-E-90500-5:2001/A2:2002 (U) PN-HD 21.5 S3:2004
PN-E-90500-5:2001/A2:2003
11. PN-E-90500-7:2001 PN-HD 21.7 S2:2004
12. PN-E-90500-8:2001 PN-HD 21.8 S2:2004
13. PN-E-90500-9:2001 PN-HD 21.9 S2:2004
PN-E-90500-11:2001
14. PN-E-90500-11:2001/A1:2002 (U) PN-HD 21.11 S1:2004
PN-E-90500-11:2001/A1:2003
PN-E-90500-12:2001
15. PN-E-90500-12:2001/A1:2002 (U) PN-HD 21.12 S1:2004
PN-E-90500-12:2001/A1:2003
PN-E-90500-13:2001
16. PN-E-90500-13:2001/A1:2002 (U) PN-HD 21.13 S1:2004
PN-E-90500-13:2001/A1:2003
17. PN-E-90550-2:2001 PN-HD 22.2 S3:2004
18. PN-E-90550-6:2001 PN-HD 22.6 S2:2004
19. PN-E-90550-7:2001 PN-HD 22.7 S2:2004
20. PN-E-90550-8:2001 PN-HD 22.8 S2:2004
21. PN-E-90550-9:2001 PN-HD 22.9 S2:2004
22. PN-E-90550-10:2001 PN-HD 22.10 S1:2004
23. PN-E-90550-11:2001 PN-HD 22.11 S1:2004
24. PN-E-90550-12:2001 PN-HD 22.12 S1:2004
25. PN-E-90550-13:2001 PN-HD 22.13 S1:2004
26. PN-E-90550-15:2001 PN-HD 22.15 S1:2004
27. PN-E-90550-16:2001 PN-HD 22.16 S1:2004
Jerzy Nowotczyński, Krystyna Nowotczyńska
poradnik inżyniera elektryka, tom 3
zespół autorów pod kierownictwem prof. dr. hab. inż. Władysława Wasiluka
a początku 2005 roku Wydawnictwo norm, przepisów prawnych oraz wymaga-
NNaukowo-Techniczne po raz kolejny nia Unii Europejskiej. Rozdziały poświę-
wydało trzeci tom  Poradnika inżyniera cone systemom elektroenergetycznym
elektryka . Najnowsze wydanie tej znanej oraz ochronie przeciwporażeniowej zosta-
i cenionej książki zostało zmienione i uak- ły napisane jeszcze raz przez nowych au-
tualnione. Przedstawiono w nim podsta- torów. W poradniku poruszono także te-
wowy materiał z zakresu wytwarzania, maty, z którymi czytelnicy poprzednich
przesyłu, rozdziału oraz użytkowania wydań nie mieli do czynienia. Autorzy za-
energii elektrycznej. Zespół autorów kie- jęli się bowiem problematyką
rowany przez prof. dr. hab. inż. Władysła- związaną z elektrowniami wia-
wa Wasiluka składał się z wybitnych fa- trowymi, systemami teleko-
chowców zatrudnionych w uczelniach munikacyjnymi w elektro-
technicznych i różnych zakładach położo- energetyce oraz instalacjami
148
nych na terenie całej Polski, przy publi- w inteligentnym budynku.
kacji pracowali między innymi mgr inż. Dzięk i przejrz ystemu ZA
z VAT sów związanych z budową urządzeń
Marian Germata, dr inż. Witold Jabłoń- układowi materiału z porad- elektroenergetycznych. To doskonałe
ski, dr inż. Antoni Wolski i dr inż. Ryszard nika mogą korzystać projektan- kompendium wiedzy technicznej, które
Kowalik. ci, wykonawcy oraz osoby zajmujące się z pewnością powinno znalez
ć się w bi-
W poradniku zawarto aktualną wiedzę eksploatacją urządzeń elektroenergetycz- bliotece każdego inżyniera i technika
techniczną z zakresu elektryki. Autorzy nych. Niewątpliwą jego zaletą jest to, że elektryka - bez względu na wyuczoną spe-
przy opracowywaniu materiału uwzględ- wypełnia lukę na rynku księgarskim, po- cjalność.
nili również postanowienia najnowszych wstałą w wyniku unieważnienia przepi- mgr inż. Julian Wiatr
w w w. e l e k t r o . i n f o . p l n r 5 / 2 0 0 5
92