KURS STRAŻAKÓW RATOWNIKÓW OSP
CZ
ŚĆ I
TEMAT 4: Drabiny pożarnicze
Autorzy: Robert Czarnecki
Maciej Gloger
ObowiÄ…zujÄ…ca od 2002 roku norma PN-EN 1147
 Drabiny przenośne dla straży pożarnej
wprowadza n/w podział drabin:
Drabina dostępna  drabina zaprojektowana do
uzyskania dojścia do wskazanego miejsca. Drabiny
takie nie są zalecane do ratowania osób przez
zniesienie w dół lub wniesienie do góry.
Drabina hakowa  drabina wyposażona w hak lub haki
służący (e) do zawieszania jej w czasie użycia.
Drabina ratownicza  drabina zaprojektowana do
ratowania przez zniesienie w dół lub wniesienie do
góry.
Podział drabin c.d.
Drabina słupkowa  drabina z zamocowanymi
zawiasowo szczeblami, pozwalającymi na złożenie
bocznic ze sobÄ….
Drabina nasadkowa  drabina składająca się z kilku
przęseł, które można łączyć ze sobą za
pośrednictwem specjalnych uchwytów, lecz długość jej
można zmieniać tylko przez dołączenie całego przęsła.
Drabina dachowa  drabina stosowana do wchodzenia
po zewnętrznej stronie dachu, z hakiem do
zaczepiania o krawędz
dachu.
Drabina jednoczęściowa  drabina składająca się tylko
z jednego przęsła.
Stosowane w kraju drabiny przenośne są wykonywane z:
drewna,
stopów aluminium.
Z drewna produkowane są następujące typy drabin:
słupkowe,
nasadkowe,
wysuwane,
jednoczęściowe,
dachowe.
Ze stopów aluminium produkowane są następujące typy
drabin:
nasadkowe,
wysuwane,
jednoczęściowe,
dachowe,
hakowe.
Wszystkie typy drabin klasyfikowane są według liczby osób,
które mogą przebywać jednocześnie i dozwolonego sposobu
użycia.
Typ drabiny Maksymalna liczba Dozwolony sposób
osób użycia
3 Ratowanie i dojście
Wysuwane
2 Ratowanie i dojście
1 Dojście
Hakowe 1 Dojście
Jednoczęściowe 3 Ratowanie i dojście
2 Ratowanie i dojście
1 Dojście
Dachowe 1 Dojście
Nasadkowe 3 Ratowanie i dojście
2 Ratowanie i dojście
1 Dojście
Słupkowe 1 Dojście
Oznaczenie drabiny jedno, dwuosobowej i trzyosobowej
Wśród drabin wysuwanych wyróżnia się
drabiny z:
nieobowiązkowymi drążkami podporowymi  o
maksymalnej długość po wysunięciu do 11,0 m,
obowiązkowymi drążkami podporowymi  o długość
drabiny po wysunięciu ponad 11,0 m.
Drążki podporowe mogą być wykonane z ciągłego,
jednolitego materiału lub mogą mieć budowę
teleskopową. Wszystkie zastosowane drążki podporowe
muszą posiadać zabezpieczenie antypoślizgowe
umieszczone na długości 2,0 m od podstawy.
Bez względu czy drabiny posiadają drążki
podporowe obowiÄ…zkowe czy nieobowiÄ…zkowe,
zabronione jest stosowanie drabin jako
wolnostojÄ…cych podczas prowadzenia akcji
ratowniczych.
NORMA PN-EN 1147 OKREÅšLA:
dopuszczalne masy dla różnych typów drabin oraz siłę
jakiej trzeba użyć do wysunięcia drabin wysuwanych:
25 kg dla wszystkich typów drabin sprawianych przez
jednÄ… osobÄ™,
15 kg dla drabin hakowych,
8 kg/mb długości drabiny dla wszystkich innych typów
drabin.
maksymalne siły potrzebne do wysunięcia przęsła
drabiny:
drabiny wysuwane liną powinny się wysuwać pod
wpływem działania obciążenia maksymalnie 50 kg,
drabiny wysuwane ręcznie podczas wchodzenia po
nich powinny się wysuwać pod wpływem działania
obciążenia maksymalnie 25 kg .
Podstawowe wymagania bhp podczas
sprawiania drabin.
Podczas sprawiania drabiny przestrzegać instrukcji
obsługi.
Drabina powinna być ustawiana przy ścianie pod
kÄ…tem 70Ä…50º do podÅ‚oża.
Wierzchołek drabiny powinien wystawać ponad
konstrukcjÄ™ podpieranego elementu przynajmniej dwa
szczeble.
Po sprawieniu drabiny upewnić się, ze stopy drabiny
stoją na stabilnym podłożu o takiej samej twardości.
Zabrania się sprawiania drabin w pobliżu
napowietrznych linii energetycznych.
Wchodząc po drabinie powinno się przestrzegać
zasady, zawsze chwytać za szczeble nie za bocznice
oraz gdy lewa ręka sięga po kolejny szczebel to
jednocześnie prawa stopa jest podnoszona na kolejny
szczebel i tak na zmianÄ™.
Wchodząc po drabinie z linią gaśniczą wąż powinien
być ułożony na szczeblach między nogami a
prądownica powinna być przewieszona przez bark i
zwisać na plecach. Nie wolno prądownicy wkładać za
pas strażacki.
Podczas akcji należy wchodzić na drabinę w
uzbrojeniu osobistym ze zwolnionym zatrzaśnikiem
zwróconym frontalnie do szczebli drabiny.
Stopy drabiny powinny być zabezpieczone przed
przesunięciem w czasie gdy na drabinie pracują osoby.
Linia wężowa podczas prowadzenia działań na drabinie
powinna być podczepiona przy pomocy podpinki
wężowej do szczebli drabiny.
Podpinkę powinna być zawsze pod łącznikiem a nie
wokół samego węża.
Dodatkowo za osobą, która operuje prądem wody
powinna stać druga podtrzymując linię wężową.
Prądownicę również należy zamocować podpinką linkową
do szczebla tak aby możliwe było swobodne podawanie
prądów wody.
Po zakończeniu gaszenia linie gaśniczą należy odwodnić a
następnie prądownicę przełożyć przez bark i zejść z
drabiny.
Można również opuścić prądownicę na dół wykonując
przechwyty wzdłuż węża do momentu zetknięcia prądownicy
z podłożem a następnie spuścić sam wąż.
Podczas wysunięcia drabiny powyżej 70% przy silnych
wiatrach należy stosować dwie linki zabezpieczające,
mocując je do wierzchołka drabiny i odciągając na boki
stabilizować położenie drabiny.
Typy drabin najczęściej stosowanych w
działaniach ratowniczych:
Drabina słupkowa
Drabina dostępna  jednoosobowa.
Drabina składa się z jednego
przęsła.
Bocznice drabiny wykonano z
drewna sosnowego.
Szczeble wykonane z drewna
bukowego w przekroju posiadajÄ…
kształt prostokąta.
Masa drabiny wynosi 9,77 kg.
Długość drabiny rozłożonej 2972
mm.
Długość transportowa 3230 mm.
Ilość szczebli  9 szt.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
wejścia przez okna do budynków parterowych na niskie
dachy,
budowania przejścia po kruchym lodzie.
Zabrania siÄ™:
prowadzenia ewakuacji (znoszenie rannych itp.),
prowadzenia działań ratowniczych.
Drabina ratownicza, wysuwana
trzyprzęsłowa trzyosobowa.
Drabina składa się z trzech przęseł.
Bocznice drabiny wykonane z
aluminiowych profili o przekroju
prostokÄ…tnym.
Szczeble w przekroju posiadają kształt
zbliżony do kwadratu.
Drążki podporowe wykonano z rur
aluminiowych. Drążki podporowe pokryto
wykładziną antypoślizgową na długości
2,10 m.
Ilość szczebli: po 17 w każdym przęśle.
Masa całkowita drabiny wynosi 82,20 kg.
Całkowita długość drabiny po wysunięciu
wynosi 13905 mm.
Długość transportowa 5528 mm.
Przęsło środkowe i górne drabiny jest
wysuwane przy pomocy liny.
Przeznaczenie:
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i wynoszenie
z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza wysuwana 
dwuosobowa 2´ð18 S
Drabina składa się z dwóch przęseł.
Bocznice drabiny wykonane z
aluminiowych profili o przekroju
prostokÄ…tnym.
Aluminiowe szczeble w przekroju
posiadają kształt zbliżony do kwadratu.
Ilość szczebli: symbol oznacza dwa
przęsła po 18 szczebli.
Masa całkowita drabiny wynosi 30,50 kg.
Długość transportowa 5223 mm
Całkowita długość drabiny po wysunięciu
wynosi 9420 mm.
Górne przęsło drabiny jest wysuwane
przy pomocy liny.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i
wynoszenie z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza, wysuwana,
dwuosobowa 3´ð14 S
Drabina składa się z trzech przęseł.
Bocznice drabiny wykonane z
aluminiowych profili o przekroju
prostokÄ…tnym. Szczeble w przekroju
posiadają kształt zbliżony do kwadratu.
Ilość szczebli: symbol 3´ð14 S oznacza
trzy przęsła po 14 szczebli.
Masa drabiny 47,0 kg.
Całkowita długość drabiny po wysunięciu
wynosi 9760 mm.
Długość transportowa 4175 mm.
Górne i środkowe przęsło drabiny jest
wysuwane przy pomocy liny.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i wynoszenie
z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza, wysuwana,
dwuosobowa D10 W
Drabina składa się z dwóch przęseł.
Bocznice drabiny wykonano drewna
sosnowego. Szczeble wykonano z drewna
bukowego w przekroju posiadają kształt
prostokÄ…ta.
Drążki podporowe wykonano ze
stalowych rur.
Ilość szczebli: 17 w każdym przęśle.
Masa całkowita drabiny wynosi 77-80 kg.
Całkowita długość drabiny po wysunięciu
wynosi 10050 mm.
Długość transportowa 5890 mm.
Górne przęsło drabiny jest wysuwane przy
pomocy liny.
Symbol D10W oznacza drabinÄ™ drewnianÄ…,
wysuwaną o maksymalnej długości 10 m.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i wynoszenie
z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza - dwuosobowa
S 18
Drabina składa się z jednego przęsła.
Bocznice drabiny wykonane z
aluminiowych profili o przekroju
prostokÄ…tnym. Szczeble w przekroju
posiadają kształt kwadratu.
Ilość szczebli: 18.
Długość drabiny wynosi 5013 mm.
Masa drabiny 13,1 kg.
Symbol S 18 oznacza jedno przęsło z 18
szczeblami.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i wynoszenie
z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza, nasadkowa,
dwuosobowa DN
Przęsła drabiny można łączyć maksy-
malnie w zestawy czteroprzęsłowe.
Bocznice drabiny wykonano z drewna
sosnowego. Siedem szczebli
wykonano z drewna bukowego
i jeden z blachy stalowej. Bocznice
i szczeble w przekroju posiadajÄ…
kształt prostokąta.
Ilość szczebli w jednym przęśle: 8.
Długość przęsła drabiny wynosi 2730
mm.
Długość drabiny czteroprzęsłowej
8490 mm.
Masa jednego przęsła drabiny 9,1 kg.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i
wynoszenie z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza, wysuwana,
trzyosobowa ZS 2100
Drabina składa się z dwóch przęseł.
Bocznice drabiny wykonane z
aluminiowych profili dwuteowych.
Szczeble w przekroju posiadają kształt
zbliżony do litery D.
Ilość szczebli:  po 20 sztuk w przęśle.
Masa drabiny 49 kg.
Długość całkowita po wysunięciu 10017
mm.
Długość transportowa  5711 mm.
Górne przęsło drabiny jest wysuwane przy
pomocy liny.
Symbol ZS 2100 jest symbolem
handlowym producenta.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie z góry i wynoszenie
z wykopów rannych itp.),
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Drabina ratownicza, nasadkowa, wysuwana
dwuosobowa DNW 3080.
Drabina składa się z trzech przęseł. Bocznice drabiny
wykonane z aluminiowych profili dwuteowych. Szczeble
w przekroju posiadają kształt zbliżony do litery D.
Drabinę można stosować:
a/ każde przęsło indywidualnie (rozmontowanie drabiny
dzięki połączeniu zatrzaskowym trwa do 60 sekund)
otrzymując trzy przęsła drabiny przystawnej o długości:
dolne przęsło 3391 mm, środkowe przęsło 3310 mm i
górne przęsło 3040 mm.
b/ jako drabinÄ™ wysuwanÄ….
Symbol DNW 3080 jest symbolem handlowym producenta.
Ilość szczebli:  dwa przęsła po 12 i jedno przęsło 11.
Masa drabiny wynosi 30,5 kg.
Całkowita długość drabiny trzyprzęsłowej wynosi 8010
mm.
Długość transportowa 3430 mm.
Przeznaczenie
Drabinę można używać do:
podawania prądów gaśniczych,
prowadzenia ewakuacji (znoszenie rannych itp.)
budowania przepraw poziomych przez rowy, dachy,
przejścia po kruchym lodzie itp.
Zasadnicze fazy sprawiania drabin z drążkami podporowymi
Transport drabiny na miejsce akcji
Podnoszenie drabiny do pozycji pionowej.
Pozycja przed oparciem drabiny o ścianę
Asekuracja pracujÄ…cych na drabinie.
Kontrola bieżąca drabin
Kontrolę bieżącą należy przeprowadzić po każdym
użyciu drabiny. Kontrola polega na oględzinach
wszystkich elementów konstrukcyjnych drabiny.
Stwierdzone usterki należy zapisać w protokole z
oględzin, wycofać drabinę z użytkowania i natychmiast
konsultować z uprawnionym serwisem, bo tylko
dostawca lub uprawniony serwis ma prawo podjąć
decyzję co do dalszego użytkowania, uszkodzonej
drabiny.
UWAGA !
Zabrania siÄ™ dokonywania samodzielnych napraw, czy
przeróbek w użytkowanych drabinach.
Kontrola okresowa drabin.
Kontrolę okresową użytkowanych drabin należy
przeprowadzać co 12 miesięcy, odnotowując kontrole w
karcie kontroli sprzętu.
Kontrola polega na oględzinach wszystkich elementów
konstrukcyjnych drabiny.
W przypadku stwierdzenia usterek postępować jak
omówiono wyżej.
Konserwacja i przechowywanie drabin
Po każdorazowym użyciu drabiny należy oczyścić ją
postępując zgodnie z instrukcją obsługi.
Do czyszczenia stosować tylko łagodne środki
czyszczące. Po umyciu i wysuszeniu należy
zabezpieczyć elementy narażone na korozję smarem lub
olejem maszynowym.
Elementy współpracujące ze sobą podczas wysuwania
górnych przęseł o ile producent nie zalecił innego
postępowania można przesmarować smarem lub olejem
maszynowym.
Konserwacja i przechowywanie drabin
W przypadku drabiny D10W należy przetrzeć
sproszkowanym grafitem rowki prowadnic górnego
przęsła. We wszystkich drabinach drewnianych należy
uzupełnić uszkodzoną powłokę lakierniczą aby zapobiec
deformacji elementów drabiny na skutek wilgoci.
Drabiny przechowywać w pozycji pionowej, w stanie
zsuniętym (drabiny wysuwane).
W przypadku przechowywania drabin w pozycji
poziomej drabina nie powinna leżeć bezpośrednio na
podłożu tylko powinna by podparta co najmniej w trzech
miejscach. Podparcie drabiny w trzech miejscach
dotyczy również drabiny przechowywanej w pozycji
wiszÄ…cej.
W przypadku drabin drewnianych należy unikać miejsc
nasłonecznionych oraz narażonych na działanie wilgoci.
Wykorzystano:
Dokumentacje techniczne dostawców drabin:  Daniel ,
Krause  Makros i  Protekta .
Norma PN-EN 1147  Drabiny przenośne dla straży
pożarnej .
PN-71/M-51207 Sprzęt pożarniczy. Drabina słupkowa.
PN-66/M-51204 Sprzęt pożarniczy. Drabina nasadkowa
DN.
PN-68/M-51206 Sprzęt pożarniczy. Drabina wysuwana
dwuprzęsłowa.
Gil Dariusz, Sprzęt ratowniczy, Szkoła Podoficerska
Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy,
Bydgoszcz 2004.
DZI
KUJ
ZA UWAG