INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Biuletyn Rachunkowości 13/2009 z 01.07.2009, str. 18
2. Korekta w zwiÄ…zku z przekroczeniem rocznej podstawy wymiaru
składek ZUS
PROBLEM
Pracownik naliczający wynagrodzenia popełnił błąd, sporządzając listę płac  nie uwzględnił przekroczenia
rocznej podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Błąd został szybko
wychwycony, jednak zapisy w księgach ju\
wprowadzono w niewłaściwych wartościach. Jak
zaewidencjonować w księgach korektę związaną z błędnie naliczoną listą płac? Kiedy wypłacone wyrównanie
nale\
y opodatkować?
RADA
Korektę zapisów księgowych można przeprowadzić na dwa sposoby: wystornować w całości wprowadzony wcześniej zapis i
ująć w księgach wartości prawidłowe lub dokonać korekty poprzez wyksięgowanie różnicy. Należne wyrównanie trzeba
opodatkować w miesiącu dokonania zwrotu. Jeśli spółka odprowadziła już do ZUS nienależne składki, to niezwłocznie musi
skorygować raport RCA i deklarację DRA.
UZASADNIENIE
Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być
wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w
gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W 2009 r. wynosi ona 95 790 zł.
Po przekroczeniu przez ubezpieczonego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek pracodawca (płatnik) jest zobowiązany do
zaprzestania obliczania oraz potrącania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika. Efektem tego jest
zwiększenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Jeśli spółka odprowadziła już do ZUS nienależne składki, to niezwłocznie musi skorygować raport RCA oraz deklarację DRA.
Za datę stwierdzenia nienależnie opłaconych składek uważa się datę otrzymania przez ZUS imiennego raportu miesięcznego
korygującego i deklaracji rozliczeniowej korygującej. Korekty deklaracji należy dokonać za miesiąc, w którym błędnie
naliczono składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Nienależnie opłacone składki (nadpłata) mogą być rozliczone w następujący sposób:
podlegać zaliczeniu na poczet zaległych wpłat,
podlegać zaliczeniu na poczet bieżących wpłat,
podlegać zaliczeniu na poczet przyszłych składek,
podlegać zwrotowi.
Nienależnie pobrane składki należy bezzwłocznie zwrócić pracownikowi. Zwrot nadpłaconych składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przekroczenia rocznej podstawy ich wymiaru stanowi przychód
pracownika ze stosunku pracy w miesiącu, w którym ten zwrot zostanie dokonany. W miesiącu dokonania
zwrotu należy więc nadpłatę składek na ubezpieczenia społeczne doliczyć pracownikowi do wynagrodzenia brutto i
opodatkować.
UWAGA
Zwrotu nienależnie opłaconych składek nie można dochodzić, jeżeli od daty ich opłacenia upłynęło 10
lat.
Przykład
1 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Spółka X zatrudnia pracownika  pana Jana Kowalskiego. Jego miesięczne wynagrodzenie wynosi 18 000 zł.
Jest ono płatne do 28 dnia każdego miesiąca z dołu. W kwietniu Jan Kowalski otrzymał premię kwartalną w
wysokości 26 000 zł. Na skutek pomyłki pracownika naliczającego płace panu Kowalskiemu zostały potrącone
składki na ubezpieczenia społeczne mimo przekroczenia rocznej kwoty ograniczenia podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Pracownik zauważył błąd, więc przeprowadzono w księgach
odpowiednie zapisy korygujące. W przykładzie przyjęto, że właściwa dla jednostki stopa procentowa składki
wypadkowej wynosi 1,47%.
Tabela 1. Podsumowanie wynagrodzeń wypłaconych pracownikowi w okresie styczeń kwiecień 2009 r.
Kwota, od której nie należało obliczać składki na ubezpieczenia społeczne, wynosiła: 98 000 zł  95 790 zł =
2210 zł
Wariant I
Pracownik działu płac ponownie naliczył wynagrodzenie za kwiecień. Należne pracownikowi wyrównanie w
wysokości 200,45 zł wypłacono z kasy spółki 30 kwietnia 2009 r. Korektę w księgach przeprowadzono poprzez
wystornowanie błędnych zapisów i zaksięgowanie prawidłowych wartości. Spółka nie wpłaciła jeszcze do ZUS
należnych składek oraz nie wysłała deklaracji rozliczeniowych.
Tabela 2. Prawidłowe naliczenie wynagrodzenia za kwiecień i wykazanie różnic
2 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Ewidencja księgowa
1. Wynagrodzenie brutto  kwiecień 2009 r.:
Wn  Koszty wynagrodzeń 44 000,00
Ma  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 44 000,00
2. Składki na ubezpieczenie społeczne w części pokrytej przez pracownika  kwiecień 2009 r.:
3 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 6 032,40
Ma  Rozrachunki z ZUS 6 032,40
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
3. Składki na ubezpieczenie zdrowotne  kwiecień 2009 r.:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 3 417,08
Ma  Rozrachunki z ZUS 3 417,08
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne
4. Zaliczka na podatek dochodowy  kwiecień 2009 r.:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 3 825,00
Ma  Rozrachunki z US 3 825,00
5. Składki na ubezpieczenie w części pokrytej przez pracodawcę  kwiecień 2009 r.:
a) społeczne
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 6 921,20
Ma  Rozrachunki z ZUS 6 921,20
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
b) Fundusz Pracy i FGŚP  kwiecień 2009 r.
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 1 122,00
Ma  Rozrachunki z ZUS 1 122,00
 w analityce  Składki na Fundusz Pracy i FGŚP
6. Wypłata wynagrodzenia  28 kwietnia 2009 r.:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 30 725,52
Ma  Rachunek bankowy 30 725,52
7. Księgowania korygujące zapisy związane z listą płac za kwiecień 2009 r.:
a) składki na ubezpieczenie społeczne w części pokrytej przez pracownika
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń  6 032,40
Ma  Rozrachunki z ZUS  6 032,40
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 5 783,55
Ma  Rozrachunki z ZUS 5 783,55
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
b) składki na ubezpieczenie zdrowotne
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń  3 417,08
Ma  Rozrachunki z ZUS  3 417,08
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 3 439,48
Ma  Rozrachunki z ZUS 3 439,48
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne
c) zaliczka na podatek dochodowy
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń  3 825,00
4 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Ma  Rozrachunki z US  3 825,00
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 3 851,00
Ma  Rozrachunki z US 3 851,00
d) składki na ubezpieczenie w części pokrytej przez pracodawcę
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń  6 921,20
Ma  Rozrachunki z ZUS  6 921,20
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 6 606,05
Ma  Rozrachunki z ZUS 6 606,05
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
8. Wypłata z kasy należnego pracownikowi wyrównania:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 200,45
Ma  Kasa 200,45
Tabela 3. Lista płac za maj 2009 r.
5 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
9. Wynagrodzenie brutto  maj 2009 r.:
Wn  Koszty wynagrodzeń 18 000,00
Ma  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 18 000,00
10. Składki na ubezpieczenie społeczne w części pokrytej przez pracownika:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 441,00
Ma  Rozrachunki z ZUS 441,00
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
11. Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 1 580,31
Ma  Rozrachunki z ZUS 1 580,31
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne
12. Zaliczka na podatek dochodowy:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 4 176,00
Ma  Rozrachunki z US 4 176,00
13. Składki na ubezpieczenie w części pokrytej przez pracodawcę  maj 2009 r.:
a) społeczne
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 264,60
Ma  Rozrachunki z ZUS 264,60
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
b) Fundusz Pracy i FGÅšP  maj 2009 r.
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 459,00
6 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Ma  Rozrachunki z ZUS 459,00
 w analityce  Składki na Fundusz Pracy i FGŚP
14. Wypłata wynagrodzenia za maj:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 11 802,69
Ma  Rachunek bankowy 11 802,69
Wariant II
Należne pracownikowi wyrównanie za kwiecień wypłacono wraz z wynagrodzeniem za maj. Spółka uregulowała
zobowiązanie do ZUS w zawyżonej wartości. W związku z tym wystąpiono z prośbą o zaliczenie nadpłat na
poczet przyszłych zobowiązań spółki. Korektę w księgach przeprowadzono poprzez wyksięgowanie różnicy.
Tabela 4. Zestawienie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za kwiecień 2009 r.
Tabela 5. Lista płac za maj 2009 r. uwzględniająca zwrot pracownikowi niesłusznie potrąconej kwoty
7 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
Ewidencja księgowa listy płac za kwiecień przebiega jak w pkt 1 5 w wariancie I.
1. Korekta składek ZUS za kwiecień 2009 r.  w części finansowanej przez pracownika:
Wn  Rozrachunki z ZUS
 w analityce  Rozliczenie nadpłat 564,00
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne 22,40
Ma  Rozrachunki z ZUS
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne 564,00
 w analityce  Rozliczenie nadpłat 22,40
2. Korekta składek na ubezpieczenie społeczne za kwiecień 2009 r.  w części pokrytej przez pracodawcę:
Wn  Rozrachunki z ZUS 315,15
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
Ma  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 315,15
3. Wynagrodzenie brutto za maj 2009 r.:
Wn  Koszty wynagrodzeń 18 000,00
Wn  Rozrachunki z ZUS 248,85
8 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
Ma  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 18 248,85
4. Składki na ubezpieczenie chorobowe w części pokrytej przez pracownika:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 441,00
Ma  Rozrachunki z ZUS 441,00
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
5. Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 1 602,71
Ma  Rozrachunki z ZUS 1 602,71
 w analityce  Składki na ubezpieczenia zdrowotne
6. Zaliczka na podatek dochodowy:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 4 237,00
Ma  Rozrachunki z US 4 237,00
7. Składki na ubezpieczenie w części pokrytej przez pracodawcę:
a) społeczne
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 264,60
Ma  Rozrachunki z ZUS 264,60
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne
b) Fundusz Pracy i FGÅšP
Wn  Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń 459,00
Ma  Rozrachunki z ZUS 459,00
 w analityce  Składki na Fundusz Pracy i FGŚP
8. Wypłata wynagrodzenia:
Wn  Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 11 968,14
Ma  Rachunek bankowy
9. Przeksięgowanie nadpłaty na poczet zobowiązań  przeksięgowanie to będzie możliwe po uzyskaniu pisemnej
zgody ZUS na skompensowanie nadpłaty z zobowiązaniem wobec ZUS:
Wn  Rozrachunki z ZUS
 w analityce  Składki na ubezpieczenia społeczne 541,60
Ma  Rozrachunki z ZUS
 w analityce  Rozliczenie nadpłat 541,60
9 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
art. 24 ust. 6a 8e oraz ust. 9 ustawy z 13 paz
dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych 
j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 67, poz. 411
obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 grudnia 2008 r. w sprawie kwoty ograniczenia
rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2009 oraz przyjętej do
jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia  M.P. Nr 97, poz. 850
ż 6 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych
zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe  Dz.U. Nr 161, poz.
1106; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2434
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 16 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w
sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków  Dz.U. Nr 43, poz.
350
art. 15 ust. 4g 4h, art. 16 ust. 1 pkt 57 i 57a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od
osób prawnych  j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666
art. 22, art. 23 ust. 1 pkt 55 i 55a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
 j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666
Lidia Michalska
księgowa z licencją MF
1
Ustalenie kwoty pdof do odprowadzenia do US w kwietniu: 44 000,00 zł  6032,40 zł = 37 967,60 zł; 37 967,60 zł  111,25
zł = 37 856,35 zł; 37 856,00 zł x 18% = 6814,08 zł; 6814,08 zł  46,33 zł = 6767,75 zł; 6767,75 zł  2942,49 zł = 3825,26 zł;
po zaokrągleniu 3825 zł.
2
Ustalenie kwoty pdof do odprowadzenia do US w kwietniu po korekcie listy płac:
44 000,00 zł  5783,55 zł = 38 216,45 zł; 38 216,45 zł  111,25 zł = 38 105,20 zł; 38 105,00 zł x 18% = 6858,90 zł; 6858,90
10 of 11 2013-06-12 19:56
INFORLEX.PL Księgowość http://ksiegowosc3.inforlex.pl/szukaj/wyniki/drukuj,po,I83.2009.013.0...
zł  46,33 zł = 6812,57 zł; 6812,57 zł  2961,77 zł = 3850,80 zł; po zaokrągleniu 3851 zł.
3
Ustalenie kwoty pdof do odprowadzenia do US w maju:
18 000,00 zł  441,00 zł = 17 559,00 zł; 17 559,00 zł  111,25 zł = 17 447,75 zł; 17 448,00 zł x 32% = 5583,36 zł; 5583,36 zł
 46,33 zł = 5537,03 zł; 5537,03 zł  1360,82 zł = 4176,21 zł, po zaokrągleniu 4176 zł.
4
Ustalenie kwoty pdof do odprowadzenia do US w maju:
18 248,85 zł  441,00 zł = 17 807,85 zł; 17 807,85 zł  111,25 zł = 17 696,60 zł; 17 697,00 zł x 32% = 5663,04 zł; 5663,04 zł
 46,33 zł = 5616,71 zł; 5616,71 zł  1380,11 zł = 4236,60 zł, po zaokrągleniu 4237 zł.
5
W deklaracji ZUS za maj ubezpieczenie zdrowotne należy wykazać w kwocie 1580,31 zł [(18 000 zł  441 zł) x 9%].
Pozostała kwota w wysokości 22,40 zł zostanie wykazana w deklaracji korygującej za kwiecień.
y
ródło: INFORLEX.PL Księgowość publikacja z serii INFORLEX
Copyright © 2013 INFOR PL S.A. Wszelkie prawa zastrzeżone.
11 of 11 2013-06-12 19:56