Zadanie 1. Wska\
, które z poni\
szych sformułowań jest prawdą, a które fałszem.
1. W gospodarce, w której istnieje tylko wymiana barterowa, nie występuje powszechnie akceptowany
środek wymiany.
2. Wartość (siła nabywcza) pieniądza ustala się samoczynnie na rynku pod wpływem gry popytu i
poda\
y pieniądza.
3. Pieniądz ma wartość dlatego, \
e podlega wymianie na złoto.
4. Współcześnie większość walut w krajach o gospodarce rynkowej jest wymienialna na złoto.
5. Wzrost dochodu powoduje wzrost transakcyjnego popytu na pieniądz.
6. Neutralność pieniądza to sytuacja, gdy popyt na pieniądz jest równy jego poda\
y.
7. Płynność aktywów finansowych oznacza łatwość ich zamiany na inny rodzaj aktywów finansowych,
a w szczególności na pieniądz.
8. Wzrost rezerw dobrowolnych banków komercyjnych powoduje wzrost poda\
y pieniądza.
9. Przy zało\
eniu stałej wielkości bazy monetarnej wzrost oprocentowania depozytów bankowych
powoduje zwiększenie mo\
liwości kreacji pieniądza przez system bankowy.
10. Bank centralny mo\
e zmniejszyć poda\
pieniądza obni\
ając stopę rezerw obowiązkowych banków
komercyjnych.
11. Wypłacalność banku zale\
y przede wszystkim od wysokości utrzymywanych rezerw.
12. Wielkość spekulacyjnego popytu na pieniądz jest funkcją realnej stopy procentowej.
13. Im mniej ludzie są skłonni ponosić ryzyko, tym więcej zasobów będą trzymać w gotówce, a mniej w
postaci innych aktywów (akcji obligacji).
14. Gdy rezerwy banku komercyjnego są równe depozytom zgromadzonym w tym banku przez jego
klientów, bank nie mo\
e kreować pieniądza.
15. Banki komercyjne, podobnie jak bank centralny, pełnią funkcję  kredytodawcy ostatniej instancji .
16. Podstawowym narzędziem kontroli poda\
y pieniądza przez bank centralny są operacje otwartego
rynku.
17. Pojęcie poda\
y pieniądza jest pojęciem wę\
szym od pojęcia bazy monetarnej.
18. W większości krajów o gospodarce rynkowej państwo nie ma wpływu na wielkość poda\
y pieniądza.
19. Im wy\
sza jest stopa procentowa, tym ni\
sze są zasoby pieniądza gospodarstw domowych
gromadzone w związku z motywem spekulacyjnym.
20. Spadek stopy procentowej powoduje wzrost ceny obligacji.
21. Im wy\
szy jest koszt transakcji zamiany ró\
nych form aktywów na pieniądz, tym ni\
szy jest realny
popyt na pieniądz.
22. Je\
eli bank komercyjny podniesie stopę rezerw powy\
ej stopy rezerw obowiązkowych, to wartość
współczynnika kreacji depozytów zmniejszy się.
23. Wzrost stopy rezerw obowiązkowych zmniejsza potencjalne zyski banków komercyjnych.
24. Spadek stopy rezerw obowiązkowych wywołuje na ogół wzrost aktywności gospodarczej.
1
25. Im wy\
sza jest stopa rezerw obowiązkowych, tym wy\
sza jest cena kredytu.
26. Stopa redyskontowa to cena, po jakiej bank centralny skupuje weksle od banków komercyjnych.
27. Wzrost stopy redyskontowej jest jednym z elementów restrykcyjnej polityki pienię\
nej banku
centralnego.
28. Gdy mno\
nik pienię\
ny jest równy jedności, poda\
pieniądza jest równa bazie monetarnej.
29. Im wy\
sza jest stopa procentowa (cena kredytu), tym ni\
sza jest stopa rezerw dobrowolnych banków
komercyjnych.
30. Poda\
pieniądza mierzona agregatem M1 jest sumą gotówki w obiegu pozabankowym oraz
depozytów na \
ądanie i czeków podró\
nych
31. Agregat M2 jest równy agregatowi M1pomniejszonemu o depozyty terminowe.
32. Operacje otwartego rynku polegają na zapewnieniu bankom komercyjnym całkowitej swobody w
zakresie kreacji pieniądza.
33. Baza monetarna to wielkość zasobów, jakie bank komercyjny mo\
e przeznaczyć na udzielanie
kredytów.
34. Bank centralny ma monopol na emisję pieniądza gotówkowego.
2
Zadanie 2. Wska\
jedną właściwą odpowiedz
.
1. Pieniądz nie pełni bezpośrednio funkcji:
a) środka płatniczego,
b) czynnika produkcji,
c) środka wymiany,
d) środka przechowywania bogactwa.
2. Całkowity popyt na pieniądz w ujęciu nominalnym jest w danej gospodarce:
a) wprost proporcjonalny do nominalnego PKB i stopy procentowej,
b) wprost proporcjonalny do nominalnego PKB i odwrotnie proporcjonalny do stopy procentowej,
c) odwrotnie proporcjonalny do nominalnego PKB i wprost proporcjonalny do stopy procentowej,
d) odwrotnie proporcjonalny do nominalnego PKB i stopy procentowej.
3. Popyt spekulacyjny na pieniądz wynika głównie z funkcji pieniądza jako:
a) środka wymiany,
b) jednostki obrachunkowej,
c) środka przechowywania bogactwa,
d) środka odroczonych płatności.
4. Pojedynczy bank kreuje pieniądz:
a) gdy jego całkowite rezerwy są równe rezerwom obowiązkowym,
b) udzielając kredytu,
c) w większej ilości ni\
cały system bankowy,
d) przyjmując spłatę kredytu.
5. Transakcyjny popyt na pieniądz wynika z tego, \
e:
a) pieniądz jest najbezpieczniejszą lokatą kapitału,
b) pieniądz jest wykorzystywany do zakupu produktów i usług,
c) nie ma \
adnych kosztów alternatywnych związanych z utrzymywaniem pieniądza,
d) wszystkie odpowiedzi są dobre.
6. Wzrost skłonności ludzi do trzymania większej ilości pieniądza w formie gotówki i mniejszej w
formie depozytów spowoduje:
a) wzrost poda\
y pieniądza,
b) wzrost rezerw ponadobowiązkowych banków,
c) wzrost rezerw obowiązkowych banków,
d) spadek poda\
y pieniądza.
7. Bank centralny prowadzi politykę ekspansywną, jeśli:
a) obni\
a stopę rezerw obowiązkowych,
b) podnosi stopę redyskontową,
c) sprzedaje papiery wartościowe,
d) wszystkie odpowiedzi są dobre.
8. Załó\
my, \
e bank centralny ustala stopę rezerw obowiązkowych dla banków komercyjnych równą
100%. Oznacza to, \
e:
a) bank centralny całkowicie kontroluje poda\
pieniądza,
b) współczynnik kreacji depozytów jest równy zeru,
c) mno\
nik pienię\
ny jest ujemny,
d) \
adna odpowiedz
nie jest dobra.
3
9. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 20%; w banku komercyjnym zostaje zło\
ony depozyt
gotówkowy = 1000 zł, a więc bank będzie mógł udzielić kredytu maksymalnie w wysokości:
a) 200 zł,
b) 800 zł,
c) 1000 zł,
d) 2000 zł.
10. Aktualne rezerwy banku komercyjnego są równe 9000 zł, natomiast depozyty 30 000 zł; je\
eli
rezerwy obowiązkowe stanowią 20% depozytów, to rezerwy dobrowolne wynoszą:
a) 3000 zł,
b) 6000 zł,
c) 7500 zł,
d) 9000 zł.
11. Bank centralny mo\
e obni\
yć poda\
pieniądza przez:
a) sprzeda\
obligacji rządowych, obni\
enie stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy
redyskontowej,
b) skup obligacji rządowych, wzrost stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej,
c) skup obligacji rządowych, obni\
enie stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej,
d) sprzeda\
obligacji rządowych, wzrost stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej.
12. Bank komercyjny mo\
e dokonać kreacji pieniądza w wysokości równej:
a) rezerwom obowiązkowym,
b) rezerwom całkowitym,
c) ró\
nicy między depozytami a rezerwami obowiązkowymi,
d) przyjętym depozytom.
13. Je\
eli nominalna stopa procentowa r = 20%, a obligacja ma przynieść jej posiadaczowi roczny
dochód równy 10 zł, to cena obligacji wynosi:
a) 50 zł,
b) 100 zł,
c) 200 zł,
d) 500 zł.
14. Je\
eli wkłady w banku komercyjnym wynoszą 2000 zł, natomiast mno\
nik poda\
y pieniądza =5, to
kreacja depozytów w całym systemie bankowym jest równa:
a) 1000 zł,
b) 4000 zł,
c) 5000 zł,
d) 10 000 zł.
15. Je\
eli wkłady w banku komercyjnym wynoszą 500 000 zł, a stopa rezerw obowiązkowych systemu
bankowego wynosi 10%, to całkowita kreacja pieniądza przez system bankowy wynosi:
a) 50 000 zł,
b) 450 000 zł,
c) 4 500 000 zł,
d) 5 000 000 zł.
4
16. Z ilościową teorią pieniądza nie jest zgodne zało\
enie, według którego:
a) wielkość poda\
y pieniądza w danej gospodarce jest ustalona przez banki komercyjne,
b) w krótkim okresie ilość zawieranych transakcji jest stała,
c) w krótkim okresie szybkość obiegu pieniądza nie zmienia się,
d) w gospodarce występuje neutralność pieniądza.
17. Je\
eli w danym okresie zawarto 5000 transakcji, nominalna poda\
pieniądza M = 1000, a szybkość
obiegu pieniądza v = 7, to poziom cen wynosi:
a) P = 1,4
b) P = 3,5
c) P = 5
d) P = 6
18. Mno\
nik pienię\
ny wzrośnie, gdy:
a) bank centralny zakupi obligacje rządowe,
b) bank centralny sprzeda obligacje rządowe,
c) konsumenci będą utrzymywać mniej gotówki w stosunku do depozytów,
d) konsumenci będą utrzymywać więcej gotówki w stosunku do depozytów.
19. Przeniesienie 500 zł z rachunku a vista (na \
ądanie) na rachunek terminowy oznacza:
a) Wzrost M1 i M2,
b) spadek M1 i wzrost M2,
c) spadek M1 i brak wpływu na wielkość M2,
d) spadek M1 i M2.
20. Depozyty w banku komercyjnym wynoszą 100 000 zł, rezerwy całkowite 37 000 zł, natomiast stopa
rezerw obowiązkowych 25%. Wspomniany bank mo\
e zwiększyć akcję kredytową maksymalnie o
& & & ., a cały system bankowy o & & ..:
a) 12 000 zł, 48 000 zł,
b) 15 000 zł, 50000 zł,
c) 12000 zł, 67000 zł,
e) 17 000 zł, 6 7000 zł.
5
Zadanie 3.
Banki komercyjne utrzymują rezerwy gotówkowe w wysokości 10% stanu zgromadzonych wkładów.
Klienci banków utrzymują w gotówce zasoby pienię\
ne równe jednej drugiej ich wkładów w bankach.
Zasób pieniądza wielkiej mocy w gospodarce wynosi 15 mld.
a) Oblicz mno\
nik kreacji pieniądza
b) Ile wynosi poda\
pieniądza
Zadanie 4.
Aktualne rezerwy banku komercyjnego wynoszą 10 000, natomiast depozyty 30 000. Je\
eli rezerwy
obowiązkowe wynoszą 20% to o ile cały system bankowy mo\
e zwiększyć akcję kredytową?
Zadanie 5.
Na podstawie poni\
szych wybranych pozycji bilansu systemu bankowego danego kraju oblicz:
a) wielkość bazy monetarnej
b) wielkość agregatu M1
c) wielkość agregatu M3
L.p. Nazwa pozycji bilansu systemu bankowego mld j.p.
1. Gotówkowe rezerwy obowiązkowe banków komercyjnych na rachunkach w banku centralnym 2,5
2. Depozyty na \
ądanie krajowych podmiotów niebankowych w bankach komercyjnych 10
3. Zasoby gotówki w kasach banków komercyjnych i nadwy\
ki na rachunkach w banku centralnym 0,5
4. Gotówka w obiegu poza kasami banków komercyjnych 10
5. Depozyty terminowe krajowych podmiotów niebankowych w bankach komercyjnych 13
6. Depozyty oszczędnościowe gospodarstw domowych w bankach komercyjnych 2
Zadanie 6.
Załó\
my, \
e w danej gospodarce działa 30 banków komercyjnych. Do banku pierwszego wpłacono
gotówkę w wysokości 2000 j.p. jako wkład na \
ądanie. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 10%, a
środki pienię\
ne z udzielonych kredytów są lokowane w kolejnych bankach.
a) Uzupełnij podaną tabelę, ukazującą mno\
nikową kreację depozytów w systemie bankowym.
b) Ile pieniądza wykreuje cały system bankowy?
Banki Depozyty (j.p.) Kredyty (j.p.) Rezerwy obowiązkowe (j.p.)
Bank pierwszy 2000
Bank drugi
Bank trzeci
Bank czwarty
Bank piąty
6