1.Entamoeba histolytica
pełzak czerwonki
2.kał (na obecność cyst lub trofozoitów), treść pobrana z obwodowej części ropnia, zeskrobiny, materiał biopsyjny pobierany podczas wziernikowania esicy, popłuczyny oskrzelikowo-pęcherzykowe.
3.a) Świeży materiał natychmiast po pobraniu bada się w kropli 0,9% NaCl. Dodanie kropli płynu Lugola ułatwia znalezienie cyst. W stolcach płynnych wykrywa się trofozoity, w stolcach uformowanych cysty.
b) rozmazy trwałe barwione metodą trójchromową i hematoksyliną żelazistą.
c) metoda PCR
wykrycie swoistych koproantygenów,
d) testy serologiczne
w rozpoznawaniu pełzakowicy pozajelitowej oraz podczas aktywnej inwazji jelitowej: test hemaglutynacji pośredniej (IHA) i test immunoezymatyczny ELISA.
4.Pełzakowica, ameboza (amoebosis), (czerwonka pełzakowa).
5.Okres inkubacji 2-26 dni. Początek choroby może być nagły lub podstępny, przebieg ostry lub przewlekły. Często choroba jest bezobjawowa. Objawowa pełzakowica może mieć postać jelitową (dyzenteria lub zapalenie jelita grubego bez dyzenterii) lub postać pozajelitową, tj. watrobową, płucną i rzadziej innych narządów. Pełzakowica jelitowa: biegunki, dyzenteria, bóle i skurcze brzucha, wzdęcia, chudnięcie i zmęczenie. Stolce są normalne lub rozwolnione (kilka dziennie),w ostrej inwazji płynne z krwią i śluzem w zależności od zajęcia jelita grubego. Ostra postać (objawy do miesiąca): biegunki od łagodnych do piorunujących, bolesne bóle brzucha parcie na stolec, wzdęcia nudności, wymioty, temperatura 38-39 st. Ostra piorunująca pełzakowica jest postacią zagrażającą życiu obfite krwawienia, rozlane bóle brzucha, śluzowe stolce. Postać przewlekła (> miesiąca) długie przerwy z łagodnymi objawami z okresową reaktywacją ostrego stanu, objawy przewlekłego wrzodziejącego zapelenia jelita grubego.