Cywilizacja zydowska - Feliks Konieczny (czesc 10)
Feliks Koneczny
Cywilizacja zydowska
ciag dalszy
TOM II
NABYTKI GOLUSA WSRÓD CHRZESCIJAN
XI. RASA
Jakzez silna musi byc wiez cywilizacji zydowskiej, skoro odrebnosc jej utrzymala sie mimo otoczenia przez zywioly obce i w najrozmaitszych warunkach! Powszechnie przypisuje sie to rasie, ale to przesad; sama rasa bowiem nigdy nie stanowi o cywilizacji: moze tylko ulatwiac przetrwanie cywilizacji zrodzonej skad inad. Blednym jest popularne mniemanie o odwiecznej czystosci rasy zydowskiej.
Przede wszystkim ras "czystych" nie ma; powiedziano slusznie, ze juz troglodyci byli mieszancami746. Krzyzowanie nie zawsze jednak bywa tak wydatne, izby wplywalo na wytwarzanie lub przetwarzanie rasy, która jest po prostu somatologiczna odmiana gatunku. Krzyzowanie moze tez byc w pewnym okresie nader silne, w drugim zas wielce nikle, pozbawione znaczenia; moze byc raz fala potezna; innym razem przyslowiowa kropla w morzu. Jezeli ograniczone jest przez kilka pokolen do tych samych jednakich czynników etnicznych i dokonuje sie stale w tym samym mniej wiecej stosunku, wytworzy sie po pieciu (mniej wiecej) pokoleniach nowa rasa; a jesli potem dalsze mieszanie zostanie wstrzymane i nie
nastepuje juz przybieranie czynników nowych, rasa taka moze sie utrwalic, a przekazujac nastepnym pokoleniom uprzednio wytworzona mieszanine, lecz nowej juz nie dopuszczajac, staje sie rasa wzglednie "czysta".
Taka wlasnie sa Zydzi. Palestyne zamieszkiwal juz okolo r. 5.000 czlowiek rasy niewiadomej; dopiero w polowie trzeciego tysiaclecia osiedlaja sie tam Semici, mianowicie Karmanici i Amoryci biblijni. Ludnosc ta "mówila jezykiem kananejskim, zwanym pózniej hebrajskim. "Tamtych" pierwotnych mieszkanców Palestyny nazwala Biblia Horytami; resztki ich jeszcze zyja w epoce Mojzesza. Potem w polowie wieku XV zjawiaja sie tzw. Habiri tekstów babilonskich, a Ibrim tekstów biblijnych, sa to protoplasci Izraelitów. Sa zas Izraelici jednym z ludów hebrajskich miedzy Jordanem a Eufratem. Praojcami ich sa Hebrowie (Habir) z okolic miasta Ur w poludniowej Mezopotamii. Najstarsze wzmianki
o nich pochodza z czasu pomiedzy r. 2750 a 2600 przed Chr.
Bywali procarzami w wojsku babilonskim, nastepnie w panstwie Hetytów. Pózniej, w polowie drugiego tysiaclecia podbili Palestyne. Juz Tacyt i Plinius wiedzieli, ze to w Palestynie tylko przybysze. Nie osiedli tez tam na stale, lecz wywedrowali do Egiptu. Zródla egipskie wspominaja o ludzie Hebirów w XIII i w XII wieku przed Chrystusem, którzy byli lucznikami, tudziez pracowali przy robotach kamiennych, przy budowie miast, pozostajac na utrzymaniu faraona. Wracajac po tylu wiekach, spedzonych w sluzbie róznych panstw, nie byli juz Hebreowie czysci rasowo, teraz zas w Palestynie odbywalo sie dalsze krzyzowanie. Przede wszystkim laczyli sie w jedna spolecznosc z pokrewnymi Izraelitami747. W
wedrówkach owych po czesci Azji centralnej, po Syrii, Kanaanie, wreszcie Egipcie, ilez nastreczalo sie krzyzowania z ludnoscia nizszego Pamiru z jednej i z Armenii z drugiej strony, oraz z turanskimi plemionami Mezopotamii, które same juz byly skrzyzowane z Kuszytami.
W Egipcie za dynastii Hyksonów, pochodzenia semickiego, nastaly dla nich warunki, sprzyjajace wielce skrzyzowaniu, kiedy sam dwór faraonów otoczony byl "Kanaanejczykami"748. Ani tez w Starym Testamencie nie miesci sie bynajmniej teza o czystosci rasy. Sluchajmy slów znawców z dziedziny biblistyki: "Nieprawda jest, jakoby Biblia twierdzila, ze caly naród Izraelski, to synowie krwi Abrahama, Izaaka i Jakuba. Istotnie oni sa ojcami narodu, ale z opowiadania biblijnego wynika, ze zanim Izrael stal sie narodem, wchlonal w siebie caly szereg innych szczepów. Juz kiedy Abraham przybyl do Palestyny, nie przybywa sam ze Sara, ale na czele licznego plemienia. Jezeli potrafil potedze
Hodorlahomora przeciwstawic 318 swoich slug, zdolnych do boju, toc widzimy, ze Abraham jest raczej naczelnikiem, szejkiem calego klanu.
Mówi Pismo sw. wyraznie, ze Haran zabral ze soba dusze, które tam zdobyl: animas, quos fecit. Izaak i Jakub mieli zony spoza Izraela. W koczowaniu po pustyni arabskiej towarzyszy rodowitym Izraelitom "gmin pospolity niezliczony", niekoniecznie czystej krwi. Wzmagala sie mieszanka etniczna nastepnie przez stosunki z ludnoscia Chanaanu. Wszakzez prababka Dawida byla Moabitka. Totez z dalszych dziejów izraelskich, stosownie do relacji Pisma sw. okazuje sie, ze z biegiem czasu przylaczaja sie i wchodza w sklad szczepów Izraelskich rózne plemiona semickie, jak szczepy Kenizytów, Kenitów, Rehabitów itd. Zreszta prawo Deuteronomium, zakazujace zupelnie Amonitów i Moabitów
przypuszczac do gminy izraelskiej, daje tym samym poznac, ze inne ludy wolno bylo przyjmowac do niej. Istotnie Deut XXIII, 7 nie stosuje tego zakazu do Edomitów, a Egipcjan mozna tylo w trzeciej generacji juz zupelnie przypuscic do gminy749.
Istotnie Biblia nie stwierdza bynajmniej czystosci rasy w Izraelu. Niemniej przeto widocznym jest, ze Mojzesz i Aaron starali sie czystosc te utrzymac, starania te spelzly atoli na niczym. Pentateuch jest pod tym wzgledem pedantyczny, bo nie dopuszcza zadnej mieszaniny w ogóle. Powiedziano: "Szaty z róznych rzeczy utkanej, jako z welny i ze lnu, nie oblucz na sie". "Nie posiewaj winnicy róznym nasieniem". "Nie wolno orac pospolu wolem i oslem"750. Nie braklo zakazów mieszania sie z obcymi. Ponowil je Josue751. Obok tego jednak wolno zadawac sie z "dziewkami", które byly obcego pochodzenia i wolno branke wojenna pojac za zone (do czego przepisano
osobny ceremonial)752. Za sedziów przyznano niektórym ludom obcym ius connubi753.
Zmysl rasowy budzi sie czesto. Znac go i w tym, ze wyrózniaja te plemiona, juz dla nich wprawdzie obce, lecz które pochodza równiez od Abrahama, np. synów Ezawowych lub Lotowych754. Pomimo wszystko atoli wytwarzaja sami coraz wieksza mieszanine. Mieszanina ta, z trzonem hebrajsko-izraelskim, miesza sie dalej z pierwotnymi mieszkancami Palestyny. Ci zas ze swej strony stanowili nie mniejsza mieszanine "aryjsko - semicko - hetejska"755. Jesli przyjac z Weissenbergiem, ze autochtonowie palestynscy byli dlugoglowcami, w takim razie wypada uznac za pierwotna ludnosc tej krainy Fallabów i Samarytan. Zydzi byli zas juz zmieszani miedzy innymi takze z krótkoglowcami Hetytami, z
blondynami Amorytami itd. Co za róznica panuje dzis pomiedzy Zydami Damaszku, a z Aleppo! Nad Jordanem zas i stamtad ku Morzu Sródziemnemu mieszkaja dzis potomkowie mieszaniny starozytnych Zydów i Fenicjan756.
Jeszcze przed upadkiem panstwa zydowskiego skladala sie ludnosc zydowska w Palestynie z czterech ras: przednio-azjatyckiej, orientalnej, nordyjskiej i sródziemnomorskiej. Trzonem byla pierwsza z nich, lecz mieszala sie ciagle z otoczeniem na wszystkie strony, czego dowodem ciagle zakazy proroków. Luschan staral sie wykazac, ze owi Zydzi palestynscy nalezeli glównie do typu alpejskiego, za którego galaz nalezy uwazac typ hetycki, stanowiacy jego zdaniem trzon antropologiczny Zydów. Domieszal sie do tego odlam semicki rasy sródziemnomorskiej i (w mniejszej ilosci) nordyjski (Filistyni, Amoryci), tudziez drobne domieszki negryjskie - co stwierdza takze i Alfred Ploetz757. Mieszczanstwu
sprzyjalo wielce prawo zwyczajowe wojenne (obserwowane w rozmaitych stronach swiata), ze na wojnie zabijano mezczyzn, lecz kobiety zagarniano dla siebie (w r. 1932 stwierdzil to samo u dawnych Letuwinów H. Lowmianski w "Studiach nad poczatkami spoleczenstwa i panstwa litewskiego").
Tubylcy palestynscy nie znikneli tez nagle, od gwaltownej katastrofy, lecz zanikali stopniowo. W Biblii pelno dowodów ciaglego krzyzowania, tym obfitszego, ze panowala poligamia. Dopiero w roku 457 przed Chr. wyszedl zakaz zwiazków z kobietami obcymi. Bardzo dlugo tedy, przez kilkanascie wieków odbywalo sie w Palestynie "stapianie róznorodnych zywiolów", a we wczesnym juz okresie palestynskiej samodzielnosci panstwowej nastapilo skutkiem tego "odchylanie fizycznego typu zydowskiego od formy pierwotnej semickiej"; juz wtedy zachodzily "kontrastowe cechy antropologiczne": dlugoglowosc obok krótkoglowosci, wlosy jasne i ciemne i podobniez takze oczy
niebieski758. Doszlo do tego, iz Zydów z ludami semickimi wiaze tylko jezyk pokrewny, gdy pod wzgledem fizycznym zachodzi ogromna róznica".
Tak tedy zasadnicze momenty w ksztaltowaniu rasy zydowskiej naleza do okresu starozytnego ich dziejów759. W polowie V wieku Ezdrasz, a potem Nechemiasz postawili sprawe cudzoziemek ostro i zmusili porzucic wszystkie takie zony, chocby nawet mialy synów. To zas porzucanie wlasnych dzieci nastapilo "wedlug rady Panskiej", "byle odlaczylo sie nasienie izraelskie od wszystkich cudzoziemców"760. Synowie ci sa obrzezani (gdyby tak nie bylo, wytknieto by im ten brak), ani tez ich matkom nie zarzuca sie balwochwalstwa. Chodzi wiec o rase. Nie wiemy, czy dlugo sluchano tego zakazu w Palestynie; lecz jakimze drobiazgiem byla juz wówczas Palestyna wobec "golusa"! Nielatwo
przypuscic, izby zakaz mógl byc utrzymany wobec tak rozleglego osadnictwa, a zwlaszcza gdy bigamia byla rzecza powszednia, a wielozenstwo dopuszczone.
Wnet wyrobilo sie przekonanie, ze tylko w Palestynie samej obowiazuje scisle przestrzeganie Zakonu, lecz "w rozproszeniu" dyspensa jest regula. Ale zjawil sie hamulec przeciwko krzyzowaniu, utrudniajacy je coraz bardziej: antysemityzm. Od drugiej polowy IV wieku przed Chr. zaczyna sie niechec do Zydów coraz wyrazniejsza, a Grecy i Rzymianie zajmuja sie zagadnieniem o pochodzenie Zydów, niekoniecznie obiektywnie. Kiedy zas Plutarch wywodzil ich od bóstwa egipskigo Tyfona, tchnie to juz wyraznym antysemityzmem, gdyz Tyfon ów, to bóg zla, szatan761. Imperium rzymskie dostarczylo osadnictwu zydowskiemu warunków nie mniej swietnych, jak przedtem panstwa diadochów. Dzieki
"pokojowi rzymskiemu" posuwali sie Zydzi daleko na zachód. Ale zaraz w pierwszym okresie cesarstwa ulatwieniom kolonizacji samej towarzyszyly wzgarda i wstret do osadników zydowskich, wobec czego trudno sobie wyobrazic dobór malzenstw mieszanych.
Juz w pierwszym wieku naszej ery wszczeli Rzymianie szereg przesladowan. Równoczesnie ze zburzeniem Jerozolimy wyrznieto (wedlug Józefa Flaviusa) 50 tysiecy Zydów w Aleksandrii, a Cezarei 20 tysiecy, w Scithopolis 13 tysiecy, w Damaszku 10 tysiecy. Powstanie Bar-Kochby wywolalo msciwe odwety. Wedlug Diona wymordowano wówczas na Cyprze 240 tysiecy Zydów, a Cyrenaika afrykanska opustoszala calkiem. Ocalala jedynie kolonia zydowska w Antiochii762. (Wysokie te liczby wydaja sie wszystkim przesadnymi). Wobec antysemityzmu zmniejszalo sie krzyzowanie rasowe pokolenia w pokolenie, nawet raptownie, skutkiem czego Zydzi staja sie w panstwie rzymskim ustalona rasa. Odkad zas chrzescijanstwo stalo
sie religia panstwowa w Rzymie i w Bizancjum, samo ustawodawstwo przeciwilo sie zwiazkom mieszanym, zydowsko-chrzescijanskim a opinia publiczna nie dopuszczala ich. Wyrazem tego sa obelzywe przezwiska miotane na Zydów.
Spotykamy sie z tym nawet u wielkiego Cassiodora (468 - po 562 po Chr.), który przezywa ich: skorpionami, psami, dzikimi oslami763. Jak dalece krzyzowanie ustalo, wymownymi sa wyniki dochodzen, przedsiebranych co do pisarzy Talmudu. Z pomiedzy dwustu rabinów i Miszny w II wieku po Chr. zaledwie osmiu jest obcego pochodzenia; sposród zas dwóch tysiecy uczonych Gemary, nauczajacych i pisujacych w okresie pomiedzy rokiem 200 a 600 po Chr., ledwie jeden znalazl sie prozelita764. W nowych chrzescijanskich panstwach Zachodu malzenstwo mieszane wszedzie bylo czyms niedopuszczalnym. Katolickie prawo malzenskie nie zna nawet formuly na zwiazek slubny z Zydem czy z Zydówka. Malzenstwa mieszane
mozliwe byly tylko w Hiszpanii za rzadów arianskich - kiedy to Zydzi piastowali nawet urzedy publiczne - a raz sie przyjawszy, nie wywolywaly juz ani potem takiego oburzenia, jak w krajach stale wylacznie katolickich nawet nielegalne, nieprawe zwiazki.
W Hiszpanii trzeba bylo potem zwiazków mieszanych wyraznie osobno zakazywac; jakoz czynilo to ustawodawstwo koscielne i swieckie, ale nie bardzo skutecznie, skoro przechowal sie z r. 589 nakaz, zeby dzieci z takich zwiazków ochrzcic, chocby wypadlo uzyc przymusu. Musialy to byc zwiazki naloznicze (gdyz slub koscielny wykluczony), lecz widocznie nie nalezaly do rzadkosci. A gdy panowanie nad lwia czescia pólwyspu przeszlo do Maurów, nastaly - w przeciwienstwie jaskrawym do calej reszty swiata muzulmanskiego - czasy silnego krzyzowania maurytansko-zydowskiego. Bylo ono tak silnym, iz powstaje nowa odmiana etniczna Zydów i równiez Maurów, nastepczo zas posrednio samychze Hiszpanów765.
Sluszna zrobiono uwage, ze skoro ludnosc Hiszpanii skladala sie z mieszaniny rasowej Iberów, Celtów, Fenicjan, Rzymian, Gotów, Arabów, Berberów - czyz sami Zydzi jedyni mogliby utrzymac tam czystosc rasy?766. Nie ma natomiast mowy o nowych amalgamatach rasowych we Francji ani w Niemczech, ani na wyspach brytyjskich, ani tez wsród Slowian. A chociaz potem Luter zezwolil na wszelkie malzenstwa religijnie mieszane, Zydów nie wylaczajac, jednakze niechec i wstret stawaly nadal na przeszkodzie takiemu krzyzowaniu. Wszystko przyswiadcza tedy slusznosci twierdzeniu Judta: "amalgamacja w Palestynie, a rasowa czystosc na ogromnym terenie rozproszenia w Europie" - byle dodac: z wyjatkiem
Hiszpanii. Dawny palestynski i niepalestynski amalgamat stawal sie coraz bardziej rasa. Wlasciwosci jej wzmacnialy sie coraz bardziej.
Wzrastala "intensywnosc dziedziczenia"767. A chociaz "glówne pierwiastki fizyczne Zydów europejskich wykazuja silne odchylenia od domieszanych cech rasy semickiej", jednakowoz "nie ma fizycznej analogii pomiedzy Zydami a rdzenna ludnoscia poszczególnych krajów Europy768. Tworzy sie wiec znów rasa. Z czasem atoli w krajach protestanckich slabna wzajemne niecheci, zwlaszcza gdy Zydzi córkom swym zezwalali chrzcic sie, zeby zaslubialy chrzescijan, czego dalsza nieuchronna konsekwencja musialo stac sie coraz czestsze przechodzenie na protestantyzm takze meskich krewnych zydowskich i zaslubianie wychrztów przez chrzescijanki. Malala szybko ilosc Zydów, pozostalych
przy Zakonie. Jezeli statystyka wykazuje, ze np. w r. 1877, w calych Prusiech zaledwie nie cale 4% Zydów bylo ozenionych z chrzescijankami, nalezy z tego wnosic nie o rzadkosci malzenstw mieszanych (jak to czyni Jud,. mylac ten szczegól), lecz domyslac sie znacznie wiekszego procentu Zydów, niedostepnych statystyce, bo przyjeli protestantyzm.
A z malzenstw wyznaniowo mieszanych 3/4 potomstwa zostawalo chrzescijanami. Ze zas w katolickiej Bawarii doliczono sie w roku 1876 zaledwie 15 takich malzenstw, to latwo zrozumiec769. Doszlo wreszcie do stanu, stwierdzonego przez judeologa Theilhabera, który mówi wprost o "Untergang der deutschen Juden" - i podobniez dzialo sie na calym Zachodzie 770, równiez w Ameryce, bo wiekszosc porzuca judaizm (przynajmniej oficjalnie). Nawet na Antylach "wielu Jankesów jest zydowskiego pochodzenia; niektórzy nawet maja znajomych i krewnych w Królestwie (Kongresówce) i cesarstwie (rosyjskim)771. Badz co badz coraz czesciej mozna spotkac sie z zapatrywaniem, jako Zydzi zachodni
zblizaja sie ku zupelnemu zanikowi772.
Gdziekolwiek Zydzi przestaja byc soba religijnie, poczynaja wymierac, tj. nie, izby stawali sie bezpotomnymi, lecz ze potomstwo ich wsiaka gdzie indziej. Podtrzymuje w tamtych krajach zydostwo tylko imigracja ze wschodnioeuropejskich krajów, z Polski, z Wegier, z Rumunii, lecz glównie z Polski. W zachodniej Europie zaginely niemal doszczetnie poprzednie cechy rasowe przodków zydowskich, a swiezy naplyw Zydów z Polski zwraca uwage tamtejszych wspólwyznawców cechami dla nich zgola nowymi, nieznanymi a dziwnymi dla ich wzroku. Dolacza sie i ten wzglad wielce wazki, ze niemal wszedzie a wszedzie Zydzi krajów zachodnich wzbogacili sie; Zyd ubogi stanowi tam wprost rzadkosc.
A stwierdzil slusznie znakomity antropolog Pittard, ze im wiecej dostatków, tym latwiej o naplyw obcej krwi: "ce sont les pauvres diables qui ont la plus grande noblesse éthnique"773. Otóz Zydzi "polscy" wybawiaja ich od zaniku, przywozac z soba owe szlachectwo starej krwi. Sa atoli przyklady jednosci fizycznej Zydów z niezydowskim otoczeniem, jakkolwiek nie zanosi sie im "na wymieranie". Falasze z Abisynii podobni sa do rdzennych Abisynczyków; trudno odróznic od innej ludnosci miejscowej Zydów na wschodnim wybrzezu Madagaskaru, tzw. Zafy-Ibrahim (tj. potomstwo Abrahama); na wybrzezu Loanego Zydzi zwani Mawambu maja cere i rysy murzynskie; na malabarskim zas
wybrzezu Kala-Izrael tj.
Zydzi "czarni" podobni sa do miejscowych Hindusów; zydowska osada w Kaifung-fu w chinskiej prowincji Honan (w srodku Chin pólnocnych) podobna jest do Chinczyków nie tylko z warkocza, lecz z cery zóltawej i z calego wyg1adu"774. A krzyzowanie w zwiazku z prozelityzmem? Wiemy na pewno, ze istnial prozelityzm posród autochtonów Azji i Afryki, ale odbywal sie wszedy w pewnym okresie, wcale nie dlugim. W wieku I po Chr. nastapilo nawrócenie dynastii Adjabeny, panstewka na wschód rzeki Tygrysu (przyslano nawet stamtad posilki dla powstania w latach 66-70 po Chr.). Rozpowszechniony byl judaizm na pólwyspie arabskim w V i VI wieku po Chr. W Afryce jeszcze w III w. liczne
plemiona saharskie wyznawaly judaizm, bo Zydzi uciekali w II w. na poludnie przed wladzami bizantynskimi775. W wieku VIII mnóstwo Berberów wyznawalo judaizm.
W poludniowym Hindustanie plemie Famulów pochodzi z prozelitów. Indziej natrafiamy na wzmianke o jakichs pamietnikach z XVI czy XVII wieku, pisanych po hebrajsku i tybetansku. Niektórzy podróznicy upatruja slady wplywów Starego Testamentu w wierzeniach i obyczajach Massajów, ludu pasterskiego w srodkowej Afryce776. Lecz rasowe nastepstwa okazaly sie tylko posród Berberów. Ponowna immigracja, i to masowa, nastala po wypedzeniu Zydów z Hiszpanii na przelomie XV i XVI wieku, kiedy-to czesc ich udala sie na Balkan ("szpaniole" serbscy) i na wyspy morza Egejskiego. Na wyspie Naxos Zyd Nasi stal sie
ksieciem panujacym, a nawiazal stosunki handlowe takze z Polska, dokad wysylal ajentów swoich777.
Niejeden z nich osiedlil sie i stad owe typy sefardim, spotykane u nas i budzace zazwyczaj wrazenie, jako ,,nie podobne do Zydów". Czesc Zydów hiszpanskich udala sie na przeciwlegle wybrzeze afrykanskie. I tu i tam wnosili nowe pierwiastki antropologiczne do mieszaniny, istniejacej juz z dawna i tu i tam. Zyd maurytanski i algierski stal sie odrebnym w judaizmie typem rasowym, nie ulegajacym juz dalszemu mieszaniu, z wyjatkiem nader rzadkich wypadków. O ile bowiem niegdys Maurowie hiszpanscy sprzyjali wprost krzyzowaniu z Zydami, o tyle potomkowie ich w Afryce staneli okoniem przeciwko temu, przejawszy sie na wskros fanatyczna nienawiscia do Izraela, wlasciwa dawniejszym miejscowym
wyznawcom islamu.
Wiadomo, jako Zydom od dosc dawna nie wolno przechodzic wprost na islam lecz musza przejsc faze posrednia, mianowicie przyjac wpierw chrzescijanstwo. Wzgarda ta udzielila sie tez miejscowym Francuzom, pomimo zrównania obywatelskiego Zydów, nadanego im po roku 1870. W calej Algerii na 25 tysiecy malzenstw zawartych w latach 1830-1877, zdarzylo sie zaledwie 30 zwiazków zydowsko-chrzescijanskich778. Ustalila sie przeto nowa odmiana rasowa. Istnieje jeszcze odmiana Zydów kaukaskich. Ci maja sie za najczystszych rasowo, i nie utrzymuja zadnych stosunków z pogardzanymi wspólwyznawcami z Zachodu. Uwazaja sie za potomków najstarszych wysiedlenców, osadzanych przymusowo przez Asyryjczyków.
Obecnie mozna obserwowac Zydów kaukaskich na przedmiesciu Tel Awiwu, gdzie trudnia sie przewaznie fiakierstwem779. Rozmaite, przerozmaite sa wiec cechy antropologiczne typów zydowskich; o typie jednym nie moze byc mowy. Czytamy tez w starym podreczniku Krzywickiego, ze "sklad rasowy Zydów osmioraki". W Europie uchodza za cechy górujace (dominanty w mendlizmie) wlos czarny, i u zachodnioeuropejskich takze nos wypukly; ale u wschodnioeuropejskich nos szeroki, nad którym "dominuje" znów przy krzyzowaniu nos ostry, wysoki, nordyjski780. Ale w innych stronach swiata wystepuja cechy calkiem inne! Najbardziej obchodzi nas fakt, ze sami Zydzi odrózniaja miedzy soba typ
zachodnioeuropejski i wschodnioeuropejski, kladac czesto bardzo silny nacisk na te dzialy. Nazywaja sie aszkenazim i sefardim, a znaczy to po prostu: Zyd niemiecki i hiszpanski.
Nazwa Aszkenaz wystepuje w samej Genesis. Tak sie zwal jeden z wnuków Jafeta, prawnuk Noego781. Ludu, jaki wytworzyl sie z jego potomstwa, dopatrywano sie gdzies w Armenii lub okolo niej, a potem przeszla ta nazwa w jakis sposób na Niemcy, i w nastepstwie na tamtejszych Zydów i dalsze ich emigracje (np. do Polski). Prawdopodobnie cala ta sprawa nie ma wcale zwiazku z wnukiem Jafetowym. Podobniez nie wiadomo, gdzie szukac krainy sepharad, o której jest wzmianka u proroka Abdiasza, jakby pogranicznej Chanaanitów782, ani tez nie sa zbadane koleje tej nazwy; az w srednich wiekach odniesli ja Zydzi do pólwyspu Iberyjskiego.
Po wygnaniu 1492 r. przeniesli sie glównie na Balkan; utrzymala sie tradycja, jako jedyni Turcy okazali sie zyczliwymi Izraelowi i przyjmowali wygnanców chetnie. W Serbii nazywaja sie Zydzi dotychczas "szpaniolami". Sefardim sa dumni ze swego pochodzenia, uwazaja sie za rasowo czystych, tamtych zas aszkenazim za mieszanców. Myla sie, gdyz rzecz ma sie wlasnie przeciwnie! Alec wiemy, jak aszkenazim takze daleko do rasowosci starozytnej; jest to rasa mloda, jaka wytworzyla sie dopiero pod koniec starozytnosci, raczej nawet z poczatkiem wieków srednich. Wszystko to bardzo dalekie od jakiejs rzekomej "starej" rasy zydowskiej. Azeby z wiekszym prawdopodobienstwem dotrzec do
"pierwotnosci" zydowskiej, przedsiebrano pomiary antropologiczne na samych tylko lewitach i aaronidach, którzy zenili sie tytko pomiedzy soba.
Dokonal tego Weissenberg i domierzyl sie tyle, ze ci arcyzydzi okazali sie w mniejszym procencie dolichocefalnymi od otaczajacej ich ludnosci tubylczej, a procent blondynów miedzy nimi taki sam, jak miedzy tubylcami783. Wobec tego wszystkiego czyz nie przyznac slusznosci Renanowi, jako nie ma typu zydowskiego, a tylko sa typy? Czyz nie uznac "skladu osmiorakiego" u Krzywickiego? Z nowszych uczonych oswiadcza Fischer, ze "Nie ma co mówic o rasie zydowskiej". Posiadaja "najrozleglejsza skale cech somatycznych" i "juz w Palestynie byli od samego poczatku mieszancami784. Zapewne, od "szpaniola" do Zyda chinskiego, od algierskiego do naszych chasydów
tyle jest odmian somatycznych, ze lacniej mówic o rasach zydowskich, niz o jednej rasie.
Nie ulega atoli watpliwosci, ze wsród Zydów utworzyly sie tu i ówdzie wybitne rasy - ale zadna z nich nie jest ciagiem dalszym jakiejs antropologicznej protozydowszczyzny i zadna nie powstala z pierwiastków wylacznie zydowskich. Co zas najbardziej znamienne, ze te rasy zydowskie, nie majace pomiedzy soba zadnego scislejszego zwiazku antropologicznego, nie stanowia bynajmniej odmian jakiejs rasy zydowskiej w ogóle, gdyz rasa ogólno-zydowska nie istnieje. Zydzi przyczyniali sie wielce do wzmozenia zrózniczkowania rasowego posród rodzaju ludzkiego, gdyz kilka ich mieszanin utrwalilo sie i wytworzylo odmiany somatyczne ustalone wiekami, a zatem nowe rasy. A te rasy zydowskie nie krzyzowaly
sie i nie krzyzuja pomiedzy soba; nie powstala przeto zadna mieszanka antropologiczna ogólno-zydowska, ani tez nie zanosi sie na jej wytworzenie.
Dlatego tez nie ma jednej jedynej jednakowej rasy zydowskiej. Jakichze trzeba by studiów, by okreslic chocby w przyblizeniu, ile w ciagu czterech tysiacleci powstalo odmian somatycznych wsród wyznawców religii zydowskiej. Zydzi przyczyniali sie wielce do wywolywania najrozmaitszych mieszanin somatycznych. Ludnosci europejskiej wszczepiali tu i ówdzie niejedna ceche przednioazjatycka i orientalna785, ale tez ulegali niemalo wplywowi antropologicznemu we wszystkich niemal krajach europejskich. Ostatecznie nawet ten tak "rasowy Zyd polski" ma w budowle czaszki czesto wiecej pierwiastka rasowego polskiego, niz prahebrajskiego786 - zaniklego od tak dawna. Najrozmaitsze takie
mieszaniny, nieznaczne iloscia, nie rozwinely sie w istotne rasy.
Nie kazde osadnictwo zydowskie zakorzenia sie i rozplenia odpowiednio, tj. "jak ziarnka piasku". Badz co badz zydowskie wszedobylstwo dokonuje prób coraz rozleglejszych i smielszych, a które nie moga pozostawac bez wplywu na wytwarzanie nowych ras zydowskich. Nabieraja zydowskiego osiedlenia takie kraje, które uwazano dotychczas za niedostepne dla ich immigracji. Olbrzymia rzesza chinska uchodzila za wyjatek od zydowskiego wszedobylstwa.
Wedlug napisu na synagodze w Kai-fung-fu z roku 1489 przywedrowalo pierwotnie w wieku XII 70 rodzin zydowskich z zachodu droga ladowa; prawdopodobnie tedy z Persji. Przyniesli cesarzowi w darze szaty bawelniane, trudnili sie zas glównie rolnictwem i tkactwem jedwabniczym. Synagoge wystawili sobie w roku 1163 za rabinatu Lie-wei (Lewi), odnawiali ja potem kilkakrotnie. W roku 1421 otrzymal lekarz zydowski Yen-czeng w darze od cesarza kadzidlo i pozwolenie na odnowienie bóznicy. Drugim razem trzeba bylo pozwolenia wedlug innej inskrypcji w roku 1653, a otrzymal je Ciao-yng-Czeng, zydowski mandaryn prowincji Chen-si. O przesladowaniach Zydów w Chinach nic nie wiadomo, a jednak teren nie jest
tam dla nich pomyslny.
Podczas powstania tajpingów po roku 1850 rozwiazala sie gmina zydowska w Kai-fung-fu, liczaca wówczas zaledwie 140 czlonków; zyja jeszcze rozproszone resztki ich potomstwa, trudniac sie po staremu tkactwem jedwabiu. Tylko u tych Zydów z Kai-fung-fu dochowaly sie niektóre cechy antropologiczne; ale zeszli na taka garstke, iz byli bez najmniejszego znaczenia. Obecnie zaginal juz slad po nich. Drugie osadnictwo zydowskie na pólnocnym zachodzie Chin przyjelo islam, azeby nie zatracac swej odrebnosci od Chinczyków.
Chinczyk muzulmanski, to Zyd, raczej Chinczyk pochodzenia zydowskiego. O innej gminie posiadamy wiadomosci z dziejów miasta Hanghan, niegdys Kinsay. Bylo to miasto w wieku XIV bardzo handlowe i wtedy istniala osobna dzielnica, mieszczaca Persów, chrzescijan i Zydów, kupców zamoznych: lecz losy tamtejszych Zydów sa calkiem nieznane. Zagineli. Tak wiec do zagadnienia rasy zydowskiej otrzymujemy z Chin przyczynki tylko negatywne. Mieszanek rasowych nietrwalych znamy w historii powszechnej niemalo. Nie kazda mieszanka utrwala sie w rase, a znacznie wiecej bywa takich, które nie przetrwaja ni pieciu pokolen: "efemeryda" rasowosci.
Prawidlo to tyczy wszystkiego zaludnienia ziemi i dla Zydów nie bedzie wyjatku. Zydostwo jest od rasy niezalezne i w tym ogromna jego potega. Ich odmiany somatyczne moga sie ciagle odmieniac, zatracac sie, czy tez przechodzic w nowe - bez najmniejszego uszczerbku dla zydostwa. A zatem nie rasa stanowi wiez zydostwa. Nie o rase tu chodzi. Cywilizacja zydowska nie na rasie, ni na rasach, polega. Ale bo tez zadna cywilizacja nie stanowi ani wytworu rasy, ni jej przynaleznosci nieuchronnej. Uznaje sie tez dzis powszechnie, ze nie rasy tworza historie, lecz historia wytwarza je. Czy tedy nie ma zadnego zwiazku pomiedzy rasa a cywilizacja? Owszem, jest zwiazek. Kwestia ta przypomina zagadnienie z
medycyny, czy gruzlica jest dziedziczna. Nauka odparla kategorycznie, ze nie; gruzlica nie jest dziedziczna, ale zarazliwa.
Tu zas wkracza w naukowe dociekanie prosty rozsadek i zapytuje a gdzie latwiej o zarazenie, jak pomiedzy rodzicami a dziecmi. W praktyce tedy nabycie gruzlicy zawisle jest wielce od urodzenia, chociaz choroba ta stanowczo nie jest dziedziczna. W taki wlasnie sposób rasa ulatwia przechowywanie danej cywilizacji, chociaz nie stanowi jej wiezi. Koscia pacierzowa wszelkiej cywilizacji jest tradycja, a ta trzyma sie najlatwiej dziedzicznoscia z ojca na syna. Rasa stanowi podloze stale cywilizacji; takim jest stan faktyczny rzeczy, jakkolwiek kazda jednostka z osobna moze opuscic cywilizacje odziedziczona.
Mozna pozostac w rasie zydowskiej lub dostac sie do niej, (pochodzac z malzenstwa mieszanego), a nie wyznawac religii zydowskiej, ani tez nie miec w sobie cywilizacji zydowskiej. Rasy nie da sie zrzucic z siebie, lecz czyz ona wplywa na porzucenie religii przy zachowaniu cywilizacji? Wreszcie mozna nalezec do cywilizacji zydowskiej, nie bedac Zydem ni z pochodzenia, ni z religii, jak przekonamy sie w dalszej czesci ksiazki. Istnienie ras zydowskich przyczynia sie jednak znakomicie do niezmozonego trwania zydowskiej metody ustroju zycia zbiorowego. Wobec czego wypadnie stwierdzic, ze "rozproszenie", wytworzywszy rasy, wzmocnilo wlasnie byt tej cywilizacji. Nasuwa sie nawet watpliwosc,
czy bez rozproszenia cywilizacja zydowska bylaby sie w ogóle utrzymala - które to spostrzezenie nasunie sie nam jeszcze przy dalszych rozwazaniach. "Golusowi" zawdziecza Izrael wszystko, przede wszystkim rasowosc.
* Dopiszmy slowo ostrzezenia dla tych, którzy chcieliby w dzisiejszej Palestynie poszukiwac jakichkolwiek sladów dawnych Zydów. W wieku XIII Zydów tam nie bylo, a nastepni pochodza od immigracji pózniejszej, pochodzacej od Zydów rozmaitych ras. Z Betlejem sprowadza sie (na przelomie XIX i XX wieku), sluzace do Jerozolimy, zwlaszcza piastunki do dzieci; lecz nie sa to Zydówki, ale Arabki chrzescijanki.
Betlejem dzisiejsze nie jest zydowskie, lecz arabskie. Jerozolima jest kosmopolityczna i rojowiskiem rozmaitych wyznan, z których kazde zajmuje sie gorliwie nawracaniem. Wytworzyl sie z tego maly przemysl; kazdy nawrócony dostaje ,,biszlik", tj. zawiniatko, w którym znajdzie kilka lokci perkalu, tuzin jaj na czerwono pomalowanych i szesc bochenków czarnego chleba. Od biedy mozna zyc z ciaglego ,,nawracania sie"787.
Natomiast Zydów starozytnego pochodzenia wykryto w zapadlym kacie Arabii w nieznanej ogólowi geografów pustyni, dokad trafic mozna tylko "sciezkami wielbladzimi"; tam stoi miasto Sana, stolica królowej Saby, z domami szesciopietrowymi i szybami alabastrowymi, zamieszkale wylacznie przez Zydów, mówiacych jezykiem - jak sie domysla francuski autor - hymiaryckim788. Hymiarycki jezyk pokrewny jest staroetiopskiemu.
> > > Ciag dalszy - czesc 11
> > > Kliknij - Do Gory - Poczatku strony < < <
Close this window - Zamknij to okno
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Cywilizacja zydowska&Cywilizacja zydowskaCywilizacja zydowska$Cywilizacja zydowskaCywilizacja zydowskaCywilizacja zydowskaCywilizacja zydowska 3Cywilizacja zydowska#Cywilizacja zydowskaCywilizacja zydowskaCywilizacja zydowskaCywilizacja zydowska 4Cywilizacja zydowska 5Cywilizacja zydowska 8Cywilizacja zydowska!Cywilizacja zydowska 7Cywilizacja zydowskaCywilizacja zydowskawięcej podobnych podstron